Bugün 13 Mayıs 2025 Salı - Dailymotion Video

CNN TÜRK

dün

Gün akarken en sıcak, doğru ve en hızlı haber, Göksu Öngören Özgür'ün sunumuyla Bugün'de ekrana geliyor.

Kategori

🗞

Haberler

Döküm

Tüm video dökümünü görüntüle

00:00:30Düğün havası var burada. Diyarbakır'dan coşku dolu anları ekrana taşımaya devam ediyoruz.

00:00:37Huzur geldi, mutluluk geldi. İnsanlar güzelleşecek. Buranın insanı çok güzel.

00:00:42Çok güzel. Bak CNN Türk izleniyor. Bakın Diyarbakır CNN Türk izliyor.

00:00:47Merhaba efendim. Bugün Haber Kuşağı ile karşınızdayız. Ben Gök Söngör'ün Özgür.

00:00:59Terör örgütü PKK'nın kendini feshetmesinin ardından Irak'ın Kerkük kentindeki son durum ne?

00:01:04CNN Türk ekibinden muhabir Emrah Çakmak ve kameraman Halil Kahraman.

00:01:10Türkmen cephesinden Kerkük Milletvekili, Irak Parlamentosu İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Erşat Salih'e sordu. İzleyelim.

00:01:18PKK'nın silah bırakıp kendini feshetmesinin ardından bizim de özellikle Irak'taki ziyaretlerimiz devam ediyor.

00:01:29Baktığımızda şu anda Kerkük'teyiz. Kerkük'te de bu süreç nasıl değerlendiriliyor?

00:01:34Bunu soracağımız önemli bir isim var. Erşat Salih'i Türkmen cephesinden Kerkük Milletvekili ve aynı zamanda Irak Parlamentosu İnsan Hakları Komisyonu Başkanı.

00:01:44Efendim CNN Türkiye'nin'e hoş geldiniz öncelikle.

00:01:46Bölge önemli bir sürece evrilmiş durumda. PKK silahını bıraktı ve kendini fesetti.

00:01:56Kerkük'teyiz. Kerkük'lüler bu durumu nasıl karşıladı?

00:02:00Tabii genellikle sadece bir terörsüz Türkiye değil, terörsüz bölge olması lazımdır.

00:02:09Yani bir gün Irak'ın da içinde terör başkaldırmış, özellikle PKK terör örgütü.

00:02:15Bunların da içinde daha çok Türkmen bölgeleri de yer almıştır.

00:02:19Ve Türkmen bölgelerinin de içinde Türkmen yöneticileri ve Türkmen insanları hedef alınmıştır.

00:02:25PKK terör örgütünün Kerkük'te ve Mahmur'da ve Kendil'de yerleştiği herkesten önce bizi etkilemiş oldu.

00:02:35Yaptığı eylemlerde aşiret büyüklerimizi kifride hedef aldı, suikaz yaptırdı.

00:02:41Kerkük'te bir kat patlama, yangın konularına iş adamlarımızın merkezlerini yakıp yandırdılar.

00:02:49Bu da kendi itiraflarıyla Irak Türkmen Cebesi'nin koruma başkanının evine saldırı oldu.

00:02:56O da suikastla hayatını kaybetti.

00:02:59Yani burada örgüt sadece Türkiye'de değil.

00:03:04Önceden bunu nitelendirelim.

00:03:06Bölgede hepsinde var.

00:03:08Bizim de bölgemiz bunun içine yer almıştır.

00:03:10Kesinlikle bir terörsüz bölge hepimizin acısının iyi bir konudur.

00:03:15Iraklılar olarak, Irak parlamentosunda da olarak sürekli Türkiye'nin Irak'ın işlerine müdahale etmesini bir sus olarak gösterdikleri zaman bize söylüyoruz ki

00:03:28Irak, PKK terör örgütünü dışarıya çıkarsın, ondan sonra Türkiye'nin de artık bu bölgelerde kesinlikle farklı bir siyaseti olur.

00:03:39Terörsüz bölge hepimiz için bir kazançtır.

00:03:42Bir gün önce bu gerçekleşmesi lazımdır.

00:03:45İsim değiştirmekle değil, cisim değiştirmekle herkes silahını bırakıp barışı en iyi şekilde masada oturup anlaşmak daha kararlı olur.

00:03:56Peki efendim siz İnsan Hakları Komisyonu'ndasınız.

00:03:59Özellikle şimdi Irak Dışişleri Bakanlığı süreci olumlu buldu.

00:04:03Başbakanlık düzeyinde nasıl bakıyorlar?

00:04:06Sürecin içindeler mi?

00:04:07Özellikle bu örgüt elemanları nereye teslim olacak, nasıl teslim olacak?

00:04:12Irak burada bir rol pozisyonu alacak mı Irak kümeti?

00:04:16Şimdi biraz daha Irak politikasını değerlendirmiş olursak,

00:04:21eskiden halk mücahitleri olan, İran'a karşı olan silahlı örgütleri neden Avrupa'ya ve Albanya'ya çıkardılar?

00:04:29Bunlar da silahı bırakıp Avrupa ülkelerine bir yere gitmiş olursalar,

00:04:35bence Irak da Türkiye ile bunda bir fikir olması lazımdır.

00:04:40Silahını bırakan taraf.

00:04:42Bizim endişemiz, açıkça söylüyorum, silahını bırakıp sivil halkın içine ve özellikle de Türkmen bölgelerine yerleşmelerinin endişesi var bizde,

00:04:51Irak Türkleri olarak.

00:04:53Bu endişe bizim için büyüktür.

00:04:54Çünkü bugün silahını bırakan yarın tekrar teşkilatını döndürebilir.

00:04:58O yüzden bunların bu bölgeden çıkarılması,

00:05:02Mahmur, Kerkük, Kandil, Kifri bu bölgelerden çıkarılmaları elzemdir.

00:05:09Bence Irak hükümeti bu hususta Türkiye'den yardımlaşıp bunları nasıl İran karşıtlarını Albanya adasına gönderdiler,

00:05:19bunları da Avrupa ülkelerine gönderebilirler.

00:05:22Peki, çok teşekkür ederim sizlere.

00:05:24Çok önemli bir isimden aslında Kerkük'te, Kerküklüler ne düşünüyor, neyi bekliyor, terörsüz bir dönem Kerkük'te nasıl bir etki yaratacak?

00:05:35Bunlara cevap aradık.

00:05:37Kerkük'ten sözü tekrar İstanbul'a bırakalım.

00:05:39PKK silah bırakma kararı aldı ve kendini fesletti.

00:05:45Böylece bir dönemin de artık sonuna gelindi.

00:05:48Bir devir kapandı, yeni bir devir açıldı.

00:05:50İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Doktor Canan Tercan, stüdyoda konuğumuz.

00:05:54Hoş geldiniz hocam.

00:05:56Gaziantep Üniversitesi Öğretim Üyesi Doktor Ali Fuat Gökçe'de yayınımıza bağlanıyor, katılıyor.

00:06:02Hocam hoş geldiniz siz de.

00:06:05Merhabalar, hoş bulduk.

00:06:06İyi yayınlar Gökçe'de.

00:06:07Çok teşekkürler.

00:06:08Şimdi, Yenetürk Muhabiri Emrah Çakmağ'ın röportajını izledik.

00:06:12Bölge halkının coşkusunu da ekranlara daha önce taşımıştık.

00:06:15Gün boyu da yayınlarımızı da ekranlara getiriyoruz.

00:06:18Fuat Hocam, sizinle başlayalım ve Türkiye'yi bundan sonra nasıl bir gelecek, nasıl bir durum bekliyor?

00:06:24Evet, Gökçe Hanım.

00:06:28Şimdi öncelikle Erşad Bey'in belirtmiş olduğu hususlar önemli.

00:06:33Kendisinde yakının tanıdığı bir kişi olarak bu bölgede, özellikle PKK'nın lider kadrosunun o bölgeden çıkartılması konusunda hemfikiriz.

00:06:45Çünkü belirttiği gibi, biz de şunu tahmin edebiliyoruz, bu örgüt içerisinde marjinal grupların kalabileceği, çünkü hem fikir olmadıkları açık örgütün mutlaka da olacaktır.

00:06:58İşin tabiatında var bu.

00:07:00Böyle olduğu takdirde marjinal grupların tekrar harekete geçirebilecek dış provokatörler vasıtasıyla harekete geçirilebilmesi durumunda,

00:07:09bu lider kadronun aktif bir rol oynama durumu olabilir mi?

00:07:13Bunun için de bölgeden dışarı çıkartılması gerekir.

00:07:16Ancak şunu söylemek lazım, bu çok önemli bir gelişme.

00:07:18Bakınız, bunun altını çizmek gerekiyor, kalın harflerle çizmek gerekiyor.

00:07:23Neden böyle diyorum?

00:07:25İşte terörle mücadelede bulunmuş bir kişi olarak, yıllarca burada bulunan bir kişi olarak, bu coğrafyayı bilen bir kişi olarak,

00:07:33maalesef şehit haberleri veren bir kişi olarak şunu söylüyorum.

00:07:36Bu gelişme eğer şehit haberlerini durduracaksa, silahlı çatışmaları bitirecekse, ki öyle olacak zaten, bu oldukça önemli bir gelişme.

00:07:46Bunun için tüm tarafların hiçbir sebep, hiçbir bahane ile sürmeden bu konuya destek vermeleri gerekir ki,

00:07:55Türkiye'de bugünkü gelişmeler bunu açıkça ortaya koyuyor.

00:07:59Şimdi, bunun sorunsuz ilerlediğini düşünelim.

00:08:02Neler olabilecek?

00:08:03Bakınız, bugün Türkiye bulunduğu coğrafyada, terörle mücadelede, 2 trilyon dolarlık bir harcama yaparak,

00:08:12neleri kaybettiğini sizin ekranlardan öğrendik bunların neler olduğunu.

00:08:17Şimdi bunlardan bir tanesinin gerçekleşmesi durumda, neler olabileceğini de tahmin edebiliyoruz.

00:08:22Dolayısıyla, buraya harcanan enerjinin maddi, manevi, insani, toplumsal enerjinin ülkenin kalkınması için hazırlanması durumunda,

00:08:33neleri de kazanabileceğimizi tahmin etmek güçteyim.

00:08:35Dolayısıyla, bunu bu şekilde de düşündüğümüzde, bir daha acılarının yaşanmayacağını düşündüğümüzde,

00:08:41sanırım katkı vermek gerekir diye düşünüyorum.

00:08:44Peki, neler olan, yolda neler bizi bekliyor?

00:08:46Neler?

00:08:46O da şöyle bir kısaca bakacaklar, evet, neler bekliyor bizi?

00:08:50Bir kere, 3 tane konu var bana göre.

00:08:52Birincisi, silahların temin edilmesi, teslim edilmesi.

00:08:56İkincisi, lider kadro ve PKK'lı teröristlerin durumu, mevcut diğerlerinin, yani bunun genel anlamda.

00:09:03Bir diğer de, konuşulan konuların başında gelen, yasal düzenleme yapılacak mı, yapılmayacak mı, bununla ilgili neler ömrülüyor?

00:09:10Şimdi, silahların temini uzun vadeli alabilir.

00:09:13Yani bu, bir yılı geçmez.

00:09:15Bir yıl burada, belki bir uzun vadeli olarak değerlendirilebilir ama, neden böyle diyorum?

00:09:19Şimdi, bu silahlar sadece terör örgütü mensuplarının elindeki Kaleşnikov'tan, bombadan ya da roket adarlar ibaret değil.

00:09:28Teknolojinin sunmuş olduğu, uçaklar, helikopterler hariç, hemen hemen tüm silahları sahip olan bir örgütten bahsediyoruz ve bunları depoladıkları yerlere olduğunu düşünüyoruz.

00:09:38Bunun dışında, hafif silah diye tabir ettiğimiz mühimmatların da dağlık bölgelerde, çeşitli sığınak ve barınaklarda bunları bulundurduklarını düşündüğümüzde,

00:09:48bütün bunların yer gösterme diye tabir ettiğimiz, askeri tabirle, bir faaliyet sonucunda bunların çıkarılması, kayıt altına alınması, depolanması, envantere girmesi belirli bir zaman alacaktır ki,

00:10:01coğrafyayı hepimiz biliyoruz, o coğrafyada bunun ne kadar olduğunu, zor olduğunu tahmin ediyoruz.

00:10:07Bir de şu var, Göksu Hanım, mesela mayınlar var.

00:10:10Şimdi, o bölgede terör örgütü bazı coğrafyalarda oldukça yoğun bir mayınlama faaliyetleri olduğunu,

00:10:18bunların yerlerinin tespit edilmesi gerektiğini de belirtmek lazım.

00:10:21Çünkü, o bölgede şiddetin azalması, silahların susmasıyla birlikte, halkın o bölgeyi kullanabileceğini düşündüğümüzde,

00:10:29bu muhtemel mayın döşeydeki yerlerin haritalanması ve bunların çıkarılması da gerekmektedir.

00:10:35Bu da belli bir zamanı alacaktır.

00:10:37Birinci husus bu.

00:10:38Bununla ilgili olarak, belki bir heyet, komisyon, bir mekanizma kurulacaktır.

00:10:43Bu mekanizma da bunu takip edecektir diye düşünüyorum.

00:10:46Mekanizmanın içerisinde kimler olabilir diye düşündüğümüzde de,

00:10:50tabii ki Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli İstihbarat Teşkilatı'nın yetkililerinden olabilir.

00:10:55Diğer Iraklı, Irak Güvenlik Bürokrasisi'nden aktörler olabilir.

00:11:00Bütün bunlar, tabii ki siyasi iradenin vereceği karar doğrusuna şekillenecektir.

00:11:05Bir diğer hususta biraz önce bahsettik.

00:11:07İşte lider kadrosu ne olacak, onu da bahsettik.

00:11:10Peki, diğer elemanlar ne olacak, diğer teröristler ne olacak?

00:11:13Bununla ilgili olarak da, mesela suça karışmamış olanlar.

00:11:17Hani biraz önce de belirttim ya, yasal düzenleme yapılacak mı?

00:11:20Zaten mevcut yasalarımızda bunlardan bahsediliyor.

00:11:23Mesela Diyarbakır annelerinin o süreç içerisinde ikna edilen, teslim olan evlatların nasıl teslim ediliyorsa,

00:11:32bizim terörle mücadele yasamızda, infaz yasamızda bununla ilgili düzenlemelerin olduğunu,

00:11:37daha önce de olduğunu bilmemiz gerekiyor.

00:11:38Bu süreç içerisinde suç işlememiş olanların bundan faydalanabileceği haşikar.

00:11:44Ama suç işlemiş olanların da mutlaka bir şekilde gelip teslim olmaları halinde,

00:11:50mutlaka ve mutlaka yargı önüne çıkarılması hukuk devletinin gereğidir.

