TÜRKİYENİN YILDIZLARI 9 MART - EDİP AKBAYRAM
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Hazretin ile yandı gönlüm, yandı yandı söndü gönlüm.
00:20Evvel yükseklerden uçtu, düze indi şimdi gönlüm
00:31Gözlerimde kanlı yaşlar, hasretin bağrında kışlar
00:42Başa geldi olmaz işler, bin bir dertte doldu gönlüm
00:54Bazı insanlar vardır, yıllar içinde gelişir, büyür, ünlü olur ama hiç değişmez.
01:00Bazı sanatçılar vardır, sahneye çıktığı ilk gün nasıl ayakta alkışlanıyorsa,
01:05yıllar sonra son kez sahneye adım attığında da aynı büyük saydığı görür ve yine ayakta alkışlarla uğurlanır.
01:13Türkiye bu hafta çok değerli bir yıldızını kaybetti.
01:17Geçmiş yüzyıllardan bugüne kadar şairlerin, ozanların dizelerini, şiirlerini şarkılarla buluşturan,
01:23Anadolu'nun ruhunu müzikle anlatan bir büyük sanatçısını yitirdi.
01:28Türkiye'nin yıldızlarında bu hafta Edip Akbayram'ı ağırlıyoruz.
01:33Daha doğrusu ona, onun çok değerli sanat yaşamını anlatarak veda etmek istiyoruz.
01:39Sahne onun.
01:461950 yılında Gaziantep'te doğdu Edip Akbayram.
01:49Henüz bir yaşında geçirdiği çocuk felci ona bir ömür boyu bedeninde taşıyacağı bir hasar verdi.
01:55İlk okula diğer arkadaşları gibi yürüyerek değil, halasının kucağında gidebildi.
02:00Okula kucakta gidebiliyordu ama arkadaşlarıyla sokakta oynama şansı hiç olmadı.
02:05O günleri hayatının en hüzünlü günleri olarak tarif etti.
02:09Ama ne olursa olsun babasının ona verdiği harçlıkla sevdiği sanatçıların konserlerine gidiyor,
02:14eve dönünce ayna karşısında onların şarkı söylemelerini taklit ederek hayata tutunuyordu.
02:20Kendi sesiyle ilk şarkılarını ise düğün salonlarında söyledi.
02:24Ardından kurduğu Siyah Örümcekler grubuyla Gaziantep'te müzik yapmaya başladı.
02:29Hiçbir güçlük onu müzikten uzak tutamadı.
02:32İstanbul'a adım attığında 19 yaşındaydı.
02:391972 yılında 22 yaşındayken Altın Mikrofon şarkı yarışmasına girdi.
02:44212 yarışmacı arasından 12. olarak finale kaldı.
02:48Ve Türkiye genelinde yapılan finallerde sözleri aşık Veysel'e,
02:52bestesi kendisine ait Kükredi Çimenleri söyledi ve birinci olmayı başardı.
02:59Veysel'i bir aşk akıl edemezsin
03:06Kırılmaz Veysel'i bağlayan bağlar
03:13Kırılmaz Veysel'i bağlayan bağlar
03:20Müziğe Aşık Mahsuni Şerif ve Aşık Veysel dinleyerek ve söyleyerek adım atmıştaydı Pak Bayram.
03:26İlk 45'liyi Kendim Ettim Kendim Buldum'daysa bir Neşet Ertaş klasiğini söyleyerek profesyonelliğe ilk adımlarını da büyük attı.
03:34Türkiye yepyeni bir sesle tanışmıştı.
03:36Kendim ettim kendim buldum
03:40Kendim ettim kendim buldum
03:44Gül gibi sararıp soldum
03:48Eyvah eyvah eyvah
03:55Edip Ak Bayram 1974 yılında Dostlar Orkestrasını kurdu ve Anadolu ezgilerini keşfetmeye devam etti.
04:02Aşık Mahsuni Şerif'in köyüne giderek onunla görüşmesi sanat yaşamının dönüm noktası olacaktı.
04:08O görüşmeden sonra toplumcu müzik yapmaya karar verdi.
04:12O kararından da bir daha hiç dönmedi.
04:15Eşkıya dünyaya hükümdar olmaz, deniz üstü köpürür, garip adlı 45'likler yaptı ve ödüller aldı.
04:22Sabahattin Ali'nin Sinop Cezaevi günlerinde yazılmış Aldırma Gönül şiiri ile adını ve büyülü sesini biraz daha duyurdu.
04:30Dışarıda değil dalgalar gelip duvarları yalar
04:42Seni bu sesler boyalar aldırma gönül aldırma
05:05Katil neferine adımı yazdım, eşkıya dünyaya hükümdar olmaz
05:301979 yılında grafik sanatçısı Ayten Hanım'la hayatlarını birleştirdiler.
