From his humble beginnings in a simple life filled with valuable lessons, Jinggoy Buensuceso has risen to prominence—not just in the Philippines but on the international stage of art and sculpture.
In this one-on-one interview, Jinggoy reveals his creative process, the inspiration behind his bold ideas, and how he remains unfazed by doubts—even when no one initially believed in his vision.
In this one-on-one interview, Jinggoy reveals his creative process, the inspiration behind his bold ideas, and how he remains unfazed by doubts—even when no one initially believed in his vision.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00He transforms urban landscapes into immersive experiences, inviting us to engage with art on a grand scale.
00:07Jingoy Buen Suceso's public installations are not just sculptures, they're catalysts for community, reflections of our shared humanity.
00:15Jingoy Buen Suceso is slowly changing the landscape of Philippine art and design.
00:21Join us as we explore the captivating world of Jingoy Buen Suceso.
00:25Lumaki ko sa probinsya, tapos sagrado-katoliko kasi yung pamilya, sa kristang din ako.
00:32For me, yun dapat eh, wala ka nang kinakataotan, wala kang tinatago eh.
00:36Ginawa ko ng wala akong, walang boundaries, walang rule.
00:39Parang naiisip mo na lang siya from out of nowhere or matagal mo ba siyang binubuo in your mind?
00:45Meron mga pyesa na taon, bago mo mabuo.
00:49Meron naman mga konsepto, kanina ko lang binuo.
00:52Naranasan mo rin ba yun yung struggle sa pag-iingisang artisan?
00:54Wow, nag-uumpisa pa lang. Mahirap ang buhay.
00:58Pinili ko yung gutom na mas maraming matutunan at maka-graduate ako.
01:02You like to break the rules. Has it always been that way?
01:05Na pala talagang hindi ka susunod?
01:07Alam mo, rebelde ako. Hindi ako susunod.
01:10Hi, Pierre.
01:11Thank you for joining us today.
01:13Alam mo, syempre, after ka namin imbitahan, talagang sinaliksik namin lahat ng mga works mo,
01:18all your different works. Isa doon yung ginawa mo for Casabella.
01:22Disorder. Tapos meron yung very striking, the sculpture.
01:26I'm not sure if it's supposed to be Jesus or a man na yung parang nakapako siya,
01:31tas nakahiga, tas puro sugataan na dugoan.
01:33The title of the piece is,
01:35The Wound That Never Heals, The God That Never Dies.
01:38Actually, inspired siya doon kay Jesus.
01:41It's actually my kind of self-portrait.
01:46Reminds me of kung ano tayo, kung ano yung purpose natin sa buhay.
01:52Because I believe that our body is made of cosmos.
01:57Kaya yung pyesa ngayon, makikita mo na parang nga siya nakalutang or parang nakapako.
02:03Actually, parang binibigay niya na yung buhay niya.
02:06That's the last breath or that's the last life na parang siyang nakafloat
02:11tapos merong tumutulo na tubig dun sa ground.
02:15So, if we die, hindi actually tayo namamatay lang.
02:20Parang binibigay natin yung buhay natin para diligan yung dry earth, yung uhaw na lupa.
02:29And then eventually, yun na yung mag-uumpisa ulit yung buhay.
02:33I'm trying to imagine kung ano yung naging thought process mo para makarating dun sa peace na yun.
02:39Alam mo, lumaki ko sa probinsya.
02:41Tapos, sagrado katoliko kasi yung pamilya.
02:44Ang lapit namin sa simbahan.
02:46So, yung habang lumalaki ka, yung story na nakukuha mo,
02:52it's through Catholic teaching sa kristang din ako.
02:55Tapos, siguro malaki yung influensya sa akin,
02:58nung surrounding at saka nung paglaki ko,
03:01nung kultura na natatanggap ko, na nakikita ako.
03:07So, it gives me an inspiration na, you know,
03:12yung imahe ni Jesus, yung mga nangyari na yun.
