Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Dni Ostrów
00:30Ogólnopolski festiwal muzyki dance, Ostróda Summer Hot Days to imprezy, które co roku latem przyciągają tłumy turystów.
00:39Na dni morza do Ostródy zjeżdżają żeglarze, regaty na Jeziorze Drwęckim kończy odświętna parada łodzi.
00:45W tym roku uznaniem widzów cieszyły się szaglowiec Cezara i okręt Sasinów.
00:52Prześladowany przez Karola Wielkiego Ludów na łodziach przypłynął z Saksonii i wziął w posiadanie tę krainę,
00:59a od kraju swego przyjął nazwę.
01:02Pisał o dawnych mieszkańcach tej części Pomorza Mazurskiego Gal Anonim w Kronice Polskiej.
01:08Blisko jeziora stoi Zamek Ostrócki.
01:11Wchodząc do niego nie spodziewałem się tego, co miało nastąpić.
01:14Strażnik skinął w kierunku stojących na dziedzińcu kamratów.
01:25W tym stroju nie wejdziesz, ale mamy tu dla ciebie tunikę odpowiednią, abyś mógł ten zamek nawiedzić.
01:33Dopiero w przebraniu mogłem wejść do środka, ale pod eskortą.
01:38Wractwo lecerze gwiazdy zranenej Ostróckiego Zamku przywołuje w starych murach ducha przeszłości.
01:44W XIII wieku ziemię Sasinów i Pomezan podbili krzyżacy.
01:48Rok później wznieśli w Ostródzie Zamek, siedzibę kontury.
01:50Dokąd mnie prowadzicie?
01:53Przedopinie Pobożnego Komtura.
01:55Do Pobożnego Komtura daleka droga. Zdążymy zobaczyć niejedno.
01:59W mieście zawiązało się stowarzyszenie na rzecz Muzeum Regionalnego.
02:03Zbiory powiększają się dzięki darom mieszkańców, chętnie wspierających ideę.
02:07Zabytkowe przedmioty wystawiono na razie w dwóch komnatach.
02:11To już druga próba utworzenia muzeum w Ostródzie.
02:13W pierwszej podjął się Emil Schnipel, nauczyciel historii i zapalony numizmatyk,
02:18zabiegający o utworzenie Verein Heimat Muzeum.
02:22Niestety po II wojnie zgromadzone przez niego zbiory przepadły.
02:26Kilka razy Ostróde doszczętnie niszczyły pożary.
02:29Po ostatnim, w XVIII wieku, władze miasta wprowadziły całkowity zakaz palenia tytoniu na ulicach.
02:35Do największych klęsk zaliczono też cyklon, epidemię cholery i pobyt Napoleona z wojskiem.
02:41Cesarz kwaterował w pokrzyżackim zamku.
02:44Za czasów zakonu, po bitwie konwalskiej, przechowywano w nim przez pewien czas ciało wielkiego mistrza i poległej starszyzny.
02:54Najstarszym zabytkiem miasta jest gotycki kościół pod wezwaniem Dominika Sarwia.
03:00W drugiej połowie XIX wieku Ostróda była centrum ruchu polskiego na Mazurku.
03:05Na cmentarzu Polska Górka spoczywa pastor Gustaw Gizewiusz, polski poseł do parlamentu niemieckiego.
03:11Nie brzydźmy dzieciom polskim, piękna mowę ich matek, apelował powielokryć.
03:16Przy ulicy Gizewiusza pyszli się wieżyczką secesyjna Wilna, jedna z piękniejszych w mieście.
03:23Obok niej przebiega turystyczny szlak Jezior Podostockich.
03:26Ponad miastem góruje wieża neogotyckiego kościoła.
03:36Warto go odwiedzić dla chwili refleksji i kilku pięknych zabytków.
03:41Średniowiecznej piety, witraży i ambony z wizerunkami świętych.
03:46Po lewej Marek, patron pisarzy, notariuszy i murarzy.
03:55Ten sam święty na szkile.
03:57Święta Cecylia, patronka chórzystów i muzyków.
