Şirin Payzın ve Murat Sabuncu sordu, ekonomist Prof. Fatih Özatay cevapladı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00Merhaba, saat 16.00 Murat Sabuncu ile birlikte 45 dakikaya başlıyoruz, 45 dakika boyunca
00:00:07belki biraz yine sarkarak gündemdeki önemli haberleri ve ayrıntılarını konuşacağız,
00:00:14yorumlayacağız.
00:00:15Gerçi şu anda tek gündem maddemiz var ama buna bağlantılı pek çok soru işareti var
00:00:20tabi.
00:00:21Bütün bunları sizler için yorumlamaya çalışacağız.
00:00:24Murat merhaba.
00:00:25Merhabalar.
00:00:26Bugün konuğumuz var.
00:00:28Birazdan kendisi ile konuşmaya başlayacağız.
00:00:32Profesör doktor Fatih Özatay, neden Fatih Bey'i davet ettik bugün?
00:00:38Çünkü biliyorum hepiniz, bütün seyircilerimiz şimdi şu soruyu soruyorlar.
00:00:44Bir taraftan siyasi bir türbülans yaşıyoruz ve ciddi boyutlarda bir türbülans bu ama
00:00:50diğer taraftan zaten kırılgan olan ekonomi bir anda tepetaklak olmuş gibi görünüyor.
00:00:56Gerçekten öyle mi?
00:00:57Mehmet Şimşek'in rasyonel bir ülkede ya da rasyonel bir zeminde oluşturmaya çalıştığı
00:01:06ekonomik program hala geçerli mi?
00:01:09Bu sorunun cevabını arayacağız.
00:01:11Bugün sabah saatlerinde bir sağlık kontrolü için gittim ve orada görev yapan hemşirelerin
00:01:18hemen hemen çoğu özellikle kadın hemşireler bana aynı soruyu sordular.
00:01:23Ne yapıyoruz?
00:01:24Ne olacağız?
00:01:26Bir kısmı dedi ki, Şirin Hanım ülke elden mi gidiyor?
00:01:31Öbürleri dedi ki, iyice mi fakirleştik?
00:01:34Ben çocuğum için çok korkuyorum.
00:01:36Bütün bunları konuşacağız ve ekonomiyi bugün öncelikli olarak konuşalım istedik.
00:01:40Ama programımızın devamında tabii şu anda devam eden sokaktaki demokrasi çağrılarına
00:01:49bakacağız.
00:01:50Demokrasiye sahip çıkan başta gençler olmak üzere üniversitelere bakacağız.
00:01:55Gerçekten vurmadan kırmadan son derece barışçıl bir şekilde demokratik haklarını kullanıyorlar
00:02:00ve bütün baskılara rağmen bütün yıldırmalara rağmen üniversiteli öğrenciler hem Ekrem
00:02:06İmamoğlu'nda ama aslında Ekrem İmamoğlu'dan daha fazlasına demokrasiye sahip çıkıyorlar.
00:02:11Üniversitelerine sahip çıkıyorlar.
00:02:13Bir anda hocaları akademisyen mesela akademisyenler diplomaları üzerinden bir acayip durumun
00:02:25ortasında buldular kendilerini.
00:02:27Ekrem İmamoğlu'nun diploması değil sadece tartışılan aynı zamanda üniversitelerin
00:02:31güvenliliği ve ortaya çıkardıkları İstanbul Üniversitesi'nden kaynaklanan bir durum
00:02:36ama yani kaç zamandır Boğaziçi Üniversitesi'nde de direniş devam ediyor.
00:02:41Genel olarak bütün üniversitelerde bir güven sorunu var ve öğrenciler gerçekten
00:02:45hem üniversitelerin bağımsızlığı hem de demokrasinin işlemesi için bugün nasıl
00:02:52direniyorlar demokrasi olsun diye direniyorlar, adalet olsun diye direniyorlar, hukuk olsun
00:02:58diye direniyorlar.
00:02:59Bütün bunları konuşacağız ama daha fazla bekletmeden ben Fatih Özatay'a dönmek istiyorum.
00:03:04Hoş geldiniz Fatih Bey çok teşekkür ederiz katıldığınız için.
00:03:08Hoş bulduk Şirin Hanım, hoş bulduk Murat Bey, davet etsin teşekkür ederim.
00:03:11Profesör doktor Fatih Özatay demem gerekiyor özür dilerim titrenizi tam olarak kullanmadım.
00:03:16Fatih Bey bilmeyenler için söyleyeceğim.
00:03:19Şu anda üniversite öğretim üyesi TOP Üniversitesi'nde ama Merkez Bankası'nın
00:03:25eski başkan yardımcılarından dolayısıyla bugün kendisiyle geniş bir çerçevede konuşmak
00:03:33istiyoruz.
00:03:34Bugün ne durumdayız, yarın ne durumda oluruz?
00:03:36Murat başlamak ister misin?
00:03:38Tabii, sayın hocam hoş geldiniz tekrardan.
00:03:41Hemen şunu sorarak başlamak istiyorum.
00:03:44Türkiye yaklaşık iki senedir işte Maliye Bakanı Emeşimşehir'in deyimiyle daha rasyonel
00:03:51politikalar uygulama yolunda bazı adımlar attılar ve adımlar attı ve bu adımların
00:03:57da ağırlığının faturasının ağırlığı daha çok çalışan kesinden, emekliden,
00:04:03işte geleceğe yönelik enflasyona göre ücret verilemeden asgari ücretin durumuna
00:04:07kadar pek çok alanda bir zorunlu fedakarlık yani kendilerinin yaratmadığı bir durumdan
00:04:14dolayı toplumun çalışan kesimleri özellikle ücretli kesimleri ağır bir yükün altında
00:04:19kaldılar.
00:04:19Şimdi bu bir yere doğru gidiyor, işte enflasyon yılı sonunda biraz daha öngörülü
00:04:24olabilir derken bu 19 Mart'ta yaşanan süreç başladı.
00:04:28Tabii günlük olarak dövizde, işte Euro'da, Dolar'da, Borsa'da, tahvillerde, CDS'lerde
00:04:35bir çalkantı oldu ama bunun bugünün değil de yarını nasıl sarkacağına dair sizin
00:04:42ilk tespitlerinizi almak istiyoruz.
00:04:44Yani bu durum nasıl bir noktaya doğru evrilecek?
00:04:48Herhalde şöyle bakmak lazım, iki ekonomi var, ikiyi ayırmak lazım.
00:04:55Bir, gelir dağılımının çok bozuk olduğu, asgari ücretin açlık sınırının altında
00:05:02olduğu, çoğu emeklinin onun da daha az aldığı, kazandığı.
00:05:06Buna rağmen bu asgari ücret düzeyinden bazı sanayicilerin ve ihraçatçıların şikayet
00:05:14ettiği bir ekonomi var.
00:05:15Demek ki bu ekonomide bazı önemli sorunlar var gelir dağılımı açlığından, açısından
00:05:22bakarsanız, çalışanların yarısı da asgari ücret oluyor.
00:05:24Önemli verimsizlik sorunu var ama bütün bunların çözümü programda yok.
00:05:33Bütün bunlar çünkü daha derin işlerle ilgili.
00:05:36En başta da adil ve hızlı çalışan bir yargı sistemiyle ilişkili.
00:05:41Orada ne durumda olduğumuz ortada.
00:05:43O açıdan değişiklik yok, bir iyileşme zaten yok, bir değişiklik de yok bu son
00:05:49olan bir tane de, bir sürpriz de yok o açıdan.
00:05:52Ama öbür tarafa bakarsanız, birinci ekonomiye bakarsanız gelir dağılımını
00:05:58unutursanız, sadece büyüme, sadece enflasyon açısından bakarsanız tabii ki ilkiyle
00:06:07de öbür grupla da ilişkisi var.
00:06:09O nasıl etkilendirilir?
00:06:12Temel soru bu zaten.
00:06:13Merak edilen bu.
00:06:15İkinci de kurumsal açıdan önemli değişiklikler yapmak gerekiyor.
00:06:20Demek ki orada bir şey yok.
00:06:22Acaba burada daha mı kötü olacak, nasıl olacak?
00:06:27Öyle baktığınızda şunu dikkate almak lazım.
00:06:32Türkiye'nin dış borcu çok yüksek olsa, 2017'deki gibi olsa, şirketler kesiminin
00:06:39döviz cinsinden borcu çok fazlaydı o zaman.
00:06:41Reich Branson krizinden önce.
00:06:43Ya da ne bileyim, 2011'deki gibi kamu borcu çok yüksek olsa, çok derin kılganlıkları
00:06:49olsa, dünkü gibi bir hareket daha negatif sonuçlar doğurabilirdi.
00:06:57Çünkü Türkiye özünde dışarıdan borçlanmaya bağımlı bir ülke.
00:07:03Sermaye girişine bağımlı bir ülke, döviz girişine.
00:07:06Dolayısıyla Türkiye'ye gelen dövizi korkutacak, ürkütecek, sermayeyi ürkütecek herhangi
00:07:13bir şey, olay, Türkiye'nin büyümesi negatif etkiler risk birbirinin sıçramasına yol
00:07:19açar, faizlerin artmasına yol açar, kurun sürekli artmasına yol açar.
00:07:24Şimdi bu çerçevede bakalım, dışarıdan gelen sermaye açısından, eğer doğrudan
00:07:33yabancı sermaye gelmiyorsa, doğrudan gelen yabancı sermaye açısından hukuk falan
00:07:39daha önemli.
00:07:40Ama zaten Türkiye'ye çok az doğrudan yabancı sermaye geliyor.
00:07:45Daha çok kısa vadeli sermaye geliyor.
00:07:48O kısa vadeli sermayede bir kısmı ürkek elbette, burada karışık işler oluyorsa
00:07:54buraya geleceğime Polonya'ya giderim, Brezilya'ya giderim falan diye düşünebilir.
00:07:58Ama onun dışında daha çok getiriye bakıyor.
00:08:01O çerçevede bir şey yok.
00:08:04Böyle alt alta koyduğunuzda, birinci ikiye ayırdığım ekonomi ilk kısım için bana
00:08:12verdiğim mesaj, Türkiye düşe kalka devam edecek.
00:08:18Enflasyon zaten %30'a sevinecektik.
00:08:22Demek ki bu son kur artışıyla falan biraz daha yukarıda olacak.
00:08:27Çünkü bir puanlık bir kur artışının yaklaşık 0.10'da 4 puan falan enflasyonun
00:08:34etkisi var, %3.5, 4 arttı.
00:08:36Demek ki 2 puan falan oradan gelecek.
00:08:39Olum mesaj vermiyor ama böyle şeye bu çok bağlı.
00:08:45Mesela yabancılar açısından konuştu, söyledim.
00:08:49Ama acaba yerleşiklerin, mesela Şirin Hanım'ın bu sabah sordukları gibi hemşirelerin
00:08:55davranışları değişecek mi?
00:08:57O soruların arkasında o da var tabi.
00:08:59Şimdi mesela sabahleyin hakikaten benim için çok önemli.
00:09:03Çünkü sonuçta kadınlar, kadınlar tabi hem aile ekonomisi demek, çalışan kadınlar
00:09:10bunlar ve çocuklarını binbir zahmete katlanarak okula göndermeye devam ediyorlar.
00:09:18Ya da eğitimlerini işte asla sekteye uğramasın diye büyük çabalıyorlar.
00:09:24Ama maaşların durumu belli, geçim sıkıntısı belli.