03:19Maraming, parang yun yung image.
03:21Ang lakas ng imahe na yun.
03:25Kaya ako ginawa yung pyesa na to.
03:28So, I think, yeah, that's one of the biggest inspiration dun sa pyesa na yun.
03:33Pag gano'n ba, this was something na ginawa mo because it was commissioned
03:37or parang naisip mo lang to make this piece?
03:40Ah, ito, ginawa ko ito. Matagal ko nang gustong gawin ito, actually.
03:44It's a casted aluminum.
03:46Nag-cast muna ako ng totoong form ng human body.
03:50Tapos, dinare ko kung paano siya.
03:52Paano mo kinask yung totoong form na yun?
03:54Ito, using ito, plaster of Paris.
03:56Talagang ilang oras, yung tao, yung model, ilang oras na nakahiga.
04:02Mahirap. Mahirap yung process, yung special piece na ito.
04:08Ito, gustong gusto ko nga magkaroon ng magtayo lang ng isang building para dun sa pyesa na ito.
04:13Parang isang chapel.
04:15I think, you know, people will question it.
04:19Hubad kasi.
04:20Kita lahat.
04:21Hubad.
04:22For me, yun dapat, wala kang nang kinakatawutan.
04:26Wala kang tinatago.
04:27You know, artist naman tayo.
04:31Sinasaside natin yung religion natin.
04:34Tsaka yung paniniwala natin.
04:36Sa akin, since, you know, I had the chance to create this piece,
04:41ginawa ko nang wala akong, walang boundaries.
04:44Walang rule.
04:45Kung ano lang yung paniniwala ko.
04:46Would you say that this is one of your favorite pieces or maybe most personal pieces?
04:54I think it's one of the most personal pieces.
04:57So, I want to keep it as a family, you know, art collection ng pamilya.
05:03Maraming nakakagusto.
05:04Maraming gustong tumanggap.
05:06Gustong mag-ampun sa kanya.
05:07Mag-adopt dun sa pyesa.
05:08Pero nagihintay ako ng, alam mo, every time, every time meron ako mga personal pieces,
05:14kapag meron chance na gusto nila, pinag-isip ako mabuti.
05:20So, ito, yung pangarap ko dito, if meron talagang gustong tumanggap,
05:25dapat meron siyang sariling lugar o bahay na pupuntahan ng mga tao.
05:31So, may mga art pieces pala na gano'n.
05:33Talagang very difficult to give up.
05:35May mga pyesa na, alam mo, hindi na pera yung katapat, eh.
05:44It's more of, kailangan tama.
05:46Tama ang pupuntahan.
05:48Tama ang lugar na maglalagyan.
05:52Kailangan, feel mo na ito yun, no?
05:55O ito yung aampun ng pyesa.
05:58Yung isa pang nakita namin na work of yours was the kaingin.
06:03Na parang naging, sa CCP, tama ba sa CCP ngayon?
06:07Very, very controversial piece, yung art installation.
06:12Kaingin is made of kaingin ashes.
06:15Actually, tatlong taon kong binubuo itong kaingin ito.
06:19Kasi ito yung, before pandemic, ito yung project ko with CCP.
06:24Nung binubuo ko siya, nasunog, exact nung nasunog ang 900 hectares ng Forests of Benguet at a time.
06:35Tapos pumunta kami ng grupo.
06:38Sugod kami habang nasusunog yung bundok.
06:41Sa isip ko, ito yung materiales na gagawitin ko sa art installation.
06:47Meron kasi yung collection ng mga contemporary bululs.
06:49I call them contemporary bululs because hindi ito yung ordinaryong bulul.
06:54Maganda rin yung story niya.
06:55Nakita ko lang din siya sa parang isang wood factory or na collection ng isang naging kaibigan na rin natin na ifugaw.
07:04So, susunogin niya sila eh.
07:07Itong labing tatlong collection ko ng contemporary bululs.
07:10Bigla ko nalang nakita ito.