00:11:55Onunla ilgili düzenleme de var, infaz yasasında.

00:11:57Ama bir diğer konu da şu, başka yasal düzenleme olabilir mi?

00:12:01Bununla ilgili olarak Adalet Bakanlığı bir çalışma yapıyordur ama şundan bahsediliyor örneğin,

00:12:09işte kayyum tekrar kayyumlar geri döner.

00:12:13Bakın şunu bahsetmek lazım.

00:12:145393 sayılı belediyeler kanunu 45. maddesi gereği,

00:12:20mevcut kişiler hüküm değildiklerinden dolayı görevlerinden alındılar.

00:12:24Ve orada 5393 sayılı kanun 45. maddesine ek madde gereğince de

00:12:30bunları görevden aldıktan sonra kayyum atalım.

00:12:33Şu olabilir yasal düzenleme, olabilir diye düşünüyorum.

00:12:37Buradaki o ek madde kaldırıldıktan sonra,

00:12:40normal yolsuzluk ya da diğer adil suçlardan dolayı,

00:12:43ya da adil suçlardan dolayı öyle diyelim,

00:12:46bir belediye başkanı görevine düştükten sonra,

00:12:48nasıl yerine bir başkan vekili ya da başkan belediye meclisi tarafından seçiliyorsa,

00:12:5444 ve 46. madde bunu öngörüyor zaten.

00:12:57Aynı hususlar ve burada da geçerli hale gelir.

00:13:00Sadece ek maddenin kaldırılması belki bu konuda bir yasal düzenleme olarak değerlendirebilir diye düşünüyorum.

00:13:05Ama bunun dışında neler olabilecek?

00:13:08Tabii ki izlenecek yolda siyasi iradenin yapacağı, atacağı adımlarda bunları görmek mümkün.

00:13:16Sayın Cumhurbaşkanımızın dün yapmış olduğu toplantıda da bunun emarelerde gördük,

00:13:21yapmış olduğu konuşmada satın alanında bunu gördük diyebilirim ben.

00:13:25Canan Hocam, şimdi konuşulan konulardan biri de silahların bırakılması,

00:13:29bu silahların envanterinin nerede olduğu,

00:13:31aslında Ali Fuat Hocam oraya bir başlık açtı ama,

00:13:35biraz da şimdi dikkat edilmesi gereken hususlar,

00:13:39dikkat edilmesi gereken noktalardan söz etmek gerekiyor.

00:13:43Bundan sonra Türkiye'nin, bölge halkının coşkusunu ve taban hazır, bunu anladık.

00:13:48Türkiye zaten hazır buna, Türk halkı da hazır ve istekli ama süreci baltalayabilecek,

00:13:55süreci olumsuz etkileyebilecek unsurlardan da bahsedip,

00:13:59buralarda dikkatli olunması gerekiyor, nasıl anlamlandırılır?

00:14:02Çok güzel bir konuya değindiniz.

00:14:05Şöyle ki, hatırlarsanız ilk görüşmeler başladığında TUSAÇ saldırısı olmuştu,

00:14:09çok ciddi bir saldırıydı.

00:14:11Şimdi PKK terör örgütü dediğimiz zaman,

00:14:13kendinden beslenen bir terör örgütünden bahsetmiyoruz.

00:14:16Pek çok kartelle, uluslararası suç örgütüyle birlikte çalışan bir örgütten bahsediyoruz.

00:14:21Dolayısıyla bu örgüte baktığımızda ciddi anlamda uyuşturucu ticareti,

00:14:25insan ticareti, kaçakçılık pek çok alanda faaliyet gösterdiklerini görüyoruz.

00:14:29Ve pek çok uluslararası suç örgütünün de bu örgüt üzerinden nemalandığını görüyoruz.

00:14:35Tabii ki bu onların işine gelmiyor.

00:14:36Ve tabii ki baltalamaya çalışacaklardır.

00:14:39Ama önemli olan şu anda fisih kararının alınması

00:14:41ve resmen deklare edilmesi bu çok önemli bir aşamaydı.

00:14:45Çünkü biliyorsunuz çok fazla tartışma var hala.

00:14:47Sosyal medyada da dönüyor.

00:14:49Bu tarz kararlardan geri dönülebileceği,

00:14:51daha önce de bu tarz girişimlerin olduğu ancak sonuçlanılmadığına dair.

00:14:55Ben bunlara katılmıyorum açıkçası.

00:14:57Çünkü bir önceki tartışmalara baktığımızda

00:14:59karşılıklı diyalog ekseninde giden bir çizgi vardı.

00:15:03Şimdi öyle bir durum söz konusu değil.

00:15:05Türkiye'de zaten PKK varlığı bitmiş durumda.

00:15:08Örgüt hiçbir faaliyet gösteremiyor.

00:15:09Çünkü silahlı kuvvetlerimiz çok ciddi çalışmalar yaptılar.

00:15:13Ve dolayısıyla Türkiye'den temizlendiler denilebilir.

00:15:16Daha çok yurt dışı ayağı için konuşuyoruz zaten biz bunları.

00:15:19Siz de her zaman bunu vurguluyorsunuz.

00:15:22Bu konuda da tabii ki yurt dışı ayağında da baltalama çalışmaları olacaktır.

00:15:26Olmamasını temenni ederiz.

00:15:27Ali Fuat Hocam şimdi en çok konuşulan konulardan biri bu silahlar meselesi.

00:15:32Silahları nereye bırakılacağı, terör örgütü PKK'nın silah varlığı nedir?

00:15:38Silahları nereye bırakacaklar ve ellerindeki envanterden bir bilginiz var mı?

00:15:43Bu silahlar nasıl temin edildi?

00:15:44Bundan sonra bu süreç nasıl ilerleyecek?

00:15:46En önemli ve en kritik başlık burası mı?

00:15:49Evet Göksu Hanım tabii şimdi bu silahları nasıl temin ettiler sorusu 2-3 metodu var.

00:15:57Bir tanesi hepimizin bildiği işte ABD'nin yapmış olduğu yardımlarla

00:16:03tırlar dolusu silah mühimmatı Kamışlı bölgesine, Haseke bölgesine getirmesi

00:16:07oradan da Kuzey Irak bölgesinde nakledilmesiyle gerçekleştiğini biliriz.

00:16:12Ki bu silahlar oldukça ağır silahlar.

00:16:14Yani burada hava savunma sistemi, yakın uzak hava savunma sistemlerinin olduğunu biliyoruz.

00:16:21Bununla ilgili olarak uçak savarlarının olduğunu biliyoruz.

00:16:24Yine drone'ları kullandıklarını biliyoruz.

00:16:27Teknolojinin günümüzde gerektirdiği, biraz önce de bahsettiğim gibi

00:16:30yani özellikle helikopter, uçak, tank gibi silahların dışında

00:16:38postmodern terörizm döneminin gerektirdiği tüm silahların elinde olduğunu tahmin etmek gerekiyor.

00:16:43Şimdi bunların bir kısmını Amerika'dan anlar.

00:16:45Bir kısmını da kaçakçılardan elbette, silah kaçakçılarının o bölgedeki etkinliği,

00:16:50işte biraz önce de bahsedildi, çeşitli suç örgütleriyle bunları temin etmek mümkün ki.

00:16:56Zaten bunun finansmanını da çok rahat bir şekilde kaçakçılıktan karşılayabiliyorlar.

00:17:01Yani yardımların ötesinde de bunu karşılayabiliyorlar.

00:17:04Şimdi bu silahları nerelerde depoladıklar?

00:17:07Bir kere hafif silahları ya da mühimmatları diyelim.

00:17:10Bunları özellikle dağlarda sığınakların, barınakların içerisine koyduklarını düşünmek gerekiyor.

00:17:17Ama biraz daha ağır silahları kullanılmak üzere şehir merkezlerine daha yakın,

00:17:25özellikle araçla ulaşılabilecek yerlerde sakladıklarını bilmek gerekiyor.

00:17:29Şimdi bu ayrı teknik olan, askerlik olan.

00:17:31Ama bunları kime teslim edecekler diye düşündüğümüzde,

00:17:34bununla ilgili çalışmaların olduğunu tahmin ediyoruz.

00:17:37Bu kimler olabilir?

00:17:39Türk Silahlı Kuvvetleri olabilir.

00:17:40Türkiye'den oluşturulacak bir mekanizma olabilir.

00:17:43Bunun dışında Irak'ta,

00:17:45Irak Kürt bölgesel yönetimi dahil olmak üzere,

00:17:48Irak'ta yetkililerine, güvenlik bürokrasisine, Irak ordusuna teslim edilebilir.

00:17:53Suriye bölgesinde ise, Suriye hükümetine teslim edilmesi arzu edilebilir.

00:17:59Ama onun dışında, bu silahların bir başka örgütün eline geçmesi,

00:18:03bir başka oradaki yapının eline geçmesi ya da yerinin göstermemesi zaten kabul edilecek bir şey değildir.

00:18:11Ya da özellikle Suriye bölgesinde,

00:18:14Irak bölgesindeki silahların Suriye'de SDG'ye teslim edilmesi oldukça tehlikeli bir senaryodur.

00:18:20Bunu da mutlaka istihbarat vasıtaları, örgütleri bunu takip ediyordur diye düşünüyorum.

00:18:26Bu konuya Sayın Devlet Bahçeli de değindi.

00:18:29Hem personel açısından, teröristlerin oraya katılması açısından,

00:18:33hem de silahları da bu kapsamda düşünmek gerekir.

00:18:37Dolayısıyla bu silahlara teslim alacaklar bellidir.

00:18:41Ama bunun mesela ben,

00:18:43özellikle ABD'nin o bölgedeki yetkililerine teslim edilmesi konusunun pek doğru olmayacağı,

00:18:51sakıncalı olabileceğini belirtebilirim.

00:18:53Çünkü bu silahları oraya teslim etmek, ardından nerelere kullanılabileceğini soru işaretleri oluşturuyor.

00:18:59Acaba nerelere tekrar kullanıldığı, kime verilebilir şeklinde.

00:19:03En doğru yöntem, teslim kararı veren örgütün,

00:19:09silahlı kuvvetlerine, Türkiye'den giden mekanizmalara ya da Iraklı yetkilere,

00:19:15Iraklı özelinden konuştuğumuzda, Iraklı yetkilere teslim edilmesi gerekir.

00:19:20Ama bunun için tabii ki biraz önce belirttiğim gibi,

00:19:23rahat ulaşılabilecek yerler var.

00:19:25Buradaki silahların çıkarılması var.

00:19:27Ama bir de coğrafyayı canlandırdığımızda,

00:19:30gözümüzde rahat ulaşılamayacak,

00:19:32araçla ulaşamayacak,

00:19:34yaya olarak gidebilecek,

00:19:36oldukça kesif arazilerin olduğu,

00:19:40kesif yerlerin olduğu yerlerin coğrafyada,

00:19:42bunun da insan gücüyle çıkarılıp,

00:19:46bir yerde istiflenip,

00:19:48işte envantere kaydedilip,

00:19:49daha sonra da helikopterle alınma yöntemi olabilir.

00:19:51Bunları yaptık yani.

00:19:52Bizler de işte 90'lı yıllarda,

00:19:552000'li yılların başlarında,

00:19:56çok zor şartlarda,

00:19:58coğrafi şartlarda bulduğumuz silah ve mühimmatı,

00:20:01insan gücüyle taşıyıp,

00:20:03belli bir alana getirip,

00:20:04oradan da helikopterlerle taşıyıp,

00:20:06ve yine karagahlarda,

00:20:08askeri birliklerde,

00:20:09bunları teslim edildiğini,

00:20:11yani yetkililere teslim edildiğini biliyoruz.

00:20:13Bizler de bunu yaptık.

00:20:14Aynı yöntem uygulanabilir ama,

00:20:16kim aktör kim olacak dersek,

00:20:17tekrar edeyip,

00:20:19Türkiye'den gidecek mekanizma olabilir,

00:20:22o Türk Silahlı Kuvvetleri,

00:20:24Milli İstihbarat Teşkilatı'ndan,

00:20:26teşekkür etmiş gruplar olabilir,

00:20:28bir de Iraklı yetkiler olabilir diye düşünüyorum.

00:20:31Şöyle yapalım,

00:20:32devam edeceğiz.

00:20:33Bir ekleme yapabilir miyim hocam?

00:20:35Şimdi Suriye konusunda hocam dedi ki,

00:20:36SDG olabilir ama olmaması gerekir dedi,

00:20:39Amerika Birleşik Devletleri'nden bahsettim ama,

00:20:41ben SDG ya da Amerika'dan ziyade,

00:20:43Tarık Şahra hükümetinin,

00:20:44teslim olacağını düşünüyorum.

00:20:46Çünkü SDG zaten tasfiye olmak üzere olan bir yapı,

00:20:50gerek bölgesel anlamda,

00:20:53SDG'nin bağlı olduğu bölge,

00:20:54Ahmet Şahra'ya entegre olacak,

00:20:56sene sonuna kadar,

00:20:57bununla ilgili anlaşmalar yapıldı.

00:20:58Daha önce görüştük.

00:20:59Zaten SDG dediğimiz yapı,

00:21:01PKK'dan çok da bağımsız bir yapı değil,

00:21:02ve bizim dağılmasını beklediğimiz bir yapı.

00:21:04Dolayısıyla silahların Türkiye gözetiminde,

00:21:07NATO ile birlikte,

00:21:08Ahmet Şahra'nın,

00:21:10NATO değil pardon,

00:21:11Birleşik Milletler ile birlikte,

00:21:12Ahmet Şahra'nın hükümetine teslim edilmesi olasılığı,

00:21:15bence daha yüksek bu noktada.

00:21:17SDG'den ziyade.

00:21:18Peki,

00:21:18şöyle yapalım,

00:21:19bölgeyi konuşacağız,

00:21:21ama önemli bir gündem maddesi daha var.

00:21:23Türkiye'nin temasları devam ediyor,

00:21:27yoğun bir diplomasi trafiği var.

00:21:28NATO üyesi,

00:21:2932 müttefikinin temsil edileceği toplantı 14-15 Mayıs'ta Antalya'da düzenlenecek.

00:21:34NATO Genel Sekreteri RUTTE de Türkiye'ye geldi.

00:21:37Zilve öncesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,

00:21:40Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde RUTTE'yi kabul edecek.

00:21:43Ayrıntıları almak için hemen Ankara'ya gidelim.

00:21:45CNN Türk muhabiri Arda Erdoğan'a döneceğiz.

00:21:48Arda bize son durumu aktaracak.

00:21:50Genel Sekreter geldi mi?

00:21:52Görüşmede gündem maddesi nedir?

00:21:55Arda'dan dinleyelim.

00:21:56Ardından konuklarımıza devam edeceğiz.