00:09:27Şimdi hepsi diyor ki ya Şirin Hanım duyduk ki dün mesela müthiş dolarlar satılmış
00:09:32falan, Merkez Bankası karışmış.
00:09:34Yani bu bizim cebimize nasıl etki edecek?
00:09:36Mesela dolar patladı gidiyor, evet dolarla maaş kazanmıyoruz ama nasıl olacak da olacak?
00:09:44Şimdi bunlar çok meşhur sorular tabi ki.
00:09:46Yani dolayısıyla hani biraz daha sokağın nabzına indirgersek, dün Merkez Bankası'nın
00:09:52yaklaşık 10 milyar dolar sattığını ve kuru o şekilde aşağıya çektiğini bir şekilde
00:09:5840 küsurlara doğru gidiyordu dolar çünkü.
00:10:01Şimdi yine bugün 37.99'da sabitlemişler, euro da 41.36.
00:10:06Nasıl görüyorsunuz?
00:10:08Yani bunlara baktığımızda, aaa bunlara insanlar diyorlar ki bizi ilgilendirmiyor
00:10:12canım mı demeleri gerekiyor gerçekten.
00:10:15Yoksa aslında herkesin cebini ilgilendiren bir durum mu var?
00:10:19Yani şöyle onun için ikiye ayırıp baktım.
00:10:21Hani ilk kısımda böyle bizi ferahlatacak bir takım gelişmeler olsaydı bunlara yok
00:10:28öyle olmayacak diye cevap verebilirdik.
00:10:30Ama ilk kısım zaten yani o daha derin işlerin kötü yönde geliştiği açık.
00:10:37Peki yani sokaktaki vatandaşı nasıl etkileyecek bu?
00:10:42Yani bu kur artış devam edecek mi etmeyecek mi?
00:10:44Önlenmiş gibi görünüyor.
00:10:46Yani dediğim gibi Türkiye'de şu anda zaten çok da fazla bir yabancı sermaye yok.
00:10:5235 milyar dolar falan civarında bu olay öncesinde daha sıcak para olduğu düşünülüyordu.
00:10:59Dolayısıyla yani bu kur artışı hani devam edecek olsa tabii ki bunun enflasyonun arttırıcı
00:11:05falan etkisi olur.
00:11:06Ama öyle değil öyle görünmüyor şu anda.
00:11:08Hocam orada biraz evvel aslında söylediğiniz cümleye de ben hani bir ilk bölümde söylediğiniz
00:11:14yani getiriye bakar işte bu gelen sermaye dediniz bu önemli bir şey.
00:11:20Fakat bu yabancıya getirisinin Türkiye'den götürüsü çok ağır.
00:11:25Ve bu kaoslarda çok daha iyi biliyorsunuz bunların aldığı bu yabancı sermayenin
00:11:32aldığı faiz yukarı doğru çıkıyor.
00:11:35CDS'ler artıyor.
00:11:36Türkiye bu yurt dışından gelenlere en fazla faizi veren ülke haline geliyor.
00:11:43Bunun bedelini toplum daha ağır.
00:11:45Yani sizin tespitleriniz çok çok önemli.
00:11:48Bir şekilde işte bir yerden para da gelir ama bir taraftan da hocam bunun bedelinin
00:11:53toplum tarafından ağır bir şekilde ödendiği bir tabloda yaşıyoruz.
00:11:58Yani evet sürdürülebilir oradan borç istiyorsunuz oradan işte yüksek faizle para buluyorsunuz
00:12:03ama Türkiye çok uzun zamandır özellikle bu işte faiz sebep enflasyon sonuç politikasından
00:12:10beri çok ağır gitti.
00:12:12Şimdi bir de bu çok net 19 Mart'ta yaşadıklarımız o Merkez Bankası'ndaki dün satıldığı
00:12:19iddia edilen yine siz çok daha iyi biliyorsunuz 10 milyar dolar 1 dolar 1 dolar nasıl tekrar
00:12:25oraya konmaya çalıştı ve bunun bedelini Türkiye'deki insanlar o KKM'lerin ortadan
00:12:31kalkması için nasıl ağır bir bedel ödendiği hani bunlara baktığınız zaman bütün bu
00:12:3719 Mart sürecinin getirdiği daha yüksek faiz verilecek bu dövizin getirdiği işte
00:12:43hemen benzine zam geldi o geldi mi her şeye zam geliyor falan bütün bunları belki
00:12:50böyle bakarak siz ikiye ayırıyorsunuz ama bunların da bir sonuçları var öyle
00:12:54değil mi?
00:12:55Var tabi o açıdan ikiye ayırdığımın avucunu gösteriyor.
00:12:59Yani ilkinde zaten durum kötü aşırı sınırın altında asgari ücret alan çalışanların
00:13:05%50'si onun ismin değişebilmesi için emeklere daha fazla para olsun vesaire
00:13:11Türkiye'de bir takım yapısal değişiklikler olması lazım orada bir umut olmadığını
00:13:15gösteriyor onu söylemeye çalışıyor.
00:13:17Program çok fazla eksik zaten dün olanlar iyice bir üzerine tüy dikti.
00:13:23Esas oradaki çözüm daha adil ve hızlı çalışan bir yargı sisteminden geçiyor.
00:13:29İmar yasasından geçiyor, ihale yasasından geçiyor, TÜİK'in kurumsallaşma aslından
00:13:33geçiyor.
00:13:35Orada bir şey olmayacağını gösterdi.
00:13:37Esas çarpıcı kısmı orada öbürü kur artışının %4'te kalacaksa ki sınırlanmış gibi görünüyor
00:13:45onun çok fazla bir etkisi yok.
00:13:47Hani onun işte enflasyon 30 olacağına 33 olacak ne bileyim ben ama sonuçta yine
00:13:53biz aynı yere geleceğiz.
00:13:555 senede bir seçim olacaksa 3 sene bastırılmış asgari ücret, 3 sene bastırılmış emekli
00:14:01maaşları.
00:14:03Ancak seçim öncesinde böyle artışlar bir sene bir buçuk sene görece rahatlık.
00:14:09O resmi değiştirecek bir şey yok.
00:14:11Onun olmayacağını gösterdi zaten.
00:14:13O açıdan bakıyorum ben.
00:14:15Yoksa şey değil hani böyle Türkiye'ye acayip sermaye girişini durduracak, onu kesecek
00:14:23tekrar geri döndürecek bir şey değil.
00:14:25O gelen sıcak paranın çok umurunda değil.
00:14:27Ne yazık ki Türkiye'de ne olup bittiği o getirisine bakıyor.
00:14:31Öbür dediğiniz doğru.
00:14:33Faiz biraz daha yüksek olacak arttı.
00:14:35Ama risk birimi öyle acayip sıçramadı sonra 30-40 az puan arttı.
00:14:39Bu demektir ki dolar cinsinden Türkiye işte % yarım falan daha yüksek borçlanacak
00:14:44bu kalırsa bunların hepsi negatif tabii ama asıl negatif orada duruyor zaten öbür
00:14:48tarafta duruyor ve onun değişeceği bir tablonun görmeyeceğimizi bize anlatıyor.
00:14:55Sadece dün olanı anlatmadı.
00:14:57Buraya kadar olanların hepsi onu söylüyordu.
00:14:59Hani burada polinyalıcılık oynamayalım burada bir şey olmayacak.
00:15:03Mesela özellikle hukuk sisteminde falan.
00:15:05Dün olan bir tane de bunu daha açık bir şekilde gösterdi.
00:15:08O açıdan esas bence önemli kısmı geçiş halk kesimlerinde o hemşireleri de ilgilendiren,
00:15:13öğretmenleri de ilgilendiren, herkesi ilgilendiren, işçileri de ilgilendiren.
00:15:17Öbür taraf da bir şeyin değişmeyeceğini görüyoruz bu olan bir tane de.
00:15:22Şimdi burada mesela şöyle bir baktığımızda HSBC Türkiye'de dolarizasyon ve enflasyon
00:15:28riski arttı yorumunu yapmış.
00:15:30Yani uluslararası finans çevreleri nasıl bakıyor diye baktığımızda en çok da Türkiye'deki
00:15:36finansal durumla ilgilenen İngiltere tarafı, Britanya tarafı diyebiliriz.
00:15:41Hem dünkü Emamoğlu'nun gözaltına alınma sürecini Financial Times belki de en geniş
00:15:47görenlerden biri oldu dün.
00:15:49Bugün diğerleri yavaş yavaş biraz görmeye başlıyorlar.
00:15:52Enteresan da mesela Fransız gazeteleri, Le Monde diyelim, Le Monde daha çok sanki
00:15:59böyle sıradan bir yolsuzluk iddiası varmış da Ekrem Emamoğlu gözaltına alınmış gibi
00:16:04verdiler ilk başta.
00:16:06Amerika'da New York Times bile daha düşük profilli gördü.
00:16:09Sadece işte ne bileyim İstanbul Belediye Başkanı gözaltında diye verdi.
00:16:15Fakat bugün itibariyle biraz daha yorumlarını farklılaştırmaya başladılar.
00:16:20Biraz sonra Murat'la konuşacağız.
00:16:22New York Times'ın enteresan bir yorumu var.
00:16:24Tabii bunu size sormayacağım ama mesela hem Financial Times hem de HSBC diyor ki
00:16:30Türkiye daha da kırılgan bir hale geldi.
00:16:33Türkiye'nin ekonomisi daha da sorunlu hale geldi.
00:16:35Mehmet Şimşek'in bu durumda, bu zeminde artık bu güne kadar sürdürdüğü ekonomik
00:16:43programı sürdürmesine imkan yok.
00:16:45Başka bir şeye geçmek durumunda.
00:16:47Dolayısıyla bunu yorumlar mısınız lütfen?
00:16:50Elbette.
00:16:51Biraz anlamlandırır mısınız?
00:16:52Elbette.
00:16:53Ama zaten o ekonomik programın raf ömrü çok kısalmıştı.
00:16:57Niye kısalmıştı?
00:16:58Herkes şikayetçiydi.
00:17:00Zaten asgari ücretin emekliliğinin halini konuştuk.
00:17:03İhracatçı da şikayet ediyordu, sanayici de şikayet ediyordu.
00:17:06Giderek raf ömrü kısalıyordu programın.
00:17:08Tamam enflasyon biraz düşüyordu ama yani geldiği yer 39.
00:17:12Başladığı yerler de o civarda.
00:17:14Şimdi bunun bile yani hiç olmazsa otuza düşebilir diyorduk biz
00:17:18ekonomistler bu yıl sonunda.
00:17:20Enflasyon çünkü bu program temelde bir şey değiştirmeye
00:17:24çalışmıyor.
00:17:25Sadece bütçeyi biraz kontrol altına almaya çalışıyor ve
00:17:28enflasyonu biraz düşürmeye çalışıyor.
00:17:30Başka bir iddiası yok.
00:17:32Şimdi enflasyon açısından da bir risk oldu.
00:17:35Tam da dediğiniz nedenle oldu.
00:17:37Çünkü yabancıların hareketinden çok esas acaba yerleştikler ya
00:17:42kur uzun süre düşüp gitti.
00:17:44Yine eski günlere mi dönüyoruz?
00:17:46Kurdaki bu sıçrayış devam eder mi?
00:17:48Böyle bir kaygı çıkarsa ortaya böyle bir algı çıkarsa o zaman
00:17:55dolarlaşma eğilimi artar.
