Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili izleyiciler, Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz.
00:15Türkiye'de bir yandan düşük alım gücü, bir yandan yüksek fiyatlar, enflasyon derken
00:21bütçe 301 milyar liradan fazla bir açık verdi ve bunun yanı sıra bütün bu saydığım etkenler
00:28istihdam oranlarına da yansıdı. Türkiye'de bir işsizlik süreci var ve fakat bunu çözmek için
00:34aslında İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekip Avdagiç'ten oldukça garip bir çözüm önerisi geldi.
00:41Tabi bu öneri hem kamuoyunca hem de uzmanlarca çok eleştirildi. Peki uzmanlar durumu nasıl değerlendiriyorlar?
00:48Ekonomist Emre Şirin'le konuşacağız. Sayın Şirin, hoş geldiniz öncelikle.
00:53Hoş bulduk, merhabalar diyelim, teşekkür ederim.
00:56Merhabalar, bir kez daha teşekkür ediyorum. Bugün bizleri kırmadınız.
01:00Hem bir taraftan çok önemli bir konu, bir taraftan da sunulan çözüm önerisi aslında garip.
01:06Şimdi İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekip Avdagiç, Pakistan ve Bangladeş gibi ülkelere vize kolaylığı sağlanmasını
01:14ve oradan işçi getirilmesini tavsiye etti ve şunu söyledi.
01:19Yabancı işçi istihdamına yönelik kısa ve orta vade için politikalar şart dedi.
01:26Sanırım bu şu anlama geliyor, yurt dışından ithal, ucuz iş gücü getirilmesi.
01:32Şimdi bu öneriye ele almak istiyorum biraz da. Bir ekonomist olarak bu öneriye bakışınız nasıl?
01:39Köle ticaretine başlamayı düşünüyorlar herhalde kendileri. Çünkü bunun gideceği yer burası.
01:45Türkiye'deki insanların alım gücünün düşmesi, fakirleşmesi, yoksullaşması umurlarında değil.
01:51Bunu görüyoruz bu cümlelerden. Hiç çekinmeden, sıkılmadan biz insanlarımızın alım gücünü nasıl arttırabiliriz?
01:59Yaşam koşulları nasıl iyileştirebiliriz? İnsan onuruna yaraşır bir yaşam nasıl inşa edebiliriz diye düşünmek yerine
02:06kendi karlarını daha çok nasıl maksimide edebilecek bir yapı oluşturabileceklerini düşünüyorlar.
02:12Ülkedeki çalışan kesimin yarısının asgari ücretli olması yetmemiş bunlara belli ki.
02:17Tamamını asgari ücretle çalıştıracak bir model kurulamaya çalışıyorlar belli ki.
02:21Yani bu şu anlama geliyor. Zaten ülkenin %80'i çalışan kesimin, ücretli kesimin kabaca yoksulluk sınırının altında.
02:30Bunun yarısı da açlık sınırının altında. Bir de emekli kesimi düşünelim.
02:34Bu kadar insan dramatik koşullarda yaşarken bu insanlar bizim ülkemizi daha iyi koşullara nasıl kavuşturabiliriz derdine düşecekler mi?
02:44Gidip daha ucuz işçi nereden bulabiliriz derdine düşmüşler.
02:48Yani şunu istiyorlar. Asgari ücretten fazla alan arkadaşlar siz de çok bir şey istemeyin.
02:53Bakın asgari ücret aldığınıza şükredin. Bundan sonraki koşullarda böyle olacak diyorlar.
02:58Yani kölelik vaat ediyorlar.
02:59Emekçiye de aslında bir bakıma gözdağı vermek gibi bu.
03:02Tabii tabii. Bak şimdi bunlar boşuna konuşulmaz. Demek ki kafalarından geçiyor.
03:07Biliyorsunuz bir bakan bir dönem demişti ki mülteciler olmasa biz tarımda çalıştıracak insan bulamayız, çoban bulamayız demişler.