00:21:59Göksu önümüzdeki dakikalarda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın NATO Genel Sekreteri Mark RUTTE ile bir araya gelmesini bekliyoruz.

00:22:08RUTTE'yi Beştepe'de kabul edecek Cumhurbaşkanı Erdoğan.

00:22:11Önümüzdeki iki gün boyunca Antalya'da önemli bir toplantı var.

00:22:1513-14 Mayıs tarihleri arasında, düzeltiyorum 14-15 Mayıs tarihleri arasında NATO'nun gayri resmi Dışişleri Bakanları toplantısı olacak.

00:22:22Müttefik ülkelerin Dışişleri Bakanları ile beraber NATO'nun Genel Sekreteri Mark RUTTE de o toplantıda hazır bulunacak.

00:22:29Toplantının bir gün öncesinde bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edilecek NATO Genel Sekreteri tabii ki bugünün o görüşmenin gündeminin içerisinde Ukrayna-Rusya savaşının olduğunu ifade etmemiz gerekiyor.

00:22:40Cumhurbaşkanı Erdoğan son birkaç gündür savaşın taraflarıyla telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.

00:22:45Hem Rusya Devlet Başkanı Putin ile hem de Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ile görüştü.

00:22:51Ayrıca Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile de bir telefon görüşmesi yaptı.

00:22:56Dün akşam o telefon görüşmelerinin ardından yaptığı açıklama Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın oldukça dikkat çekiciydi.

00:23:01Son temaslarla birlikte yeni bir fırsat penceresinin açıldığını görüyoruz.

00:23:04İnşallah bu kez yakalanan fırsatın heba edilmeyeceğine inanıyoruz mesajını vermişti.

00:23:10O telefon görüşmelerinin ardından Perşembe günü savaşa taraf ülkelerin Ukrayna ve Rusya'nın İstanbul'da bir kez daha bir araya gelmesi bekleniyor.

00:23:18Bir ateşkes sağlandı iki ülke arasında.

00:23:20Bu ateşkes kalıcı barışı evlilir mi?

00:23:22Ateşkesin süreci uzar mı?

00:23:23Süresi uzar mı?

00:23:24Tüm bu sorulara yanıt aranacak Erdoğan-Rutte görüşmesinin içerisinde Cumhurbaşkanı Erdoğan da yine bu kapsamda Türkiye'nin bu görüşmeleri ev sahipliği yapabileceğinin altını çizmişti.

00:23:36Türkiye ev sahipliğinde bir ateşkes gerçekleşir mi?

00:23:38Bir barış gerçekleşir mi?

00:23:40Bu husus Erdoğan ve Rutte tarafından önümüzdeki dakikalarda beş tepede mercek altına alınacak.

00:23:48Önemli temaslar var.

00:23:50Görüşmenin, zirvenin detaylarını takip edeceğiz.

00:23:53Ama önce bu zirveyi değerlendirelim.

00:23:56Ardından diğer notları konuşalım.

00:23:58Canan Hocam'ın ziyareti nasıl değerlendiriyorsunuz?

00:24:00Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rutte'yi kabul etmesi.

00:24:02Çok önemli bir ziyaret.

00:24:04Çok önemli bir zamanda yapılan, anlamlı bir zamanda yapılan bir ziyaret.

00:24:08Mark Rutte'la görüşmesi zaten çok önemli.

00:24:10NATO'yu temsil ediyor ve NATO'nun önümüzdeki süreçteki planlamalarında Türkiye'nin yeri ne olacak?

00:24:17Dolayısıyla çok kritik görüşmeler yapılıyor.

00:24:19Fakat sadece bunu da değil, gayri resmi NATO Dışişleri Bakanlarının zirvesinin Türkiye'de yapılıyor olması, pek çok temasın yapılması, Perşembe günü biraz önce de aktardığı gibi sayın muhabirimizin, Perşembe günü de zirvenin Türkiye'de yapılacak olması Türkiye'de çok hareketli bir trafiği beraberinde getiriyor.

00:24:35Marco Rubio da gelecek biliyorsunuz bu görüşmelerde.

00:24:39Çünkü Trump'ın gelmesi söz konusuydu Perşembe günü.

00:24:41Gelecek mi gelmeyecek mi diye görüşülüyordu.

00:24:43Ancak NATO'nun Dışişleri Bakanlarının Türkiye'ye gelmesiyle birlikte ABD'de sıkı anlamda takip edecek.

00:24:50Tabi pek çok masada konu var.

00:24:52Suriye var, Irak var, İran var, Ukrayna savaşı var ve daha pek çok konu konuşulacak.

00:24:56Bu biliyorsunuz yeni başlayan Libya ile ilgili bir süreç var, iki gündür medyaya düşen.

00:25:01Dolayısıyla çok hareketli günler bizi bekliyor ve bu zirvelerin Türkiye'de olması da Türkiye açısından çok önemli tabi ki.

00:25:09Ali Fuat Hocam nasıl değerlendirirsiniz ziyareti?

00:25:12Önemli bir ziyaret.

00:25:14Böylesi bir dönemde RUT Deden Cumhurbaşkanlığı'na bu ziyarete nasıl bakmak gerekiyor?

00:25:21Şimdi Göksu Hanım, tabi bu ziyaret üzerinde şunu söylemek lazım.

00:25:25Şimdi NATO'nun bölgesel savunma planları var.

00:25:30Bunlardan bir tanesi Baltık Bölgesi Savunma Planı'ydı.

00:25:34Bir diğeri de Doğu Akdeniz Bölgesi Savunma Planı.

00:25:37Baltık Bölgesi Savunma Planı tamamlandı.

00:25:41Finlandiya ve İsveçin'in NATO üyeliğiyle birlikte.

00:25:44Bir de Doğu Akdeniz Bölgesi Savunma Planı kaldı şu anda.

00:25:47Antalya'da toplanması acaba bu Doğu Akdeniz Bölgesi Savunma Planı'nın görüşülmesi mi?

00:25:57Şeklinde benim kafamda soru şartları var.

00:25:59Olabilir bu, olmayabilir de tabi ki.

00:26:01Ama çok da yani Doğu Akdeniz'deki bir kent de Antalya'da toplanılması bunu gösteriyor.

00:26:07Gündemde olabilir ama esas gündem Rusya-Ukrayna savaşı tabi.

00:26:11Bunu nasıl bitirileceği ve NATO'da zaten bunun bir tarafı yani.

00:26:15Çünkü Ukrayna'nın NATO üyesi yapılması zaten bütün kıyamette buradan koptu.

00:26:21Dolayısıyla Rusya-Ukrayna savaşı belki birinci gündem maddesi olabilir, bitirilmesi.

00:26:26Diğer gündemler yani diğer maddeler de talih olarak konular şeklinde görüşebilir.

00:26:31Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye'de yani savaşın bitirilmesinin Türkiye'de yapılmasının aslında bu görüşmelerin yapılmasının emarelerini görmüştük.

00:26:43Şöyle diyelim, Sayın Cumhurbaşkanımız da Trump'ın telefon görüşmesinin ardından yapılan açıklamada satır aralarında bunları imkanı sağlandı.

00:26:56Yani bunları görebildik.

00:26:57Çünkü Rusya-Ukrayna savaşı konuşuldu dendi, Gazze'de farklı bir politika izlenebilir dendi, İran dendi, bunlar görüşüldü dendi.

00:27:06Bakınız İran'la da ilgili olarak gelecek dönemde Türkiye'nin aktif bir rol alabileceğini söyleyebiliriz Amerika ile İran arasındaki görüşmeler bağlamında.

00:27:15Rusya-Ukrayna savaşının zaten Türkiye oldukça önemli adımlar atmıştı 2022'de.

00:27:19Hepimizin bildiği gibi Dolmabahçe görüşmeleri eski İngiliz başbakanının müdahalesiyle akamete uğramıştı.

00:27:27Bunun olması gerekiyor.

00:27:28Bunu yapabilecek ülkede Türkiye diyebiliriz yani.

00:27:32Hocam şöyle yapalım mı?

00:27:33Aslında çok başlığımız var.

00:27:35Hepsini de konuşmak istiyorum.

00:27:37Dünyanın konuştuğu başlıklara yer vermek istiyorum.

00:27:40Çünkü bir diğer başlık aslında çok çarpıcı liderlerle ilgili, dünya liderleriyle ilgili.

00:27:46Bir görüntü var ki o görüntü en çok konuşulan notlardan biri.

00:27:50NATO Genel Sekreteri Ruten'in ziyareti.

00:27:51Çok önemli bunu aktardık sizler de yorumladınız ama bir diğer diplomasi trafiği de Ukrayna'da yapıldı.

00:27:57Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile görüşen Fransız Cumhurbaşkanı Macron ve beraberindeki Birleşik Krallık Başbakanı Starmer'le

00:28:05Almanya Şansörliyesi MERS Avrupa'ya dönüş yollarında gazetecilerin bir anda uçaktaki kameralarına girmesi sonrası ilginç bir görüntü verdi.

00:28:16O görüntü çok konuşuldu, çok tartışıldı.

00:28:19Hatta bazıları Macron'un içinde uyuşturucu bulunan bir mendil sakladığını iddia etti.

00:28:26Şimdi bu görüntülere bir bakalım.

00:28:31Bu görüntüler burada uzaktan çekilmiş masanın üzerinde duruyor.

00:28:36Daha yakından bakıldığında da iddia bu uyuşturucunun, bu mendilin içinde olduğu, Macron'un içinde uyuşturucu bulunan bir mendil sakladığı iddia ediliyor.

00:28:47MERS'in önündeki aletin de uyuşturucu anlamında kullanılan bir kaşık olduğu öne sürüldü.

00:28:53Şimdi o kaşığın fotoğrafını aslında gazeteciler böyle yakaladıklarını iddia ediyor.

00:29:00Zelenski'nin uyuşturucu bağımlısı olduğu iddialarının da hemen ardından medyaya bu görüntüler yansıyınca türlü teoriler ortaya atıldı.

00:29:08Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın sözcüsü Zaharova ise Avrupa'nın kaderi maalesef bağımlıların elinde dedi.

00:29:15Çok çarpıcı bir iddia.

00:29:17Buradan devam edelim.

00:29:19Canan Hocam sizinle devam edelim.

00:29:20Buyurun.

00:29:21Tabi bu iddia şu anda.

00:29:23Dolayısıyla yaptığımız yorumlar ne kadar bağlayıcı olur bilemiyoruz.

00:29:29Tabi peçete olduğu aşikar.

00:29:31Ama peçetenin içinde ne olduğuna dair bir bilgimiz yok.

00:29:33Yalnız Macron'un yüz hareketleri, yüz ifadeleri...

00:29:37Paniklemesi mi?

00:29:38Bir görüntüyü başa alalım mı?

00:29:40Şurada Macron burada ilk gazeteciler bir anda...

00:29:45Hocam buyurun gelin içeriye.

00:29:47Şimdi tabi peçete sonuçta hani ne bileyim hani ağzını silmiş olabilir, elini silmiş olabilir, oğrını silmiş olabilir.

00:29:55Hani ihtiyaç malzemesi sonuçta bir peçeteden söz ediyoruz.

00:29:59Ama burada Macron şimdi burada oturduktan sonra mı alıp saklıyor?

00:30:02Bir bakalım biraz kamerayı da yaklaştıralım.

00:30:06Hocam buyurun sizi de şöyle alalım.

00:30:10Burada aldı saklıyor.

00:30:12Sonra gözlerini yukarı kaldırması, daha sonra diğer elini alıp cebine atması bakın.

00:30:20Bu saklıyormuş.

00:30:20Bu hareket.

00:30:21Evet, ifadesini veren aslında izlenimi oluşturan ifade o.

00:30:26Yoksa tabi ki olabilir.

00:30:28Şöyle tam bir evet şunları birazcık geriye şöyle çekeyim.

00:30:31Ali Fuat Hocam lütfen siz de oradan katkı sağlayın.

00:30:35Macron'un bir anda panikleyerek peçeteyi alıp cebine koyması mı aslında kuşkulandırıyor?

00:30:41Ya da işte uyuşturucu maddesi kullanılan o kaşık varmış galiba.

00:30:46Nasıl bir kaşık?

00:30:47Kaşık mı?

00:30:47O kaşık mı tam olarak?

00:30:50Ve nasıl bir kaşık şimdi?

00:30:52Ben hani şey bana bir daha bir arkadaşlar başa alabilir miyiz?

00:30:58Nasıl bir kaşık?

00:30:58Normal bir yemek kaşığından söz etmiyoruz galiba burada.

00:31:01Uyuşturucu için kullanılan bir kaşıktan.

00:31:03Rusya'nın iddiası da bağımlıların elinde Avrupa deniliyor.

00:31:07Şimdi Göksu Hanım şöyle diyelim mi müsaadenizle?

00:31:13Evet buyurun.

00:31:14Katkı sağlayın.

00:31:16Şimdi tabi uyuşturucu kullanmadıklarını bilemeyiz ama buradaki bulunanlara ya da şöyle diyelim.

00:31:23Bu uyuşturucuyu evet sakladı.

00:31:26Elini, içini, avucunu aldı.

00:31:28Şimdi uyuşturucu kullananlar genelde burada ufak poşetler yani o peçetenin içerisine sığacak beyaz şeffaf poşetler içerisinde bunu taşırlar ceplerinde.

00:31:42Yani ben jandarma olmam sebebiyle birçok uyuşturucu yakaladığımız için biliyorum.

00:31:47Ve bunu bu uyuşturucuyu toz halinde temiz bir yere dökerler.

00:31:54Temiz bir yere ve bunu daha sonra kaşıkla işte dökerler.

00:31:59Daha sonra da belli bir kağıtla temiz bir kağıtla ya da parayla da bulunanlar çekerler.

00:32:04Bu bir yöntem yani onların kullanmış olduğu bu yöntem.

00:32:07O zaman bunun olma ihtimali çok mu yüksek hocam?

00:32:09Sizin şimdi jandarmada çalışmış olmanın sebebiyle diyorsunuz ki bu görüntülerin olma ihtimali iddiaları doğruladığını mı gösteriyor?

00:32:19Şimdi peçetenin içerisinde ne var tam bilemiyoruz.

00:32:22Yani bu evet poşet olabilir.

00:32:24Eğer bir beyaz şeffaf poşet ise peçetenin içerisinde sarılı o zaman bu kesin diyebiliriz.

00:32:30Ama sadece peçete ise uyuşturucu onun içerisinde o toz haliyle o peçetenin içerisine konmaz.

00:32:35Bunu da belirtmek lazım.

00:32:36Ama peçetenin içerisindeki o sarılı olan, peçeteye sarılı olan nedir onu bilemiyoruz.

00:32:42Kaşık olması bardakta bir şey mi karıştırdı ya da bir işte şeker mi attı başka bir şey mi attı şeker olmaz da suyu gösteriyor.

