Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:00Cumhuriyet TV ekranlarından merhaba sevgili izleyenler.
00:16Bu sabah önemli bir habere uyanık efendim.
00:195-7 Mayıs tarihlerinde PKK terör örgütü 12. kongresini toplamıştı.
00:24Ve ardından bir açıklamayla silah bırakıldığının açıklanacağı söylenilmişti.
00:28Bugün sabahsında gündemimiz buydu.
00:30Bir açıklama yapıldı.
00:32PKK terör örgütünün çalışmalarını PKK ismiyle sonlandırdığı ve silahlı eylemlere devam etmeyeceği söylendi.
00:39Silah bırakacağı söylendi.
00:41Ancak o açıklamanın içerisinde öyle ifadeler vardı ki tepki çekti.
00:45Bugün konuşacağız.
00:46Konuğumuz Cumhuriyet Gazetesi yazarı Mustafa Balbay.
00:49Sayın Balbay merhaba, hoş geldiniz.
00:51Merhabalar, iyi yayınlar diliyorum.
00:54Zaten bir süredir devam eden bir süreç.
00:56Hiç buraya ulaşmasını, bu noktaya gelinmesini de bekliyorduk.
00:59Ama yapılan açıklamada dediğim gibi tepki çekenler var.
01:02Özellikle Türkiye'nin kurucu anayasasına ve Lozan Antlaşması'na yönelik yani PKK terörünü bunlardan doğduğuna yönelik açıklamalar var.
01:12Soykırım kelimesi çok kez kullanılıyor.
01:14Siz de açıklamayı gördünüz, ne düşündünüz, nasıl değerlendirirsiniz?
01:19Şimdi tabii ben de bu 4 sayfalık açıklamayı dikkatlice okudum ve 3-4 gündür de beklenen bir açıklamaydı ama beklenen açıklama olmasının nedeni bu hükümetin müjdeye hazırlanın demesiydi.
01:33Yani bu iktidar dedi ki PKK'dan bir haber gelecek, o bir müjde olacak ve ona hazırlanın şeklindeydi.
01:41Direkt müjde sözcüğünü kullanan da Erdoğan'dı.
01:44Bu anlamda Erdoğan'ın da buralarda nelerin müjde olduğunu, nelerin önümüzdeki dönemde Türkiye'nin değne olduğunu bu iktidarını açıklaması gerekecek.
01:52Bu iktidar hiç muhatap olmasaydı, örneğin PKK, Türkiye kamuoyunda bilgisi dışında bir kongre toplamış olsaydı, biz derdik ki bir kongre toplamış, hükümet beni bağlamaz diyebilirdi, bizim dışımızdadır, Türkiye'nin temel değerleri bellidir diyebilirdi.
02:08Ama ortada bir muhataplık olduğu kesin.
02:11Bu bağlamda da bir dizi soru işaretinin ve bir dizi ne oluyoruz sorusunu sorduğan durumla karşı karşıyayız.
02:18Tabii pek çok boyutu var ama örneğin terör örgütü diyor ki yeni bir döneme girdik diyor.
02:27Bu yeni dönem iktidarla, hükümetle, temsilcileriyle yapılan, görüşmeden sonra oluşmuş bir yeni dönem olarak anlıyoruz biz.
02:37Bu yeni dönem ne?
02:39Bir, ikincisi iktidar bütün 6,5 ay boyunca 4 kelimeden ibaret dedi bu süreci.
02:48Silahlar gömülecek, örgüt feshedilecek.
02:52Şimdi bu 4 kelimeden ibaret dediğiniz zaman bu açıklama 4 sayfa.
02:57Evet.
02:58Açıklama 4 sayfa.
02:59Şimdi buradaki beklentilere karşı bu iktidar ne diyor?
03:05Demokratik siyaset yapma ortamı, parlamentonun sorumluluğu var diyor.
03:11Muhalefet partilerinin görevler veriyor.
03:13Belki burada bir perde gerisinde iktidarın söylemek istemediği bu pazarlık vesaire benzer sözleri söylemek istemiyor olabilir.
03:22Ama iktidar bize planın ne olduğunu Türkiye'ye ve dünyaya açıklamak durumunda.