00:17:58Bu programın da raf ömrünü ortadan kaldırır.
00:18:01Bu niye?
00:18:02O zaman programın temel dayanağı bu zaten.
00:18:05Döviz kurunun çok hızlı artmıyor olması lazım ki işte tek
00:18:08uğraştığı şey enflasyon biraz daha düşebilsin.
00:18:11O da ortadan kalkar.
00:18:13Dolayısıyla öyle bir şeyi tetikleyecek mi?
00:18:15Tetiklemeyecek mi?
00:18:16Öyle bir şey.
00:18:17Yani Merkez Bankası'nın döviz satışları.
00:18:19Merkez Bankası'nın satıp satmadığını bilmiyoruz.
00:18:21Bugün sosyal medyada Merkez Bankası'nın değil de başka
00:18:24banklar arasınıyla satış olduğunu söyleyen ekonomistler oldu.
00:18:28Her neyse bir şey fark etmiyor ama o satışlar devam ettiği bir
00:18:32ortam olsaydı o zaman dolarlaşma eğilimi artabilirdi.
00:18:37Yani şu an onu söylemek için erken.
00:18:39Çünkü merkezmiş.
00:18:41Zaten Türkiye'de bankalar şu anda merkez.
00:18:43Zaten hepsi iktidarın kontrolünde.
00:18:45O banka bu banka.
00:18:47Buyurun.
00:18:48Sayın Özatay şimdi bu belli iktidarın çok uzun süredir
00:18:52özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın amacı nedir?
00:18:55Merkez Bankası hızlı bir şekilde bu faizleri aşağı doğru indirsin.
00:19:00Hatta biliyorsunuz iktidarların gazeteler iki buçuk yetmez,
00:19:03yedi buçuk bas puan indirin falan diye bir çağda bulunuyorlardı.
00:19:07Peki şimdi bu yaşanan 19 Mart konusundan durumundan sonra bu aşağı
00:19:15doğru indirmeler bu netlikte bu rahatlıkta olabilecek mi sizce?
00:19:19Olamaz.
00:19:21Zaten mesela bir önceki faiz indirimde ikinci üç kez faizinde
00:19:26ikinci faiz indiriminden iki hafta sonra Merkez Bankası
00:19:29enflasyon tahmini yukarı çekti.
00:19:31Evet.
00:19:32Bu faiz indirimini yaptığı zaman yaptığı açıklamada dedik ki
00:19:36işte benim tahminim doğrultusunda gidiyor.
00:19:38Yurtçı talep koşulları enflasyonun inmesine yardımcı oluyor.
00:19:41Sonradan öğrendik ve öğrendik ki Gayri Safi Yurtçı Aslı acayip artmış.
00:19:46Özel tüketim harcamaları acayip artmış.
00:19:48Bu neyi gösteriyor?
00:19:50Merkez Bankası'nın üzerinde bir erken faiz indirme baskısı
00:19:54olduğunu gösteriyor.
00:19:55Ama şimdi bu yaşananlar yani döviz kurundaki bu sıçrama bir
00:20:00enflasyon etkisi olacak.
00:20:02Faiz indirmeyi yavaşlatır.
00:20:06Onu gösteriyor ama zaten programın giderek de ömrünün kısaldığını gösteriyor.
00:20:11Dışı kalka gidecek Türkiye ekonomisi onu anlatıyor bu yaşananlar.
00:20:16Tabii bu biz beraberiz ama bize şu soruyu getiriyor.
00:20:19Yani şimdi biliyoruz ki aslında vatandaşın tek meselesi var gerçekten para.
00:20:28Yani herkes fakirlikte eşitlendi.
00:20:31Orta direkt zaten kalmadı gibi bir şey oldu.
00:20:34Ve hep anlattık ya seçimlerde önce de mavi yakalılar beyaz yakalılarla eşitlendi.
00:20:39Emeklinin durumu belli.
00:20:41Efendim işçinin durumu belli.
00:20:43Öğrencilerin durumu belli.
00:20:45Yani orta seviye çalışanla üst düzey çalışan arasında aynı sıkıntılar.
00:20:50Yani hiçbir şey fark etmiyor.
00:20:52Dolayısıyla vatandaşın tek meselesi bu olduğuna göre aslında normal
00:20:56Aslında normal şartlarda eğer bir erken seçime gidecekse kendi belirlediği tarihte iktidar erken seçime gitme planları yapıyor diyelim.
00:21:06Normal şartlarda ekonomiyi biraz daha düzgün hale getirmesi gerek.
00:21:11Ki yani oy verme trendlerinde biliyoruz ki gerçekten bir numaralı etken ekonomi.
00:21:19Dolayısıyla paradoksal bir durum ortaya çıkıyor.
00:21:23O kadar irrasyonel bir durum ki Mehmet Şimşek'in rasyonel zemin arayışında süper irrasyonel bir durumla karşı karşıyayız.
00:21:31Çünkü ekonomi biraz düzeltse belki Erdoğan ya da iktidar diyelim.
00:21:36Belki bundan sonraki seçimler için bir şans yakalayabilir mi?
00:21:40Kendi kendilerine bunu söylüyorlardı.
00:21:42Şu durumda anladığımız sizin de anlattıklarından anladığımız böyle bir şans ortadan kalktı.
00:21:48Bir mucize olması gerekiyor herhalde değil mi?
00:21:51Şöyle bakmak lazım doğru.
00:21:54Kalıcı bir iyileşme görmeyeceğiz Türkiye ekonomisinde ama şöyle bakmak lazım.
00:21:59Bu ülkede ne yapılıyor?
00:22:01Çoğu ülkede yapılıyor ama bu ülkede daha mümtaz örnekleri var.
00:22:04Seçim ekonomisi uygulaması, seçimden yaklaşık bir sene önce çok hızlı kredi genişlemesi,
00:22:09çok düşük faizle kredi saçılması,
00:22:12önceden bastırılmış ücretlerimizden birden arttırılması,
00:22:16memur maaşlarının birden arttırılması falan.
00:22:18Bunu yapabilmenin yolu önemli bir ölçüde bütçeyin düzgün olması,
00:22:25bütçe açının çok yüksek olmaması,
00:22:27kamu borcunun düşük olması.
00:22:29Dikkat ederseniz şu anda yapılan programın, çok eksik programın,
00:22:33kod adı Rasyonale Dönüş programı olan programın yapmaya çalıştığı şey
00:22:38asıl olarak bütçe açığını düşürebilmek.
00:22:43Çünkü eğer önlem alınmasaydı bütçe açığı çok yüksek yerlere gidecekti.
00:22:48Sadece deprem harcamaları nedeniyle değil,
00:22:502023 seçimleri öncesinde yapılan işler nedeniyle.
00:22:53Şimdi deprem harcamaları bir tarafa bırakılınca,
00:22:56bu son olan bitenin bütçenin kontrol alınmasını engelleyeceği bir şey yok.
00:23:01Yani mevcut iktidar dolayısıyla o çerçevede bakıyor.
00:23:04Seçimden bir sene önce benim rahat etrafa yapabileceğim,
00:23:10harcamalarımı arttırabileceğim, bütçe imkanı olsun.
00:23:14Yani o çerçevede bakıcılığım çok engelleyeceği bir şey değil bu.
00:23:18Gayet anladım.
00:23:19Hocam son sorum şu size, kendi adıma tabii Şirin sorabilir.
00:23:23Dün akşam Fed'den de bir karar geldi, Amerikan Merkez Bankası'ndan.
00:23:28Onun da aslında Türkiye'nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan
00:23:31ülkelerle ilgili durumu, para bulmayı biraz daha zorlaştıracağı da düşünülüyor.
00:23:36Bu kadar büyük tırdak içinde hani Türkiye'nin içindeki hem kendi ekonomik problemleri,
00:23:44dışarıdan para bulmanın biraz daha zorlaşacağı bir ortam.
00:23:47Sanıyorum biraz bu sene 2025 çok daha ağır geçecek her kesim için,
00:23:53özellikle bu ücretler için diye düşünüyorum. Ne dersiniz bu konuda?
00:23:572025 zaten ücretler için zor geçici açık. Zaten zor geçmeye başladı.
00:24:02Yılın başlangıcında harçlık sınırının altına girdi asgari ücret.
00:24:06O ancak seçimden bir sene önce orada rahatlamayı düzelecektir.
00:24:11Ama şu anda zaten iş iyi değil emekliler ve asgari ücretliler açısından.
00:24:18Yani hocam bu arada tabii hani siz de söylediniz, doları baskılıyorlar.
00:24:24Ama çok acayip bir durum var.
00:24:26Doları baskılıyorlar, kuru baskılıyorlar ama mesela şu anda benim anladığım en azından hizmet sektörü
00:24:34bir anda euronun 45'ler 50'ler civarında olduğunu ya da asıl gittiği yerin o olduğunu algılamış durumda.
00:24:41Örneğin bir takım sağlık harcamalarında mesela ultrason gibi,
00:24:45işte ne bileyim bir anda fiyatlar bir hafta öncesinden fırlamış gitmiş.
00:24:53İnanamadım ya dedim bu ultrason aletleri sonuç itibariyle bir haftada yani ne gibi bir euro artışına tabi olabilir ki?
00:25:02Sonuçta aynı alet aynı şekilde işlem yapıyor.
00:25:05Evet ama bakımı euroyla efendim işte yok ilacı öyle şusu böyle.
00:25:12Yani bir de öyle bir sıkıntı var.
00:25:14Hani insanlar belki baskılanıyor ama piyasadaki bu fiyatlandırma meselesi aşırı pahalılık.
00:25:20Hatta yani aşırı dozda pahalılık belki de gerçeklikten kopuk pahalılık ve bunun sürekli yukarı doğru gitmesi çok ciddi bir problem bilmiyorum.
00:25:30Yani kuru tutuyor olabilirler ama insanlar fiyatlandırma yaparken farklı bir kurdan kafa çalıştırıyorlar.
00:25:38Bilmiyorum bu aşırı pahalılık çok ciddi bir sorun haline gelmeye başladı.
00:25:42Zaten sorunda ama artık katlanılmaz bu boyutta.
00:25:45Yok doğru yani ne yazık ki öyle özellikle ikiye ayırırsanız zaten.
00:25:49Mal enflasyonu hizmet enflasyonu diye bakarsanız mal enflasyonu o kadar yüksek değil yüzde otuz falan civarında.
00:25:56Hizmet sektörünün enflasyonu çok yüksek.
00:25:58Onun için enflasyonda katılık var inmiyor.
00:26:01Hizmet sektörünün fiyatlama davranışını değiştirmek çok zor.
00:26:06Merkez Bankası'nda karşılaştığı önemli sorunlardan bir tanesi.
00:26:10Ama bu işte bu tür hareketler mesela döngü gibi hareketler bu işi daha da zorlaştırıyor.
00:26:16Tam bir şeyler değişiyor mu falan acaba enflasyonda biraz düşecek mi derken
00:26:21birden böyle yerleşiklerin de dövizde olan ilgilerini arttırabilecek bir şey yapıyorsunuz.
00:26:28Bunu ancak çok fazla döviz satarak falan durduruyorsunuz.
00:26:31O çerçevede düşe kalka gidecek Türkiye'ye onu gösteriyorum.
00:26:37Peki çok teşekkür ederiz Fatih Bey geldiğiniz katıldığınız için.
00:26:42Yani bu dönemde tabi esas asıl meselemiz demokrasi ve Türkiye'nin demokratik bir hukuk devleti olarak varlığını devam ettirmesi.