04:01Święty Łukasz, patron lekarzy.
04:05Matka Boska z Dzieciątkiem.
04:09I Jezus Chrystus.
04:10Na brak jezior Postruda nie może narzekać.
04:21W obrębie samego miasta jest ich sześć.
04:23Plaże i kąpielisko urządzono nad Chajkowskim, pierwszej klasy czystości.
04:30Sto lat temu w mieście zbudowano wieżę widokową, zwaną wieżą Bismarck.
04:34Była to pierwsza taka budowla w Prusach Wschodnich.
04:37Stoi nad brzegiem jeziora Drwęckiego.
04:39Jak wszędzie na Pojezieżu, dobrze czują się tu ptaki.
04:44Kanie, żurawie, rybołowy, kormorany.
04:49Ten suszy skrzydła ponurkowali.
04:52A ten wyrusza na połowę.
04:55Jest co łowić.
04:57W okolicznych jeziorach i rzekach żyje ponad 30 gatunków rynek.
05:00Zaczęło się w październiku 1844 roku.
05:08Gdzieś w pobliżu młyna holenderski inżynier Stenke uroczyście bił łopatę ziemię, dając początek budowie kanału Ostródzko-Elbląskiego.
05:16O inwestycji zadecydowała podobno próżność ludzka.
05:20Otóż projekt musiał zatwierdzić Fryderyk Wink.
05:23Zważając na koszty przedsięwzięcia, król Prus zwlekał z podpisem.
05:27Od czas kolejnej audiencji inżynier Stenke miał krzyknąć.
05:31Ależ królu!
05:32Takiego urządzenia nie będzie miał nikt na świecie.
05:35I pomysł przeszedł.
05:36Na razie jeszcze nic nas nie zadziwiło.
05:40Pokonujemy śluzę Ostruda, jak ich wiele.
05:43Postrawiamy żeglarzy, którzy czekają na śluzowanie i spokojnie płyniemy tam.
05:53Wreszcie jest pierwsza pochylnia.
05:56Przed statkiem droga pod górkę albo z górki.
05:59Z Ostrudy do Elbląga kanał z tradycyjnymi śluzami nie wchodził w grę,
06:03bo na dziesięciu kilometrach trzeba pokonać różnicę stu metrów wysokości.
06:08Zatem śluz Stenke zaprojektował pochylnie.
06:11Choć mają blisko 150 lat, działają do dziś bez zarzutu, jako jedyne na świecie.
06:17Do przeciągania statków nie potrzeba energii elektrycznej.
06:20Siłę sprawczą napędu stanowi wodę z karnami,
06:23doprowadzona rurami do szerokiego koła.
06:26Spadając na łopatki, porusza je wraz z kołobroną,
06:30gdzie nawinięta jest lina wyciągowej.
06:31Kręcą się koła, świszczą liny, w ruch idą aparaty fotograficzne.
06:37W stadej majestatycznie wynurza się z górki.
06:41Podróż pochylnią trwa około kwadransa.
06:43Na trasie jest ich pięć.
06:45Największą różnicę poziomu.
06:4724,5 metra statki wykonują w Oleśnicy.
06:52Do przewożenia jednostek służą platformy wagonowe,
06:54połączone ze sobą stalową liną przez system kołowni.
06:58Wruszają jednocześnie.
07:02Mijają się w połowie pokoju.
07:09No i jak tu życzyć kapitanowi stopy wody pod killem?
07:16Regularne rejsy statkami Białej Floty po kanale Ostrucko-Elbląskim
07:19rozpoczynają się na początku maja i trwają do połowy września.
07:24Statek można wyczarterować i ustalić indywidualną trasę rejsu.
07:29Wróciliśmy na jezioro Drwęckie.
07:31Drwęca.
07:33Ta nazwa nie pasuje ani do niemieckich, ani do polskich korzeni.
07:36Bardzo dawno temu nadali ją Prusowie.
07:39Słowo znaczyło tyle, co pędzić, szybko płynąć.
07:41Zanim pożegnamy się z Ostrudą, zajrzyjmy jeszcze raz na zamek.