05:37Ama mutluluk kısa sürdü.
05:3912 Eylül darbesiyle dostlarını, yol arkadaşlarını kaybettiler.
05:43İşkence görenleri kendi elleriyle toprağa vermek zorunda kaldılar.
05:47Ve Edip Akbayram hakkında da davalar açıldı, tutuklandı, yıllarca sahneye çıkması ve şarkılarının TRT'de çalınması yasaklandı.
05:56Hızlı hızlı giden yolcu bu mezarda bir garip var
06:02Bak taşına acı acı bu mezarda bir garip var
06:11Garip, garip, garip, garip
06:26Kurumuş yeşil otları, toprak olmuş umutları, gökte mazi bulutları
06:35Bu mezarda bir garip var, bu mezarda bir garip var
06:41Garip, garip, garip, garip
06:53Ben müziğe ve görüşüme ilk adım atarken bunun bedelini de ödemeye hazır olarak girdim zaten.
07:01Şimdi yasaklama devresine geldiğiniz zaman bence o yasaklamaları kafalarında kendi kişisel kirli politikalarını oluşturan insanlardır diye düşünüyorum.
07:12Çünkü 25 sene öncesine gidin ve bugüne bakın ben Edip Akbayram'ım.
07:18Saçlarımda yalnızca beyazlar çoğaldı ama burnum aynı, kulağım aynı.
07:22Değişen bir Edip Akbayram yok ve 30 sene önce şarkılarında bugün aynı keyfiyle aynı coşkusuyla söyleyen bir Edip Akbayram yok.
07:29En önemlisi yürek aynı.
07:30Yürek aynı.
07:31Demek ki bu politikayı yapanlar farklı insanlar.
07:34Çünkü bende hiç değişen bir şey var. Ben eleştiri açım söyleyebilirsiniz.
07:3730 sene önceki aynı Edip Akbayram olduğuma inanıyorum ben.
07:41Darbe sonrası kendi şarkılarını söyleyemeyen, çocuklarına süt alacak parası kalmayan Edip Akbayram'a farklı teklifler geldi.
07:48Bir arabesk albüm karşılığı iki daire parası teklifini elleriyle geri çevirdi.
07:53Bir ülke değişse de o değişmeyecekti.
07:56O karanlık yılların tek avuntusu Ayten ve Edip Akbayram'ın dünyaya gelen iki çocukları oldu.
08:02İsimlerini Türkü ve Ozan koydular.
08:05Türkü'de babası gibi müzisyen olacak.
08:07Yıllar sonra baba kız aynı sahnede düet yapacaklardı.
08:36Bu benimki sevda değil.
08:44Ey yağmur rüzgar ey.
08:55Yıllar geçiyor. Ülke, hayat, insanlar değişiyor.
08:59Ama Edip Akbayram bildiği yoldan hiç şaşmadan yürümeye devam ediyordu.
09:04Sadece inandığı müziği yapmaya, inandığı şarkıları söylemeye kararlıydı.
09:09Uzun yıllar yasaklı olan Edip Akbayram 1986 yılında nice yıllara gülüm albümünü çıkardı.
09:16Ve satış rekorları kırdı.
09:18Yılların suskunluğu yine şarkılar söyleyerek son bulacaktı.
09:22O da sevdiği şairlerin, ozanların, şiirlerini, sözlerini haykırmaya devam etti.
09:29Tivas katliamından hemen sonra çıkardığı, Türküler Yanmaz Halim'de,
09:33bu kez o katliamda babasını yitiren Mazlum Çimen'in yine babası Nesimi Çimen için yazdığı şarkıya yer verecekti.
09:43Öyle ağırım ki kendime, sen benden gittin gidelim.
09:51Öyle ağırım ki kendime, sen benden gittin gidelim.
10:01Derim ki solmuş denime, sen benden gittin gidelim.
10:10Derim ki solmuş denime, sen benden gittin gidelim.
10:181994 çıkışlı Türküler Yanmaz albümünde Sivas'ın acısı hissediliyordu.
10:24Edip Akbayram o albümde bir başka acıyı daha hatırlattı.
10:28Can Yücel'in 1972 yılında idam edilen Deniz Gezmiş ve Arkadaşları için yazdığı
10:34Aşk Olsun Sana Çocuk şiirine de aynı albümde yer verdi.
10:37Şarkının bestecisi yine Mazlum Çimen'di.
10:40Yıllar geçiyor, yaşanan acılar bir türlü değişmiyordu.
10:45Aşk olsun, aşk olsun Aşk olsun sana çocuk, aşk olsun
10:55Aşk olsun, aşk olsun Aşk olsun sana çocuk, aşk olsun
11:06Acıyorsam sana, anam avradım olsun
11:12Acıyorsam sana, anam avradım olsun.