00:26:54Ama tabi ekonomi dediğimiz gibi insanların günlük hayatını çok yakından ilgilendiriyor.
00:27:00Ve bu konuyu da konuşmadan geçmek istemedik.
00:27:03Çok teşekkür ederiz bizimle birlikte olduğunuz geldiğiniz katıldığınız için.
00:27:07Sağ olun kolay gelsin.
00:27:08Teşekkür ederim.
00:27:09Şimdi Fatih Bey'e teşekkür ettikten sonra Murat çok enteresan işler var bu arada.
00:27:15Bugün bir haber var.
00:27:18Amerika Birleşik Devletleri Türkiye'nin Gazprom Bank muafiyetini uzatmış.
00:27:23Ya bildiğin Trump hükümeti Erdoğan'a diyor ki ya merak etme sen yani rahatla.
00:27:30Şimdi bu çok acayip bir şey.
00:27:31Bak dünden beri ben Beyaz Saray'dan açıklama bekliyorum.
00:27:34Nasıl tonda bir açıklama gelecek diye.
00:27:37Ve Amerikalıların yani Amerikan iktidarının bir takım isimlerinden acaba ne bileyim ben bir tepki olacak mı diye.
00:27:49Hiçbir şey.
00:27:50Dün hiçbir şey olmadı.
00:27:52Dışişleri Bakanlığı sözcüsünden şöyle mealini şöyle söyleyebiliriz.
00:27:57Ya işte tabii bunlar demokrasi içinde kalmak önemlidir ama hani biz de Türkiye'nin iç işlerine hiç karışamayız.
00:28:04Ya kime çocuk mu kandırıyorsunuz ya Türkiye'nin iç işine karışamayız.
00:28:09Normal şartlarda mesela ne olursa olsun bundan önceki dönemde yani Trump'ın ilk döneminde de sonrasında demokratlar zamanında da Obama dönemine el alalım.
00:28:20Ama Biden döneminde de birkaçlar kalkardı.
00:28:23Bir dakika Türkiye'nin işte demokrasiye bağlılığını görmek istiyoruz.
00:28:27NATO ülkesi önemli müttefiğimiz var.
00:28:29Şimdi ne diyor Trump yönetimin dışişleri bakanlığı.
00:28:33Ya tamam evet yani bir şeyler oldu ama hani ya çok da problem değil anlamına gelebilecek bir açıklama gördük.
00:28:42Ben zaten bunu bekliyordum.
00:28:43Daha ilk baştan hiçbir açıklama yapmadılar çünkü gecikerek geldi bu açıklama.
00:28:47New York Times da bugün demiş ki Trump iktidarı Erdoğan'la çalışmayı tercih eder.
00:28:53Şimdi tabii burada oturup da komplo teorileri konuşacak halimiz yok.
00:28:57Ama şu bir gerçek ki Amerika'nın bu işe yaklaşımı gerçekten çok düşük profilli.
00:29:02Yani şu an itibariyle gerek Trump'ın Putin'le olan ilişkileri, Türkiye'ye nasıl baktığı bu Suriye konusunda, Ukrayna konusunda.
00:29:11Avrupa güvenlik çemberi çıkıyor ve Avrupalılara diyor ki ben senin bundan sonra savunma falan bütçeni ödemem.
00:29:18Bütün bunları yan yana koyduğumuzda hayli enteresan bir durumla karşı karşıya kalıyoruz.
00:29:24Bugüne kadar seçimlerden önce hep ne derdik?
00:29:26İşte Araplardan gelecek para, körfez sermayesinden gelecek para.
00:29:30Bugün itibariyle anladığımız kadarıyla iktidarın bir de Trump gibi bir yoldaşı demeyelim ama güvendiği bir isim var orada.
00:29:40Bunu mu anlıyoruz? Sen ne diyorsun? Ben öyle görüyorum.
00:29:43Yani Trump'ın Erdoğan'ı desteklediği çok açık.
00:29:46Aslında ilk dönemki ilişkilerinde iyi giden yönler kadar biliyorsun.
00:29:53Rahip Brunson döneminde ve S-400'lerde hem Katsa yaptırımlarında hem de Rahip Brunson sırasında Trump'ın sarf ettiği ekonomizi mahvedelim cümlesi
00:30:05artı Türkiye tarihinin görmediği artıki o mektup falan hepsini biliyoruz.
00:30:09Ama bir taraftan da Trump belli ki Erdoğan'la yan yana durmak, Erdoğan'la bölgede belli bir ilişki içinde olmak,
00:30:18başta Suriye konusunda olmak üzere belli bir noktada uzlaşmış durumdalar.
00:30:24O kesin ki Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Nisan ayında gideceği de konuşuluyor.
00:30:30Yani şöyle bir durumu çok açık ve net söylüyoruz.
00:30:36Türkiye'nin demokrasi ve hukuk alanında kendi içinde aradığı refleksleri, kendi içindeki itirazları
00:30:44elbette ki yurt dışından Amerika ne diyecek, Avrupa ne diyecekten çok daha önemli şirin.
00:30:49Elbette ki bu küreselleşme anlamında ya da demokrasinin yani hep şunu konuştuk geçen sene özellikle.
00:30:56Dünyada bu işi yakından takip edenler mesela Dara Macamoğlu gibi akademisyenler veya pek çok akademisyen
00:31:03demokrasinin gerilenmekte olduğu ve demokrasi yerine güçlü otoriter liderlerin öne çıktığı zorlu bir 5-10 senelik süreçten bahsediliyor.
00:31:13Dolayısıyla ülkeler, yaşayanlar memleketteki demokratik ve hukuksal anlamdaki dönüşümü kendi güçleriyle sağlayacaklar.
00:31:25Demokratik anlamdaki bu dayanışmalarıyla sağlayacaklar.
00:31:29Çünkü işte Amerika zaten hayatı boyunca Amerika yani Türkiye ile ilişkilerini de öyle hatırla.
00:31:36Her zaman işte kimleri destekledi, nasıl destekledi, onun verdiği desteklerin nasıl ağır bedelleri olduğu tabi şunu da biliyoruz bir taraftan.
00:31:46Mesela Biden, Türkiye için üzerinde söylemiyorum bunu, iktidara geldiği zaman ilk başlattığı neydi?
00:31:52Demokrasi ile ilgili dünya üzerindeki arayışları başlattı, toplantılar yaptılar falan.
00:31:57Trump tam tersine ulusalcı, milliyetçi, dünya üzerindeki tüm otoriter ülkelerle onların liderleriyle yakın çalışan,
00:32:05yakın çalışmayı önemseyen, pragmatist.
00:32:08Erdoğan'a da bence Trump'ın bir şeyi var.
00:32:11Yani aynı dili konuşabiliyorlar, burada bir destekleşme oluyor birbirlerine karşı.
00:32:18Bunlar tabi önemli yani bunları da düşünmek gerekiyor.
00:32:21Muhakkak yani bir küçük hatırlatma notu olarak koyalım.
00:32:24Hatırlayacaksınız Trump'ın ilk döneminde damatlar diplomasisi diye bir şey başlatmışlardı hatırlarsan.
00:32:32Berat Albayrak, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın damadı.
00:32:36Diğer tarafta Kuşner, Trump'ın damadı.
00:32:40Öyle ki mesela Kuşner birçok körfez ülkesiyle toplantıları Dışişleri Bakanlığı'nın diplomatları olmadan götürüyordu
00:32:49ve kapalı kapılar ardında bir takım anlaşmalar, sözler ya da işte görüşmeler yapılıyordu.
00:32:55New York Times bunu şey damatlar diplomasisi olarak manşetine taşımıştı.
00:33:01Çünkü aynı zamanda da Berat Albayrak Türkiye adına, iktidar adına bir takım görüşmeler yapıyordu.
00:33:06Hatta o zaman soruyorduk, kardeşim diplomatlar yok yani Dışişleri Bakanlığı'nın mensupları yok, kimse yok.
00:33:12Nedir bu yapılan anlaşmalar, neye imza atıyor Türkiye ya da?
00:33:16Şimdi o dönemden biraz daha ileriye gidilmiş durumda.
00:33:20Bugün gerçekten Amerika Birleşik Devletleri'nin devlet sistemi tamamıyla değiştirildi.
00:33:25Trump da aynı Türkiye'deki gibi sağa sola kayyumlar atamakla meşgul.
00:33:29Yüksek mahkeme üyeleriyle uğraşıyor.
00:33:32Aynı şekilde savcılarla uğraşıyor.
00:33:34Aynı şekilde demokratlarla uğraşıyor, siyasetçilerle uğraşıyor.
00:33:38Çok benzer bir atmosferde gidiliyor.
00:33:40Şimdi Suriye'yi daha önce de kaç kere anlattık.
00:33:43Aslında Trump Türkiye'ye bırakmaya niyetli.
00:33:46Yani sen benim buradaki, benim yapmam gereken şeyleri sen yap diyor.
00:33:52Ama belli şartlarım var.
00:33:54Bir, Kürtlere dokunmayacaksın.
00:33:56İki, İŞİD'le mücadeleyle devam edeceksin.
00:33:58Başından beri plan buydu.
00:34:00İran'la uğraşmak istiyor, Çin'le uğraşmak istiyor.
00:34:03Dolayısıyla Türkiye'deki anladığımız kadarıyla güçlü bir muhalefet,
00:34:08sokak muhalefeti yani insanların demokratik haklarını araması,
00:34:13çoğulcu bir demokrasi, çoğulcu bir parlamento,
00:34:18Amerika Birleşik Devletleri'nin şu andaki mevcut yönetiminin
00:34:22belki de o kadar işine gelen bir durum değil.
00:34:24Bundan bunu anlıyoruz.
00:34:26Yani Orta Doğu'yu ben artık kafama takmak istemiyorum,
00:34:28kafa yormak istemiyorum.
00:34:30İyidir işte oradaki bir takım şeyleri hallettik.
00:34:33Bu mevcut durumuyla gitsin.
00:34:35Netanyahu ile gideyim.
00:34:37Erdoğan da benim için Suriye'ye hakim olmaktı.
00:34:40Önemli bir, ya Kürtlerle de bir sürece girildi.
00:34:43Kafamı fazla yormak istemiyorum noktasında ama
00:34:46bu tabii endişelendirici bir durum.
00:34:48Neden endişelenmek istiyor? İktidar açısından da bence.
00:34:51Çünkü biliyorsun yani Trump'a güvenilmez, Amerika'ya güvenilmez.
00:34:55Tarih bunu defalarca gösterirdi.
00:34:57Bugün böyle, yarın öyle.
00:34:59Üç gün sonra, don't be foolish, deli olma diye bir mektup
00:35:03ya da çıldırma diye bir mektup gelebilir.
00:35:05Şimdi ne kadar güvenebilirsiniz Trump iktidarına?
00:35:07Onu bilemiyorum.
00:35:08Neyse yani durum böyle.
00:35:10Asıl şimdi şirin, bugünkü New York Times analizinde de yazıyor.
00:35:14Avrupa'daki aşırı sarcı partilerin yükselişi ve
00:35:16Trump yönetiminin milliyetçi odağı da dahil olmak üzere
00:35:19hakim olan uluslararası hava, Erdoğan'ın rakiplerine karşı
00:35:23harekete geçmesini kolaylaştırabilir diyor.
00:35:25Kolaylaştırdı zaten.