03:15E o zaman sen orada çobanlık yapan insanın ya da çiftçilikle uğraşan hayvancılıkla uğraşan insanın yaşam koşulları iyileştirecek bir sistem kurgular.
03:23O insanlar neden o işleri yapmıyorlar da şehre göç ediyorlar?
03:27Neden karınları aç? Şehirde zaten dışlanıyorlar.
03:30Köylerinde karınlarını doyuramıyorlar, geçiremiyorlar.
03:33Ve sen sistemin tuşkusu olarak o insanları ilan ediyorsun.
03:36Burada da aynı şekilde.
03:38Yani sen ticaretini, ülke ekonomisini doğru kurgulamıyorsun.
03:42Ekonomi yönetenler yanlışlar yapıyor. Enflasyon yaratıyor.
03:45Ülkenin kaynaklarını bir takım küçük paralı gruplara aktarmaya devam ediyor.
03:49Ve buradaki yapısal problemleri çözme noktasında fikir üretmiyorsun.
03:53Çünkü sesin çıkamıyor o tarafa. Ne diyorsun?
03:55E bari ekonomiyi düzeltemiyorsak, bizim maliyetlerimizi azaltamıyorsak, çalışana para vermeyelim dışarıdan iş gücü getirelim bu tarafa da onları asgari ücretle karın toplamaya çalıştırmaya devam edelim.
04:05O zaman ne oluyor? Bugünün koşullarında asgari ücretten daha yüksek ücret alan çalışan kesim bu sefer tehlike altına girmiş oluyor.
04:13Yani bundan sonraki süreçte dışarıdan sen böyle bir içki ikna edersen ne olacak?
04:18Diyeceksin ki buradaki çalışanlarına, bak kardeşim bu paraya çalışan var.
04:23Beğenmiyorsan güle güle.
04:24Bu sistem buraya götürüldü.
04:26Eski çağlarda köleliği kaldırılmadığı dönemlerde köle en azından statüsünü biliyordu.
04:31Yani adı köleydi.
04:33Toplumdaki sınıfsal yeri köleydi ve köle olduğunu bilerek yaşıyordu.
04:37Şimdi problem şurada.
04:39İnsanlar yine köle olarak yaşıyorlar ama statü olarak modern insan yani özgür insan gibi kendini görüyor.
04:46Bu sadece düşünsel anlamda böyle.
04:50Çalışma koşullarına, sosyal hayata, geçim koşullarına baktığımızda, mülk edinebilme kapasitesine baktığımızda,
04:57karnını doyurabilme kapasitesine baktığımızda, eğitim haklarına baktığımızda,
05:01sosyal yaşam, sinema, tiyatro herhangi bir sosyal alanda var olup olamamaya baktığımızda
05:07insanlar zaten köleden farklı yaşıyorlar.
05:10Ve daha fazlasını, daha büyük bir köleliği vaat ediyor İTO başkanı burada insanlara.
05:15İnsanın biraz konuşurken birkaç kere düşünmesi, ondan sonra bu cümleleri kurması gerekir.
05:22Böyle bir ülkede insanlar zaten evine ekmek götüremez durumdayken,
05:26zaten isyan etme noktasına gelmişken, karnını doyuramazken,
05:29sen bir de gidip dışarıda biz işte Pakistan'dan vesaireden oradan buradan insan buraya getirelim çalıştıralım diyorsun.
05:36Birazcık da el insaf ya.
05:38İnsan biraz konuşurken, cümleleri ortaya koyarken, insanların karşısına koyarken düşünür,
05:45inceleyip sık dokur, nereye gideceğini bir tahlil eder, ona göre konuşur.
05:50Bu kadar da olmaz, ayıp.
05:52Yani insanı devreden çıkaran, tamamen duygusuzlaşmış, vicdandan yoksun, biz modele doğru ilerliyoruz.