07:12Tapos, kinuha ko, kinule ko.
07:13Ito yung ginamit kong molde doon sa almost 2,000 bululs na ininstall ko doon sa CCP ground.
07:22Mas lumawak pa yung konsepto.
07:25Nung sumugod kami, puntahan ko yung ground zero sa Mindanao.
07:30Yung gera doon sa Mindanao.
07:31So, tapos, sinama ko din yung mga alikabok sa Quiapo Church.
07:38Nag-art installation ako.
07:39Bawat area sa Pilipinas na pinuntahan ko mula Luzon, Visayas ng Gamindanao.
07:45Nakukulik ako ng mga alikabok or debris na makukuha ko doon sa mga important, for me, important areas ng Philippines.
07:55Nakonektado doon sa gusto kong gawin.
07:57Ito kasing kaingin, you know, kaingin, kaingin is yung way ng mga farmers natin, ng mga kapatid natin na farmers para magtanim sa bundok.
08:07Susunugin nila yung parte.
08:10But ang nangyayari, because siguro nakalimutan o malakas ang hangin, nasusunog yung buong kagubatan.
08:16So, ito yung may mas malalim pang ibig sabihin, actually, itong kaingin.
08:23So, pag ganun, yung mga konsepto mo, or like kung nga magkakaroon ka ng isang exhibit,
08:30kapag ganun ba, parang naiisip mo na lang siya from out of nowhere?
08:34Or parang matagal mo ba siyang binubuo in your mind?
08:38Merong mga pyesa na taon, bago mo mabuo.
08:43At nabubuo siya ng ilang buwan, matagal na panahon.
08:51Meron naman mga konsepto, kanina ko lang binuo.
08:54Ngayon, sumusulat tayo ng mga tula.
08:58Because siguro mas nahilig ulit ako ngayon sa pagbabasa ng Florante at Laura.
09:03At mga iba-ibang, you know, in contemporary world, nakikinig ako ng flip-top.
09:10Nanunood ako ng flip-top.
09:11Ang galing, ang tatalino.
09:12Nakita ko siya?
09:14Natutuwa lang ako.
09:15You know, I mean, from Florante at Laura to flip-top.
09:19Ibang klase, di ba?
09:21Pero, pag sumulat ako minsan, nakikita ko lang.
09:25Meron akong libro, meron akong sketchpad ko.
09:28Yung sketchpad ko, yung ibang pahina, sulat.
09:33So, yan yung mga siguro sa mga susunod na mga exhibition, no?
09:38Yan yung kasama sa konsepto.
09:40Paano ko gagawin isang solid na struktura yung mga salita at titik.
09:44Tignan natin.
09:45Kasi parang, di ba, yun yung concept or parang image natin lagi ng artist.
09:50Somebody na parang the moment inspiration strikes,
09:53maglalabas ng notebook, magsusulat, magdodrawing.
09:56Madaling araw, gumigising ako.
09:58So, pag nagising ka, meron kang konsepto, meron akong katabing panulat at saka, you know, yung sketchpad ko.
10:07Susulat ko na, tapos matutulog ako.
10:09Kasi kinabukasan, malaking tendency na makalimutan ko na.
10:12Sobrang dami po mapasok ng mga konsepto at saka ng mga imahe dun sa isip mo.
10:18Yung mga images, lahat, colors, everything.
10:20Linya, lahat.
10:21Kung siguro kung titignan mo yung utak ko, ang daming iba-ibang nangyayari.
10:28So, palagi ko din hinahanap yung tahimik and, you know, para mabuo ko yung piyasa ko.
10:34Most artists, bata pa lang sila. May hilig na sila sa arts, di ba?
10:40Makikita mo na sa kanila, bata pa lang sila na malikhain sila.
10:43Ganun din ba yung naging kaso sa'yo?
10:46Oh, I think yes.
10:47As early as nine, before pa siguro.
10:51Kasi nung bata ko, magaling na ako mag-sketch.