00:35:26Yani biraz sonra zaten diğer konulara da geçeceğiz.
00:35:29Şimdi İmamoğlu'nu, işte pek çok iddialar ortada gidiyor.
00:35:33Hukuksuz bir durum olduğuna dair pek çok kendi daha evvel çalıştığı
00:35:39hukukçular dahil itirazlar var.
00:35:41İzzet Özgenç biraz sonra konuşuruz falan.
00:35:43Ve tabii şirin hani olayın muhalefetsizleştirme çabası olduğuna
00:35:49dair de sinyaller var.
00:35:50Bak İmamoğlu Vatan Emniyeti'nin işte nezarethanesinde,
00:35:55Bodrum katında bir nezarethane de bekliyor.
00:35:58Bu daha İmamoğlu konuşulurken iktidara yakın gazeteler,
00:36:04yorumcular sırada Mansur Yavaş var diyorlar şirin.
00:36:07Şimdi bunu düşünebiliyor musun?
00:36:10Bunu biraz açarak konuşalım.
00:36:11Bence bu çok önemli.
00:36:13Yani Mansur Yavaş da çok önemli ama önce açalım.
00:36:16Şimdi Vatan Emniyeti'nin maalesef şu anda İmamoğlu'nun bekletildiği yeri
00:36:21sen biliyorsun, tecrübeyle sabit.
00:36:24Biraz anlatır mısın bizi izleyenlere?
00:36:26Şu anda İmamoğlu ve diğer belediye başkanları, bütün şu anda gözaltında olanlar.
00:36:31Neredeler? Neşit koşullarda tutuluyorlar.
00:36:34İstanbul'u yüzde 52 gibi bir oranına kazanmış bir belediye başkanı.
00:36:39Tabii şöyle bir yer Vatan Emniyeti.
00:36:41Terörle ilgili bölüm var.
00:36:44Orası işte Bodrum katında, garajdan girdikten sonra bir yer.
00:36:47Yan yana böyle küçük küçük hücreler var.
00:36:52Dört bir tarafta, dört başka bir tarafta.
00:36:56O içinde bir tane böyle yere serdikleri bir yatak var.
00:37:00Ekstra bir şey yaptıklarını sanmıyorum.
00:37:03Hatta biraz böyle hani eğer nefes alma falan problemleriniz varsa zorlu bir yer.
00:37:08Tabii şimdi şöyle bir şey var Şirin.
00:37:11Türkiye'nin en büyük şehrinin belediye başkanı, fiili belediye başkanı
00:37:18artı Türkiye'nin potansiyel cumhurbaşkanı adayını siz
00:37:23Vatan Emniyeti'nin altındaki böyle bir yerde geceliğin bırakıyorsunuz.
00:37:29Aslında sizler dört günde bırakabilirler ama anladığım kadarıyla bu tepkiler falan büyüyünce
00:37:33daha hızlı bir ifade alma süreçleri adliyensek belki daha erken olacak.
00:37:38Ama tabii gelinen nokta bir gün evvel siz İstanbul'un belediye başkanısınız.
00:37:43Sarayşahane'deki yeriniz var.
00:37:45On altı milyon hizmet ediyorsunuz.
00:37:47Ertesi gün polisler evinizi çeviriyor, alıyorlar sizi.
00:37:50Ve bir nezarethanede Vatan Emniyet Müdürlüğü'nün altındaki,
00:37:53eksi iki deydi sanıyorum, Bodrum katındaki bir yerde,
00:37:56siz nezarette yatırılıyorsunuz.
00:37:58Ve üstüne üstlük bunu yaparken sizin, Cumhurbaşkanı Erdoğan için söylüyorum,
00:38:04İzzet Özgenç, eski danışmanı, hukuksal anlamda danışmanlarından bir tanesi,
00:38:09adım adım yazmış, diyor ki,
00:38:11bu soruşturma öncesinde Büyükşehir ve Ece Belediye ile bağlı ve ilgili kuruluşlar bünyesindeki
00:38:16işlerle ilgili İçişleri Bakanlığı'nın mülkiye müfettişleri inceleme yapması,
00:38:21bunlarla ilgili raporlar düzenlemesi, bunları iletmesi,
00:38:25müfettiş raporları esas alınarak adli soruşturma başlanması,
00:38:29buradan suç eğer bulunabilirse Cumhuriyet Savcılarına bu konuda,
00:38:33bununla ilgili bir başvuru yapılması var.
00:38:36Böyle uzun uzun anlatmış.
00:38:38Yani Cumhurbaşkanı'nın eskiden yakın çalıştığı isimler bile,
00:38:42ortaya konulan hukuksuzluğu o kadar net,
00:38:45o kadar bunun siyasi bir iş olduğuna dair,
00:38:50o kadar net şekilde bir şeyler söylüyorlar ki,
00:38:52işte bunun ama bunun karşılığında bu rahatlık ve bu rahatlıkla Şirin,
00:38:58mesela dün akşam yine böyle iktidar yakınlardan birisi söylemiş,
00:39:01Brezilya Ekonomi konuşuyorduk.
00:39:02Diyor ki, gözaltılanlardan bir tanesi biliyorsun,
00:39:04İstanbul Planlama Ajansı'nın başkanı Buğra Gökçe.
00:39:07Diyor ki kişi, tabii diyor siz İstanbul'la ilgili tırnak içinde paralel veriler ortaya koyarsanız,
00:39:15İstanbul Planlama Ajansı her ay İstanbul'da yaşamanın bedeli ne kadara patlıyor,
00:39:21kim nasıl biliyor musun?
00:39:22Hani bu veriler yayınlanıyordu.
00:39:24Şimdi bunu yayınlamak, yani bu verileri ortaya koymak,
00:39:28bunu tartışmak bile paralel bir yapı kurmak,
00:39:32bununla anayasa suçu işlemeye,
00:39:34yani Şirin şunu söylemeye çalışıyorum,
00:39:36ben bunu canım yanarak söylüyorum.
00:39:38Bu ülkede herhangi birinin ağzındaki bir cümleyi alıp,
00:39:44bir cümleyi cımbızlayıp anayasal düzene karşı çıkmaktan,
00:39:50terör örgütü üyesi olmaya,
00:39:52bu ülkenin işte bir arada yaşayan,
00:39:55yani her türlü şeyi,
00:39:57hiçbirimizin,
00:39:58hiçbirimizin,
00:39:59ne gazetecinin,
00:40:00ne sıradan insanın,
00:40:01ne akademisyenin,
00:40:02ne bürokratın,
00:40:04şusu yok.
00:40:05Hukuki anlamda,
00:40:07kim kendini güvende, huzurlu,
00:40:11eşit hukuk karşısında yakalayacak gibi düşünüyor?
00:40:13Bunun çok ağır bir bedeli var Şirin.
00:40:16Şimdi enteresan bir hikaye var.
00:40:21Ben Adalet Bakanı'na bir soru yöneltmek istiyorum.
00:40:24Yani muhtemelen,
00:40:27yani umurunda değil,
00:40:29herhalde diye düşünüyorum,
00:40:31bizimlerin yaptığı yayınları,
00:40:33bunlar da boşa debeleniyorlar,
00:40:35biz nasıl olsa bildiğimizi okuyacağız diye düşünüyorlar ama,
00:40:38sonuçta bizlerin yayınlarını,
00:40:40bizlerin yaptığı yayınları,
00:40:42gerek televizyon,
00:40:43gerek YouTube'da bir yapan bütün meslektaşlarımız,
00:40:46biliyoruz ki,
00:40:47başta gençler olmak üzere geniş kitleler izliyor.
00:40:51Dolayısıyla ben yine de Adalet Bakanı'na buradan sormak istiyorum.
00:40:55Dün diyordu ki,
00:40:57işte yargı bağımsızdır,
00:41:00yargı tarafsızdır.
00:41:02Efendim, yargımızı hedef alan açıklamalar yapmayın,
00:41:05bırakın bu soruşturma devam etsin.
00:41:07Soruşturma bir gizlilik esasıyla devam etmektedir.
00:41:12İddianame ortaya çıkınca,
00:41:14neyler çıktığını göreceksiniz.
00:41:17Dolayısıyla,
00:41:19bu soruşturmanın içinde ne gibi belgeler ve bilgiler var,
00:41:23bunları görmeden acele yorum yapmayın,
00:41:26deyip,
00:41:27sonra da bütün işte muhalefet basınına
00:41:32ya da muhalefet,
00:41:34de demeyelim,
00:41:35olan biteni sorgulayan
00:41:37bütün gazetecilere,
00:41:39televizyonculara,
00:41:40yayıncılara, muhabirlere,
00:41:41bir anlamıyla gözdağı verdi.
00:41:43Sakın ha sokağa kimseyi çağırmayın diye.
00:41:46Şimdi ben Adalet Bakanı'na soruyorum.
00:41:48Madem yargı tarafsız,
00:41:50madem yargınız bağımsız,
00:41:52bunu iddia ediyorsunuz ki bu,
00:41:54bu ülkede yaşayan hepimizin tek amacı,
00:41:57tek arzusu ve arkasında durduğumuz gerçeklik.
00:42:01Biz yargının bağımsız olması için uğraşıyoruz hepimiz,
00:42:04bu ülkeyiz daha iyi yaşanır olsun diye.
00:42:06Peki o zaman nasıl oluyor da,
00:42:08size bağlı yayın kuruluşlarında,
00:42:12sizi canhıraş savunan ekran yüzlerinin elinde,
00:42:16gazeteci demeyeceğim onlara,
00:42:18çünkü gazeteci olmadıklarını biliyoruz,
00:42:20belli dönemlerde ortaya çıkıyorlar
00:42:23ve herkesi tehdit ediyorlar,
00:42:24sen tutuklanacaksın,
00:42:25sen gözaltına olacaksın,
00:42:26sen işten kovulacaksın.
00:42:28Bu insanların elinde,
00:42:30şu anda Adalet Bakanı olarak sizin
00:42:33gizli yürütüldüğünü, söylediğini,
00:42:35soruşturmanın bütün ayrıntıları var.
00:42:37Ben bunu sormak istiyorum.
00:42:39Dün akşam televizyonları gezin,
00:42:41hepsi çıkmışlar ekranlarda oturmuşlar,
00:42:43şunu anlatıyorlar,
00:42:44ooo neler var neler göreceksiniz,
00:42:48Ekrem İmamoğlu'ndan ilgili neler var,
00:42:51gazetecilerle ilgili neler var deyip,
00:42:54raporlardan ve bilgilerden bazılarını tartışmaya açıp,
00:42:59kendi aralarında tartışıyorlar,
00:43:00öyle olmuş, böyle olmuş,
00:43:01buradan bu paralar gelmiş,
00:43:03efendim içinde bu CHP'li isimler de varmış,
00:43:05CHP'nin genel merkezinden de böyle denilmiş,
00:43:08nasıl biliyor bu insanlar?
00:43:10Adalet Bakanı'na sormak istiyorum,
00:43:12madem siz basına diyorsunuz ki,
00:43:15efendim bu işe karışmayın,
00:43:18hedef göstermeyin,
00:43:20amenna, göstermiyoruz,
00:43:22hakikaten de göstermememiz gerekiyor,
00:43:25adalete ve hukuka saygımız sonsuz,
00:43:27peki nasıl oluyor da siz bizlere bu uyarıyı yaparken,
00:43:31bu isimler, irili ufaklı, büyüklü, küçüklü,
00:43:34oturup hep birlikte karar veriyorlar,
00:43:38hep birlikte mahkeme kurmuşlar,
00:43:40şimdiden de, ne diyordu Adalet Bakanı?