00:32:51Bunu mu gösterir ama kaşığın da öyle gelmemesi lazım.

00:32:55Bir tabağın içerisine konup gelmesi lazım.

00:32:58Yani bütün bunlara baktığımızda çelişkili bir durum var.

00:33:00Ama buradaki en kritik durum yani ben bir asayişte bir soruşturmacı olarak baktığımda bunun o peçetenin içinde ne var ne yok onu bilmemiz lazım.

00:33:12Peki hocam.

00:33:12Poşet varsa uyuşturucudur.

00:33:14Fransa'dan da yalanlama geldi.

00:33:16Bunun da altını çizelim.

00:33:17Ama Rusya'dan da iddiaları sürdüren açıklamalar var.

00:33:21Fakat şöyle de bir şey var yani peçete olabilir de ikisinin aynı anda malzemeleri saklaması enteresan.

00:33:29Peki hocam.

00:33:29Peki çok teşekkür ediyoruz katkılarınızdan dolayı efendim kaldığımız yerden devam ediyoruz.

00:33:34PKK'nın yıllar sonra gelen fesih kararı aşuret liderlerini de sevindirdi Şırnak'ta yaşayan aşuret liderlerinden Cemil Öter kararı sevinçle karşıladığını söyledi.

00:33:43Terörist Türkiye'ye destek veren Öter artık köylerimize rahatça gidebileceğiz bölge huzur bulacak dedi.

00:33:51Önce birinci kelime huzur demektir.

00:33:56Kardeşlik demektir.

00:33:57Birbirimizi kabul etmek demektir.

00:33:59Anlattıkları sadece geçmiş değil geleceğe dair de umutlarını barındırıyor.

00:34:03PKK terör örgütünün kendini fes etme kararı aşiretlerinde yüzünü güldürdü.

00:34:09Şırnak'ta yıllarda süren terör korkusu sona erdi.

00:34:12Şimdi gözler PKK tehdidi nedeniyle boşaltılan köylere çevrirdi.

00:34:16Örgütün 12. Kongresinde kendini fes ettiğini açıklamasının ardından

00:34:1930 yıldır boş kalan köylere dönüşler başladı.

00:34:22Artık gönül rahatlığıyla giriliyor.

00:34:2430 yıldır görmediğimiz boşaltılan köylerimiz, görmediğiniz yaylarlarımızı

00:34:29bugün rahat çıkabiliyoruz.

00:34:32Rahat çıkabiliyoruz.

00:34:33Terör nedeniyle köylerini terk eden Şırnaklılar yıllar sonra yeniden dönüş yoluna çıkıyor.

00:34:37İnsanlar şu an metropollarda hizmet yapıyorlar, çalışıyorlar bir ekmek bulana kadar, bir ekmek yiyene kadar.

00:34:46Eğer şu an bu süreç devam ederse ve biterse %90'ı kendi boşaltılan köylere dönmek, dönecekler ve dönmek istiyorlar.

00:34:54Antalya açıklarında deniz kurduğu iki tatbikatı sırasında gerilim dolu anlar yaşandı.

00:35:04Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait helikopter arızalandığı için suya acil iniş yaptı.

00:35:11Kontrolünü kaybetti.

00:35:13Gökyüzünden suya acil iniş yaptı.

00:35:15Yürekleri ağza getiren kazada neyse ki can kaybı yaşanmadı.

00:35:18Antalya açıklarında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na ait SH-70 tip helikopter teknik bir arıza nedeniyle denize acil iniş yaptı.

00:35:28Milli Savunma Bakanlığı helikopterin deniz kurduğu iki 2025 tatbikatı kapsamında uçuş yaptığı sırada teknik bir sorun yaşandığını ve bu nedenle suya zorunlu iniş gerçekleştirdiğini açıkladı.

00:35:41Sahil güvenlik ekipleri hızla bölgeye sevk edildi.

00:35:43Helikopterdeki dört personel kısa sürede kurtarıldı.

00:35:46Askerlerin sağlık durumlarının iyi olduğu, yalnızca kontrol amacıyla hastaneye götürüldükleri bildirildi.

00:35:56Sanal ağlar yasa dışı bahis ve kumarın merkezi oldu.

00:36:00Şimdilerde ise çeteler sanal medya platformları üzerinden canlı yayın açıp yasa dışı bahis ve kumar oynuyor.

00:36:07Yayınlarına katılan gençlere de hediye para gönderiyor.

00:36:09Elbette ki amaçları gençleri bu bataklığa çekebilmek.

00:36:12Öyle ki 14-15 yaşındaki çocuklar bu çetelerin ağına düşüyor.

00:36:17Uzmanlarsa bunun bir meli güvenlik sorunu olduğunun altını çiziyor.

00:36:21Peki ne yapılmalı?

00:36:23Siyelen Türk muhabiri Ümit Uzun'un hazırladığı haberde izleyelim.

00:36:26Kumar oynuyor.

00:36:38Oynayım mı sizin için?

00:36:39Oyna abla ya.

00:36:42Kumar oynuyor musun?

00:36:44Kumar mı? Arada sırada.

00:36:46Arada sırada. 500 TL kazanmak ister misin peki?

00:36:48Çetenin diğer insanları o ağa çekmek için kullandığı bir yöntem bu.

00:36:53Liselerde, ortaokullarda bile oynandığını biliyorum.

00:36:56Kendim de şahit oldum.

00:36:58Yani çok yazık.

00:36:59Keşke böyle olmasa.

00:37:00Arkadaşların bazıları öğle yemeklerini yemeyip onlarla bahis oynuyorlar.

00:37:05Son 3 ayda ben 4 kişinin yasa dışı bahis ve kumar borcu yüzünden intihar ettiğini öğrendim.

00:37:10Yasa dışı bahis ve kumar çetelerinin finanse ettiği yayıncılar bilgisayar başına geçip gençleri büyük bir çukura çekmeye çalışıyor.

00:37:17Hedefleri onları yasa dışı bahis ve kumar bağımlısı yapmak.

00:37:21Bunun için de artık sanal medya platformlarını bir silah gibi kullanıyorlar.

00:37:25Kumar oynuyor musun?

00:37:27Kumar mı? Arada sırada.

00:37:28Arada sırada. 500 TL kazanmak ister misin peki?

00:37:31Gençlerin dikkati para kazanmak ister misin sorusuyla çekiliyor.

00:37:35Ardından yasa dışı kumar oynanıyor ve sözde kazanılan para da o kişiye hediye olarak gönderiliyor.

00:37:42Bunların hepsi canlı yayında.

00:37:44Sanal medya platformları üzerinden yapılıyor.

00:37:46Sırbistan'da, Karadağ'da biri çıkar böyle.

00:37:49İşte kumardan bahisten kazandığım parayla böyle bir hayat yaşıyorum.

00:37:53Böyle bir araba aldım.

00:37:54Her gece kulüplere gidiyorum eğlenmeye.

00:37:57Özellikle gençler üzerinde bir ben buradan para kazanabilirim.

00:38:00Bu kazandığım parayla da çok güzel bir hayat yaşayabilirim algısını oluşturuyorlar.

00:38:04Ve ağa çekiyorlar.

00:38:06Yayıncılar bu yasa dışı bahis ve kumar siteleriyle tamamen anlaşmalı şekilde bu işlemi gerçekleştiriyorlar.

00:38:13Ve üzülerek söylemek gerekir ki sanal medyadaki denetim söz konusu olmadığından dolayı büyük mağduriyetler ortaya çıkmaya başlıyor.

00:38:22Yasa dışı bahis ve kumar sanal medyada karşınıza çıkıyor mu?

00:38:25Evet çok fazla çıkıyor karşıma son zamanlarda.

00:38:27Ve tanıdık simalarla karşımıza çıkıyor.

00:38:29Bize güzel bir şey olarak lanse ediliyor.

00:38:31Onun çevrenizde yasa dışı kumar oynayan gençler.

00:38:33Evet maalesef.

00:38:34Ve bu çok erken yaşlara düştü.

00:38:37Yasa dışı bahis ve kumar baronlarının en büyük silahlarından biri artık sanal medya platformları.

00:38:42Öyle ki bu platformlar üzerinden özellikle gençler hedef alınıyor.

00:38:46Ve yapılan paylaşımlarla birlikte gençleri bu tuzağa, bu bataklığa çekmeye çalışıyorlar.

00:38:51Yaşınız kaç?

00:38:52Abi benim 14.

00:38:5314 yaşındadır mı?

00:38:54Evet abi.

00:38:55Sizin yaş grubunda yasa dışı bahis ve kumar oynayan var mı?

00:38:58Var abi.

00:38:58Peki ne düşünüyorsunuz bununla ilgili?

00:39:00Abi ben çok karşıyım.

00:39:01Para batar çünkü insanları bağımlılık yapıyor abi.

00:39:03Kaç yaşındasınız?

00:39:0415.

00:39:0515 yaşındasınız.

00:39:06Çevrenizde sizin yaş grubunda yasa dışı bahis ve kumar oynayan var mı?

00:39:10Abi var.

00:39:10Çok bayağı var yani.

00:39:11Benim tanıdığım var.

00:39:13Arkadaşım yani söylüyorum ama hem çok zararlı hem de istemede oynuyor ve para kaybediyor.

00:39:18Parayı nereden temin ediyor?

00:39:19Parayı abi harçlıklarından okul harçlı.

00:39:21Ailesinden aldığı harçlıklarla birlikte yasa dışı kumar ve bahis mi oynadı?

00:39:24Ben öyle biliyorum abi.

00:39:26Harçlıklarından oynadı diye biliyorum.

00:39:27Kazanabileceği para yeri yok yani.

00:39:29Evet.

00:39:30Çok var yan çevirinde.

00:39:31Çok var abi.

00:39:31Liselerde çok yayılmış durumda.

00:39:33Şu an Türkiye'de yüz binlerce genç var.

00:39:36Ne iş hayatındalar ne okul hayatındalar.

00:39:38Bu gençler bahis kumar bağımlılığı yüzünden boşlandıktan sonra bir süre sonra o çetelerin kullanışlı aparatı haline geliyorlar.

00:39:45Şimdi de sanal medya platformları üzerinden canlı yayın açılıyor ama bu canlı yayını açan kişiler kumar oynuyor.

00:39:51Yasa dışı kumarla birlikte o canlı yayında karşılaştıkları gençleri ağlarına çekiyorlar.

00:39:57Sözde bunu hediye, bonus adı verdikleri paralarla birlikte yapıyorlar.

00:40:01Hedefleri ise daha çok genci kendi tuzaklarına, kendi ağlarına çekmek.

00:40:05Kumar oynuyor musun?

00:40:08Kumar mı? Arada sırada.

00:40:09Arada sırada. 500 TL kazanmak ister misin peki?

00:40:12İşte bundan kazandığı miktarları gösteren hesaplar karşıma çıkıyor.

00:40:16Arkadaşlarım var oynayan.

00:40:18Videolarda ki hayatlar çok güzel kazanıyorlar bir şekilde ama gerçekte pek öyle olmuyor.

00:40:23Arkadaşların bazıları öğle yemeklerini yemeyip onlarla bahis oynuyorlar.

00:40:28Abi bu bir kere çok yanlış bir şey.

00:40:29Yapılmaması gerek.

00:40:31Çok yaygın şu an.

00:40:32Hemen derhal önlenmesi lazım abi bunun.

00:40:34Özellikle akış videolarını seyrederken ya da keşfet dediğimiz sekmeye tıkladığınızda bir bakıyorsunuz araya bu tarz videoları sıkıştırmış oluyorlar.

00:40:45Yasadışı bahis ve kumar üzerinden Türkiye'den her yıl 50 milyar dolar yurt dışına çıkıyor.

00:40:50Şimdi de gençlerin geleceği bu bataklığa hapsedilmeye çalışılıyor.

00:40:54Türkiye'de son bir yıl içerisinde 107 olan bağımlılıkla mücadele merkezi Yeşilay'ın 120'ye çıktı.

00:40:59Bu 120 merkezde tedavi görenlerin %38'i bahis ve kumar bağımlısı uyuşturucuya geçmiş durumda.

00:41:05Bu ülke için gerçekten ciddi bir güvenlik problemi haline dönüşmüş durumda.

00:41:09Sanal medya platformları artık yasa dışı bahis ve kumar çetelerinin güçlü bir silahına dönüştü.

00:41:14Öyle ki ağlarına düşürdükleri kişilerin yaş ortalaması 14-15'e kadar düştü.

00:41:19Yani artık çocuk yaşta bağımlılar var.

00:41:22Uzmanlar bir virüs gibi kontrolsüzce yayılan yasa dışı bahis ve kumara karşı tüm platformlarda hızlı bir önlem alınması gerektiğini vurguluyor.

00:41:29Bu tarz platformların BTK tarafından çok sıkı denetlenmesi şart.

00:41:35Bununla birlikte yapay zeka denetimlerde kullanılabilir.

00:41:39Özellikle bu tarz videolarda kumar gibi kelimeler ya da görseller çıktığında bu videolar otomatik olarak engellenebilir.

00:41:48Fakat yasaların da bu noktada çıkması şarttır.

00:41:52Mevcut yasalar üzülerek söylemek gerekir ki yasa dışı bahis ve kumarın önüne geçebilecek adımları bünyesinde barındırmamaktadır.

00:42:01Aksi takdirde ülkenin geleceği çok büyük sorunlarla karşı karşıya kalabilir.

00:42:06Yasa dışı bahis ve kumar çocukları, gençleri olumsuz bir şekilde tehdit eder ve aileler yıkılma noktasına gelebilir.

00:42:18Kumar oynuyor.

00:42:21Oynayım mı sizin için?

00:42:23Oyna abla ya.

00:42:26Kumar oynuyor musun?

00:42:28Kumar mı? Arada sırada.

00:42:30Arada sırada. 500 TL kazanmak ister misin peki?

00:42:32Uzmanlar uyarıyor.

00:42:36Vadeli mevduata hoş geldin faizlerinde hesabınızı iyi yapın.

00:42:40Çünkü bazı bankalar yüksek faiz oyunuyla müşterilerini çekmeye çalışıyor.

00:42:44Teklif edilen faiz %52.

00:42:46Cebe giren ise %44.

00:42:48Peki bunu nasıl yapıyorlar?

00:42:50İzleyelim.

00:42:50Bazı bankalar tabii hoş geldin faizi altında yüksek faizler sunmaya başladı.

00:43:00Hoş geldin kampanyası kapsamında %52-53 mevduat faizi veriyorlar.

00:43:05Ancak cebe yansıyan kazanç söylenen faiz oranının altında.

00:43:10Sihirbazlığın illüzyonun döndüğünü de gördük.

00:43:12Aslında buradaki net getirinin %44'lere kadar düştüğü görülüyor.

00:43:16O illüzyon bankanın size sunduğu mevduat faizi koşullarında gizli.

