Aired (May 11, 2025): Ang isla ng Corregidor, may kinahaharap na laban—hindi laban sa mga dayuhan, kundi laban sa tone-toneladang basura na nakapalibot sa isla! Saan ba nanggagaling ang mga basura na napadpad dito? Alamin 'yan sa video na ito.
‘Born to be Wild’ is GMA Network’s groundbreaking environmental and wildlife show hosted by resident veterinarians Doc Nielsen Donato and Doc Ferds Recio. #BornToBeWild #GMAPublicAffairs #GMANetwork
Watch it every Sunday, 9 AM on GMA
Network. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes.
‘Born to be Wild’ is GMA Network’s groundbreaking environmental and wildlife show hosted by resident veterinarians Doc Nielsen Donato and Doc Ferds Recio. #BornToBeWild #GMAPublicAffairs #GMANetwork
Watch it every Sunday, 9 AM on GMA
Network. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes.
Category
😹
FunTranscript
00:00In the middle of the river, there is a lot of people in the middle of the river.
00:10It's also a lot of garbage in different places in the world.
00:17The island, like the Corhidon, is there a lot of new people around it.
00:25Because of the life of those who were living there,
00:31they were eating garbage.
00:39In the toneladas of garbage,
00:43they were affected by water and water.
00:46The wind, when it comes to the north,
00:49when they come here to Corredor,
00:51they would send garbage.
00:53You will see them lining up here in this area.
00:55Itong mga nakikita nyo dito,
00:57ngayong araw lang yan.
00:59Kasi everyday,
01:01yung ating kakakorridor,
01:02winaawilisan nila itong lugar.
01:0439,000 kilograms,
01:06ganyan kadami daw yung basura
01:08na nakuha ng mga ating ka-DNR
01:10nag-coastal clean-up sila dito.
01:12Sa gilid ng alsada,
01:16naabutan naming tumatambay ang mga unggoy.
01:19Ang ilan,
01:22naglalaro sa mga sanga.
01:38May dilampot ito sa lupa,
01:41sinuri at tinikman.
01:43Ang maunggoy sa isla,
01:48tumitikim sa balat ng Chicheria.
01:51Ang isla,
01:54napapalibutan na rin daw ng basura.
01:57Makaganda,
02:00turquoise water,
02:01blue skies,
02:02ang ganda nung nature.
02:03Pero,
02:04mata-turn off ka sa basura
02:06na masasalubong sa'yo
02:07pagdating mo dito.
02:09Nakakaagaw pansin ang mga plastik
02:11na palutang-lutang sa dagat.
02:15Naglalangis
02:16at halos burado na ang tata
02:18sa tagal nito roon.
02:19Kung titignan natin yung mga basura
02:22na dinadala dito
02:23at natatambak dito sa korehedor,
02:25mostly single-use plastic
02:27o yung mga sachet
02:29yung nakikita na,
02:30sachet ng shampoo,
02:31lalagyan ng sabon,
02:32at saka lalagyan ng biskuit,
02:34yung pinaka nagdo-dominate
02:36sa lugar na ito.
02:37Tuwing high tide,
02:40umaabot daw ang tubig
02:42hanggang sa breakwall ito.
02:45Kaya inaanod dito ang mga basura
02:47hanggang sa tila
02:48naging tambak na ito
02:50sa raming.
02:52Ito naman ang paboritong puntahan
02:54ng mga unggoy.
02:57Napansin namin ang isang unggoy
02:59na may daladalang
03:00plastic bottle.
03:03Kinakagat-kagat
03:04at tinitignan niya ito
03:07ng maigi.
03:10Sinusubukan buksan
03:11at tila may gustong kunin
03:13sa loob.
03:15May mga panganin na tulot
03:17ang mga practice na ito
03:18lalo na sa mga
03:19plastic na kontaminado
03:21na maaaring humantong
03:22sa sakit
03:23or infection.
03:24Kaya mahalaga rin
03:25tiyakin na maayos
03:26ang pagtatapo ng basura
03:28para hindi ito
03:29madaling makuha ng unggoy
03:30o yung other
03:31wildlife species.
03:34Ang dalampasigan ng korehidor
03:35na tila sumasalo
03:37sa inaanod na basura
03:39mula sa Manila Bay.
03:41Ang parehong lugar
03:42kung saan
03:43bumabalik
03:44ang mga pawikan.
03:45Dito sa baybay na ito
03:46dito nangingitlog
03:47yung mga pawikan.
03:48So,
03:49kaya't sila
03:50mag-uhukay
03:51and then yung ibang mga sundalo
03:52ang ginagawa nila
03:53like halimbawa nila
03:54like halimbawa eto
03:55minangitlog dito
03:56some two weeks ago
03:57ilagyan nila
03:58ng bato
03:59at saka nitong
04:00makeshift na
04:02parang
04:03covered na ganito.