10:53Pag binigyan mo ko ng, ano mo, probinsya kasi, di ba?
10:55Tapos nag-aaral ako sa elementarya, public school.
10:59So, may mga competition.
11:01So, ikaw na kaagad, nakikita ka ng teacher mo, ng school, ng buong school.
11:05Ikaw yung magaling.
11:07Dito sa pagdodrawing, ikaw na kaagad yung mapipili, no?
11:10Pag-contest nga niya.
11:11Pag-mga contest.
11:12So, ang dami na natin mga sinaliang mga contest.
11:14Hindi lang yun.
11:14Sa bahay, sa mga pagmagkakaibigan, sa school.
11:20Ikaw yung magaling.
11:21Ikaw yung palagi hinihiling na mag-drawing ka ng ganito.
11:26Pero, paano ka napunta from drawing to paggawa ng mga sculptures?
11:31Mahilig ako, Pia, gumawa ng mga kung ano-ano.
11:34Even yung mga binibigay sa aking mga laruan.
11:37Ang tatay ko kasi nasa abroad.
11:39So, magpapadala ng mga G.I. Joe, Heman, kung ano man, no?
11:43Nung habang lumalaki ako, ipinapako ko sila sa Cruz.
11:46Gumagawa ko ng kalbaryo.
11:47Kasi nga yung kinalakihan ko, no?
11:49If you will imagine, doon dumadaan talaga yung pinitensya sa harapan ng bahay namin.
11:54Konting lakad.
11:56Yun na yun.
11:56Sa bataan ko?
11:57Sa bataan ko, sa samalbataan.
11:58Doon ako lumaki.
12:00So, malapit sa dagat, malapit sa bundok.
12:03So, nature talaga.
12:05At saka, sagrado katoliko.
12:07Yung karamihan ng mga tao.
12:09Simbahan na 400 years old.
12:11So, I think yun yung mga influence ko ng kabataan ko.
12:15Pero, magaling talaga akong gumawa.
12:17Kung ano yung hawakan ko, nagagawa ko, nai-sculpt ko.
12:20Ikaw lang ba ang artist sa pamilya?
12:22My uncle is a painter.
12:25Rico Lascano.
12:27Kapatid ng nanay ko.
12:29Natandaan ko din, ang daddy ko.
12:33Magaling din mag-drawing.
12:34Pero, hindi kasi ako lumaki sa tatay ko.
12:37Nasa Amerika.
12:38Ang tatay ko that time.
12:39Pero, sa magkakapatid, ikaw lang ang nag-persona?
12:42Yeah, dalawa lang kami magkapatid.
12:44Sa aming ama.
12:45Ang kuya ko ay musician.
12:46Ay, okay.
12:48Napaka-artistic na.
12:49So, fine arts ang kinuha mo, di ba?
12:52Fine arts.
12:53Visual communication.
12:55So, ang iniisip ko before, advertising.
12:57Kasi yung mga uncle na painter,
12:58meron siyang, may-ari siya ng isang advertising company.
13:02So, ikaw, lumalaki ka sa probinsya,
13:04inuidolo mo yung uncle mo,
13:05dahil siya nga yung magaling, no?
13:07Sa pamilya, no?
13:10Dating sa art.
13:11Ang iniisip ko nun, magtatrabaho ko sa uncle ko.
13:14Kaya nag-advertising ako.
13:15Pero, dun sa college, sa fine arts,
13:17pinupush na ako ng mga teacher ko,
13:19na mag-sculpture ako.
13:21Mag-sculpture ako.
13:21Lumipat na ako sa visual arts.
13:24Sa sculpture.
13:25Ah, sa sculpture.
13:27Pero, sabi na na,
13:28dito, iho, lumipat ka.
13:30Kasi ito yung pinaka-cool na course
13:32dito sa fine arts.
13:34Pagtingin ko gano'n,
13:35lagi ako nagsisitin eh.
13:36Parang wala pa tayo yung sampo dito, sir.