03:27Madem ki bu metin etrafında devam ediyoruz.
03:30Burada özellikle soykırım ve Lozan'la ilgili tanımlamalar A. Provokasyon için mi kondu?
03:37Türkiye'de insanlar birbirine girsin diye.
03:40B. Hükümetle anlaşılarak mı koydu?
03:43Siyasal İslamcılar da Lozan'a düşmandı.
03:45Orada bir anlaşmalınız mı var?
03:48C. Siz kendi tabanınıza bakın biz kendimizi feshediyoruz ama böyle de ağır konuştuk mu demek istiyorsunuz?
03:56Bunların hepsini barındıran bir cümle bunlar.
04:02Eğer önümüze bakacaksak ve bugünkü durumdan itibaren bir şeyler yapılacaksa siz bu işi Lozan'la başlatmak da amacınız ne?
04:10Türkiye Cumhuriyeti'nin temel değerlerine yönelik oradan mı başlamak istiyorsunuz?
04:15Oradan Türkiye Cumhuriyeti kendini inkar etsin mi diyorsunuz?
04:18Bunların hepsiyle ilgili bizim düşüncelerimiz var elbette ama madem ki iktidar bu beklentiyi yarattı bunlara cevap vermek zorunda.
04:26Ben cevapların şu an itibariyle kaçamak görüyorum.
04:30Binali Yıldırım ihtiyatlı iyimserlik.
04:33Ömer Çelik, Efkan Alem yani PKK kendini feshetemem.
04:36Tüm kurumlarıyla birlikte kendini feshetmeliyim ama o yok, onlar yok ve burada feshetme değil, görüşme var, başkalaşma var.
04:46Burada bizi izleyenler arasında elbette bir an önce barış gelsin ülküsünde olanlar ve bu adımı olumlayıp bir an önce arkası gelsin diyenler olabilir doğal.
04:58Ya da baştan bununla hiçbir şey yapılmaz diyenler olabilir.
05:04Benim gördüğüm ne kahrolacak bir durum var ne de heyecanlanıp halay çekilecek bir durum var.
05:10Bir gelişmenin içindeyiz, bir sürecin içindeyiz ve bu süreci bu iktidar terör örgütüyle beraber götürüyor.
05:18İlk gün İrem Hanım sizinle konuşmamızda ben ilk aylarda, ilk günlerde diyeyim daha doğrusu, Kasım ayıydı yanılmıyorsam,
05:25biz sürecin en çok %20'sini biliyoruz demiştim.
05:28Şu anda da öyle, sürecin en çok %20'sini biliyoruz.
05:32%80'i terör örgütüyle devletin görevler arasında yapılan görüşmelerle gidip gelen ve uluslararası hale geldiği için de,
05:41o bölgede Amerika'da etkili olduğu için onların da devlete olduğu bir süreç devam ediyor.
05:46Bunun üzerine yine devam edersek söylenecek çok şey var ama ben bu iktidardan Türkiye'ye yönelik bir açıklama bekliyorum.
05:53Eğer siz Lozan'a karşı, Türkiye'nin soykırımın yaptığı iddialarına karşı,
06:00uluslararası alanda siz Türkiye'nin duruşunu ortaya koyan bir açıklama yapmazsanız bu çok tehlikeli olur.
06:08İleride 5 yıl, 10 yıl sonra sizin kuşaklar böyle bizim genel deneyimli gazeteciler noktasına geldiğinde,
06:15denir ki diyelim 2040, işte 2025'te PKK bir kongre açıklamış, o kongrede kararları Türkiye'ye itiraz etmemiş demek ki kabul etmiş.
06:28Uluslararası alanda bu iş oraya kadar gidebilir.
06:30O nedenle her aşamasını dikkatli takip etmemiz gereken bir süreçteyiz.
06:34Ben Cumhuriyet gazetesinin yazarı olarak Türkiye Cumhuriyeti'nin gücüne inanıyorum.
06:40Ne olursa olsun bu tür açıklamalarla bizim Lozan delinmez.
06:45Bu tür açıklamalarla Lozan, Lozan böyle açıklamalarla yıpranacak olsaydı şimdi 50 defa bitmişti.
06:51Yunanistan'ın tanımamasından, Amerika'nın Pongre'de onaylamamasına kadar bir düz olay var.