00:43:21Paranızı hoş geldin faizi adı altında başka bir bankaya taşıdığınız zaman banka size şu şartı koşuyor.

00:43:27Bu paranın en az %10'u ile 15'ini vadesiz hesapta tutmak zorundasın şartını koşuyor.

00:43:34Yani?

00:43:35Örneğin siz 100 bin lira para yatırmak istiyorsunuz %52 faizle.

00:43:38O zaman sizin yatırdığınız para otomatikman 85 bin liraya düşüyor.

00:43:43O zaman da banka size haliyle 85 bin lira üstünde faiz veriyor.

00:43:48Eğer bugün 100 bin liranızı %52 faizle bir bankaya yatırdığınızda 32 günün sonunda cebinize 3875 lira net para girmesi gerekiyor.

00:44:00Ama 85 bin liraya %52 faizle işletirdiği için o zaman cebinize 3293 TL giriyor.

00:44:07Kaybınız ise 582 lira.

00:44:1085 bin liradan %52 faizle elde ettiğiniz kazancı siz 100 bin liranın tamamını kullansaydınız %44 faizle zaten elde edebiliyordunuz.

00:44:20Buna da aslında hatta piyasanın da altında bir faiz getirisinden bahsediyoruz.

00:44:24Hesabı yapmadan aradaki 8 puanlık faize kananların kaybı oluyor.

00:44:29Burada ince hesabı iyi yapmak lazım ve piyasada %47-48 hatta %49 veren bankalar var bugün bu şartı koşmadan.

00:44:38Buna da diğer bankaların sunduğu 3-4 puanlık ekstra faiz gelirini de kaçırmış oluyor.

00:44:43Çok kısa bir ara Arenda Erdinan buradayız.

00:44:48Yeniden merhaba.

00:45:02Bugün haber kuşağında kaldığımız yerden devam ediyoruz İstanbul Ayrnavutköy'de.

00:45:06Bir eve giren iki kadın hırsız yaklaşık 500 bin lira değerinde altın çalarak kayıplara karıştı.

00:45:11Hırsızların binaya giriş ve çıkış anları da güvenlik kamerasına yansıdı.

00:45:15Önce sokağa kolaçan ettiler ardından binaya girdiler.

00:45:20Önünden geçtikleri ev sahibinin ziynet eşyalarını çalıp gittiler.

00:45:23Ben kapıdayken onlar zaten bizim önümüzden geçip şu binaya giriyorlar.

00:45:27Biz çıktıktan sonra burayı terk ettikten sonra eve giriyorlar.

00:45:31İstanbul Ayrnavutköy'de iki kadın hırsız sokakta bir müddet turladıktan sonra bir binayı gözüne kestirdi ardından içeri girdi.

00:45:37Önceden şüphelenmedim kamera kayıtlarına bakınca hırsız olduğunu fark ettik.

00:45:41Bir gün sonra fark ettim ertesi günü sabah ben fark ettim hırsızların olduğu.

00:45:45Kapısını açtıkları bir daireye giren hırsızlar değeri yaklaşık 500 bin lira olan altınları çalarak kayıplara karıştı.

00:45:507 tane bileziğim çalındı.

00:45:52107 gram bilezik, 1 tane 5 gram yüzük, 1 adet kızımın telefonu.

00:45:56500 bin TL değerinde bir zararımız var.

00:45:59Ziynet eşyaları çalınan kadın yetkililerden yardım istedi.

00:46:02Polis ekipleri ise hırsızları yakalamak için çalışma başlattı.

00:46:05Polisin dur ihtarına uymayan Cumhuriyet Halk Partisi'nin otobüs şoförü hakkında hazırlanan iddianame kabul edildi.

00:46:1813,5 yıl hapis cezası istenen şoför 6 Ekim'de hakim karşısına çıkacak.

00:46:24İddianamede şoför Gökhan Gülyurt'un farklı yerlerde yapılan dur ihtarlarına rağmen her seferinde yeni bir suç işleme kararıyla silahtan sayılan otobüsü polislerin üzerine sürdüğü belirtilmişti.

00:46:37Şoför için zincirleme şekilde görevi yaptırtmamak için direnme suçlamasıyla 13,5 yıla kadar hapis cezası istenmişti.

00:46:45Ankara, 72. Asya Mahkemesi iddianameyi kabul etti.

00:46:50İlk duruşmanın 6 Ekim'de görülmesi kararlaştırıldı.

00:47:00Terör örgütü PKK'nın kendisini feshettiğini açıkladığı tarihi kararın ardından gözler.

00:47:06Sonraki sürece çevrildi.

00:47:08Bölge halkı feshih kararını büyük bir coşkuyla karşıladı.

00:47:11CNN Türk, Özel Haberler Şefi Fulya Öztürk ve Alper Öztürk.

00:47:16Siirt'in Eruh ilçesinde Fulya dün Diyarbakır'daydı.

00:47:19Halaylar çekildi.

00:47:20Bugün de Eruh'taki durumu bize aktaracak.

00:47:23Nasıl bir hava var?

00:47:25Sokak nasıl karşıladı?

00:47:27Vatandaşın tepkisini.

00:47:29Bölge bölge, şehir şehir geziyorsun Fulya.

00:47:32İzlenimlerini senden dinleyelim.

00:47:36Evet, son derece memnuniyetle karşılanıyor tabii.

00:47:41Türkiye'nin birçok noktasında görüntüler de geliyor.

00:47:45Diyarbakır'daydık dün kutlamalar yapıldı.

00:47:48Beyaz güvercüler uçuruldu.

00:47:49Halaylar çekildi.

00:47:50Bugün Siirt'teyiz.

00:47:52Siirt'in Eruh ilçesindeyiz.

00:47:54Ben aslında sizi biraz geçmişe götüreceğim Göksu.

00:47:57Alper Öztürk'le beraber bulunduğumuz yer önemli.

00:48:01Geçmişi hatırlatacağız size.

00:48:02Türkiye çok büyük acılar yaşadı.

00:48:05Terör saldırıları sonucu çok kıymetli askerlerimiz, polislerimiz şehit düştü.

00:48:1041 yıl önce tarihler 15 Ağustos 1984'ü gösterdiğinde,

00:48:16akşam 21 sıralarında terör örgütü PKK'nın Siirt'in Eruh ilçesinde gerçekleştirdiği ilk saldırıyı size anlatacağım.

00:48:25Biraz geçmişi hatırlayacağız.

00:48:26Şu an Eruh'tan görüntüleri ekrana taşıyacağız.

00:48:29Hem 84'te o akşam o ilk saldırıda neler yaşandı?

00:48:34Hem de bugün nasıl bir manzara var Eruh'ta?

00:48:36Bunu ekrana taşıyacağız.

00:48:38Şimdi şöyle bulunduğum yer tam da Eruh ilçesinin merkezi.

00:48:43Tam Eruh'un kalbindeyim.

00:48:45Burada bir anıt var.

00:48:46Bakın bir saat kulesi.

00:48:48Hemen tepede Türk bayrağımız.

00:48:50Vatan bir bütündür parçalanamaz yazıyor.

00:48:53Hemen altında bu saat kulesi 15 Ağustos 1984 tarihinde teröristlerce şehit edilen jandarma onbaşı Süleyman Aydın anısına yapılmıştır.

00:49:06Süleyman Aydın 1984'te akşam 21 sıralarında PKK'lı teröristlerin açmış olduğu ateş sonucu şehit düştü.

00:49:16Terör örgütü PKK'nın gerçekleştirdiği ilk hain saldırıydı bu topraklarda.

00:49:22Tam burada bir jandarma karakolu vardı.

00:49:26Bakın şöyle 41 yıl önce tam da burada şu duvarın olduğu yerde bir jandarma karakolu vardı.

00:49:34O karakoldaydı jandarmalarımız ve PKK'lı teröristler işte buraya bir baskın düzenledi.

00:49:42Ve o baskında bir jandarmamız Süleyman Aydın şehit düştü.

00:49:48Şimdi ne tarafa baksak aslında Süleyman Aydın'ın şehidimizin ilk şehidimizin adını görmek mümkün.

00:49:57Şöyle ilerliyoruz bakın Eruh'da.

00:50:00Sadece Eruh değil 1984'te aynı zamanda Hakkari'de de aynı akşam bir saldırı düzenlendi.

00:50:08Gerçekleştirildi PKK'lı teröristler tarafından.

00:50:12Şimdi tabi bu geçmiş unutulmuyor unutulmayacak elbette bakın şehidimizin resmi var burada.

00:50:20Bu caddeye de ismi verildi Süleyman Aydın Caddesi.

00:50:25Tabi ki insanlar bizim geldiğimiz buraya geldiğimiz andan itibaren tabi biz de kendileriyle konuşuyoruz.

00:50:33Süreci konuşuyoruz.

00:50:33İnsanlar tabi son derece memnunlar.

00:50:37Onun da altını çizelim.

00:50:39Çünkü artık gerçekten Türkiye terörde çok büyük saldırılar ve çok sayıda askerimiz, polisimiz, sivilimiz şehit düştü.

00:50:51Dolayısıyla gerçekten herkes son derece terörsüz Türkiye sürecini destekliyor.

00:50:56Ve terörsüz Türkiye sürecinin başarıya ulaşmasını temenni ediyor.

00:51:02Bunun altını çizelim.

00:51:04Evet Siirt'in Eruh ilçesinde bakın şöyle şehit jandarma onbaşı Süleyman Aydın Caddesi tabelalar var.

00:51:13Şehidimizin resmi var.

00:51:15Tam da o hain saldırının gerçekleştiği noktada caddeye adı verildi.

00:51:20Tabi yıllar önce verildi aslında.

00:51:22Ama biz terörsüz Türkiye sürecini şimdi konuşurken, Ekim 2024'te başlayan bu süreci konuşurken geçmişi de hatırlamamız lazım.

00:51:32O hain saldırıları, şehit düşen askerlerimizi, jandarmamızı, polislerimizi yad etmemiz lazım.

00:51:40Çok sayıda sivil canlerde bu topraklarda.

00:51:43Dolayısıyla Türkiye, terörsüz Türkiye sürecini, Türkiye'nin dört bir yanından yükselen mesajları ekrana taşıyoruz, söylüyoruz.

00:51:51Yani insanlarla konuşuyoruz, sohbet ediyoruz.

00:51:55Çok büyük bir destek söz konusu.

00:51:57İnsanlar destekliyorlar.

00:51:59Eruh, Siirt'te de Eruh'ta da PKK'lı teröristlerin o ilk hain saldırıyı düzenledikleri şehirde, ilçede de terörsüz Türkiye süreci yakından takip ediliyor ve destekleniyor.

00:52:14Siirt'te, Eruh ve Hakkari'nin Şemdinli ilçelerinde 15 Ağustos 1984 akşamı PKK'lı teröristler saldırı gerçekleşti.

00:52:26Siirt'te, Eruh'ta burada bir askerimiz, jandarmamız şehit düşmüştü.

00:52:30İşte o geçmişi, o kara geçmişi de hatırlatmış ve şehidimizi başta Süleyman Aydın olmak üzere bütün şehitlerimizi de rahmetle, saygıyla, minnetle andığımızın da altını çizelim, belirtmiş olalım.

00:52:45Siirt'te baktığımız zaman şu an hemen merkezi de biraz görüntüleyemiş olalım.

00:52:51Burada insanlar, şu an tabii çok büyük bir kalabalık yok.

00:52:55Dün özellikle tabii bu haberin ardından, özellikle Türkiye'nin doğusu tabii yakından takip ediyor süreci.

00:53:02Dün de yine birçok yerde bu karar çok büyük bir memnuniyetle karşılandı.

00:53:08İnsanlar gerçekten önemli, kıymetli mesajlar verdi.

00:53:13Diyarbakır'dan önemli mesajlar verildi.

00:53:16Ve aynı zamanda birlik beraberlik vurgusu yapıldı.

00:53:20Çok kıymetli mesajlar yükseliyor.

00:53:22Türkiye'nin farklı bölgelerinden.

00:53:24Dün Diyarbakır, bugün Siirt'in nabzını tutuyoruz.

00:53:27Yarın Şırnağ'ın nabzını tutacağız.

00:53:30Türkiye'nin her bölgesinden kıymetli mesajlar yükseliyor.

00:53:34Burada şu an Eruhlularla beraberiz.

00:53:36Merhabalar efendim.

00:53:37Merhaba hocam.

00:53:37Teşekkürler.

00:53:38Nasılsınız?

00:53:39Teşekkür ederiz.

00:53:40Hoş gelmişsiniz.

00:53:40Hoş gördük.

00:53:41Çok sağ olun.

00:53:42Nereye gitsek sağ olsunlar.

00:53:44Hep misafirperverliklerle yani çok güzel ağırlanıyoruz.

00:53:48Çok sağ olun.

00:53:48Anlatımız böyledir biliyorsunuz.

00:53:49Aynen öyle.

00:53:50Diyarbakır'da da öyle.

00:53:51Çok misafirperversiniz.

00:53:53Teşekkür ediyorum.

00:53:54Çok sağ olun.

00:53:54Önemli bir süreçteyiz.

00:53:56Terörsüz Türkiye süreci.

00:53:57Yapılan açıklamalar.

00:53:59Sizin mesajınız ne olur?

00:54:00Siyirt'ten.

00:54:01Valla sonuna kadar destekliyoruz efendim.

00:54:03Barış'ı destekliyoruz yani.

00:54:05Ben ufaktım.

00:54:06Ama bizim köyün bu tepenin arkasında çetin kökün değil.

00:54:09Hı hı.

00:54:10İnancı olsun ta ufak yaşandı ta ihtiyacanladık hala bitmedi bitmedi yani.

00:54:14Rezil olduk ya köy boşaldı.

00:54:16Ondan sonra tekrar gittiler.

00:54:17Hı hı.

00:54:18Kaç nesil gerçekten bu belayla büyüdü.

00:54:22Ama artık önemli bir eşlik.

00:54:24Önemli günler.

00:54:25Önemli tarihi günlerden geçiyoruz.

00:54:27Çok seviniyoruz efendim bu şeye.

00:54:29Barış'ı.

00:54:30Hı hı.

00:54:31Süreci destekliyoruz.

00:54:31Evet destekliyoruz evet.

00:54:33Evet efendim.

00:54:34Geçmişte yaşananları ilk o saldırının gerçekleştiği yeri biraz anlattım.

00:54:39Biraz geçmişi hatırlattım insanlara.

00:54:40Geçmişte ben köydedim.

00:54:41Siz kaç yaşındaydınız?

00:54:42Ben 72 doğumluyum efendim.

00:54:44Hı hı.

00:54:44Yaklaşık 52 yaşındayım.

00:54:46Siz daha çocuktunuz.

00:54:47Evet.

00:54:4710 yaşındaydım.

00:54:48Evdeydim.

00:54:49Bizim köyden odun taşıyordular satmak için.