06:00Bu insanlar şunu düşünmüyorlar, benim ülkemin insanı karnını doyurmakta zorlanıyor
06:05ve ben ülkeme hizmet etmeliyim, üretmeliyim, istihdamı burada arttırmalıyım,
06:09çalışanların koşullarını düzeltmeliyim gibi bir kaygı içinde değiller.
06:13Buradan bu cümlelerden bunu anlıyoruz.
06:15Temel problemimiz de bu zaten.
06:17İnsanı devre dışı bırakan, sermayemi önceleyen, sermayeyi güçlendirme pahasına insanları yok eden,
06:24köleleştiren bir sistem.
06:26Ama şunu unutmasınlar, bir noktadan sonra döner dolaşır, bu sistemin problemleri sizi de vurur.
06:31Bu sefer ürettiklerinizi, satışa sunduklarınızı, ticaretinize konu ettiklerinizi alacak, tüketecek kimse kalmaz.
06:40Tek başınıza yaşamak zorunda kalırsanız siz de batarsınız.
06:43Yani hane halkı, real sektör, finans kesimi, devlet hepsi bir arada ve eş birim içerisinde olmak zorunda.
06:53Bir tarafın sürekli güçlendiği, sürekli kazandığı ama toplumun büyük kesimlerini hep kaybettiği bir sistemden
06:59kimseye toplam refah çıkmaz, toplumsal bozulmaz, adaletten bahsedemeyiz.
07:05Zaten bugünün toplumunda, vergilendirmede, gelir dağılımında, eğitimde, fırsat eşitliğinde bir sürü problemlerden bahsetmiyor muyuz ülkemizde?
07:13Onların çözülmesi gerektiğini konuşmuyor muyuz?
07:16Üretimin arttırılması gerektiğini, doğru ekonomik politikaların uygulanması gerektiğini,
07:20adaletin tesis edilmesi gerektiğini konuşmuyor muyuz?
07:22Bu cümlelerden adalet çıkar mı?
07:25Bito Başkan'ın bu cümlelerinden adalet, insan haklarına dayalı bir sistem ya da toplumsal refah adına bir amaç ya da sonuç çıkar mı?
07:33Bir anlam çıkar mı? Çıkmaz.
07:35Bu önerinin hayata geçmesi durumunda Türkiye'de istihdamda büyük bir düşüş ve işsizlikte büyük bir artış olacak sanıyorum ki.
07:45Zaten şu anda TÜİK'in belirlerine göre bile %28 noktadır geniş tanımlı işsizlik var.
07:52Kabaca her 3 kişiden biri Türkiye'de işsiz zaten.
07:55Bu noktada ise üniversiteye giren çocukların mezun olduğunda iş bulabilme umudu yok Türkiye'de.
08:03Herkesin derdi yurt dışına bir şekilde çıkabilir miyim, ekmeğimi oradan kazanabilir miyim?
08:07Veya bugün üniversiteden mezun olmuş, iyi okullarda okumuş gençler, çocuklar bile hak ettiği geliri elde edemiyor çalışma koşulları açısından.
08:18Şunu ifade ediyor bazıları, bu konuyla alakalı ben de sosyal medyada eleştirilerimi yaptım.
08:24Bazı cevaplar gelmiş, çalıştıracak adam bulamıyoruz.
08:28Sen insan onuruna yaraşır, şartlar malzemesiz sunmazsan, gelir açısından, sosyal haklar açısından sunmazsan bu insanlar tabii çalışmaz.
08:38Ev kirası asgari ücretten fazla bu ülkede.
08:41Nasıl o zaman asgari ücrete çalışacağım?
08:4330.000 lira versen ne olur?
08:4520.000 lira, 22.000 lira, 25.000 lira en kötü yerde kira veriyor bu insanlar.
08:48Bunun mutfak alışverişi var, faturaları var, insani giderleri var.
08:53Tabii şimdi böyle bir ortamda sen diyorsun ki ben bu kadar para veriyorum ama işçi bulamıyorum.