06:56Ama biz Lozan'ın bileğimizin ve yüreğimizin hakkıyla aldık.
07:01O nedenle bu tür açıklamalara karşı bir uluslararası alanda dikkatli olacak bir açıklama yapmak, değerlendirme yapmak gerekir.
07:08Korkmanın, gerilmenin, eyvah demenin hem anlamı yok hem yararı yok İrem Hanım.
07:14Yani söyleyince çok şey var hakikaten ben de notlarımı aldım.
07:17Ama çerçeve olarak vurgulamak istediğim budur.
07:22Evet. En çok tartışma yaratan da tabii Metin'de bu oldu.
07:25Şamil Tayyar da soykırım lafını eleştirmiş.
07:28Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da bu konuda açıklama yapacağını, ferasetli davranacağını düşünüyorum demiş.
07:34Şimdi bir açıklama gelecek mi gelmeyecek mi bilmiyoruz.
07:36Bir yandan MHP'den de resmi bir açıklama yapılmadı.
07:40Bunun yanında Metin gerçekten ilginç.
07:42Aslında konuşulacak çok noktası var ama bir 3. Dünya Savaşı meselesi var.
07:46Orada da deniyor ki Orta Doğu'da yaşanan güncel gelişmeler,
07:49Kürt-Türk ilişkilerini yeniden düzenlemeyi kaçınılmaz kılmaktadır.
07:53Burada tabii Suriye'de yaşananlardan bağımsız olmadığını,
07:57bu sürecini çok çok konuşmuştuk ama
07:58bu ifadeyle ne anlatılmak istenmiş?
08:02Yani Kürt-Türk barışının onların tabir ettiği biçimiyle sağlandığı,
08:06Türkiye'nin belki daha güçlü konumlandığı bir Orta Doğumu
08:10ya da bir savaş neden dillendirilmiş?
08:12Ne düşündünüz okuyunca?
08:14Şimdi tabii aslında bu cümle,
08:20bu 3. Dünya Savaşı diye adlandırılmış,
08:22savaşı başlatmış, tamam yorumlanıyor o tür şeyler zaten.
08:25Ama burada biz kimin yanında olacağımızla karar vermedik.
08:30Bizi kim kullanacaksa ya da biz kimlerle olacaksak
08:32ona göre de bir durum oluşur gibi
08:35böyle bir muğlak ama tehditvari,
08:39yani biz burada nerede duracağımı istiyorsanız belli değil gibi
08:41bir değerlendirme de var.
08:43Bütün bunlar dönüp dolaşıp,
08:45işte 3. Dünya Savaşı ise yeniden bir şekillendirmek gerekiyorsam,
08:49e siz kendinizi feshettinizsem,
08:51neredesiniz o zaman,
08:52yani hangi umandan feshettinizse,
08:55bu korudan söz sahibi olmak istiyorsunuz,
08:57demek ki feshetmediniz.
08:59Dönüştünüz.
09:01Neye dönüştünüz?
09:03Bir siyasal mücadeleyin dönüştünüz.
09:05O zaman bu iktidar sizinle konuşurken
09:08hangi kapsamda görüşüyor?
09:10İşte her, buradaki her cümle
09:12yeni soruları beraberinde getiriyor.
09:15O nedenle ben açıklamayı muhtaç pek çok bölüm var dedim.
09:20Öyle anlaşılıyor ki,
09:21yani ben bu iktidar kanadından
09:23şu anda mevcut yaptıran açıklamaları,
09:25yeni açıklamalar bekliyorum ben.
09:27Daha doğrusu bunlar tatminci şeyler değil ama
09:30sabah saatlerinden beri iktidar medyasının,
09:34ben Diyarbakır'dan halay görüntüleri,
09:36işte her şey oldu, bitti, tamam.
09:38Biz de yürekten istiyoruz.
09:40Ama siz bu iklimi oluşturarak
09:41neyi hedefliyorsunuz?
09:43Onu da ayrıca sormak istiyorum.
09:47Burada, oradaki insanlar barış gelsin mi den de,
09:50elbette gelsinler.
09:51Kim istemez, biz de isteriz barışı.
