ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa ve Rusya arasında ipler giderek gerilirken kritik bir açıklama yaparak Türkiye’ye gelebileceğini duyurdu. Rusya’ya derhal ateşkes için dün gece yarısına kadar süre veren Avrupa ülkeleri, Trump’ın açıklamasının ardından geri adım atmak zorunda kaldı. Gözler perşembe günü için İstanbul’a çevrildi.
Detayları Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Fuat Tuncer değerlendirdi.
Detayları Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Fuat Tuncer değerlendirdi.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Perşembe günü önemli bir başlangıç olacak ama beklenti çok büyük.
00:04Çok büyük.
00:04Siz de ifade ettiniz barışı görebilir miyiz?
00:07Ki hele bir de üzerine Trump'ın ben de orada olmak istiyorum eğer ciddi bir şeyler olursa orada olacağım diye.
00:13Trump'ın bu açıklamasının ben hem Zelenski hem de Putin'de ciddi bir motivasyon oluşturduğuna inanıyorum.
00:22Trump'ın da katılması ve bu işi...
00:24Katılacak olması bir motivasyon mu diyorsunuz?
00:26Kesinlikle evet çünkü Zelenski özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nin yanında görmek istiyor ve Amerika Birleşik Devletleri olmadan Rusya'ya karşı bir mücadele veremeyeceğinin farkında ki bu mücadele hem sahada hem de masada.
00:41Keza Putin Avrupa ile arasına bir set çekmiş durumda ve Donald Trump'la beraber sadece Ukrayna Savaşı ile alakalı diye Rusya'nın yeniden dünya sahnesine dönüşü de söz konusu olabilir ki.
00:54İki liderin biz telefonda görüştüklerini biliyoruz.
00:57Özellikle Trump'ın temsilcisi Witkoff'un ve diğer temsilcilerin Moskova ile teması çok sık yürüttüğünü biliyoruz ve aslında ön koşulsuz 15 Mayıs Perşembe İstanbul fikrini ortaya koyan şey Trump'ın Putin'e olan yaklaşımı.
01:12Yani Trump'ın Putin'e bir güven verdiği de açık.
01:16Onun için ben Trump'ın ben de gelebilirim çıkışının her iki tarafta da pozitif bir etki oluşturacağına inanıyorum.
01:23Bir diğer önemli detay bu görüşmenin İstanbul'da gerçekleşecek olması.
01:28Çünkü tarafların barışa en yakın oldukları yer Mart 2022'de İstanbul'da dolma bahçe görüşmeleriydi ki işte daha sonradan medyaya yansıyan demeçlerde özellikle o dönem İngiliz Başbakanı olan İngiltere Başbakanı olan Baris Johnson'ın Ukrayna'ya baskı yaparak biz bu savaşı sahada kazanabiliriz.
01:48Tüm istihbarat verilerimiz bunu gösteriyor çıkışı sebebiyle aslında Ukrayna tarafı masadan kalkmıştı ki yeniden bu noktaya dönüş ki o dönemde bunu sürükleyen ve zorlayan Türkiye Cumhuriyeti'ydi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dı.
02:05Yeniden bu noktaya geliş çok önemli.
02:06Bu da Türkiye'nin yürüttüğü diplomasinin aslında ne kadar önemli ve başarılı olduğunu gösteriyor.
02:13Ama bu da çok normal Burçak Hanım Karadeniz'de iki tane değerli komşumuz ve iki tane hem ekonomik anlamda hem de kültürel anlamda hem de tarihi anlamda bağlarımız olan iki ülkeden bahsediyoruz.
02:30Ki bir de Karadeniz'in güvenliği söz konusu olduğu zaman işte Boğazlar'ın güvenliği söz konusu olduğu zaman Türkiye ister istemez bu sorunun ayrılmaz bir parçası oluyor.
02:40Türkiye Şubat 2022'den bu yana gerçekten sorumlu bir diplomasi yürüttü ve Türkiye hep şunu dedi işte Avrupa Birliği yaptırımlara katılmamakla Türkiye'yi eleştirdi.
02:50O dönem Biden yönetimi Türkiye'yi eleştirdiler Rusya'ya karşı olan tutumu sebebiyle ama Türkiye dedi ki biz sahada değil masada bu sorunun çözülebileceğine inanıyoruz.
03:01İki komşumuz arasındaki bu savaşın sürmesinden memnun değiliz.
03:05Ama tabii ki Türkiye'nin bir tarafı yok muydu? Vardı Burçak Hanım o da Ukrayna tarafıydı çünkü Rusya uluslararası hukuka göre Ukrayna'yı işgal etme girişiminde bulunmuştu ve Türkiye her şekilde ve koşulda Ukrayna'nın yanında yer aldı.
03:19Ama Türkiye bunun Avrupalı liderlerin kastettiği gibi sahada Rusya'nın yenilemeyeceğini bildiği için her zaman diplomasi masasını gösterdi.