09:00Bulamazsın çünkü karşındaki insan robot değil ki.
09:04Sen robot çalıştırmak istiyorsun.
09:07İnsan dediğin sosyal bir varlıktır.
09:10Ailesiyle, eşiyle, dostuyla, çoluğuyla, çocuğuyla.
09:13Sadece yemek, içmek, uyumakla ilgili bir yaşam formu değildir insan.
09:19Çalışacak, emek harcayacak, bir değer üretecek, senin şirketine de kar sağlayacak ama kendisi de insan gibi yaşayabilecek.
09:27Nedir bu insan gibi yaşamak?
09:28Barınma ihtiyacını karşılayacak, gıda ihtiyacını karşılayacak, çocuğun eğitim ihtiyacını karşılayacak, sağlık masraflarını karşılayacak,
09:36sosyal hayata entegre olabilecek, ne bileyim eşiyle dostuyla bir yere yemek yemeye, kahve içmeye gidebilecek,
09:42tatiline gidebilecek, sinemasına, konserine gidebilecek.
09:45İnsan böyle yaşayan bir varlıktır.
09:47Ama siz ne istiyorsunuz?
09:49Kardeşim sesini çıkartma.
09:51Sadece çalış.
09:52Benim verdiğim paraya razı ol.
09:54Karnın doyuyormuş, şükret.
09:56Gel işe sabah 8'de.
09:58Akşam çık 6'da, 7'de.
09:59Bazı yerlerde çok daha uzun çalışıyorlar.
10:01Çalışma saatleri çok daha uzun.
10:03Mesai de vermiyorum.
10:04Çık, ondan sonra git evine.
10:06Biraz birkaç saat uyur, karnın doyur.
10:08Sonra gel tekrar çalış.
10:09Yani köle istiyorlar.
10:10Köle istiyorsan tabii ki bu öneride bulunursun.
10:13Ama insanın insan olduğuna yaraşır çekme yaşamasını istiyorsan bu cümleleri sarf edemezsin.
10:19Temel problemimiz burada.
10:21Şunu da belirtmek gerekiyor sanırım.
10:24Şimdi Pakistan'da ortalama asgari ücret 131 dolar.
10:30Bangladeş'te 103 dolar.
10:32Türkiye'de de aşağı yukarı 603 dolar gibi bir tutar olarak karşımıza çıkıyor asgari ücret.
10:39Aslında 603 dolar da değil.
10:41Neden?
10:42Çünkü kur doğru yerlerde değil.
10:44Şimdi bu noktada yani evet Türkiye'de zaten işsizlik bu kadar fazlayken bir de böyle bir öneri hayata geçerse
10:51Türkiye bundan çok kötü etkilenecek.
10:53Yurttaşlar kötü etkilenecek ama
10:55oradan gelen insanları da aslında bir bakıma sömürüyor olacağız.
10:59Çünkü zaten orada para kazanamadık.
11:02Bu net bir köle ihtiyacımız.
11:04Tamamlayın siz lütfen buyurun.
11:08Burada hem kendi insanını köleleştiriyorsun.
11:12Hem dışarıdan gelen insanı da sen aslında bir kölesin.
11:15Benim sadece işlerim görecek.
11:17Karın tokla çalışacak bir yapıdasın.
11:19Kendi ülkende şartlar daha kötü.
11:20Gel en azından burada biraz daha insani şartlarda karnın doyurabilecek bir ortam sağlayacağım sana.
11:25Diye çağırıp köleleştirmeye çalışıyorsun.
11:27Peki bu bizi nereye götürecek?
11:29Dedik ya tüm çalışan kesimin ücretlerini asgari ücrete doğru yakınlayan bir noktaya doğru getirecek.
11:35Ve ücretler hep aşağıda eşitlenmeye devam edecek.
11:38Zaten temel ilişki noktalarımızdan biri bu.