13:38Parang hindi to cool.
13:39Kasi the time,
13:40uso talaga advertising eh.
13:42So,
13:43dami namin sa advertising.
13:45So, the time,
13:46syempre, ang gusto mo,
13:46barkada.
13:47Di ba?
13:48Yun ang gusto mo.
13:49At ayaw ko nang lumipat
13:50kasi nangihinayang ako sa taon
13:52na ginugol ko dun sa course na yun.
13:55Pero, gustong-gusto ko talaga
13:57lumipat sa sculpture.
13:59Pero, doon pa rin ako napunta.
14:01Hindi ka ba nahirapan
14:02nung sinabi mo sa nanay mo
14:04na gusto mo mag-fine arts?
14:05Kasi, di ba,
14:06ang image natin,
14:07pang starving artist.
14:08Di ba?
14:09Mahirap kumita ng pera
14:10bilang isang artist.
14:11Totoo yan.
14:12Advertising pa.
14:13May commercial pa nga nun
14:14tungkol sa artist, di ba?
14:15Ang hirap maging artist
14:16yung magulang nang-isip.
14:19Totoo yan.
14:20Pero,
14:21since siguro,
14:22sa family,
14:24hindi lang ako yung naging fine arts.
14:26Hindi nahirapan yung nanay ko.
14:28In fact,
14:29okay sila,
14:30tinutulak ako.
14:30Hinahatid pa nila ako.
14:32Ang lolo ko,
14:32hinahatid ako sa UP
14:34noong time na yun.
14:35Tagaprovincia kasi kami.
14:36So, usually,
14:37ang description nila
14:38sa mga artist
14:39pa nang nagsistruggle
14:39at the beginning of their careers.
14:42Naranasan mo rin ba yun
14:43yung struggle
14:44sa pag-iingisang artist?
14:45Oh, wow.
14:45Nag-umpisa pa lang.
14:47Mahirap ang buhay.
14:49Nasa
14:49college pa lang ako,
14:52naranasan ko ng magutong.
14:54Hanggang sa
14:55nakapag,
14:57ano ka,
14:57nakagraduate ka na.
14:58Bago pa makagraduate,
15:00ang hirap.
15:01Habang story,
15:02kung pag-uusapan natin,
15:03Pia,
15:03ang karanasan ko
15:05nung sa fine arts ako,
15:07meron nga akong
15:09naging isang talk
15:09nito
15:10na-invitahan ako
15:11sa TEDx.
15:14Noon ko lang
15:15ni-reveal
15:16yung tunay na
15:17karanasan ko
15:18at naging buhay ko
15:18nung college.
15:19Nung college kasi,
15:21marami tayong
15:22gustong itago.
15:24Kasi yung image.
15:26Pag bata ka,
15:28pinaplano mo na
15:28kagad yung
15:29kung ano yung
15:29tingin sa'yo
15:30na mga tao.
15:31Kung gutom ako
15:32nung time
15:32na wala akong pera,
15:34hindi mo ko
15:34ma-iisip na
15:35parang,
15:36gutom ba ito?
15:37Ang forma ako
15:38nung college.
15:38Isa ako sa mga
15:40passionista
15:42sa college of fine arts.
15:44Anong look mo
15:45nung college?
15:4670s.
15:47Dalawa lang yata
15:48o tatlo lang kami
15:48mahaba yung buo.
15:50So,
15:50ang haba nung buo ko
15:51nung college.
15:52Tapos,
15:52naka-ray-ban ako
15:54na aviator.
15:56Pero yung aviator ko,
15:57luma-luma.
15:58Alam mo yung
15:58may oxidation na dito
16:00sa gilid.
16:00Iba na yung kulay.
16:03Nabibili ko sila
16:04sa ukay-ukay.
16:05Lahat ng forma ko,
16:06kung hindi 5 piso,
16:0710 piso,
16:08or 20.
16:08Mahal na siguro
16:09yung 50 pesos.