00:54:52Sabahın köyümden buraya geliyordular.

00:54:55Baktım evet.

00:54:56Baktım bizim köyde sabah erkende tekrar yüklere affedersin katılarını eşeğilerin üzerine tekrar geri döndüler.

00:55:03Geldiler.

00:55:04Dedik hayırdır ne olmuş?

00:55:06Onlar da isimlerini bilmiyordu yani dedi.

00:55:08Artık beşmer gelene dedi bilmem nedir valla eruha basmışlar.

00:55:12Asiyeler de elin atrafını tutmuş yani bizi.

00:55:15O zaman herkes şaşkın bilmiyor tabi ilk saldırı.

00:55:18Evet isimleri de bilmiyordular.

00:55:20Hakikaten kimse bir şey bilmiyordu.

00:55:22Şu an şehidimizin adını birçok yerde görüyoruz.

00:55:25Süleyman Aydın'ın.

00:55:26Karakol burada şimdi şeye taşındı.

00:55:28Ha bu şimdi.

00:55:29Tam burada oldu değil mi?

00:55:3041 yıl önce bakıp.

00:55:31Aynen buradaydı.

00:55:32Şu duvarın olduğu yer.

00:55:33Aynen o duvarın o arkadaşın durduğu yer aynen oraya bastılar efendim.

00:55:37Ha şu karşıdaki şey.

00:55:38O zaman 10 yaşında.

00:55:40Evet evet.

00:55:40Zor hatırlıyorum evi canım ufak yaşındayım.

00:55:43Çok ufaktım yani.

00:55:44Evet.

00:55:45Tabi Türkiye'de eee şimdi terörden çok çekti.

00:55:48Türkiye çok çok eee evet evet canım.

00:55:52Şimdi okuldan da aldı galiba çocuklar bir anda böyle yanımızda çocuklar var.

00:55:56Şimdi tabi artık Türkiye'de çok şey değişti.

00:55:59Türkiye'nin doğusunda özellikle son 10 yıldır terörle mücadele eee çok ciddi çok büyük operasyonlar sayesinde.

00:56:07Bölgeden zaten PKK'nın izi silindi.

00:56:09Hep bunu söylüyoruz.

00:56:10Türkiye'nin artık her bir noktası çok güvenli doğusu eee özellikle eee hatta biliyorsunuz terör değil turizmle anılıyor birçok bölge.

00:56:19Şimdi sınır ötesindeki o PKK varlığının tamamen sıfırlanması için başlatılan bu süreci de herkes tabi destekliyor memnuniyetle karşılıyor.

00:56:28Eee önceden hani hep söylüyoruz biz de çok sık bu bölgeye giden gelen gazeteciler olarak eee 10 yıl öncesine kadar bazen çekinerek geçilen yollarda çok güvenli artık ortam var.

00:56:40Kuşkusuz polislerimizin askerlerimizin yapmış olduğu operasyonlar çok büyük çabalar sayesinde son 10 yıldır son derece zaten güvenli huzurlu ortam var Türkiye'nin doğusunda.

00:56:51PKK yok Türkiye'nin içinde ama sınır ötesinde Türkiye dışındaki varlıklarının tamamen sona ermesi için zaten bu süreç başlatıldı ve tamamen bu sorunun kökünün kazılması için tamamen son bulması için başlatılan bu süreçte eee son derece memnuniyetle karşılanıyor ve insanlar destekliyorlar.

00:57:12Yorulduk diyor ülkemizin eee her kesiminden insan eee özellikle doğu bölgesi çok çekti tabi bakın siirti anlatıyoruz.

00:57:20Bu abimiz diyor eee 10 yaşındaydı eee kaç nesil bu eee belayla karşı karşıya kaldı ne yazık ki eee ama çok şükür diyelim 47 yıllık bela eee Diyarbakır'ın Nice ilçesinde 78'de eee kurulan PKK terör örgütü dün eee feshettiğini kendini feshettiğini açıkladı.

00:57:39Ve eee ve bu eee alınan kararda en başta tabi Türk askerinin yapmış olduğu başarılı operasyonlar sihaların etkisi eee büyük bir farkındalık bilinç eee ve insanların artık eee çok büyük tepki göstermesi PKK'ya beklenen son da açıkçası eee bunun da altını çizelim.

00:57:59Şimdi o sınır ötesindeki PKK varlığının tamamen son bulması artık silahlarını bırakmaları gömmeleri de eee son derece bölge halkı tarafından memnuniyetle karşılanıyor.

00:58:11Siyirt'te Eruhtan'da çok önemli kıymetli mesajlar yükseliyor.

00:58:16Eee ve yayınımızı eee zaten eee her bölgeden insan yakından takip ediyor Diyarbakır'daydık dün bugün Siyirt'teyiz.

00:58:23Görmüş olduğunuz gibi insanların vermiş olduğu mesajlar kıymetli ben lafınızı bözdüm çok özür diliyorum.

00:58:29Böyle yayın heyecanıyla kaptırıp gidiyoruz ama verdiğiniz mesaj çok kıymetliydi.

00:58:34Biz de destekliyoruz dediğiniz geçmişi biraz hatırlamış olduk hatırlatmış olduk insanlara.

00:58:39O günden bugüne büyük bir değişim var tabi şimdi artık.

00:58:43Valla değişim var görüyorsun yani.

00:58:45Eskide böyle değildi yani.

00:58:47Kimse fazla zaten gece çıkamıyordu bu.

00:58:50Şimdi?

00:58:51Şimdi istiyorsan ha çırab bölgesidir bu taraf.

00:58:54Gece gündüz sonra da dolaş yani.

00:58:56Bu arada Alper gerçekten bir coğrafyayı gösterelim dimdik dağlar.

00:59:00Bakın.

00:59:00Cizre'ye kadar iniyor efendim.

00:59:02Çırabı bundan sonra Gabar geliyor arkasında.

00:59:05Eee ura kadar uzanıyor yani köymeği o tarafta yok.

00:59:08Sağ tarafında köyler var mı bölgede yok yani.

00:59:11Eee.

00:59:11Direktmen hepsi dağ dışıya kasirge gidene kadar Cizre'nin yakınlarına gidene kadar bir şey yok yani.

00:59:18Çok şükür.

00:59:19Şimdi zaten Türkiye'nin içinde tertemiz artık hani her taraf huzurlu güvenli ama sınır.

00:59:24Güzeldir yani.

00:59:25Seveyiz memleketimizi.

00:59:26Elbette.

00:59:26Eee memleketimiz.

00:59:27Cennet gibi bir memleket yürüyorsun havasın ne kadar güzel.

00:59:29Çok çok.

00:59:30Evet.

00:59:30Memleketimiz var olsun birlik beraberliğimiz daim olsun.

00:59:34Evet.

00:59:34Bize lazım olan bu.

00:59:35Allah bir daha göstermesin.

00:59:36Amin.

00:59:37Çok çektik yani bir daha göstermesin bize yani.

00:59:39Gerçekten çok acı çekmişiz yani.

00:59:41Amin.

00:59:41Gerçekten öyle.

00:59:43Çok teşekkür ediyorum.

00:59:44Ben de teşekkür ediyorum.

00:59:45Çok sağ olun.

00:59:45Zaman.

00:59:45Zor varsa böyle bir çay.

00:59:46Valla yayından sonra çayını içeceğim tabi.

00:59:48Çok teşekkür ederim.

00:59:50Ben de teşekkür ederim.

00:59:51Sirt olduğumuz için son derece memnunuz mutluyuz.

00:59:55Eee aynı zamanda burada da eee hem geçmişi ne yazık ki o acı geçmişi eee size hatırlattık.

01:00:03Hem bugünü gösterdik.

01:00:04Şimdi bakın çocuklar okuldan çıktı.

01:00:06Eruh'da ilçe merkezinde koşturuyorlar meydanda.

01:00:10Tabi artık ülkemizin her yeri eee çok güzel çok güvenli.

01:00:13Son on yıldır yapılan operasyonlar eee çok büyük çabalar sayesinde terör PKK terör örgütü Türkiye'de zaten eee bütün eee eee yani eee eee eee yani eylem yapamaz hale geldi.

01:00:27Silindi Türkiye'den.

01:00:28Şimdi gözler sınır ötesindeki o terör varlığının tamamen son bulması eee ve silahları bırakmaları kendini feshettiklerini duyurdular.

01:00:37Bundan sonraki süreç peki ne olacak nasıl olacak eee bu süreçte kritik bu süreçte yakından takip ediyoruz.

01:00:43Takip ediliyor tabi eee insanlar da eee zaten en başından beri süreci takip ediyorlardı.

01:00:49Şimdi bundan sonrası da çok önemli yapılan açıklamalar an bir an eee takip ediliyor.

01:00:55Evet Alper Öztürk'le beraber Doğu'nun nabzını tutuyoruz.

01:00:59Biz aslında eee bu İmralı'dan gelen silahları bırakın çağrısı.

01:01:03İki ay önce gelen bu çağrıdan hemen sonra Doğu'ya eee hemen eee çıkmıştık.

01:01:09Yani Diyarbakır'ı, Mardin'i, Urfa'yı, Batman'ı gezip insanların görüşlerini ekrana getirmiştik.

01:01:15İki ay önce de yine süreci son derece desteklediklerini söylüyordu insanlar.

01:01:20Şimdi de büyük sevinçle karşılıyorlar.

01:01:23Terörsüz Türkiye süreci herkesin en büyük beklentisi eee ve birlik beraberlik mesajları yükseliyor.

01:01:29Ve gördüğünüz gibi insanlar zaten eee yaşanan bu geçmişte yaşanan acı olayları tabii ki unutmuyorlar.

01:01:39Ve bir daha bu olayların yaşanmamasını istiyorlar.

01:01:42Bize birlik beraberlik lazım.

01:01:44Güzel ülkemizde hep beraber huzur içinde yaşamak en büyük temennimiz.

01:01:48Efendim Siirt'ten merkez ilçe eee Siirt'in Erhu ilçesinden merkezinden aktardık.

01:01:55Bir kez daha şehitlerimizi rahmetle analım ve sözü size bırakalım.

01:01:58Fulyosturk, Siirt'in Erhu ilçesinden bize detayları aktardı.

01:02:04Ama Fulyosturk bu gelişmeyi aktardığı sıralarda da bir son dakika gelişmesi sıcak bir gelişme geldi.

01:02:10Bursa Gemlik'te 3 büyüklüğünde deprem meydana geldi.

01:02:13İstanbul'da da güne depremle uyandık.

01:02:17Sabah saat 7 sıralarıydı.

01:02:18İstanbul'da hissedilen büyük bir deprem yaşandı.

01:02:22Sabah saatlerinde Marmara Denizi'nde 3,8 büyüklüğünde deprem meydana gelirken

01:02:27bu sarsıntılar yeni büyük bir depremin habercisi mi yoksa stres azalıyor mu sorusunu bir kez daha gündeme getirdi.

01:02:34Ve şu dakika itibariyle Bursa Gemlik'ten de yine bir haber geldi.

01:02:39Şimdi jeofizik mühendisi Ali İlker Bulut bizimle birlikte.

01:02:43Hoş geldiniz.

01:02:45Hoş bulduk.

01:02:46İyi yayınlar dilerim Göksan'a.

01:02:47Çok teşekkürler.

01:02:48Yine bir deprem fırtınasına mı girecek yoksa bu büyük depremin enerjisini rahatlaması için uygun bir ortam mı?

01:02:57Öncelikle ilk bahsettiği geçen deprem yani İstanbul'a etkileyen İstanbul'da hissedildiği bahsi geçen deprem 3,8'lik deprem.

01:03:076,2'lik 23 Nisan 2025'te yaşadığımız 6,2'lik depremin devamında şimdiye kadar 650'nin üzerinde olan ve Marmara Çukuru ve Kuburgaz segmenti üzerinde 15-20 km kalana dağılmış şekilde olan

01:03:22artçı depremlerden biri olarak gözüküyor.

01:03:25Dolayısıyla normal süreçte, normal işleyen süreçte devam eden ve hala hazırda olan depremlerden biri Göksan'a.

01:03:33Dolayısıyla burada bir endişe uyandıracak ya da bunun arkasından büyük bir deprem olabilir, olmalı ya da böyle bir beklentik var mı sorusunun cevabı olmayan ve bununla ilişkili olmayan artçı sarsıklardan biri.

01:03:47Öncelikle onu bir ayrı bir kenara koyalım.

01:03:49Bunlarla karşılaşacağız. Zamanın içinde pikleri azaldı.

01:03:52İlk artçıları 5,2'ydi sonra 4'lü olanları hissettik.

01:03:56Yaklaşık 9 tane böyle bununla ilişkilendirilen depremden bahsedebiliriz.

01:04:00Sonrasında sayı azalarak işte 3'lü depremler bugünküyle birlikte 69 tane olmuş oldu.

01:04:053 ve üzeri depremler ve sayı giderek bu pik depremlerin büyüklükleri küçülerek sayısı da azalarak enerjiyi sönümlendirecektir bu alanda büyük depremle bağlantılı artçılar.

01:04:16Bursa Gemlik'te şimdi ekrana getirmiş oldukları depremse Kuzey Anadolu Fay hattının Bursa'nın üzerinden Gemlik bölgesi Gemlik, Mekece, İznik üzerine ayrılan bir kolu var.

01:04:28Bu kol üzerinde Gemlik segmenti üzerinde meydana geldiğini düşündüğümüz şu anki ilk belirlemelere göre yerine yerleştirdiğimizde bu alanda olduğunu tahmin ettiğimiz bir deprem.

01:04:41Bu alanda daha evvel de depremler yaşadık.

01:04:432023'te, 2024'te, 4 büyüklüğünde, 5 büyüklüğünde depremlerimiz var.

01:04:47Bu bizim haritalarımızda, Çevre ve Şehirlik Bakanlığımızın daha evvel 96 yılında yaptırdığı potansiyel bölgeler haritasında da var olan alanlardan biri.

01:04:57Bu Fay hattı, GV segmenti, İznik, Mekece segmenti ve Gemlik segmentinden oluşan bu hat, tek parça halinde kırıldığında 7'nin üzerinde deprem oluşturabilecek,

01:05:09eğer parça parça kılırsa her parçanın 6 üzerinde depremler oluşturabileceği bir segmentler grubu.

01:05:15Dolayısıyla bugün meydana gelen Gemlik segmenti de bu parçalardan biri ve bu bölgede aletsel dönemde bizim yaklaşık büyük deprem diye kaydımız bu bağlamda yok ama 5'in üzerinde depremlerle de karşılaştık.

01:05:30Bu bölge bizim haritalarımızda riskli potansiyel olan diye ifade ettiğimiz bölgelerden biri.

01:05:35Şimdi böyle küçük depremler sonrası büyük bir deprem beklemek yanlış mı hocam?