11:41Bu sistem buraya getirecek.
11:42Yani Türkiye'de çalışan biri maaşından memnun değilse, sosyal haklarından memnun değilse, çalışma koşullarından memnun değilse sesini çıkaramayacak.
11:51Bak burada ucuz iş gücü var beğeniyorsan çalış beğenmiyorsan kapı orada.
11:57Zaten bugün de söyleniyor bu arada.
11:59Bugün de söyleniyor.
12:00Çünkü teknoloji girdi devreye.
12:02Yapay zeka var birçok sektörde.
12:04Birçok insan gücünün üzerinde performans veren yazılımlarla işleri yürütüyorlar.
12:10Ben eski bankacıyım.
12:11Orada mesela bu çok devreye girmeye başladı.
12:13Birçok sektörde bu devreye girmeye başladı.
12:15Mesela öğretmenlik tarafında.
12:17Eskiden Türkiye'de İngilizce bir problemdir biliyorsunuz.
12:19İngilizce eğitimi almak isteyen insanlar özel dersler alırlardı.
12:23Şimdi bakıyorsunuz yapay zeka programlarıyla çok daha pratik bir şekilde sunuluyor.
12:27Önemli bir sektörden biri.
12:29Bunu örnek verebiliriz.
12:30Şimdi bu kadar teknolojinin girdiği aynı zamanda bir yandan da böyle iş dünyasını yöneten insanların dışarıdan ucuz iş gücü geçirdiği yerde.
12:38Türkiye'deki insanlar senin insanın üniversite okuyan genç ya da şu an iş hayatında bulunan insanlar nasıl geçimini sağlayacak?
12:45Hangi koşullarda bu ülkeye dair bir mut besleyebilecek?
12:49Bu mümkün mü?
12:50Değil.
12:51Bu neyi gösteriyor?
12:52Yönetenler ve iş dünyası toplumu hiç düşünmüyorlar.
12:56Sadece kendi gemilerini yürütme derdindeler.
12:59Kendi karlarını maksimize etme derdindeler.
13:01İnsanlar işsiz kalmış.
13:03İnsanlar umutlarını kaybetmiş.
13:04İnsanlar aç kalmış.
13:06Bu nedenle evlilik hayatları bozulmuş.
13:08Hayat kaliteleri ortadan kalkmış.
13:11Hayatını kaybeden insanlar olmuş.
13:13Kimsenin umurunda değil.
13:14Sadece ve sadece ne yapıyorlar?
13:17Kardeşim biz plançolarımızı düzeltelim.
13:19Karımızı sürdürelim.
13:21Arttıralım.
13:22Maliyetlerimizi düşürelim.
13:23Şirketimizin ömrünü uzatalım.
13:25İyi de tamam uzat güzel ama insansız bir şekilde ilerleyemezsin.
13:30Yani insani değerlerden uzaklaştıkça bugün kar ettiğini zannedersin.
13:35Bugün kendi şirketinin ömrünü uzatırsın.
13:37Ama yarın o şirketin de elinden kayar gider.
13:40İnsansız bir toplum olamaz.
13:42İnsansız bir toplum olmaz.
13:44Kesinlikle.
13:45Şimdi Emre Bey buna değindik.
13:47Bunun yanı sıra bir de bildiğimiz üzere iktidarın bazı vaatleri vardı.
13:52Hatta 23 senedir iktidar olmalarına rağmen kötü giden şeyleri düzelteceklerini söylüyorlardı.
13:59Tabii Türkiye'de kötü giden şeyler denince hatta sanıyorum ki ilk olarak ekonomi geliyor.
14:04Yani yurttaşın halkın çok büyük bir kesimi şu anda ekonomik darboğazda en büyük sıkıntısı ekonomi.
14:11Bunun yanı sıra merkezi yönetim bütçesi Şubat 2025'te vereyi açıkladı.