16:11That time kasi
16:11nag-hirap talaga
16:12yung family namin.
16:13So,
16:15okay na yung
16:15mabigyan ako
16:16ng counting baon.
16:18Pero ang mahal
16:19kasi sa fine arts
16:19piya eh.
16:20Para kang
16:21nagme-medicine.
16:22Kasi yung materials?
16:24Yung materials,
16:25yung mga plates,
16:26tsaka
16:26kahit nasa UP ako,
16:28syempre
16:29nagbabayad pa din ako
16:30sa dormitory ko
16:31kasi hindi ako
16:32kasi hindi ako
16:32napasok sa
16:33libring dorm
16:34noong araw.
16:36Nagbabahid pa rin
16:37yung nanay ko
16:38kasi nahuli ako
16:39nung enrollment.
16:41Magastos.
16:42Magastos pa rin.
16:42So,
16:43ako,
16:43gumagawa ko
16:44ng paraan.
16:45Nag-working student ako.
16:48Tapos,
16:48ang hindi alam
16:49ng mga
16:50classmates ko
16:52ng time na yun.
16:53Pag
16:53dating ng alas 5,
16:56alas 5 ymedya,
16:57umaalis na yung mga estudyante.
16:59Meron akong bag.
17:00Iikutin ko yung buong room.
17:02Buong
17:03College of Fine Arts.
17:05Nakikita ko,
17:06pinitingin ko na yung
17:07mga basurahan nila doon
17:08at sya ka yung mga
17:08ilalim na lamesa.
17:10Doon ako kumukuha
17:11ng mga
17:12tinapon na nila
17:13ng mga gamit
17:14o mga materiales.
17:15Kahit ano,
17:16parang
17:16paint,
17:17tube ng
17:18paint,
17:20mga gamit
17:20na mga
17:21paintbrush,
17:25mga
17:25piraso
17:26ng mga foam,
17:27styro,
17:28kahit ano.
17:29Kung ano man yung
17:30mga naan doon.
17:31Iniipon ko yun
17:31sa bag ko,
17:32Pia.
17:33Tapos,
17:34sino yung gagamitin mo?
17:35Alam ko na
17:35magagamit ko.
17:37Wala akong pambili,
17:38Pia.
17:38Doon time na yun,
17:39mahirap talaga yung
17:40buhay.
17:42Wala akong pambili
17:43ng materiales.
17:45Kaya,
17:46Pia,
17:46magaling ako
17:47estudyante.
17:49Madali kong
17:49iuno
17:49yung mga
17:50pyesa ko,
17:52yung mga grades ko
17:53sa fine arts.
17:55Sa fine arts lang naman.
17:57Yun ang kaming na.
17:58Madala sa kulay ako
17:59nagbabago
18:00or sa materiales.
18:01Iba yung
18:01ginamit kong materiales.
18:05Minsan,
18:05ang pintura ko,
18:06gray.
18:07Merong construction site
18:08sa tabi.
18:09Ginapan ko yung
18:10construction site.
18:11Kumuha ko ng simento.
18:12Yun ang ginamit kong
18:13gray.
18:14Doon sa pyesa.
18:15So,
18:16hanggang sa
18:17nakasurvive ako,
18:19malaki na itulong
18:21sa akin nun,
18:21Pia,
18:22para kung sino ako
18:22ngayon.
18:23Kasi,
18:24hindi ako natatakot
18:25na gumamit
18:26ng mga
18:27materiales na
18:28hindi naman dapat
18:29ginagamit
18:30ng isang artist
18:31para bumuo
18:33ng isang biyasa.
18:34Pero,
18:35testamento rin yun
18:36sa talento mo.
18:37Diba?
18:38Kasi kung nagawa mo
18:39pa rin na makakuha
18:40ng mataas na grade.
18:41Pero,
18:41Pia,
18:42meron ding time
18:44na gusto mo
18:44na ma-give up.
18:46Wala na.
18:47Pumasok ako nun.