03:29Bu da Putin için bütün batı dünyası düşman olmuşken NATO'nun bir müttefiki olan, batının bir müttefiki olan Türkiye'yi güvenilir bir ateşkes masası veya bir savaşı sonlandırma masası olarak göstermesi aslında Türkiye'nin hanesine çok büyük artı yazı diyebiliriz.
03:49Ne açıdan? Diplomasi açıdan. Ne açıdan? Bölgesel güvenliğe katkı sunan ülke olma açısından.
03:55Her kriz durumunda, her savaş durumunda olduğu gibi aslında ara bulucu dendiğinde Türkiye'nin rolü hiç şüphesiz kaçınılmaz.
04:03Şimdi dört liderden bahsediyoruz. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Donald Trump, Vladimir Putin ve Zelenski. İstanbul'da buluşur mu diye soruyoruz.
04:11Şimdi Zelenski şunu diyor olabilir mi Sayın Tuncay? Yani ben geldim Putin sen neredesin mesajı vermek için de Türkiye'de olacak mıdır sizce?
04:21Ki Zelenski'nin ilk açıklaması buydu. Ben İstanbul'da olacağım, bakalım Putin hangi bahaneyle gelmemeye çalışacak demişti.
04:30Ben geldim sen neredesin diyecek.
04:31Ama böyle bir ihtimal yok çünkü teklifi yapan ve daveti yapan Putin, tabii ki bu davet işte Putin İstanbul'a davet ediyor diye olmuyor.
04:39Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın girişimleriyle her iki lideri ki ben bu noktada her iki hatta her üç liderin Trump'ı da eklersek ortak noktasının ve o diyalog mekanizmasını sağlayanın Türkiye tarafı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğunu düşünüyorum ki
04:54her üç liderle de işte kişisel ilişkileri olan ki Trump'ın kişisel ilişkileri ve güveni ne kadar ön planda tutan bir lider olduğunu biliyoruz.
05:04Keza Putin de öyle, keza Zelenski de öyle ki dönem dönem Avrupa ile yaşanılan krizlerde savaş sırasında yine en büyük desteği Ukrayna, Türkiye'de bulmuştu.
05:15Bu noktada Türkiye her üç aktör içinde masadaki en güvenilir ortak ki bu noktada eğer görüşmeler bir noktaya geldiği takdirde Burçak Hanım,
05:25Türkiye'nin telkinleri ve Türkiye'nin tavsiyeleri aşamanın işte zorlu bir aşamanın geçilmesine sebep olabilir ve Türkiye barışı getirebilir.
05:37Yani Türkiye barışı için o masada belirleyici olan aktör olacak diyebilirim.
05:41Şimdi az önce ben giriş yaparken de söylemiştim, savaşı durdurmak için Ukrayna tarafıyla koşulsuz şekilde ibaresi vardı.
05:4915 Mayıs'ta görüşmeyi öneriyoruz demişti.
05:52Gözler Ukrayna tarafına dönmüştü.
05:54Zelenski'den de sonrasında açıklama geldi.
05:56Zelenski diyor ki hemen bir ateşkes yürürlüğe girsin, ben de perşembe günü Putin'i Türkiye'de bekliyor olacağım.
06:02Yani bu koşulsuz ifadesine bir cevap da geldi.
06:04Ateşkes hemen girsin, ben perşembe günü bekleyip bekliyor olacağım Putin'i dedi.
06:08Bu görüşme sizce bu dört lideri İstanbul'da bir araya getirecek mi?
06:14Ben getireceğini düşünüyorum ama tabii ki bu, şimdi yarınki 24 saat, sonra 48 saat o dahi önemli dünya gündeminde.
06:24Ama şu an gidişat pozitif ki Peskov'un açıklamaları bence daha olumlu.
06:29Dedi ki masada otururuz, bu savaşı ortaya çıkaran şartların ortadan kalkması halinde bu savaş bitebilir.
06:37Dedi ki savaşı çıkaran şartlar bugünkü şartlardan çok daha hafif şartlardı.
06:42Bir Ukrayna'nın NATO'ya söz konusu üyelik girişimi, Avrupa ile olan ilişkileri.
06:47Ki bu noktada eğer bunlar çözümlenebilirse bir ateşkes tartışması olmadan zaten savaşın bitişi de olabilir ki Trump'ın çıkışı da oydu.
06:58Ateşkes görüşmesiyle oyalanmayın.
07:01Perşembe günü bu kan banyosunu bitirmek üzere acilen İstanbul'da bitirin ve görüşün dedi.
07:08Benim beklentim perşembe günkü görüşmelerin daha önceki görüşmelere nazaran daha pozitif geçeceği yönünde.
07:15Hatta şöyle bir şey söyleyeyim, eğer Trump perşembe günü İstanbul'a geliyor olursa mutlaka ama mutlaka bir anlaşma çıkacak demektir.