Terör örgütü PKK'nın kendini feshettiğini açıklaması örgütün en büyük şehir yapılanmasının yer aldığı Diyarbakır'da pozitif karşılandı. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Başkanı Mehmet Kaya, "Karşılıklı güven artırıcı adımları görebiliyoruz" dedi.
https://haberglobal.com.tr/gundem/dtsodan-teror-orgutu-pkknin-kendini-fesih-adimina-iliskin-aciklama-karsilikli-guven-artirici-adimlari-gorebiliyoruz-446027
https://haberglobal.com.tr/gundem/dtsodan-teror-orgutu-pkknin-kendini-fesih-adimina-iliskin-aciklama-karsilikli-guven-artirici-adimlari-gorebiliyoruz-446027
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Terör örgütü PKK'nın fesih kararını, silah bırakma kararının açıklanmasının ardından
00:05Güneydoğu'da, Diyarbakır'da bu haberin olumlu karşılandığını elbette söylemiştik.
00:10Şimdi Sercan Bilgi o noktada bizi bekliyor.
00:13Yanında da bir konu var.
00:15Bu son yaşanan gelişmelerin, PKK'nın silah bırakma kararının bölgeye nasıl bir etkisi, yansıması olacak?
00:22Bunu değerlendirecekler.
00:25Değerli bir konuğumuz var.
00:27Sizler de ifade ettiniz.
00:28Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya yayın konuğumuz ve özellikle o karardan sonra
00:34PKK'nın kendini fesih etmesi ve silah bırakması kararından sonra bu kararın bölgedeki yankılarını ve yansımalarını konuşacağız.
00:43Haber global ekranlarına hoş geldiniz efendim.
00:45Teşekkür ediyorum. Sağ olun.
00:47Şunu sormak istiyorum.
00:48Yani siz hem çözüm sürecinde buradaydınız.
00:50Siz de o dönemde defalarca yayınlar gerçekleştirdik.
00:53Dilerseniz ilk önce şöyle genel bir değerlendirme yapalım.
00:56PKK'nın kendini feshetmesi, silahı bırakması bölgede nasıl yankılandı ve sonrasında ekonomik göstergeleri konuşalım.
01:02Tabii biz ısrarla şunu hep ifade ediyorduk.
01:07Biz ısrarla artık Türkiye'de demokratik hak ve taleplerin mücadelesinin silahı yöntem olarak kullanmanın yanlış olduğunu defalarca açıklamalarımızda hem çalışmalarımızda ifade ettik.
01:24Burada kent platformu olsun, ekonomi iş çevreleri olsun, dönem dönem bunlarla ilgili çalışmalar yaptık.
01:31Bu konuda çözüm süreci, süreç başlamadan önce de bu tür çalıştaylarla bir an önce yeni bir çözümün gerekli olduğunu söyledik.
01:41Tabii Sayın Devlet Bahçeli'nin o ilk adımından sonra da Diyarbakır'daki tüm sivil toplum kuruluşları olarak Ankara'ya siyasi partilerin genel başkan ve genel başkan yardımcılarını ziyaret ederek
01:55bu sürece destek vereceğimizi, bu sürecin olmazsa olmaz olduğunu kendilerine bizler de ifade ettik.
02:03O konuda destek vereceğimizi ve toplumun da böyle bir talep olduğunu kendilerine net olarak ifade ettik ve bunları söyledik.
02:11Şimdi gelinen noktada dönüp baktığımızda özellikle hem Abdullah hocaların açıklamasının böyle çerçevesine baktığımız zaman hem de dünkü örgütün yaptığı açıklamaya baktığımızda
02:24aslında oldukça önemli artık geri dönüşümü olmayan, içinde herhangi bir şarta bağlanmayan, bunu net koymamız lazım bir süreç tarif edildi.
02:34Tabii bu süreci örgüt söylerken aynı şekilde gerek Cumhurbaşkanımız, gerek Bahçeli, gerek Dem Parti liderleri, gerekse de muhalefet partisi liderlerinin de Türk-Kürt kardeşliği üzerinden tanımlamaları
02:50tam da dünkü açıklamanın karşılıklı gerekli adımların atılmasını zorunlu kıldı.
02:57Yani bunlar bir şart değil. Bunlar dünya örneklerinde de olduğu gibi bir örgüt 50 yıldır eline silah kullanıp bir mücadele eden bir örgütün
03:07silah bıraktıktan sonra yapması gerekenlerle ilgili genel uygulamalar var.
03:13Hem onların hem de devletin veya siyasi partilerin yapması gerekenler var.
03:20Dünkü açıklama tam da bununla örtüşüyordu.
03:23Şimdi bundan sonra yapılması gerekenler örgütün silahını bırakmasından entegrasyonuna kadar
03:30yalnızca örgüt tarafı değil örgütün diğer bileşenlerinin de bu işten ilegal alandan legal alana dönüşmeleriyle ilgili
03:40bir çalışmanın ortak yürütülmesi gerekiyor.
03:44İyi tarafı da şu dünkü açıklamadan sonra gerek Sayın Bahçeli'nin Erdoğan'ın gerek Özgür Özel'in yaptığı açıklamalara baktığımız zaman da
03:55tam da bu çerçevede karşılıklı güven artırıcı adımları görebiliyoruz.
04:01Şimdi bu ülkemizin kendisinin hiçbir dış ülke veya bir yapıya başvurmadan diyalogla çözdükleri,
04:12Abdullah Öcalan'la çözdükleri bir süreç.
04:15Dünyada örneği var mı?
04:16Çok da yok bu örneği.
04:18Şimdi bu örnek bize aitse bu örneğe herkesin sahip çıkması lazım.