07:47Za czasów krzyżackich był on nie tylko siedzibą komtura,
07:50także zbrojownią zakonu.
07:52Piwnicę przejęło dziś we władanie Bractwo Rycerzy Gwiazdy Zarandy.
07:56Bracia szykują się na turniej do Brodnicy,
07:59dokąd wezwał ich pobożny kompil.
08:01I dokąd ja też muszę się udać.
08:04Po drodze zatrzymamy się w Nowym Mieście Lubawskim.
08:07W gotyckiej farze zachowała się mosiężna płyta
08:10przedstawiająca rycerza Kunona von Liebenstein, wielkiego kontura.
08:15Płytę ufundował wielki mistrz zakonu w 1407 roku,
08:19jawiąc się tu jako mecenas sztuki.
08:23Na ścianach nawy głównej czternastowieczne freski
08:27przedstawiające postaci świętych.
08:31W ułtarzu cudowna figurka Matki Boskiej Wolgowskiej.
08:35Gwar wokół wieży Brodnickiego Zamku oznacza,
08:39że kolejny festiun historyczny rozpoczęto.
08:42W wystrzałej skapownicy przywitali się z widzami rycerze z Ostrubie.
08:47Głębokim staropolskim utłonem wojownicy z Chełmina.
08:52Obok nich stoi gotowa do pożytacji drużyna drabów pieszych z Puszkowej.
08:56Do doborowi licznicy swoich znaczą do broni Rafałem Prądzyńskim.
09:01Są pan i maleństwa w pieluszkach.
09:05Ostrojeni przeciwet rosa w przyjucie tymi przybysk,
09:08rycerze Miecza z Chorztyna i rycerze Puszczy w lekkich kapelusikach.
09:13Parada otwierająca festyn do wspaniała rewia mody świetlnej.
09:18Przy dźwiękach dawnej muzyki, bawić się i tańczyć będziemy do białego rano.
09:22Do makier prewejska i występów w dwóch teatrów nie zabrakło, obiecywały podmiotę.
09:28W tym roku do zabawy zaproszono też gości z miły, przyjechała reprezentacja muzyczna.
09:33Twie wspaniałe dziewczyny, medajne i szweriki.
09:36Cieszyły oczy i uszy Zadanku.
09:39No i stało się.
10:04Rycerze z Chorągwi Włoczławskiej potracili głowę.
10:08Śmiesz twierdzić, że moja wybranka jest mniej urodziwa od swojej?
10:12Stawaj do pojedynku!
10:13Chwycili co było pod ręką.
10:15Jeden kopór bojowy, a drugi kij z kulą na mańcuchu.
10:18Morgenstern.
10:19Broni raczej mało rycerską, za to efektowną dla pównażności.
10:23Oj, niedobrze, chwycili zapuginały.
10:36No i tak to się skończy.
10:39A była szansa na Unię Włocławsko-Litewską.
10:42Dzięki turniejom rycerze stawali się sławni, wypełniając tym samym jedno z podstawowych przykazań rycerskich.
10:56Nieustanną walkę o prestiż.
10:59Dzięki turniejom rycerze potrafili też zbić niezły majątek, bowiem zwycięzcom przypadały konie i zbroje pokonanych.
11:07A także nagrody władców.
11:10Zanim szlachetnie urodzony chłopak został pasowany na rycerza, musiał służyć najpierw jako maś, później jako giermek.
11:18Uczestniczył w polowaniach, a w czasie bitew opiekował się kopiami i mieczami rycerzy, którzy brali broń do ręki dopiero na krótko przed walką.
11:26Giermkowie nieustannie ćwiczyli swoje mięśnie, doskonalili sprawność i kondycję.
11:31Służyły temu zabawy i gry.
11:33Na festynie w Brodnicy ułożono z nich średniowieczny wielok.
11:36Każdy mógł spróbować siły.
11:39Konkurencję warto zapamiętać.
11:41Na przyszły rok będzie jak znalazł.
11:43Najpierw z pomocą liny trzeba wdrapać się po włóczni.