09:53Ama nasıl bir zeminde,
09:55nasıl bu dediği, biraz önce vurguladım,
10:00dört kelimeden ibaret olmadığını gördüğümüz bu süreç,
10:03o dört kelime sadece bir metnin kapağı mı?
10:08O kapağın içinde ne var?
10:09Bütün bunlar şu anda açıklanmayı bekleyen sorular.
10:13Tabii bu durum,
10:14cuma günü,
10:16akşam saatlerinde bu açıklamanın yapılması bekleniyordu.
10:19Daha doğrusu iktidar yapmayın demiştim.
10:23O gün benim aldığım bilgim.
10:24Ve o günde bu açıklama olmayacak,
10:27pazarlık sürüyor perde gerisinde diye bir değerlendirme yapmıştık.
10:30İki gün, hafta sonu benim anladığım yoğun görüşmelerle de geçti.
10:34Bu metnin iki ışık var.
10:38Hakikaten bu iktidarın bilgisi dahilinde konuşarak olduysa,
10:44Lozan artık Lozan konusu anlaştınız mı diye sorarız biz bunu.
10:49Lozan konusu anlaştınız mı Lozan'ı hedefe koymaktan,
10:52Lozan'ı yok saymaktan mı anlaştınız demek lazım.
10:54İki, o zaman bu metni yayınlamayın dediler de,
10:59yayınladıysa PKK'nın o zaman ortada bir gerilim mi var,
11:03daha doğrusu bir süreç inktaya mı uğradı,
11:05onu da sorgulamamız gerekir.
11:07Sözümüzde bir başlangıçtayız.
11:10Yani bir bitmiş, sonucuna varılmış bir şey yok.
11:12Bu yeni başlangıcın nasıl olacağını hep birlikte karar vereceğiz.
11:17Toplum da, Cumhuriyet Halk Partisi de bunun neresinde duracağını karar verecek.
11:21Cumhuriyet Halk Partisi de bütün boyutlarının bilmediği bir sürece katılır mı?
11:25Çünkü bütün, yani bu dört sayfanın bütün boyutlarını bilmiyoruz kamuoy olarak.
11:30Boyutlarının bilmediği sürece katılırsam,
11:33bir süre sonra başka bir karar geldiğinde,
11:35ona hayır dediğini zanneder hükümet.
11:38Ya baştan evet dedin, şimdi hayır diyorsun der.
11:41O nedenle ilk adımı çok dikkatli atmalı diye değerlendiriyorum.
11:45Evet, peki son, aslında siz de işaret ettiğiniz,
11:47şimdi Cumhuriyet Halk Partisi mitinglerine devam ediyor.
11:50Van'da da bir miting yapıldı.
11:52Ve aslında orada kimileri sayının da az olduğunu düşündü.
11:56Hatta bu süreçle ilgili olabileceğini bu katılımın da söyleyenler oldu.
12:00Bu noktada şimdi uzun zamandır şöyle bir şey konuşuluyor.
12:04Dem Parti meşru siyaset yapabilecek artık biraz daha demokratik bir Türkiye'den söz ediliyor.
12:08Ama bugün baktığımızda meşru siyaset dediğimiz aslında,
12:11iktidarın çizdiği sınırların içerisinde kalan siyaset.
12:14Selahattin Demirtaş hala tutuklu, Ekrem İmamoğlu tutuklu, öğrenciler tutuklu.
12:20Acaba kayyum uygulamalarına son vermek belki Selahattin Demirtaş'ın özgürlüğü gibi konuları biz tartışacak mıyız?
12:26Yoksa onlar böyle bu sürecin kaybedenleri olarak tutsakla devam mı edecekler, mahkum mı edilecekler?
12:33Şimdi biraz önce söylediğim o biz ancak yüzde yirmisini biliyoruz dediğim durumlardan biri buydu.
12:41Şimdi bu yılın nereye gidebileceği konusunda elbette Öcalan'la devlet konuştu.
12:48Öcalan işte Kandil'e üç mektup gönderdi.
12:50Onun içinde neler olduğunu elbette devlet biliyor.
12:53Şimdi eğer böyle bir kayyumların kaldırılması, bir af söz konusuysam o zaman bu sadece onları mı kapsayacak?