04:22Hem siyasi partilerin sahip çıkması lazım.
04:25Hem örgütün de karşılıklı güven artırıcı adımlarla bu süreci oluşturması lazım.
04:31Ve bu da dünyadaki barış örneklerini bir örnek olarak ilk defa belki de bu şekilde hiçbir dış güç olmadan
04:40kendi başına kurduğu bir barış süreci olacak.
04:44Devamına baktığımız zaman bu adımlar tabii ki şu dünkü açıklamayla evet şiddet sonlandı.
04:51Evet silah bırakılacak.
04:52Bunlar net olarak kullanıldı.
04:53Ama çok kısa bir sürede de bunların hepsinin olabilirliği yok.
04:59Bu bir zaman alacak.
05:01Biz hazır mıyız toplumsal olarak?
05:03Doğrusu tam da hazırız diyemiyoruz.
05:06Çünkü bunun bir geçmiş deneyimi var.
05:10Evet 2013-15'te barışı gördük.
05:15Barışın yarattığı iklimi gördük.
05:17Bölge olarak barış sürecinde bölgenin ne kadar gelişebileceğini rakamlarla gördük.
05:23Yani o kısa bir sürede bile 2009'dan başlayıp 15'te sonlanan kısa bir sürede bile bunun barışın meyvelerini Türkiye olarak ve bölge olarak yedik.
05:35Şimdi bu kısa bir tecrübe de olsa önemli bir derste yani demek ki barış sağlanırsa aslında bugün belki de en çok konuştuğumuz konu işte birinci sırada Kürt'e de sorsanız Türkiye'de sorsanız ekonomik kriz diyor.
05:51Yani hepsinin üstüne çıkan bir ekonomik kriz var.
05:54Rakamlara baktığımızda da tam da ekonomik krizi oluşturan temel etkenlerden bir tanesi de Türkiye'nin bu çatışmalı süreç içerisindeki harcadığı isilahıyla, kaybıyla, enerjisiyle bir süreç.
06:10Şimdi dönüp baktığımız zaman önemli bir hava yakalanmış durumda.
06:14Burada sivil topluma düşen görevler var, siyasete düşen görevler, hükümete düşen görevler var.
06:21İnanıyorum ki bu geçmişte yaşadığımız 99'da 2013-15'te yaşadığımız deneyimler bu konuları bu yolu alırken güç zehirlenmesinden uzak durarak bu işin çözümünün herkese yarayacağını herkesin farkında olması gerekiyor.
06:41Onun için bizce iyi bir zamanda, doğru bir zamanda ve aktörlerin hepsine sahip çıktığı bir süreçten bahsediyoruz.
06:51Özellikle şunu sorayım çok kısa bir değerlendirmenizi alayım.
06:55Ekonomik göstergelere yansıması ne oldu?
06:58Çok kısa bir düşünce.
06:59Bakın 2013-15 rakamlarını vereyim ben size.
07:022014'te Irak'a ihracatımız 13 milyar 100 milyon dolardı.
07:07Daha sonra düştü 7 milyarlara kadar düştü.
07:09Biz bu rakamı ancak 2022'de yakalayabildik.
07:13Dünyadaki yatırı, yabancı yatırım alma oranımız 2013'den 2018'e kadar %30'lardan %10'lara kadar düştü.
07:25Şimdi enflasyon oranına bakın, onlardan geldiği noktaya bakın.
07:31Bölgenin ihracatına bakalım.
07:34450 milyon dolarlardan sadece Diyarbakır'dan bahsediyorum.
07:38Geldiği nokta 200 milyon dolarlara düştü.
07:42Gayri safi milli hasırlardan düşen payda biz 2013'te 12 bin doları yakalamıştık.
07:4812 bin doları ne zaman yakalayabildik?
07:502023'te yakalayabildik.
07:52Yani öyle bir düştü ki oralara kadar diyor.
07:56Şimdi burada yapılması gereken, burada sadece bölge kazanmıyor.
08:00Ülke kazanıyor.
08:01Bunu görmemiz lazım.
08:03Evet bölgede 40 yıldır bir savaş ortamı yaşıyor.
08:07Maalesef hem insanlarımız ölüyor, hem de bölge gittikçe yoksullaşıyor.
08:13Son 20 ile bakın, gayri safi milli hasırlardaki son 20 yıl bölge illeri.
08:18Kişi başına düşen rakamlara bakın.
08:20Bölge illeri 4 bin, 5 bin dolar civarındayken, Türkiye ortalaması 13 bin dolara çıkmış durumda.
08:2821 bin dolar gelişmiş illerin rakamları.
08:31Şimdi bunun giderilmesi gerekiyor.
08:33Barış sürecinin sağlanmasıyla da birlikte ben bunların tekrar düzeleceğine,
08:39çünkü bölge zengin bir bölge, Mezopotamya, tarih, turizm, tarım, hepsinin olduğu bir bölge.
08:46Geçmiş zenginliği de vardır.
08:47Tekrar o zenginlikleri yakalayacağız inşallah.
08:50Çok sağ olun, çok teşekkür ederim.
08:51Verdiğiniz kıymetli bilgiler için.
08:54Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya yayın konuğumuzdu.
08:59Rakamlar verdi, çok kıymetli bilgiler verdi.
09:01Kendisiyle özellikle PKK'nın yaptığı açıklamayla birlikte artık yeni süreci,
09:07terörsüz Türkiye sürecini konuştuk diyelim.
09:09Sözü yeniden Diyarbakır'dan İstanbul'a bırakalım.
09:12Evet, PKK'nın silah bırakma süreci nasıl işleyecek?
09:15Bu konuya dair ayrıntıları aktardık.