00:43:42Masumiyet karinesi,
00:43:44şimdiden efendim nasıl olabiliyor,
00:43:47şu anda hala daha ifadeleri alınmaya yeni başlanıyor,
00:43:51gözaltındakilerin,
00:43:52daha ifade vermedi,
00:43:53nasıl olup da bunlar,
00:43:54efendim Silivri'ye mi gidecekler,
00:43:56ne kadar gidecekler,
00:43:57hangi gün gidecekler,
00:43:58hangi suçtan gidecekler,
00:43:59o suçlar neymiş, kimmiş, kimler,
00:44:01nasıl oluyor?
00:44:02Nasıl oluyor?
00:44:03Bunu ben sormak istiyorum ve seyircilerimize de
00:44:06sormaları gerektiğini söylüyorum.
00:44:08Şimdi adliye ve adalet konusunda,
00:44:11yüksek yargı konusunda uzman bir gazeteci vardır,
00:44:14Ali Canoğlu daha biliyorsun,
00:44:15Ali Canoğlu daha bir tweet attı,
00:44:17dedi ki kaynaklarıma göre,
00:44:18Kandırı'da 100 kişilik yer ayrılmış dedi.
00:44:21Hani bu daha soruşturma devam ediyor,
00:44:23hani böyle bir iddiada bulunuyor Ali Canoğlu'da,
00:44:25kendi bir kaynakları vardır.
00:44:27Şimdi Şirin,
00:44:29Türkiye'de yasalar, hukuk,
00:44:32her gazeteciye, her iş insanına,
00:44:34herkese ayrı uygulanıyor.
00:44:36Dezinformasyon yasası diye bir şey var biliyorsun,
00:44:39hani tabii ki de bu yasayı savunacak falan değilim ama,
00:44:42bir tane örnek vereyim mesela,
00:44:43çok olarak, sık olarak,
00:44:44ne diyorlar biliyor musun?
00:44:46Yolsuzluk miktarı,
00:44:48İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde,
00:44:51560 milyar lira diyorlar Şirin.
00:44:54560 milyar lira.
00:44:55Ben sana şöyle söyleyeyim,
00:44:57İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin,
00:44:59bütün İstanbul'un tamamına,
00:45:03ulaşımdan yol yapımı,
00:45:05işte metro işlerine kadar,
00:45:08yıllık bütçesi ne kadar biliyor musun?
00:45:102023, 155 milyar,
00:45:122024, 213 milyar,
00:45:152025, 415 milyar.
00:45:17Ya diyor ki bu arkadaşlar,
00:45:19bütün 18 milyona yapılan hizmetten,
00:45:24bütün hepsinin içindeki bütçeden,
00:45:26yani 155, 200 milyar, 300 milyardan,
00:45:29çok daha fazlası,
00:45:31yani 560 milyar lira diyorlar,
00:45:35şey yapıldı.
00:45:36Bir. İki.
00:45:37Yani o kadar rakamlar,
00:45:39yani Şirin bunun bir şeyi yok.
00:45:41Bu dezenformasyon konusu,
00:45:44bu bir anda infaz etme çalışmaları falan,
00:45:47bakıyorsun işte şuraya şu kadar verilmiş,
00:45:49buradan rüşvet gitmişler,
00:45:51demişler ki,
00:45:52işte 5 milyon euro vermezsen seni yok ederiz,
00:45:55demişler falan.
00:45:56Sonra bir masak raporu dolaşıyor etrafta.
00:45:58Net. Diyor ki masak raporu,
00:46:00yine iktidar basın,
00:46:02İhamoğlu inşaat 3 yılda 117 tane taşınmaz almış diyor.
00:46:06Masak raporu böyleymiş.
00:46:08Peki, buradaki soru şu,
00:46:11bu 3 yıldaki,
00:46:13ki ortaklardan bir tanesi de babası,
00:46:15bu 117 taşınmaz alınırken,
00:46:17elinizde ne var?
00:46:19Yani bu bir şirket işlemi mi?
00:46:24Başka türlü bir işlem mi?
00:46:26Bunu bu insanların,
00:46:28biliyorsun İhamoğlu inşaata da el kondu.
00:46:30Bunun şeyi ne?
00:46:31Hani bunu ortaya çıkartırken,
00:46:33masak bunu ortaya koymuş da,
00:46:35nasıl alındı, ne yapıldı?
00:46:37Bunun üzerinden ne üretiliyor?
00:46:39Şirin şey kalmadı.
00:46:41Yani baktığın zaman,
00:46:44ne masumiyet karinesi,
00:46:46ne insanların kendini savunabilme, anlatabilme gücü,
00:46:50ne ortaya konulan muamele.
00:46:53Şimdi izleyenlere tekrar söylüyorum,
00:46:56bunu lütfen düşünsünler.
00:46:58Bir tane Cumhurbaşkanı adayını,
00:47:01tırnak içinde,
00:47:03yok işte sen terör suçuna işledin,
00:47:05yolsuzluk yaptın,
00:47:07örgüt kurdun, örgüt liderisin diye,
00:47:09daha konuşmaya başlarken,
00:47:11aynı anda Mansur Yavaş'ı,
00:47:13yani CHP'nin diğer adayını da,
00:47:16sıra sana geliyor diye manşet yapıyorlar.
00:47:18Şimdi buradan oturup da,
00:47:20bir dakika bir dakika hukuku beklemem,
00:47:22hukuk her şey, diyebilirim.
00:47:23Hukuk falan yok.
00:47:24Peki, ben ama Murat şunu anlamıyorum,
00:47:26daha önce de konuştuk ama belki zamanı geldi,
00:47:28tekrar konuşmamız gerekiyor.
00:47:30Yine ben Adalet Bakanı'nın dün söylediklerini,
00:47:33referans alarak konuşacağım.
00:47:35Diyeceksiniz ki, niye?
00:47:37Şöyle, çünkü adı üstünde Adalet Bakanı.
00:47:39Madem o titri taşıyor,
00:47:41hepimizin Adalet Bakanı olması gerekiyor.
00:47:43Tabii Türkiye Cumhuriyeti'nin Adalet Bakanı,
00:47:45yani sadece bir kesimin Adalet Bakanı değil,
00:47:48herkesin vergileriyle,
00:47:50bütün bakanların da maaşı ödeniyor.
00:47:52Bütün ülkeyi temsil etmek üzere,
00:47:54bakanlığı yapılıyorlar.
00:47:56Dolayısıyla Adalet Bakanı diyor ki,
00:47:58biz diyor tarafsızız diyor.
00:48:00Peki neden o zaman,
00:48:02hiçbir AKP belediyesi konusunda,
00:48:04en ufak bir araştırma yok?
00:48:06Neden hiç masak raporu yok?
00:48:08Herhangi bir AKP'nin yönettiği,
00:48:10bir belediye ile ilgili,
00:48:12ya da bir belediye başkanı ile ilgili,
00:48:14biz bugüne kadar herhangi bir araştırma,
00:48:16herhangi bir rapor, herhangi bir şeffaflık,
00:48:18herhangi bir hesap vermişlik gördük mü?
00:48:21Hayır, görmedik.
00:48:22Şimdi Mansur Yavaş diyorlar ya,
00:48:24ya ortada koskocaman bir Melih Gökçek,
00:48:26ve Melih Gökçek hakkındaki dosyalar var.
00:48:29Yani kendisini görevden aldılar.
00:48:32Bülent Arıç bile çıktı,
00:48:34parsel parsel Ankara'yı sattın dedi.
00:48:36Tamam işte siyasi nedenlerle,
00:48:38o nedenle, bu nedenle onu tuttular.
00:48:40Oğlunu da aldılar, meclise taşıdılar.
00:48:43Anlatabiliyor muyum?
00:48:45Neye göre mesela Mansur Yavaş'a gelene kadar,
00:48:48koskoca bir dönemin hesabının verilmesi var,
00:48:50ve ben şunu anlamıyorum CHP açısından,
00:48:53neden CHP ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi,
00:48:56elindeki dosyaları hala açıklamamakta?
00:48:59Ya şöyle mi düşünüyorlar acaba?
00:49:01Ya sonuçta biz AKP tabanında,
00:49:03hassasiyetlerini gözetmek durumundayız.
00:49:05Dolayısıyla böyle kısasa kısas yapamayız.
00:49:07Ama kendileri söylemişlerdi,
00:49:09İçişleri Bakanlığına verdiler,
00:49:11Süleyman Soylu döneminde,
00:49:13İçişleri Bakanlığı aldı dedi ki,
00:49:15biz bunları araştıracağız dedi.
00:49:17Ne oldu mesela o araştırılan?
00:49:19Sayın Adalet Bakanı buna da cevap verebilir mi?
00:49:21İkinci soru, tarafsızız ya,
00:49:23tamam Adalet Bakanı olarak siz tarafsızsınız,
00:49:25size sormak istiyoruz.
00:49:27İçişleri Bakanlığı elindeki,
00:49:29Kadir Topbaş dönemindeki dosyalar ne durumda?
00:49:32Melih Gökçek dönemindeki dosyalar ne durumda mesela?
00:49:35Bunlara da belki açıklamaları gerekiyor ki,
00:49:38bir tarafsızlık konusunda,
00:49:40ortaya bir tutum sergilemiş olsunlar.
00:49:45Olmayacağını bilerek soruyorum bu soruları.
00:49:48Ya da belki cevap vermek ister bilmiyorum.
00:49:50Ama neden CHP bunun üstüne gitmiyor onu bilmiyorum.
00:49:53Şimdi şu anda CHP üzerinden bir zaman ayarlı,
00:49:57yani 23 Mart ayarlı,
00:49:59Cumhurbaşkanı Adellere yönelik bir,
00:50:01yargının çerçevelediği,
00:50:04kendilerine yakın isimlerin dahi,
00:50:07eski isimlerin dahi,
00:50:09hatta bazı yenilerin de dahi,
00:50:11hukuksal bir şeyle karşı karşıya değiliz
00:50:13dediği bir nokta var.
00:50:14Bir, iki,
00:50:15senin de dediğin gibi,
00:50:17Türkiye yıllardır hiçbir belediyede
00:50:20ne böyle bir soruşturma gördü,
00:50:22ne böyle bir tutuklama gördü.
00:50:24Kaldı ki bu belediye başkanlarının bir kısmı,
00:50:26senin de adını andığın aralarında olan,
00:50:29istifa ettirildi.
00:50:30Neden istifa ettirildi?
00:50:31Bunlar niye istifa etti? Ne oldu?
00:50:33Bundan hiç sorgulanmadı.
00:50:35Yani Türkiye yaklaşık 18 yıldır, 20 yıldır,
00:50:39AKP'li belediyede yönettiği hiçbir yerle ilgili
00:50:42ne bir soruşturma,
00:50:43ne bir bununla ilgili bir,
00:50:45kamuoyunun gündemine gelen,
00:50:47bu iddialarla ilgili ne bir bakış.
00:50:49Bunları hiç görmedi.
00:50:50Bir anda iş döndü, dolaştı,
00:50:52Cumhuriyet Halk Partisi'ne geldi.
00:50:54Ve hep söylüyoruz,
00:50:55yani bu neden olduğunu biliyoruz da,
00:50:58Şirin,
00:50:59siyasi bir şey daha söyleyeyim,
00:51:01sana bırakayım.