13:03Diğer bütün hani siyasi olarak tutuklu olanları kapsayacak mı?
13:06Biraz önce başlangıç dememin nedeni buydu.
13:09Şu anda aslında PKK bir anlamda daha açık oynadı.
13:16Ben bunu istiyorum dedi.
13:17Şimdi madem ki bu noktaya geldik, daha açık olma sorumluluğu hükümete düşer.
13:25Artık bunu saklayabileceğiniz, gizleyebileceğiniz, bundan sonra başka hiçbir kelime yok diyebileceğiniz bir nokta görünmüyor şu aşamadan itibaren.
13:33Daha net olmalılar.
13:35Burada evet dediklerini, hayır dediklerini kamuoyuyla paylaşmaları gerekir.
13:39Ben şunu anlıyorum.
13:40Terör örgütüne çok söz verilmiş.
13:42Terör örgütü de o sözlerin tutulması gerektiğini düşünüyorum.
13:48Ve burada silah bırakma yok, silah bırakma kararı var.
13:52Örgütü fesh etme yok, örgütü değiştirme kararı var.
13:55Bütün bunlar yeni şeylere gebe.
13:57Nasıl değişecek?
13:58İktidarla anlaşırsa bir değişiklik olur.
14:02Anlaşamazsa yine Allah korusun diyeceğim.
14:05Ağzımdan gel alsın diyeceğim.
14:06Yeniden bir terör ortamına mı girecek?
14:08Bütün bunların hepsine gebe bir sürecine şişe girdik.
14:13Evet.
14:14Çok teşekkür ediyorum Sayın Balber.
14:15Gerçekten yarın ne olacağını tahmin etmek çok zor.
14:18Mümtazar Türkiye'ye de şey demiş, belki de öyle olur.
14:21Yani işte bu demokratikleşme sürecini Kürtler Türklere de getirecekler gibi.
14:26Yarın ne olacak, ne izleyeceğiz merak ediyoruz.
14:28Sizlerle de konuşmaya devam edeceğiz.
14:30Çok sağ olun.
14:30Sevgili Cumhuriyet TV izleyenlere önemli bir habere uyandık.
14:34Bir süredir devam eden bir terörsüz Türkiye ve barış süreci var biliyorsunuz.
14:38PKK terör örgütünün silah bırakmasına ilişkin.
14:40İlk ilişim Devlet Bahçeli'den gelmişti.
14:42Bugün PKK silah bıraktığını açıkladı.
14:45PKK ismiyle eylemlerine devam etmeyeceğini açıkladı aslında.
14:50Suriye konuna ilişkin bir bilgilendirme yok metinde.
14:53Ancak çokça Cumhuriyet'in kuruluşundaki anayasaya, Cumhuriyet'in kurulmasını sağlayan Cumhuriyet'in tapusu dediğimiz Lozan Antlaşması'na saldırı var.
15:02Öyle ki bu metine bakınca Kürt sorununu, yıllardır devam eden terör sorununu doğranın da neredeyse Cumhuriyet'in kuruluş ilkeleri olduğunu söyleyecekler.
15:11Zaten söylüyorlar da çokça soykırım ifadesi kullanılmış.
15:15Tabii bunlar eleştirildi.
15:16Devlet tarafından bunlar reddedilmeli.
15:18Bu konuda açıklamalar yapılmalı denildi.
15:20Çünkü eğer reddedilmezse zaten kabul edilmiş sayılacak.
15:24İlerleyen günlerde bu şeffaf olmayan Sayın Balbay'ın aktardığı gibi yalnızca %20'sini bile bildiğimiz sürecin nereye varabileceğini konuştuk sizler için.
15:33Hala siyasi tutsaklar var.
15:35Hem Kürt siyasi hareketine yakın isimler var.
15:37Hem de Cumhuriyet Halk Partisi'ne biliyorsunuz İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve protestolara katıldığı için çokça öğrenci tutuklu bulunuyor.
15:44Bakalım Türkiye barışırken demokratikleşecek mi?
15:48Yoksa bütün bunlar birer laftan mı ibaret kalacak?
15:52Sizler için konuşmaya devam edeceğiz.
15:54Şimdilik noktalıyorum.
15:55Hoşçakalın.