14:18Şöyle ilgili açık büyüklüğü 2025 Şubat ayında yüzde 102 ile 310 milyar lirayı aştı.
14:27Bir de yani faiz giderleri ise yüzde 155'i aşarak 140 milyar liraya dayandı.
14:34Şimdi uzmanlar bu gidişatı nasıl değerlendiriyorlar?
14:38Şimdi bu gidişat gidişat değil.
14:40Bunu ben benim gibi insanlar uzun süredir söylüyoruz.
14:45Bugün ortaya çıkan verilerle bazıları yeniden anlamaya başladılar.
14:49Ama Mehmet Şimşek program diye bize sundu.
14:52O program olmayan aslında program olmayan yapıyı ben size bir özetleyeyim.
14:59Doları baskılar bunun için dünyada olmayan bir yüksek faizi var.
15:04Dolar bazında yüzde 45.
15:06Bu sayede rezervlerini toparla.
15:10Bu sayede KKM'yi sorunsuz bir şekilde erit.
15:13Ama bunu yaparken ülkenin bütün kaynaklarını feda et.
15:16Yoksulun, fakirin, karnını doyurmakta zorlanan, emeklinin, asgari ücretinin tüm sabit gelirleri.
15:23Öksüzlüğün, yetimlik bütün kaynaklarını al paralı küçük gruplara aktar.
15:29Bundan bir program değil.
15:31Bundan bir enflasyonlu mücadele çıkmaz.
15:33Üretimi bitirdi.
15:34Yoksullaştırdın.
15:35Fakirleştirdin.
15:36Enflasyonu da düşüremedin.
15:38Ne yaptın?
15:39Program uyguladın.
15:40Neydi program?
15:41Sadece birinden bir yerden bir yere kaynak aktarmak.
15:44KKM'yi eleştirdin.
15:45Bitireceğim dedin.
15:46Yerine carry trade'i koydun.
15:48Hiçbir şey değişmedi.
15:49Kuru baskılayarak, enflasyon verisiyle oynayarak, illüzyonlar yaratarak bir başarı elde edemezsin.
15:56Kağıt üzerinde başardık dersin.
15:58Ama kağıt üzerinde kalmaya devam eder.
16:01Çünkü halkın koşulları günden güne daha da kötüleşiyor.
16:04Ve bunu görüyoruz şu anda.
16:06Enflasyon düşüyor diyorlar.
16:07Ama aslında alım gücü düşmüyor.
16:08Enflasyon düşmüyor.
16:09İnsanların alım gücü günden güne düşmeye devam ediyor.
16:13Bakın şimdi enflasyon düşüremedikleri gibi mecbur kaldıkları için faizleri indirmeye başladılar.
16:20Şimdi faizler iniyor.
16:22Kuru yavaş yavaş dolar tl'yi bırakmaya başladılar.
16:2536.70'lere geldik.
16:26Onu daha da bırakacaklar belli bir zaman sonra.
16:29O zaman biz bu kadar kaynağı niye aktardık?
16:31Biz bu kuru niye baskıladık?
16:33Bir bu yüksek faizi niye verdik?
16:35O zaman biz bakarız.
16:37Daha yılın ilk ayında gelen enflasyon verisinden sonra Merkez Bankası hedefini tahminle revize etti bu ülkede.
16:43Kim nasıl güvensin enflasyon düşeceğine?
16:46Bu şartlarda vatandaş enflasyon düşeceğine inanmıyorsa,
16:49Türkiye'nin açıkladığı enflasyon verisine güvenmiyorsa,
16:52kurun burada kalacağına inanmıyorsa,
16:54o zaman sizin yaptığınız tek şey yoksuldan al, zengine ver, kuru baskıla, kağıt kalmaya erit.
17:02Ama bu bir yerde tıkanacak.
17:04Tıkanmaya zaten başladı.
17:06Orada da biz tekrar büyük bir enflasyon sarmalıyla uğraşacağız maalesef.