11:47Potem przez fosę rzucić nią do tarczy i trafić.
11:51Dalej przenieść beczkę, pokonać równoważnie z przeszkodami, rzucić jak najdalej zapałką, czyli wielkim drągiem.
11:58I to wszystko w tempie, na czas.
11:59Najważniejszą bronią rycerza był oczywiście miecz.
12:11Najlepsze kosztowały więcej niż wierzchowce.
12:14Kute ręcznie, z gwarancją, dziś też nie są tam.
12:17Do doskonalenia sztuki władania mieczem mistrzowie fechtynku wymyślili specjalne machiny, na których ćwiczą współcześni rycerze.
12:25W tej klubie chodzi o to, by złamać kijek, nie przerywając przewiązanego tuż za nim sznurka.
12:30Podczas festynu pod zamkową wieżą rozstawiają swoje stragany kupcy i rzemieślnicy.
12:46Bar pod Płomykiem proponował placki według oryginalnych receptur.
12:50Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj.
12:56Wystękał chłop do babek i zabrał się za mienem.
12:59Co zapisano w annałach jako pierwsze zdanie wypowiedziane po polsku.
13:03Po pracy były kołacze.
13:05Placki smakowały.
13:08Obok okazja, by uzupełnić usprojenie lub wzbogacić kolekcję militarii.
13:12Do wyboru miecze dwu i jednoręczne.
13:15Sztylety, topory.
13:18Na potrzeby dworu pracowały tak zwane wsie służeby.
13:21Ich nazwy oddawały specjalności.
13:23Ten młodzienic mieszkałby w Łucznikach albo w Grotnikach.
13:28W XVI i XVII wieku Grotnicą rządziły kobiety.
13:32Najwybitniejsza z nich, Anna Wazówna, mieszkała w tym pałacach.
13:36Założyła w mieście park, zbudowała szpital, kościoły.
13:39Otworzyła pierwszą w Polsce świecką szkołę dla park.
13:45Trójkątny rynk.
13:46Rzadki element w średniowiecznych założeniach miasta.
13:50Po gotyckim ratuszu w Brotnicy zostało niewiele.
13:54Fantazyjna wieżyczka z zegarów.
13:57Renesansowy spichlerz kryje archeologiczną niespodziewkę.
14:01Wyobraź sobie, że wyczołkujesz się ramą przed domiem.
14:05Wstajesz, skądasz w koło i ojoj, oj, oj, na rozrabiało się.
14:09Nie wczoraj, tylko 10 tysięcy lat temu.
14:13Do budowy obozowiska, sprzętów i broni pierwszych mieszkańców tej ziemi
14:17użyto wyłącznie naturalnych surowców, dostępnych ówczesnych ludziom.
14:21Kości, kamieni, skóry, drewno.
14:25Praprzodkowie z Mezolitu zajmowali się myśliwstwem, ruchostwem, zbieractwem.
14:29Żyli w kilkuposobowych grupach i doskonale radzili sobie w środowisku.
14:33Wystawy uznano za najciekawsze wydarzenie muzealne 1998 roku.
14:41W ramach Chełmińska, jedna z pięciu, będących do miasta,
14:45wieża Mazurska broniła go od strony Mazowsza.
14:48Rodnice założyli krzyżacy w XIII wieku.
14:50Zbudowali zamek, który był siedzibą kontura
14:52i ważną twierdzą strzegącą granic państwa zakonowego.
14:56Wystawa w podziemiach przedstawia to, co zostało po kamiennych zdobieniach oratorów,
15:01kaplicy zbieractwem.
15:02W związku z tym, że ma nastroje posażenia przyjmowano do kościoła zakonowego w Malbory.
15:08W sąsiedniej kignicy zabytki pochodzące z wygowalisk, skwodzisk i osad wczesno-średniowiecznych.
15:20Miłośnikom historii zbrodwycy maży się rekonstrukcja.
15:23Rzekę upodobali sobie kajakarze.
15:32Spływ tym szlakiem ceniony jest bardzo wysoko.