18:48Meron akong isang araw
18:49nun,
18:49pumasok ako na parang
18:50namimili ka.
18:52Sakit nga sinantiyad mo.
18:53Gutom eh.
18:54Sikmura mo.
18:55Ang kinakalaban mo,
18:56physically gutom.
18:57Yung question mo
18:58sa sarili mo na parang
18:59tutuloy ko ba ito
19:01o hindi?
19:02Gugutuming ko ba
19:03sarili ko?
19:04Or papalitan ko
19:05ng pagkagutom
19:07para mas malalong matuto.
19:09And eventually,
19:11gagraduate ako,
19:13makakakuha ko
19:13ng magandang trabaho,
19:15matutulungan ko
19:16sarili ko,
19:17mabibigyan ko
19:17ng,
19:18matutulungan ko
19:19magulang ko,
19:20eventually,
19:20matutulungan ko
19:21ibang tao.
19:22Pinili ko yung
19:23gutom na
19:23mas maraming matutunan
19:25at makagraduate ako.
19:27Sinulat ko yung
19:27pangalan ko sa lamesa.
19:30At time.
19:31Sa gutom ko siguro,
19:32yan ako,
19:32mas pinili ko.
19:33Pumirama ako dun sa lamesa.
19:35Dun sa lamesa,
19:36dun sa,
19:37dun sa UP Fine Arts.
19:39Nukit ko pangalan ko,
19:40Jinggoy Buen Suceso.
19:43Nukit ko,
19:43wala lang.
19:44Pagkapili ko,
19:45pagkasulat ko,
19:45sabi ko,
19:46tutuloy kong mag-aral.
19:50Siguro,
19:50magpapasalamat ako
19:51na sarili ko,
19:52pinili ko na
19:53ituloy ko.
19:55Hindi ako magpatalo sa gutom.
19:56Kasi kung pinili mo
19:57na huminto,
19:58parang maiiba yung
19:59takbo ng buhay mo.
20:00Saan galing yung maturity
20:03or yung pananampalataya
20:05to pursue your art?
20:10Nabanggit mo yung maturity
20:11and yung pananampalataya,
20:12Pia?
20:13I think yung,
20:13ngayon naalala ko,
20:15nababanggit nung maraming
20:17kaibigan or tao,
20:19mga nakakasalumuha ko,
20:20nakasama ko,
20:22yung maturity level ko
20:23ang taas,
20:24parang advanced.
20:26Dun sa mga kasing edad ko.
20:27Sa bagay,
20:28nine years old ka palang
20:29gumagawa ko.
20:30Kahit na ngayon,
20:32ang mga barkada ko talaga
20:33mas mga matured
20:35na mga tao na gusto ko,
20:38parang siguro,
20:39automatic sa akin,
20:40parang gusto ko
20:40may matutunan ako dito.
20:43Hindi ko naman sinabi na
20:44ang matutunan ko
20:45sa kasingidaran ko
20:47ay inuman
20:47at masaya rin yun.
20:49Pia,
20:49minsan nagre-relax ka rin naman.
20:51But,
20:51I think,
20:52mas gusto ko yung,
20:54alam mo yun,
20:56ahed na kasi sila eh.
20:58Marami na kasi silang naranasan eh.
21:00So,
21:00kung kakwentuhan ko,
21:02yung mas marami na naranasan sa akin,
21:04baka sakali,
21:06yung tutuntungan ko,
21:07maigaguide na ako.
21:09Siguro,
21:10yung mas hahakbangan ko,
21:12hindi ako matitinig.
21:13Pero,
21:14okay lang din naman matinig.
21:15Kasi,
21:16sa akin,
21:17I always choose,
21:19actually,
21:19I always choose
21:20na mahirapan ako eh.
21:21Para mas lumabas
21:23yung totoong ako.
21:25At dun sa decision making,
21:26hindi palaging
21:27ah,
21:28relax.
21:30Mas,
21:30sa akin,
21:31mas,
21:31mas napapakita ko kung sino ako.