01:05:42Yoksa bu risk zaten sürekli var.

01:05:45Bir nokta işte 1,3 de olsa deprem ya da daha büyük bir deprem olsa 6,5'i de yaşasak büyük bir deprem bekleme olasılığı hep baki mi?

01:05:55Bu büyük deprem bekleme olasılığını bu alanlarda yapılan çalışmalar, birçok çalışma yapılıyor hayatta.

01:06:03Özellikle paleostismik çalışmalar, stismik veri takipleri, geçmiş tarihsel döküman çalışmaları gibi bu potansiyel alanlar belirleniyor.

01:06:09Bunu bir ayrı köşeye koyduğunuzda biz haritalarda potansiyel alanları işaretliyoruz.

01:06:14Bunların zamanları, ne zaman olacağı, saat, zaman, tarih bilgisi maalesef yok.

01:06:19Böyle bir hesaplama yöntemi de yok yok sanırım.

01:06:21Ancak sizin sorunuzda işte 3 büyüklüğünden sonra bir depremin işte bu 3 büyüklüğündeki deprem büyük bir depremin öncüsü müdür?

01:06:29Öncü deprem kavramı da bizde bilimsel anlamda hesaplanabilir bir kavram değil.

01:06:34Çünkü deprem üreten paylar zaman zaman küçük kırıklar üzerinde hareket eden bir mekanizma olduğu için,

01:06:40tektonik bir mekanizma olduğu için zaman zaman depremler üretebiliyor.

01:06:44Ve her küçük depremin arkasından büyük deprem oluşmuyor.

01:06:48Böyle bir istatistikler bilgi de yok.

01:06:49Dolayısıyla biz ancak büyük deprem olduğu zaman bununla eğer aynı geometri üzerindeyse diyoruz ki,

01:06:55evet bu büyük depremden önce işte 4 tane 3 küçük deprem oluşturmuş.

01:06:59Bunları öncü deprem diye biz bilimsel yayında yazıyoruz.

01:07:02Bunun hiçbirimize faydası yok.

01:07:05Çünkü şu anlamda faydası yok.

01:07:06İnsanların istediği cevap şu, bunun arkasından büyük olur mu ne zaman olur?

01:07:10Bunun bilimsel hesaplanabilir hiçbir yöntemi yok yok sanırım.

01:07:13Bu takip edilmesi gereken ve potansiyel alan diye ifade ettiniz.

01:07:17Yani önlemlerin birinci derece deprem bölgesi olarak ve bu alanda büyük deprem beklentisi olarak yapılması gereken

01:07:24ve sistik boşluk alanı olarak periyodunu tamamlamış ve bu alanda deprem beklentisi olan alanlardan biri olarak kabul edilmesi

01:07:31ve yapılacak işte inşaat çalışmaları, eğitim çalışmaları ya da hazırlık çalışmalarının bu bilgi doğrultusunda yapılmasını sağlayan haritalarda gördüğümüz bir alan.

01:07:40Maalesef hiçbirimizde bunun öncü depremdir cevabı bilimsel olarak yok görüntü.

01:07:45Peki şimdi Ali Bey sizinle şöyle devam edelim.

01:07:50Deprem verilerini paylaşırken aslında bir de derinlikten söz ediliyor ve bu derinlik asla büyük fayın kırılma ihtimali artıyor mu sorusu doğru ve yerinde mi yoksa

01:08:00hayır bununla hiçbir alakası yok mu bu derinliğin?

01:08:03Derinlik bizde genelde sığ derinliklerden bahsediyoruz bu depremlerde de.

01:08:09Sığ derinlikli depremlerin biz hissedilebilirlik oranı açısından bizim için önemli bir veri.

01:08:13Yoksa depremin büyük depremin kırılacağı alanda olmuştur derinde olursa büyük depremi etkiler ya da sığda olursa bu depremle alakasızdır gibi bir cümleyi kullanmak için mümkün değil odak derinliğinden bahsediyoruz.

01:08:25Ve bu bir yapı yani bu yapı şu anlama geliyor aşağıda bizi Arap levvası itiyor ve biz öne doğru hareket etmek istiyoruz.

01:08:31Bu hareketimizi sağlamak için enerjiyi yakalamamız gerekiyor ve birbirine sürtünme kuvvetiyle direnen iki kıta var rigid kıta var.

01:08:39Bu rigid yapının birbirini geçebilmesi için sürtünme kuvvetini açması lazım.

01:08:43İşte açmak için birbirini zorluyor zaman zaman küçük böyle depremlerle de kendini gösteriyor.

01:08:48Ancak o büyük enerjiyi toplaması ne bu küçük depremlerle o enerjisi azalabiliyor.

01:08:53Çünkü enerji hesaplanırken daha da yayınlarda söyledik her bir büyüklük arasında ototik kat fark varsa altı büyüklüğünde bir depreme varıncaya kadar

01:09:01neredeyse 200 katın üzerinde bir enerjiye ihtiyaç var demek bugün meydana gelen depremle burada beklenen potansiyel deprem arasında.

01:09:09Dolayısıyla bunlar enerjiyi azaltmıyor ama fayın hareketli olduğunu dönemsel aletsel dönemlere bu tip deriler vererek

01:09:15hareketli faylarda haritaya çizilmesi gereken faylarda önlem alınması gereken faylardan bile olduğunu gösteren depremlerden biri.

01:09:23Bugünkü deprem ve sığ ve derin olmasının olacak büyük depremle ya da bununla ilişkilendirmesine hiçbir etkisi yok.

01:09:29Peki şunu merak ediyorum şimdi bu depremler her konuşulduğunda olası büyük İstanbul depremine vurgu yapılıyor.

01:09:39Tabi bunda Türkiye'ye de uzmanlar da ikiye ayrılıyor.

01:09:41Hatta toplumda hangi uzmana inanan veya işte kime inanmayan sizi bu tartışmanın içine sokmayacağım ama şunu merak ediyorum.

01:09:50Marmara Denizi'ndeki fay hatlarının güncel durumu nedir ve o olası büyük dediğimiz deprem hala riski var mı nerede?

01:09:59Öncelikle şöyle cevap vereyim.

01:10:02Burada bizim Marmara Denizi'nde bu bahsi geçen fayı görme lüksümüz yok.

01:10:07Yani karasal bir alanda meydana gelen bir faylanma değil bu.

01:10:11Denizin en yakın noktada bin metre derinliğinde olan üstünde 60-70 metrelik çamur tabakasını bulun.

01:10:17Deniz dibi faylarından biri.

01:10:18Dolayısıyla biz bu verilerin tamamını bilimsel yayınlardan ve devlet destekli yapılan araştırmalarından elde ediyoruz.

01:10:25Ve size o yüzden ben bir taraf olmam gerekirse eğer burada devletin verdiği veriler ve üniversitelerle yaptığı çalışmalar sonucunda yayınladığı çalıştay raporlarını almak zorundayım.

01:10:36Çünkü neticede ben bir mühendisim ve uygulamalarımı ve önlemlerimi buna göre alacağım.

01:10:39Bu raporlara göre Adalar fayı, Avcılar fayı ve kumburgaz segmenti diye 3 segmentten bahsediyor.

01:10:461766 olarak en son bu segmentler üzerinde olduğu bahsedilen bir tarihsel depremden bahsediliyor.

01:10:52Ve bundan sonra büyük deprem geçmişi olmayan bir fay grubundan bahsedildiğine göre

01:10:56ve 6-2'lik depremin kumburgaz fayında ve bu enerjiyi boşaltamayacak boyutlu olduğunu hesapladığınızda

01:11:03biz alanda devletin de şu an değiştirmediğine göre verisinin de bu olduğunu görüyoruz.

01:11:08Çünkü inşaat çalışmalarında da biz tüm zemin çalışmalarında bu verileri kullanıyoruz.

01:11:12Bu alanda biz Adalar ve Avcılar segmentinin tek tek kırılması durumunda 7 ve üzeri depremler.

01:11:19Eğer 3'ü birlikte kurulursa toplam moment olarak 7,5'ün üzerinde bir deprem beklentisiyle hazırlanmış senaryo üzerinden konuşuyoruz.

01:11:27Ve buna inanmak durumundayız.

01:11:29Hazırlıklarımızı da buna göre yapmak durumundayız Göksel.

01:11:31Peki çok teşekkür ediyoruz Sayın Bulut katkılarınızdan dolayı.

01:11:35Umuyorum yaşanmaz tabii bu deprem.

01:11:38Çok teşekkürler katkılarınızdan dolayı ama unutmamak gerekiyor.

01:11:41Depremle yaşayabilmek için de binalarımızın sağlam olması gerekiyor.

01:11:45Belki bu sabah yaşadığımız o endişeyi bir daha yaşamayız.

01:11:48Çok teşekkürler Sayın Bulut katkılarınızdan dolayı.

01:11:51Şimdi devam edelim efendim kaldığımız yerden.

01:11:54PKK terör örgütünün silah bırakma açıklamasından sonra akıllara bu sürecin nasıl takip edileceği sorusu geldi.

01:12:01Milli İstihbarat Teşkilatı'nın Irak ve Suriye sahasında bu silah bırakma sürecini yakından takip edeceği ve Cumhurbaşkanı'na rapor hazırlayacağı da belirlendi.

01:12:10Silah bırakmak deyince aklımıza işte Kaleşnikovlar geliyor.

01:12:16Kaleşnikov meselesi ağır silahlardan bahsediyoruz.

01:12:19İşte Doşka'dan, Cevelin'den, antitank bilmem nesinden.

01:12:22Daha böyle Amerika'nın verdiği modern silahlar üzerinden bu konuya daha net bir şekilde bakmak gerekiyor.

01:12:28PKK terör örgütünün fesih açıklamasından sonra Milli İstihbarat Teşkilatı devreye girdi.

01:12:33Açıklama yetmez, sahada da denetim yapılacak denildi.

01:12:36MİT'in elinde bir envanter var, PKK'nın elinde bu kadar silah var, şu silahlar var, bu silahlar var diye belli ki bu bir liste oluşturulmuş.

01:12:46Bu listenin tamamlanması gerektiği üzerinden de bir hareket tarzı olarak yorumlanabilir bu gelişme.

01:12:53MİT'in içeride olduğu, Suriye'de de olduğu, Suriye'de de MİT tarafından bu işlerin, silahların bırakılması konusunun,

01:13:03Suriye'de de MİT tarafından sahada organize edileceği ya da bunun denetleneceği,

01:13:09Irak tarafında da aynı şekilde bunların denetleneceği, Türkiye tarafından da bunların MİT tarafından denetleneceği biliniyor.

01:13:14Çünkü ortada bir envanter var, belki biz bunu bilmiyoruz ama MİT biliyor.

01:13:20MİT bu envanterin karşılığında bir silah bırakmayı denetlemek istiyor ki eşleştirdiğinde elde silah kalmasın.

01:13:27Terör örgütü birçok farklı noktada silah bırakacak.

01:13:30Peki Milli İstihbarat Teşkilatı bunu nasıl takip edecek?

01:13:32Anayasal sürece gerek yok.

01:13:34Niye bunu biliyoruz?

01:13:35Şimdi örneğin mesela Diyarbakır Anadolu'nun yakınları işte dağdan indiğinde belirgin bir hukuksal süreç işliyor

01:13:45ve sonrasında duruma göre suç işlemediyse ve sağlık durumuyla ilgili bir sıkıntı yoksa serbest kalıyor.

01:13:52Varsa serbest kalıyor.

01:13:54Bu da aynı şekilde öyle bir sürece yalan olacak.

01:13:56Zaten Türkiye demokratik dönüşümünü 2000'li yılların ortalarından beri başlatmış durumda.

01:14:01Aslında hukukumuz bu açıdan teröristlerin silah bırakıp devletin güvenli anaç kollarına teslim olması için son derece yeterli.

01:14:10Ceza kanunumuz içerisinde eskiden beri uygulanan düzenlemeye göre silahını bırakıp pişmanlığını ifade eden, dile getiren teröristin kesinlikle herhangi bir suça karışmamış ise ceza almaması gibi bir durum söz konusu.

01:14:28PKK'nın fesih kararı sonrası açıklamalarda peş peşe geldi.

01:14:34Peki kim ne söyledi grafimize bakalım aktaralım sizlere de hızlı bir şekilde.

01:14:38Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan PKK'nın açıklaması tüm uzantılarını kapsamalı açıklamasında bulundu.

01:14:46MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli kazanan barış ve kardeşlik olacak açıklamasında bulundu.

01:14:52Dışişleri Bakanı Hakan Fidan kararın samimi şekilde uygulanması hayırlı olacak açıklamasında bulunurken CHP Genel Başkanı Özgür Özel

01:15:03Akan Kan'ın durması ortak temennimiz ve irademizdir açıklamasını yaptı.

01:15:09İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu iktidar sözcülerinin açıklamaları akıllara ziyan açıklamasında bulundu.

01:15:18İmralı heyeti üyesi Pervin Buldan artık umutla sarılacağımız bir atmosfer yakalandı.

01:15:26Ankara'dan siyasilerden PKK'nın fesih kararı sonrası gelen açıklamalar böyle.

01:15:31Doğurganlık hızı düşmeye devam ediyor.

01:15:43TÜİK verilerine göre 2024 yılında toplam doğurganlık hızı Türkiye'de 1.48 çocuk oldu.

01:15:49Bu toplam doğurganlık hızının son 8 yıldır nüfusun yenilenme seviyesi olan 2.10'un altında kalmaya devam ettiğini de gösteriyor.

01:15:58Toplam doğurganlık hızının 3 çocuk ve üzeri olduğu il sayısı 2017 yılında 10 iken 2024 yılında sadece Şanlıurfa oldu.

01:16:10TÜİK yeni rakamları açıkladı.

01:16:13Buna göre doğurganlık hızı Türkiye'de düşmeye devam ediyor.

01:16:162024 yılında toplam doğurganlık hızı 1.48 çocuk oldu.

01:16:20Toplam doğurganlık hızı bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade ediyor.

01:16:31Toplam doğurganlık hızı 2001 yılında 2.38 çocukken 2014 yılından itibaren aralıksız düşüş eğilimine girerek 2024 yılında 1.48 çocuk olarak gerçekleşti.

01:16:43Yani toplam doğurganlık hızı son 8 yıldır nüfusun yenilenme seviyesi olan 2.10'un altında kalmaya devam etti.

01:16:54Canlı doğan bebek sayısı 2024 yılında 937.559 oldu.

01:16:59Canlı doğan bebeklerin %51.4'ü erkek, %48.6'sı ise kız oldu.

01:17:04Peki toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu iller hangileri?

01:17:11İlk sırada 3.28 çocukla Şanlıurfa var.

01:17:14Onu 2.62 çocukla Şırnak izledi.

01:17:17Ardından da 2.32 çocukla Mardin geldi.