00:51:02Hayır, son dakika geldi.
00:51:03Ne oldu gene?
00:51:04İstanbul Valiliği,
00:51:05CHP'nin Haliç Kongarı Merkezi'ndeki
00:51:07ön seçim toplantısını yasakladı.
00:51:09Evet, yani çok normal.
00:51:11Bir şey söyleyeceğim,
00:51:13bugün Milliyetçi Hareket Partisi'nin
00:51:15bayramlaşma programı yayınlandı.
00:51:17Bütün partiler var,
00:51:19Dem Parti dahil,
00:51:20Cumhuriyet Halk Partisi yok.
00:51:22Yani siz şimdi,
00:51:23iktidarın kesimleri olarak,
00:51:25Cumhuriyet Halk Partisi'ni nereye konumluyorsunuz?
00:51:28Nereye çerçeveliyorsunuz?
00:51:30Nasıl bir yere bakıyorsunuz?
00:51:32Şimdi MHP bu deme yönelik açılımıyla,
00:51:36büyük bir adım atmıştı açıkçası,
00:51:40Türkiye'nin demokrasisi açısından.
00:51:42Demiştik ya,
00:51:43demek ki bir masa etrafında,
00:51:44bütün farklılıklara rağmen oturabiliyorlar.
00:51:47Ama bu ne?
00:51:48Demek ki yani işte,
00:51:50demek ki samimiyetle ilgili bir durum değil en azından.
00:51:54Şimdi Şirin,
00:51:55tabii bir de şu da var,
00:51:56bak şimdi mesela sen bu son dakikayı söyledin,
00:51:58hani Haliç Kongre Merkezi'nde,
00:52:01ön seçim toplantısını yasakladı.
00:52:03Şimdi CHP önemli bir şey yapıyor,
00:52:05diyor ki kendi üyelerine,
00:52:07gelin ön seçimde,
00:52:09siz sandıklarda oy kullanın,
00:52:11bir de diyor,
00:52:12CHP üyesi olmasa bile,
00:52:14danışma sandığı kuracağız,
00:52:15gelin oraya da oy atın diyor.
00:52:17Şimdi Haliç Kongre Merkezi'ndeki,
00:52:19ön seçim toplantısını bile yasaklayan,
00:52:21bu iktidar veya bu valilik,
00:52:24bu sandıkların kurulmasını,
00:52:26bu görüntünün verilmesini,
00:52:28çünkü belli ki mesela dün akşam Sarıçhane'ye bakıyorsun,
00:52:31bugün yollara bakıyorsun,
00:52:32belki biraz gençlere de konuşmamız gerekiyor,
00:52:34konuşuruz.
00:52:35Oralara bakıyorsun Şirin,
00:52:36oralarda ciddi bir itiraz var,
00:52:38ciddi bir karşı duruş var.
00:52:40Şimdi pek muhtemel Pazar günü,
00:52:43bunun da gözükmesini istemeyecekler.
00:52:45Ve bunu endişeyle söylüyorum,
00:52:47demokratik anlamdaki bir endişeyle söylüyorum.
00:52:50Ana muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi,
00:52:52bir ana muhalefet partisinin,
00:52:54cumhurbaşkanı adaylarından bir tanesini,
00:52:56işte bu gözaltına alıp,
00:52:58tutuklanmayla ilgili pek çok şey konuşmak,
00:53:01diğer adayıyla ilgili sıra sende demek,
00:53:04arkasından ön seçim toplantısını yasaklamak,
00:53:07bütün bunları yan yana koyduğun zaman,
00:53:08ortaya çıkan tablo çok vahim ve
00:53:11seçimlerin anlamını yitirme noktasına doğru
00:53:15gidilecek bir durumla karşı karşıya kalabiliriz.
00:53:19Şimdi gerçekten gençleri konuşalım bir kere,
00:53:23ama oraya geçmeden önce,
00:53:25bak mesela o kadar acayip durumlar oluyor ki,
00:53:28Rütük ceza yağdırmış yine.
00:53:31Ve yani hepimiz biliyoruz ki,
00:53:34şu anda herkes son derece dikkatli.
00:53:37Çünkü işte İsmail Saymaz'ın mesela,
00:53:40Gezi soruşturması kapsamında hala ifade veriyor,
00:53:44ya da gözaltında.
00:53:46Dolayısıyla herkes de tabi,
00:53:49ya aman işte bu gençlere,
00:53:52demokratik hakkında kullananlara bir zarar gelmesin,
00:53:55hassasiyeti var.
00:53:59Ve Rütük toplanıyor,
00:54:01diyor ki Now TV, Tele 1, Halk TV, Sözcü TV'ye ceza.
00:54:06Neden? Ekrem İmamoğlu yayınları nedeniyle.
00:54:09Mesela ne yapacaktı televizyonlar?
00:54:12İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı gözaltına alınıyor,
00:54:15türkü programı mı yayınlayacaktı, ne yapacaktı?
00:54:18Yani mesela bir taraftan basını yasaklıyorlar.
00:54:22Dolayısıyla hani böyle diyorlar ya işte,
00:54:25biz efendim reddediyoruz demokrasi olmadığını,
00:54:28bunun demokrasiyle işte demokratik bir,
00:54:31anti-demokratik bir şey yaptığımızı reddediyoruz falan.
00:54:35Bu nedir mesela, bu nedir?
00:54:37Yani yayıncılar tabii ki yayın haklarını kullanacaklar.
00:54:40Bu ülkenin, anayasamızda yazıyor,
00:54:42haber alma ve haberleşme özgürlüğü var, bir anayasal haktır.
00:54:46Bütün haberleşme kanalları askıya alındı.
00:54:50İşte sosyal medya kullanılamıyor,
00:54:52bant daraltması var.
00:54:54Ondan sonra her yer polis kordonu halinde.
00:54:58Taksim'de hala bir yerden bir yere gitmek için
00:55:00insanlar debelenip duruyorlar.
00:55:02Ta bütün meydana dolanıyorlar.
00:55:04Diğer taraftan sen bütün kanallara bu baskıyı uyguluyorsun.
00:55:07Ne oluyoruz? Sorusunu soruyoruz.
00:55:10Bir taraftan da senin dediğin gibi,
00:55:12üniversite öğrencileri, başta da söyledik,
00:55:14görüntülerimiz de var.
00:55:16Hakikaten şöyle sevindirici bir şey,
00:55:18bence iktidarın da buna sevinmesi gerek.
00:55:20Çünkü o çocukların içinde ailesi AKP'li olanlar da var,
00:55:23ailesi MHP'li olanlar da var,
00:55:25ailesi solcu olanlar da var,
00:55:27apolitik olanlar da var.
00:55:29Üniversitelerine sahip çıkıyorlar,
00:55:31demokrasiye sahip çıkıyorlar,
00:55:33hukuka sahip çıkıyorlar.
00:55:35Bu ülkenin varlığına sahip çıkıyorlar.
00:55:38Yani beni mesela,
00:55:40bilmiyorum çok takdir ettim ve o çocuklar,
00:55:44biliyorlar ki ne kadar zor bir durumda bunu yapıyorlar.
00:55:48Çoğu mesela geleceklerine,
00:55:50nasıl bakıyor gençler şu anda geleceklerine,
00:55:52iş sıkıntısı, para sıkıntısı,
00:55:54iş bulamama sıkıntısı,
00:55:56kayrılma sıkıntısı,
00:55:58sınavlarda torpiliği yoksa elenme sıkıntısı,
00:56:01bin tane dertleri var.
00:56:03Ama buna rağmen hala bu ülkenin demokrasisine inanan çocuklar bunlar.
00:56:07Dolayısıyla bunun önemli bir kazanım olduğunu düşünüyorum.
00:56:10Hepimiz adına, iktidar adına da,
00:56:12AKP'ye oy verenler adına da.
00:56:14Bilmiyorum sen ne düşünüyorsun?
00:56:15Şimdi bu gençler tabii Şirin,
00:56:18bu tabloya baktıkları zaman,
00:56:20Türkiye'nin geleceğiyle ilgili ciddi bir endişe duyuyorlar.
00:56:24Yani işte anketlerde görüyoruz,
00:56:26onlarla konuştuğumuz zaman görüyoruz.
00:56:28Neden bu endişeyi yaşıyorlar?
00:56:30Çünkü Türkiye'de hukuku yok.
00:56:31Daha evvel burada anlatmıştım bir kere.
00:56:33Türkiye'de yapılan, önemli bir üniversitenin araştırma sonuçlarına göre,
00:56:37Türkiye'nin çok iyi okullarından,
00:56:39Avrupa'daki çok iyi okullardan mezun,
00:56:41bin tane yurt dışında yaşayan Türkiye'yle konuştukları zaman,
00:56:44niye buradasınız sorusunu ve niye döneceksiniz sorusunu bilmiyor olacağı bu.
00:56:48Çünkü hukuk yok, bir.
00:56:50Çünkü liyakat yok, iki.
00:56:52Şirin böyle bir ortamda,
00:56:54bu gençler,
00:56:56elbette Emoğlu'nun yapılanlarla ilgili bir tepki gösteriyorlar ama,
00:57:02onun bir artık son damla olduğunu düşünüyorum ben.
00:57:05Yani İmamoğlu'nun olayı,
00:57:07bir son damla bu çocukların itirazı için.
00:57:09Neden?
00:57:11Bir, mezun olduktan sonra iş bulabilecekler mi?
00:57:15İki, mezun olduktan sonra iş bulsalar bile,
00:57:18gerekli kendi hayatlarını sürdürebilecekleri bir para kazanabilecekler mi?
00:57:22Üç, işe girerken onlara adil davranılacak mı?
00:57:27Dört, hukuksal olarak bu memlekette yaşarken eşit vatandaşlar olabilecekler mi?
00:57:34Beş, kendi yaşamlarını ya da hayat tercihlerini,
00:57:39her ne hayat tercihiyse tercihi,
00:57:42ister seküler ister muhafazakar,
00:57:44isimli yiğitleri gibi gündeme getirebilecekler mi?
00:57:47Bütün bu sorulara baktığın zaman,
00:57:49bu çocuklar buna bakıyorlar.
00:57:51Yani İstanbul Üniversitesi, Galatasaray Üniversitesi,
00:57:53işte Bilkent, OTTÜ,
00:57:55bu çocukların itirazı,
00:57:57artık bu toplumun nefes alamaz hala gelişine itirazdır.
00:58:02Dolayısıyla bunu iktidarın çok ciddi bir şekilde okuyor,
00:58:07bu çocukları anlıyor, anlamlandırıyor olması lazım.
00:58:09Sen çok önemli bir şey söyledin.
00:58:11Bu bir, tabii ki de mutlaka içinde siyasal ya da belli bir görüş vardır.
00:58:15Ağırlığı belki oradadır.
00:58:17Ama bugün tüm gençlerin problemi bunlar.
00:58:20Liyakatsizlik, eşitsizlik, geri dağılımı, fakirlik,
00:58:24bunların hepsi, bu topraklardaki her görüşler insanın,
00:58:28gencinin, evladının problemidir.
00:58:30Şimdi bu problemi doğru okumak lazım.
00:58:32Bu çocukların durumunu doğru okumak lazım Şirin.
00:58:34Bak bu sabahki hemşireden bahsettim ya,
00:58:37bana dedi ki, Şirin Hanım, ben bir kız çocuğu annesiyim dedi,
00:58:41ve bu ülkenin Afganistan gibi olmasından çok korkuyorum dedi.