17:11Ama bir seçim gündemi olursa bunlar görülmesin diye kredi muslukları açılır.
17:15Belli vadilerde biliyorsunuz hep bulunuyor seçim dönemlerinde.
17:18Vatandaşın gözünü boyayacak, kısa vadeli geçici bahar havaları yaratacak hamleler yapılabilir.
17:23Ama ondan sonrası yine facia olur.
17:25Kuru baskılamak kadar yanlış bir şey yoktur Türkiye'de.
17:28Neden?
17:29Çünkü doları sen basmıyorsun.
17:30Dolara ihtiyacı olan bu ülkesi,
17:32dış ticaret açığı veren, cari açık veren bir ülkesi.
17:35O yüzden sen kuru kontrol edemezsin.
17:37Kuru doğru yerde belirlemen zorundasın.
17:39Aksi takdirde kontrol ettiğini zannedersin.
17:42Zannettiğin süre içerisinde bu halkın kaynaklarını başkalarına aktarırsın.
17:45Aktardıktan sonra da yine günün sonunda o kuru bırakmak zorunda kalırsın.
17:50O zaman maliyeti, o parasal maliyeti, o yoksullaşmayı da boşuna yaşamış olursun.
17:55E görün işte bakın faizden bahsettik.
17:57Ocak, Şubat gerçekleşmelerine bakalım.
18:002025 Ocak, Şubat gerçek bütçe gerçekleşmelerinde katlandığımız faiz harcaması 302 milyarı.
18:08Geçen senenin Ocak, Şubat 2020'den Ocak, Şubat bütçe açığı 304 milyar.
18:13Bakın geçen senenin açığı kadar faiz ve harcamasına para aktarmıştık biz.
18:18Yani bu ne demek?
18:19Hani bizim için, ülke yönetenler için faiz biliyorsunuz bir tam kırmızı çizgi.
18:25Faize çok önem atfediliyor.
18:27Hep faiz lobisine işte fırsat vermeyeceğiz, prim vermeyeceğiz şeklinde bir anlayışla halkın önüne çıkıldı biliyorsunuz.
18:37Ama her geçen gün daha çok faiz ödüyoruz.
18:40Bu nasıl olacak?
18:41Yani faize karşıyız dedikçe faizin içine batıyoruz, saplanıyoruz.
18:45Ve bu verdiğimiz faizi de vatandaştan alıyoruz.
18:48Vergi kompozisyonuna baktığımızda 2024'den aslında 2025 şu anki gerçekleşmeleri baz alamayız çok fazla ama
18:552024 bize bir fikir veriyor.
18:57Ne veriyor?
18:58Arkadaş, dolaylı vergilerin payı toplam vergilerin içerisinde %65.8, %66 değil.
19:04Gelir vergisi bunların büyük kısmı sabit çalışan kesimden elde ediliyor.
19:08Çok büyük kısmı tamamına yakına.
19:10%21'ler seviyesinde.
19:12Kurumlardan alınan vergi ise %12'ler seviyesinde.
19:15Yani zenginin ödediği vergiye bakınız toplam vergi gelirleri içerisinde.
19:19Vatandaşın katlandığı vergiye bakınız.
19:21Gelir vergisi artık dolaylı vergiler.
19:24Yani yine bütün yük yurttaşın sırtına biniyor aslında.
19:27Tabii ki.
19:28Şimdi yurttaş yüksek vergi ödüyor.
19:30Yurttaş yüksek enflasyonla alım gücünü kaybediyor.
19:32Bir de yurttaş ediyorsun ki sen talep ediyorsun.
19:34Senin talebin yüzünden enflasyon çıkıyor.
19:36Bir de ücret vermiyorsun.
19:38Her yerden kaybediyor yurttaş.
19:40Dolayısıyla burada bir programdan bahsedemeyiz.
19:44Bu sadece yoksullaştırma programıdır.
19:46Bunun başka bir adı yoktur.