01:17:20Verilere göre toplam doğurganlık hızının nüfusun yenilenme seviyesinin altına düştüğü 2017 yılında 57 ilin toplam doğurganlık hızı 2.10'un altındayken 2024 yılında 71 ilin toplam doğurganlık hızı bu seviyenin altında kaldı.

01:17:37Toplam doğurganlık hızının 1.50'nin altında kaldığı il sayısı 2017 yılında 4 iken 2024 yılında 55 oldu.

01:17:45Toplam doğurganlık hızının 3 çocuk ve üzerinde olduğu il sayısı 2017 yılında 10 iken 2024 yılında sadece Şanlıurfa oldu.

01:17:55Ve yaş grubuna göre doğurganlık hızı incelendiğinde de 2001 yılında en yüksek yaşı özel doğurganlık hızı %144 ile 20-24 yaş grubundayken 2024 yılında %100 ile 25 ve 29 yaş grubunda görüldü.

01:18:10Bu durum doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.

01:18:15Bir annenin son 2 doğumu arasındaki ortalama süresi incelendiğinde ise bu süre 2019 yılında 4,6 yılken 2024 yılında 4,7 yıl oldu.

01:18:26Annenin 2. ve 1. doğumu arasındaki ortalama sürenin en kısa olduğu ilde 2,7 yılla Şanlıurfa oldu.

01:18:34Doğumlarını 2001 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26,7 iken 2024 yılında 29,3 oldu.

01:18:42İlk doğumunu 2024 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 27,3 olarak gerçekleşti.

01:18:52İstanbul'da pırlanta, zümrüt gibi değerli taşları yurt dışından kaçak yollarla getirip satmaya çalışan çöte çok ertildi.

01:18:58Toplam yüzeyli 1 kilogram çeşitli değerli taş ele geçirilirken ayrıntıları CNN Türk muhabiri Sinan Ağaç'a aktardı.

01:19:05Ziynet eşyaları üretilirken en çok kullanılan maddelerden biri de üstlerine konulan değerli taşlar oluyor.

01:19:14O değerli taşların da tabii ki küçük bir parçasının bile maddi değeri çok büyük olabiliyor.

01:19:19Bu noktada özellikle kaçakçılar o taşları yurt dışından temin edip Türkiye'ye getirmeye çalışıyorlar.

01:19:25Bu noktada da özellikle İstanbul Emniyet Müdürlüğü kaçakçılık suçlar ve mücadele ekipleri o taşların kaçak şekilde yurt içine gelip piyasaya sürülmemesi için çalışmalarına aralıksız devam ediyor.

01:19:37Havalimanında bir kişiden şüphelenindi.

01:19:41O şüpheli durduruldu.

01:19:42Ardından üstünde kaçakçılık suçlar ve mücadele ekipleri tarafından üzerinde bir arama yapıldı.

01:19:47O aramalarda 58 gram pırlanta ve altın ele geçirildi.

01:19:52Bunun üzerine çalışma daha da derinleştirildi.

01:19:54O çalışma neticesinde de özellikle şüphelinin adresi tespit edildi.

01:19:59O adrese polis ekipleri tarafından baskın yapıldı ve bu baskın neticesinde de özellikle evin içerisinde depolanmış halde aralarında pırlantanın da bulunduğu, zümrütün bulunduğu, yakutun bulunduğu veyahut da daha farklı değerli taşların bulunduğu 151 kilogramdan fazla değerli taş o yapılan aramalarda ele geçirildi.

01:20:21Toplam piyasa değeri ise o taşların 250 milyon liranın üzerindeydi.

01:20:26Adreste bir kişi daha vardı.

01:20:28Yani hem havalimanında hem de o adreste bulunan bir kişi.

01:20:31Yani toplamda iki şüpheli yakalanarak gözaltına alındı.

01:20:34O taşları önce yurt dışından getiriyorlardı.

01:20:37Tabii ki bu taşların burada çok küçük olduğuna bakmamak gerekiyor.

01:20:41Burada bulunan pırlantaların aslında tek bir tanesi bile binlerce dolarlık bir değerin üzerinde.

01:20:47Bunları el altından piyasaya sürüyorlardı ve haksız bir kazanç elde ediyorlardı.

01:20:52Özellikle iç piyasadaki kendisini vergisini ödeyerek bu noktada ticaret yapan o esnafları da aslında zor durumda bırakıyorlardı.

01:21:01Polisin yaptığı bu başarılı operasyonla beraber iki şüpheli gözaltına alındı.

01:21:06Ve toplamda 151 kilogramda değerli taş ele geçirilmiş oldu.

01:21:10Ayrıca üst kısımda kamera arkadaşım Can size gösteriyor.

01:21:14Bu noktada o değerli taşlardan hazırlanmış halde 900'ün üzerinde de yine ziynet eşyası da bu operasyonla beraber ele geçirildi.

01:21:24Ele geçirilen o ürünler İstanbul Emniyet Müdürlüğü Vatan Yerleşkesi'nde sergileniyor.

01:21:29Tabii ki 250 milyon liralık yapılan bir operasyondan bahsediyoruz.

01:21:33İki şüpheli yakalanmıştı.

01:21:34O şüphelilerin emniyetteki işlemleri devam ediyor diyerek sözse merkeze bırakalım.

01:21:40İstanbul'da son zamanlarda ölümlü ve yaralanmalı metrobüs kazaları gündemdi.

01:21:46Peki metrobüs kazaları neden arttı?

01:21:48Ölümlü kazalarda ihmal kimde?

01:21:50Araçlar mı?

01:21:52Yorgun yoksa sürücüler mi?

01:21:54İlayda Karaca ve Ümit Sertepoğlu uzmanıyla aktaracak.

01:22:00Metrobüs İstanbul'da en sık tercih edilen toplu taşıma araçlarından biri ancak son günlerde ard arda yaşanan kazalarla gündeme geldi.

01:22:09Şimdi Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı bizimle birlikte efendim hoş geldiniz Zeyna.

01:22:14Siz üniversitemize hoş geldiniz.

01:22:16Çok sağ olun hocam şimdi görüntülerimiz de hazır.

01:22:19Son yaşanan kazalarla birlikte konuşacağız.

01:22:21Sürücüler mi yorgun yoksa araçlar mı diye.

01:22:24Neden yaşanıyor bu kazalar?

01:22:26Şimdi maalesef ülkemizde trafik kazaları olmaya devam ediyor.

01:22:30Bu kadar güçlü denetime rağmen Sayın Ali Yerlikaya Bakanımız her hafta bu kaza istatistiklerini, denetim bilgilerini paylaşıyor.

01:22:38Kurallara uymuyoruz.

01:22:40Neden?

01:22:40Uymadığımızda o istatistiklerden göre biliyoruz.

01:22:44Türkiye'deki ölümlü yaralanmalı kazalarda yüzde doksan sürücü olmak üzere yolcu ve yaya yüzde doksan dokuz.

01:22:51Hata yapıyoruz.

01:22:52Kurallara uymuyoruz.

01:22:54Dolayısıyla şimdi metrobüste de bir İstanbul'da bir günde dokuz milyon toplu ulaşım yolculuğunun bir milyonuna yakınlık taşıyor.

01:23:02Bu kadar bir günde bir milyon yolcu taşıyan bir sistemi sürücüye emanet ediyoruz.

01:23:07Bu sistem bu şekilde olmaya devam ederse üzülerek bu kazalarda olacaktır.

01:23:14O kazayı bir inceleyelim mi?

01:23:15Bu kaza nasıl oldu en baştan?

01:23:17Son Harami Dere'de olan bir kaza.

01:23:19Bir ölü var.

01:23:20Bakın dikkat edin.

01:23:21Eğer bir yeterli takip mesafesi olmuş olsa buna göre de fren...

01:23:27Yavaşça ilerliyor aslında ama uyuyamı kaldı daha.

01:23:30O hıza rağmen bıraktığı mesafe yetersiz olduğu için gelip çarpıyor.

01:23:35Dolayısıyla o bizim önerdiğimiz kısmı otonom sistem devreye girdiğinde kendi otomatik frene geçecek.

01:23:42Bizim bugün yeni nesil araçlarda var.

01:23:45Araç frenleme yapıyor.

01:23:46Siz dalgın olsanız da sürücü.

01:23:48Bunu bir otomobilde bu sistemi yapıyoruz.

01:23:51Bu kadar yüksek standartlı bir toplu ulaşım sisteminde yapmamız lazım.

01:23:55Peki hocam araçlar kapasitesinin çok üzerinde mi yolcu taşıyor?

01:23:59Kapasitesinin çok üstünde yolcu taşıyor.

01:24:01Bunun 300-400 binlik kapasitesi 3 katına çıkmış.

01:24:05Bunu metrobüslerdeki kalabalıktan görüyorsunuz.

01:24:07Tek ayak üstünde gidiyor.

01:24:09Hani konfor şartları bir tarafa bir taraftan da araçların ortalama yaşı 700'ün üzerinden metrobüs aracı var.

01:24:179-10 yaş üzerinde.

01:24:1910 yaşın üzerinde olması da yaş olarak değil.

01:24:22Kilometreye baktığımızda bazı araçlar 2 milyon kilometre yapmış.

01:24:26Bu çok önemli bir kilometre.

01:24:27Her ne kadar bizim işte B1 bakımımız var.

01:24:31YTT, B2, B3, B4 tamam.

01:24:3430 bin bakıma, 60 bin, 120 bin, 240 bin kilometre bakıma ama artık milyon kilometreye gelen aracın ne yapılması lazım?

01:24:42Mutlak surette yenilenmesi lazım.

01:24:44Zaten aracın hem yenilenmeye hem sistemin yenilenmesine ihtiyaç var.

01:24:48Çünkü ne olacak?

01:24:49Bu kazalar bu şekilde sürücü marifetiyle yönetilirse kazalar olmaya devam edecek.

01:24:55Bakın şu anda da çok anlamlı bir gün.

01:24:57Terörsüz Türkiye diyoruz.

01:24:59Trafikte de bir terör var.

01:25:01İşte kurallara uymuyoruz.

01:25:03Trafikte her gün geçen seneki rakamlar bir günde 17'den fazla kişi hayatını kaybediyor.

01:25:09Türkiye Cumhuriyeti'nin 2053 hedefi var.

01:25:12Sıfır can diyor.

01:25:14Dolayısıyla bütün bu hedefe ulaşabilmemiz için

01:25:16hakikaten sıfır can kaybının olduğu bir trafik için de

01:25:20böyle en azından bu kadar yüksek yolcu taşıma kapasiteli sistemlerin

01:25:25mutlak surette teknoloji desteğini alıp bir otonoma veya kısmı bir otonom sisteme getirmemiz şart.

01:25:3140 yılı aşkın süredir bu işlerle ilgilenen birisi olarak bunları paylaşmayı da bir görebiliyorum.

01:25:37Zaten sadece televizyon kanallarından değil az önce de söyledim.

01:25:41İlgili bilimlerle de görüşüyorum.

01:25:43Onları bir araya getirip bir adımlar atılmasına yardımcı olmaya çalışıyorum.

01:25:47Peki hocam metrobüs filosunun yaşının önemi nedir?

01:25:52Ne kadar büyüklükte olmalı?

01:25:53Yani o yaşı da önemli mi?

01:25:55Şöyle söyledim ya biraz önce de burada 700'ün üzerinde var.

01:25:58Hepsinin yaşı aynı değil.

01:26:00İlk alınanlar 10 yaşı geçmiş.

01:26:03Yeni alınanlar var.

01:26:04Ama ortalama yaş demek ki 10'ün üzerinde.

01:26:07Esas kilometreye bakmak lazım.

01:26:09Milyon kilometre, 2 milyon kilometre artık yani bir önemli bir risk taşıyor.

01:26:15Bu tip araçların fren riski var, yanma riski var.

01:26:19Bunları da bundan önceki kazalarda gördük.

01:26:22Kazalar madde hasarlı olabiliyor, yaralanmalı oluyor, ölümlü kaza oluyor.

01:26:27Ölümlü kazalar olduğu zaman yaralanmalı kazalar.

01:26:30Adli bir soruşturma var, yargı süreci var.

01:26:33Orada bilirkişi raporlarıyla net çıkıyor.

01:26:35İşte hepsine baktığımız zaman genelde bunların sürücü hatası olduğu görülüyor.

01:26:40Dolayısıyla o sürücü hatasını mutlak surette teknolojiyle desteklememiz lazım.

01:26:46Yani sürücü hata yaptığı zaman teknoloji diyecek kaptan bey dur ben devredeyim diyecek sistem olması lazım.

01:26:52İnteraktif uyarı ve interaktif denetim sistemi dediğimiz yazılımıyla, araç içindeki donanımlarıyla, yol kenarındaki donanımlarıyla.

01:27:01Yani bunun inşallah o cuma günü yapacağımız toplantıdan sonra bunu bu kısmı otonom hale getirdiğimiz an bu şekilde kazaları inşallah artık görmemiş olacağız.

01:27:12Hocam son kez şöyle bir kazaya bakacak olursak, kazayı yorumladığımızda şoför mü yorgun yoksa araç mı yorgun diye sorduğumda ne dersiniz?

01:27:21Şöyle ekrana bakarak anlat.

01:27:22Yani burada baktığımız zaman son kazada aracın yorgunluğunu zaten kilometersinden yaşından biliyoruz ama bu kazanın nedeni tamamen sürücü zaten ifadesinde de ifade etmiş.

01:27:34Yani o mesafeyi ayarlayamamış bir uyuma durumu olmuş olabilir.

01:27:39Bunun zaten adli süreç devam ediyor o bilgiler var.

01:27:43Ama geçmişte sonuçlanmış olanlara baktığımız zaman sürücü çıkıyor.

01:27:48Türkiye'nin geneline baktığımız zaman da tekrar söylüyorum, sürücü hatası Türkiye geneli %90, yolcu yaya koyduğumuz zaman %99, öbür %1'inin hepsi araca ait olsa %1 bile değil.

01:28:04Yani demek ki esas kazanın asli nedeni sürücü hatası.

01:28:09Peki hocam çok teşekkürler tüm bilgiler için.

01:28:11Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı ile birlikte yaşanan metrobüs kazalarını yorumladık.

01:28:17Sürücüler mi yoksa araçlar mı yorgun diye konuştuk.

01:28:20Sözü tekrar stüdyoya bırakalım.

01:28:24Muğla'nın ula ilçesinde tasmalı bir maymun kafesinden kaçtı.

01:28:28Mahalleliği de peşine taktı.

01:28:30O kovalamaca anlarına da ekrana getirelim.

01:28:35Kafesinden kaçtı.

01:28:37Mahalleliği peşine taktı.

01:28:38Davetsiz misafir maymun koruma altına alındı.

01:28:41Muğla Ula'da tasmalı bir maymun mahallede dolaşıyordu.