00:58:45Yok dedim, Afganistan olmaz herhalde,
00:58:48yani o kadar da ileriye gitmeyiz ama bu biraz da bize bağlı.
00:58:51Demokratik haklarımıza ne kadar sahip çıktığımızla ilgili.
00:58:54Ama dedim, bu toplum, dün de burada programda konuştuğumuz gibi,
00:58:59bu bizim ülkemizin enteresan bir denklemi var.
00:59:02Halk birbirine sahip çıkıyor.
00:59:04Halk çünkü siyasetteki ayrışmaları aynı oranda ve aynı derinlikte yaşamıyor.
00:59:10Dolayısıyla ben halka güveniyorum deyince dedi ki bana,
00:59:13ben gazi mahallesinde oturuyorum dedi.
00:59:15Benim ailemde AKP'ye de oy verenler var dedi.
00:59:17Başka partilere de oy verenler var dedi.
00:59:20Biz de aynı aile içinde oturmayı, yani birlikte olabilmeyi,
00:59:24aynı sofra etrafında oturmayı başarabiliyoruz dedi.
00:59:27Ama dedi, ben yine de buna rağmen emin olun dedi,
00:59:31AKP'ye oy veren kadın dostlarım ve ailemin mensupları bile dedi,
00:59:36Türkiye'nin başka bir yola savrulmasından korkuyoruz dedi.
00:59:39Şimdi iktidarın bunu duyması gerekiyor.
00:59:42Gerçekten duyması gerekiyor.
00:59:44Bir seyircimiz demiş ki, Rütük niye diğer programlara ceza kesmiyor?
00:59:49Hakikaten o kadar korkunç yayınlar yapan İmamoğlu'nun ailesine,
00:59:54eşine, karısına, çocuğuna.
00:59:56Yani sayın Cumhurbaşkanı kendisi bu konuda çok hassas değil mi?
01:00:03Annesi konusunda, ailesi konusunda kullanılan kelime.
01:00:07Hakikaten de öyle.
01:00:08Siyaset yapmak başka bir şeydir.
01:00:10Herkesin özeli farklı bir şeydir.
01:00:12E peki o zaman sizin kontrolünüz altındaki medyanın bu dili,
01:00:16hiç mi bir karşılık ceza ya da cezalılarla ben de karşıyım?
01:00:21Ama sonuçta bir tarafta böylesine bir dil kullanılırken,
01:00:26bu kadar dezinformasyon varken,
01:00:28tutup da İmamoğlu'nun diplomasını, diploma krizini haberleştirdi diye
01:00:33ya da işte dün Saraçhane yayınını yaptı diye,
01:00:36nasıl böyle bir şey yapabilirsiniz?
01:00:38Siz bu halkın bütününe AKP'li AKP'siz, MHP'li MHP'siz,
01:00:42CHP'den ya da öbür partiden herkese diyorsunuz ki,
01:00:46sizin hiçbir hakkınız yok.
01:00:48Bir hiçsiniz.
01:00:49Şöyle bir şey söyleyeyim.
01:00:50Olabilir mi?
01:00:51Bu ülkenin her vatandaşının annesi, ailesi, eşi, evlatları
01:00:56aynı derecede kutsaldır, önemlidir.
01:00:59Hepsine çok büyük bir saygı göstermek gerekir.
01:01:03Siyaset başka bir şeydir.
01:01:05Bugün İmamoğlu'nun bir açıklaması oldu.
01:01:07Kendi ailesine, senin demin söylediğin şeylerle ilgili.
01:01:10Onu da bir söyleyeyim.
01:01:11Diyor ki,
01:01:12üç nesildir biriktirdiğim varlığıma, işime ve emeğime göz koyuyor,
01:01:17namusumuzla, haysiyetimize söz ediyor,
01:01:20evlatlarımın geleceğini gasp ediyorsun,
01:01:22bütün bunları bir avuç niteliksiz insanla yapıyorsun,
01:01:25bu işin içinde olan herkes kilidir, diyor.
01:01:27Kimsenin, daha hiçbir şey yok ortada.
01:01:30Ne aile kaldı, ne anne, ne baba, ne eş, ne bu durum,
01:01:35hatta istiyorsan annesinin bugün bir videosu var,
01:01:41onu şey yapalım, üzerine konuşalım,
01:01:43sonra da istersen kapatırız.
01:01:45Bunu dinleyelim hep beraber.
01:01:49Evet, verecek şimdi arkadaşlarımız.
01:01:52Sesini de duyacağız birazdan.
01:01:55Ona yaptıklarına ben kızıyorum.
01:01:59Ben siyaseti sevmem dipten beri, sevmedim ama
01:02:03oğlum ilk baştan diyeceğim, girme dedim bu işe.
01:02:06Şimdi bakıyorum ki,
01:02:09şeye attım de,
01:02:12Cumhurbaşı'ya artık, neyse.
01:02:17Neresini sevmiyorum, ne kötü yaptı ki,
01:02:20ne harabeleri, yerleri yaptı ki,
01:02:23hiç teşekkür almadı, hiç.
01:02:25Yani top ne yaptığına gelip bakılacak, büyük.
01:02:29Büyüğümüz var başta değil mi? Büyük.
01:02:31Hizmet teşekkürü için yapılmaz ki.
01:02:33Yani teşekkür için değil ama çağrılan yere,
01:02:36bitgeli o büyüğümüz değil mi? Başta bizim büyüğümüz.
01:02:40Cumhurbaşkanımız.
01:02:43Şimdi ya istiyor mu, istiyor mu?
01:02:46Şimdi bana sorulacak herhalde ki,
01:02:48istiyor musun Cumhurbaşkanı'nın aday olduğunu?
01:02:52Dedim ya baştan, sevmem.
01:02:55Ama şimdi istiyorum,
01:02:57bu kadar uğraştıklarına karşı istiyorum.
01:03:00Olsun. Yanım oğluma bir keder gelmesin,
01:03:03sağ olsun bana diyorsun yani.
01:03:08Şimdi bilmem, vefat etmeden önce hatırlar mı,
01:03:11kamuoyu da, Cumhurbaşkanı Erdoğan,
01:03:14annemin ayaklarının altını öpüyorum.
01:03:16Teyzecik Hanım, Allah rahmet eylesin.
01:03:18Ne kadar hassastı annesi konusunda.
01:03:21Herkesten de aynı hassasiyeti bekliyordu.
01:03:24Ve hakikaten Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da
01:03:27yetişmesi sürecinde annesinin rolü bambaşka bir noktada.
01:03:30Büyük demir var.
01:03:32Ve babasından, biz mesela babasını duymayız ama
01:03:35annesine ne kadar minnettar olduğunu hep dile getirir.
01:03:38Ve anaları da o yönde.
01:03:40Şimdi ya yani, hakikaten bakıyorsun,
01:03:44demir taşın eşi ağlıyor.
01:03:47Ve o kızdı, ağlamıyor gerçekten.
01:03:50Dik duruyor.
01:03:52Sonuçta içi kan ağlıyor diye düşünüyorum.
01:03:54İki tane çocuğu yetişti, genç kız oldular.
01:03:56İki kız çocuğu.
01:03:58Ekrem İmamoğlu'nun annesi ağlıyor.
01:04:00Zaten Cumartesi anneleri,
01:04:02toplumun koca bir kesimin anaları ağlıyor.
01:04:05Asker anneleri ağlıyor.
01:04:07Siyasetçi anneleri ağlıyor.
01:04:09Eşler bir mücadele veriyor.
01:04:11Ya bu nedir ya?
01:04:13Neyi paylaşamıyoruz acaba diye düşünmeden geçemiyorum.
01:04:16Ve Ekrem İmamoğlu'nun annesinin de konuştukları bu.
01:04:20Bunu niye yayınladık?
01:04:22Hamanset yapmak ya da işte vicdan azabı ya da
01:04:25duygu sömürüsü için diye değil.
01:04:27Sonuçta dönüp dolaşıp herkes aynı noktaya çıkıyor bu ülkede.
01:04:30Ve dediğim gibi,
01:04:32yapılan yayınlar o kadar haksızca ki,
01:04:36yani kendilerine yapılsaydı ne olurdu acaba?
01:04:40Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bu yayınlar yapılsaydı o cezaevi,
01:04:45çünkü o zaman haber kanalları yoktu.
01:04:47Böyle yorumcular konuşmuyorlardı.
01:04:49Ne derdi, ne düşünürdü çok merak ediyorum.
01:04:52Artık tamamlamamız gerekiyor.
01:04:54Bir cümle söyleyeyim.
01:04:56Türkiye'nin hakikaten kadınları, eşleri, anneleri
01:05:02şirin dimdik duruyorlar.
01:05:05Havva İmamoğlu annesi,
01:05:07o da bugün bir taraftan üzüntüsü var ama
01:05:10bir taraftan da diyor ki,
01:05:11verdim ki bu yola çıkıp devam etsin diyor.
01:05:13Dolayısıyla annesi Eşi Dilek İmamoğlu,
01:05:15Demirtaş'ın annesi,
01:05:17Eşi Başak Demirtaş,
01:05:19bütün bunlar Türkiye'nin güçlü yürekli siyasetçi kadınlarının artık
01:05:24ve tüm annelerinin ve eşlerinin ya da evlatlarının
01:05:29bu durumla ilgili ali çekme yerine
01:05:32ortak bir gelecek için, demokratik ve uksal anlamda bir gelecek için
01:05:37beraber bir memleketi ortaya çıkartacak gücü ortaya koymaları lazım diye bir trim bende.
01:05:43Tabii çok olağanüstü günler olduğu için biraz sarkarak gidiyoruz.
01:05:46Ama son nokta belki yarın biraz daha ayrıntılı konuşuruz.
01:05:50Ben bu arada hani zaman zaman eleştirdik, zaman zaman sorguladık
01:05:54ama Mansur Yavaş'ın da yani aldığı tavır ve koyduğu demokrasiye inanç ve
01:06:02çünkü iktidarın en büyük meselesi ne?
01:06:05Mansur Yavaş'tan Ekrem İmamoğlu'nu birbirine düşürmek.
01:06:08Kavgadan medet ummak.
01:06:10Birileri kavga eder, bölünür, parçalanır,
01:06:12biz de aradan çıkarmayız hesabı yapıyor anladığımız kadarıyla
01:06:15AKP içindeki bir çevre.
01:06:17Ama Mansur Yavaş dedi ki hayır ben de seçime katılacağım.
01:06:21Ekrem İmamoğlu'na oy vereceğim.
01:06:23Mansur Yavaş'ın da bu demokratik tutumu bence çok önemli siyasi literatürde özellikle yerini alacak.
01:06:29Bu akşam biliyorsunuz 8.30'da Saraçhane'de o da Özgür Özel'le beraber miting meydanında olacak.
01:06:34Hatırlıyorsun İmamoğlu ifade vermeye gittiğinde,
01:06:38o otobüsün üzerinde çıktığında ne kadar büyük bir etki yaratmıştı.
01:06:41Bu akşam Mansur Yavaş'ın Saraçhane'de o meydanda otobüsün üzerinde olması da bence önemlidir.
01:06:46Kılıçdaroğlu'nun olmaması da ayrıca bir soru işaret ediyor.
01:06:48Bunu da yarın konuşalım.
01:06:50Hadi kapatalım.
01:06:51Bitti.
01:06:52Yarın saat 16'da karşınızdayız.
01:06:54İyi akşamlar.