04:05Ano man ang sitwasyon
04:06na abutan
04:07patuloy pa rin
04:08ang pangingitlog
04:09dito
04:10ng mga pawikan.
04:14Mayroong magnetic sense
04:15ang mga pawikan.
04:16Ito ang ginagamit nila
04:19para makabalik
04:20sa kung saan
04:21ito ipinanganap
04:22at doon
04:23muling
04:24mangitlog.
04:25Pero para sa isla
04:27na walang
04:28naninirahan na tao
04:30at kakaunti pa lang
04:32ang buhay ilang
04:34Bakit umabot
04:35sa ganito karami
04:36ang basurang
04:37nakatambak?
04:39Ang Manila Bay kasi
04:40ay isang malaking
04:41environment.
04:42Hindi siya isolated,
04:43hindi siya compartmentalized.
04:44Ibig sabihin
04:45kahit na walang nakatira
04:46sa korehidor,
04:47maapektuhan siya
04:48ng lahat ng proseso
04:49na nangyayari sa lupa
04:50kasi ang ilog
04:51ay karuntong
04:52ng dagat
04:53at ang dagat
04:54ay isang malaking
04:55environment at ecosystem.
04:56Sa pag-aaral
04:57ng University of the Philippines
04:58Marine Science Institute,
05:00mataas ang konsentrasyon
05:02ng plastic na basura
05:04sa mga isla
05:05gaya ng korehidor
05:06at West Philippine Sea.
05:08Sila yung sumasangga,
05:10sila yung sumasalo
05:11at doon naiipon
05:12sa mga isla
05:13na ito ang mga basura.
05:14Actually,
05:15yung pag-aaral namin
05:16halimbawa
05:17sa Pag-asa Island,
05:18nakita natin
05:19na 90%
05:20ng mga plastic doon
05:21ay hindi galing
05:22sa Pilipinas.
05:23Galing ito
05:24sa Thailand,
05:25Malaysia,
05:26Vietnam,
05:27Indonesia,
05:28Pilipinas,
05:29Taiwan at mainland China.
05:30Nakaka-apekto
05:31sa pag-anod ng basura
05:32ang paggalaw
05:33ng tubig
05:34at direksyon
05:35ng hangin.
05:36Kaya kahit
05:37gaano kaliit
05:38ang itinatapong
05:39basura,
05:40maaanod
05:41at maiimbak
05:42ito
05:43sa mga isla
05:44kung saan ito
05:45napapagpad.
05:46Kahit hindi
05:47galing sa isla
05:48ng korehidor
05:49ang naiipong basura
05:50sa kanilang dalampasigan.
05:51Pinag-aaralan
05:53ng mga Tourism Infrastructure
05:54and Enterprise Zone Authority
05:56o TIEZA
05:57kung paano ito
05:58mababawasan.
06:00Malaki yung kampanya
06:01na ginagawa ng
06:02korehidor island
06:03against basura
06:04kaya nagawa sila
06:05ng mga signages
06:06kagaya nitong lalaki o
06:07na sinasabi
06:09nire-remind nila
06:10yung mga turista
06:11na especially
06:12yung mga tega
06:13Maynila
06:14yung mga tega Manila Bay
06:15na bawasan
06:16o iwasan
06:17yung pagtatapo
06:18ng basura
06:19kasi yung
06:20basura
06:21ang tinatapo nila doon
06:22eventually
06:23ends up here
06:24dito sa
06:25korehidor.
06:27Dagdag pa ng pyesa
06:29umaabot na doon
06:3196.5 na kilo
06:32ng basura
06:33ang nakahahakot
06:34sa isla
06:35ng korehidor
06:36kada linggo
06:37lalo na
06:38tuwing taginid.
06:39Ang long-term
06:40na tinitingnan namin
06:41ay magkaroon talaga
06:42ng
06:43waste management
06:44facility
06:45sa isla.
06:46So ito yung
06:47talagang hahakot
06:48routinely
06:49ng basura
06:50magkakaroon
06:51ng proper
06:52disposal.
06:53Hindi ito yung
06:54basta lang
06:55ililipat lang
06:56ang basura.
06:57So magkakaroon
06:58ng tamang
06:59recycling
07:00ang tamang
07:01pag-dispose
07:02ng basura lang.
07:03ng tulong
07:04LGU.
07:05Si Coast Guard
07:06na kongalekta siya.
07:07Maraming salamat
07:08sa panonood ng
07:09sa iba pang kwento
07:10tungkol sa ating kalikasan,
07:11mag-subscribe na
07:12sa GMA Public Affairs
07:14YouTube channel.