19:48Ekonomik program falan değildir.
19:50Hala buradan bir başarı çıkacağını zanneden ekonomistler var bu ülkede.
19:53Arkadaş, enflasyon verisinin tartışıldığı, dolar TL'nin doğru yerde olmadığı,
19:58sadece birilerine kaynak aktırıldığı bir yerde,
20:01yapısal hiçbir adımın atılmadığı,
20:03Merkez Bankası, TÜİK gibi kurumların bağımsızlığının tartışıldığı,
20:07adalet kavramının tartışıldığı bir yerde
20:09ne yatırım getirebilirsin,
20:11ne içerideki yatırım ortamını güçlendirebilirsin,
20:13yurt içindeki şirketlerin veya sektörün,
20:15ne de halkın güvenini tesis edebilirsin.
20:17O zaman buradan bir başarı çıkmaz.
20:19Çıkmayacağını da görüyoruz zaten tablolara.
20:21Çok net.
20:23Emre Bey, çok teşekkür ediyorum.
20:25Belirtmiştik zaten.
20:27Bir kere daha belirtelim.
20:29Şu anda Türkiye'nin sosyal sorunlarını,
20:31yapısal sorunlarını bir tarafa bıraktığımızda
20:33en büyük sorunu gerçekten ekonomi,
20:35yurttaş, düşük alım gücüyle,
20:37yüksek fiyatlarla mücadele etmeye çalışıyor.
20:39Siz de aslında çok güzel özetlediniz.
20:41Yani yurttaşın sırtına binen vergilerle,
20:44beşli çete olarak adlandırılan
20:46ya da başka sermaye sahiplerine
20:48aslında yurttaşın parası,
20:50bu ülkenin gerçek sahiplerinin parası
20:53bir şekilde aktarılıyor.
20:55Bizler de buna engel olmaya çalışıyoruz.
20:57O yüzden bu kadar önemsiyoruz aslında bu konuları.
21:00Yani bir taraftan da zaten işsizliğin
21:02çok yüksek olduğu bir ülkeyiz.
21:04Zaten siz de değiniriz.
21:06Zaten insancıl çalışma koşullarının yeterince,
21:09hatta neredeyse hiç yerine getirilmediği bir ülkeyiz.
21:12Bir de yurt dışından ithal,
21:14ucuz iş gücü getirmeye çalışıyoruz.
21:16Ben kendi adıma çok teşekkür ediyorum.
21:18Ağzınıza sağlık.
21:19İyi ki bugün programa katıldınız.
21:21İyi ki sizinle program yapma şansı buldum.
21:24Ben teşekkür ediyorum.
21:26Hepinize saygılar.
21:27İyi günler.
21:28Sağ olun.
21:29İyi günler dilerim.
21:32Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri,
21:34ekonomist Emre Şirin konuğumuzdu.
21:37Aslında bir taraftan yurt dışından gelecek
21:41ucuz iş gücünden bahsederken,
21:43bir taraftan da bütçenin
21:44301 milyar liradan fazla açık vermesini konuştuk.
21:47Konuğumuz çok güzel noktalara değindi.
21:50Bir taraftan insan sömürüsüne,
21:53bir taraftan insancıl çalışma koşullarının olmamasına,
21:56bunun yanı sıra bütçedeki açık kadar
21:59aslında yurttaşın cebinden alınıp,
22:01dolaylı vergilerle, bazı vergilerle
22:03yurttaşın cebinden alınıp,
22:05bazı sermaye sahiplerine
22:07yurttaşın cebindeki paranın aktarıldığını anlattı.
22:10Elimizden gelen en basit,
22:11en yalın şekilde anlatmaya çalıştık.
22:14Cumhuriyet TV olarak gündemi,
22:16özellikle de ekonomi gündemini takip etmeye devam edeceğiz.
22:19Ancak şimdilik burada noktalayalım.
22:21Başka bir programda yeniden görüşmek üzere efendim.