15:35Zresztą całe pojezierze brodnickie to raj dla miłośników wiosę i wędkarzy.
15:40Mogą tu zapolować na szczupaka, okonia, węgorza, a także karpia, leszcza i karasia.
15:46Liczne, czyste jeziora polodowcowe, długie i wąskie, są ostoją ptactwa.
15:55Na straży cennej przyrody stoi brodnicki park krajobrazowy.
16:04Jego herbem jest perkos dwuczuby.
16:10Piękny, prawda?
16:12A jak będzie tu za 10-20 lat?
16:15Tej przyrody nie odziedziczyliśmy po przodkach.
16:18Myśmy ją tylko pożyczyli na chwilę od naszych dzieci i wnuków.
16:22Pod wieżą brodnickiego zamku rozpoczyna się ostatnio narzędny spotkanie z historią.
16:38Najbardziej widowiskowe jest udziałem wszystkich bractw ryceckich.
16:42Będzie to mrożące krew w żyłach widowisko pod tytułem Zdobywanie grogi.
16:48Zaczyna się pogodnie.
16:49Szamanka przygotowuje ziołowe mikstury na wieczną młodość i urodę.
16:54Kupcy przywieźli do brodu towary.
16:56Straż pilnuje porządku i bezpieczeństwa grodzian,
17:00którzy po pracy oddają się zasłużonym rozwiedztom.
17:04A to tańców, a to oklaskiwanie krewstycznych dróg na życiu.
17:09Daj zło, nie się.
17:11Dzisiaj złodziej niewielec.
17:13Koniec końców sędzia umorzy sprawę ze względu na niską szkodliwość dzieci.
17:17Wiadomo, cywilizowana Europa.
17:20W zapajdanym średniowieczu na tych, którzy łapę swędzącą na cudzą własność mieli, czekał kat.
17:27Karą było odcięcie dłoni.
17:29Ale oto ukarany złodziej, krzyżak jeden, postanawia się zemścić.
17:41Nasyła na gród swoich kameradów, którzy wpierw próbują podstępnić.
17:45Wykradają dziewczynę, by dowiedzieć się, jaką drogą wejść do środka.
17:56Gdy to nie poskutkowało, stoczono kilka pojedynków i zaczęło się regularne oblężenie gruby.
18:03Wytworne światy rycerstwa nie trwał długo.
18:14Właściwie już od końca XIV wieku rozpoczął się jego powolny zmierzch.
18:18Wiązało się to głównie ze zmianami w sztuce i organizacji ujska.
18:22Ale ideały rycerskie, a więc honor, prawdomówność, hojność, obowiązek moralny opieki nad słabszymi,
18:31wrosły w świadomość pokoleń kolejnych ataków, stając się trwałym elementem kultury europejskiej.
18:45Medievalia, czyli spotkania z historią Brodnicy w przyszłym roku.
18:50A nam pora wyjaśnić historię z pobożnym konturem postulckiego zamku.
18:55Gdy bawił w Brodnicy, rwałą się okrywając, jego wrogowie przewrół w siedzibie Szykowalni.
19:02Co oba świetla ma oznaczać?
19:06To żałowa po naszym bracie, pobożnym konturze.
19:15Za wcześnie chcieliście mnie wysłać do grobu.
19:20Pobożny kontur zrobił porządki na zamku.
19:23Funkcje między swoich podzielił.
19:25Mnie zaproponował rolę brata przewodnika.
19:28Zapomniał tylko dodać, że trzeba stanąć do konkursu.
19:32Każdy wytrawny turysta musi być przygotowany na wszelkie przygody.
19:36A ponieważ nie wiem jak ta się dla mnie zakończy,
19:39więc państwo pozwolą, że zaproszę do Ostruckiego Zamku i pożegnam się już z wami.
19:44Do zobaczenia.
19:44Mam nadzieję.
19:50Przede mną kilku już próbowało.
19:52Zobacz.
19:53Zobacz.
19:54Zobacz.
19:55Zobacz.
19:56Zobacz.
19:57Zdjęcia i montaż