11:19Elbette Türkiye'de de en uzun koşuysa devrim.
11:25Ol onun en güzel, en güzel yüz metresini koştun.
11:311930 yılıydı. Nazım Hikmet bir şiir kaleme almıştı.
11:35Adını iyimserlik anlamına gelen Nik Binnik koymuş,
11:37o şiir büyük şairin Sesini Kaybeden Şehir kitabında yer almıştı.
11:42Aradan neredeyse 70 yıl geçti.
11:45Edip Akbayran 1996 yılında bir albüm çıkardı.
11:48Adını Güzel Günler Göreceğiz koyduğu o albümde Nazım Hikmet'in o şiirine yer verdi.
11:54Müzisyen Alp Murat Alper'in bestelediği o parça yıllar içinde dilden dile dolaştı.
12:00Sokaklarda, statlarda, 1 Mayıslarda hep birlikte söylendi.
12:03Güzel Günler Görme ümidi hiç bitmeyecekti.
12:34Çocuklar, motorları maviliklere süreceğiz.
12:40Çocuklar inanın, inanın çocuklar.
12:44Güzel günler göreceğiz, güneşli günler.
12:48Motorları maviliklere süreceğiz.
12:52Güzel günler göreceğiz, güneşli günler.
12:56Çocuklar inanın, inanın çocuklar.
12:59Çocuklar inanın, inanın çocuklar.
13:03Güzel günler göreceğiz, güneşli günler.
13:07Motorları maviliklere süreceğiz.
13:11Güzel günler göreceğiz, güneşli günler.
13:15Hani şimdi bizim soframıza haftada bir et gelir.
13:19Ve çocuklarımız işten eve sapsarı iskelet gelir.
13:23Hani şimdi biz, inanın güzel günler göreceğiz çocuklar.
13:28Güneşli günler göreceğiz.
13:31Motorları maviliklere süreceğiz çocuklar.
13:35Işıklı maviliklere süreceğiz.
13:38Edip Akbayram daha sonra pek çok albümü ardı ardına çıkardı.
13:42Yıllar, dün ve bugün, ilk günkü gibi, selam olsun, söyleyemediklerim ve Mayıs.
13:48Bu albümlerle beraber konserler verdi.
13:50Bir Mayıs'ta alanlarda işçiler ve emekçilerle birlikte şarkılar, marşlar söyledi.
13:56Anadolu'yu, çaldığı söylediği şarkılarla ve notalarla hiçbir zaman terk etmedi.
14:01Ben bu coğrafyada yaşıyorsam, benim engin bir halk kültürüm var, şairlerim var, ozanlarım var.
14:07Ve yüzyıllardır türküler Pir Sultanlarla, Karacaoğlanlarla, Yunus Emelerle söylenmiş.
14:12Ve yüz yıl sonra da söylenecek.
14:14Ve benim farklı bir çizgim olması lazım.
14:15Eğer sanatçıysam, ürettiğimi toplumla paylaşıyorsam, o toplumun sevaplarını ve günahlarını da yapıtlarımda işlemek lazımdır.
14:22Felsefesiyle müzeyime o zaman merhaba dedim.
14:25Ve merhaba dediğim zaman da ilk merhabam, Anadolu'muzun bir daha yeri doldurulamayacak bir ozanı, aşık Mahsun Şerif ile beraberdir.
14:32Seni saklayacağım baba, önce kendim için, sonra herkes için seni sesimde yaşatacağım.
14:40Bir evlat olarak ömrüm boyunca seninle gurur duydum, seninle gurur duymaya devam edeceğim.
14:48Hoşçakal babacım.
14:54Kızı Türkü Akbayram'ın babasına veda ederken seni saklayacağım, seni sesimde yaşatacağım baba sözü aslında hepimize kalan bir mirastı.
15:03Edip Akbayram'ı içimizde saklamak ve onu daima yaşatmak onu dinleyenlerin de boynunun borcu olsa gerekti.
15:11Yıllara bu ülkede yaşananlara inat hiç değişmeyen, dönüşmeyen bir müzisinin hikayesiydi bu.
15:17Biz de bu büyük sanatçının önünde saygıyla eğiliyor, seni çok özleyeceğiz diyoruz.
15:23Hoşçakal Edip Akbayram, hoşçakal.
15:33Gönlüm yandı, yandı, söndü gönlüm, ebeli yükseklerden uçtu, düze indi şimdi gönlüm.
15:51Gözlerimde kanlı yaşlar, hasretin bağrında kışlar, başa geldi olmaz işler, bin bir dert ile doldu gönlüm.