21:34Ah,
21:34yung pagkatao ko,
21:35yung personalidad ko,
21:36at saka yung pagiging artist ko dun sa
21:38mas mahirap na,
21:40ah,
21:41time,
21:42or area.
21:43Nasanay siguro ako,
21:44kasi ganun ako ng bata ako.
21:45So,
21:45yung influence rin ng family mo,
21:48no,
21:48at that time?
21:49Oh yeah.
21:49ah,
21:51ang bait ng nanay ko eh.
21:52Pia,
21:52kumimbra naman ako papasalamatan
21:54at ang mga tao na,
21:55ah,
21:56sumusunod at tumatangkilig sa akin,
21:58ah,
21:58natutuwa sa akin,
21:59no,
21:59mga na,
22:00na-inspire sa akin,
22:02salamat sa nanay ko.
22:03Kasi napakabait ng nanay ko.
22:06Ah,
22:08mahal ko nanay ko eh.
22:09Yun yung,
22:10naano ko eh,
22:11palagi ako na-inspire dun sa kabaitan
22:13at saka kababaan ng loob.
22:15Kasi kahit nasan tayo makarating,
22:17Pia,
22:18ah,
22:19yun ang pinipili natin,
22:21no,
22:21yung kababaan ng loob.
22:23Yeah.
22:23Oh,
22:24so kaya pala,
22:24no,
22:25very humble ka pa rin.
22:27Hopefully.
22:28Kasi pagpasang mo pa lang,
22:29di ba?
22:29I mean,
22:30syempre kami,
22:31we're thinking,
22:31oh,
22:31jingko yabang suceso,
22:32international artist,
22:34di ba?
22:34Parang acclaimed ka,
22:35even outside the Philippines.
22:37Pero pagpasang mo parang,
22:38hi,
22:39hello,
22:40sobrang,
22:40ano,
22:40sobrang easygoing,
22:41relaxed.
22:42One time,
22:43no,
22:43sa,
22:44madalas tayo na-invitayan sa mga
22:46university and college,
22:48colleges,
22:49to talk.
22:50Akala kasi nila,
22:52merong isang isudyante dun
22:53na nagsabi,
22:55akala namin,
22:56sir,
22:57ito ka na.
22:58Parang ito na yung imahe mo,
23:00ito na yung nakikita sa'yo.
23:02Pero,
23:03yun nga,
23:04maganda nga nalang nalalaman
23:05kung saan ka nanggaling
23:06at kung sino ka talaga.
23:09Kasi,
23:10ang daming nagiging ibig sabihin eh.
23:13Pag nakita ka nila,
23:14seryoso ka,
23:16ito yung nakadamit ka na ganito,
23:19paano ka magsalita,
23:20tsaka yung mga pinupost mo
23:21sa social media,
23:23at tsaka yung mga
23:23nagpo-post sa'yo
23:24sa social media,
23:25yung mga tao din na
23:26pinag-uusapan
23:27kung sino ka.
23:28Akala nila,
23:31yun ka na.
23:32But,
23:33ang mas maganda,
23:34malaman kung sino ka
23:35at saan ka nanggaling,
23:36saan ka nagmula.
23:37Siguro,
23:38mas maiintindihan nila
23:39yung ginagawa mo
23:41o yung,
23:42sa akin,
23:42sa artist,
23:43yung pyesa mo
23:44kung bakit ganun.
23:45So,
23:46madalas ka pa rin ba
23:46umuwi sa prominsya?
23:49Recently,
23:49madalas
23:50because salamat
23:51sa mga bagong highways.
23:53Before,
23:54parang 8 hours na yata
23:56or 9 hours na ang biyahe.
23:58Because of this,
23:59kasi taga Alfonso Cavite kami,
24:01sa south na kami natira.
24:03But,
24:03simula nung pinaganda na
24:04yung mga roads,
24:06mas masarap
24:07ng umuwi.
24:07Mas masarap
24:08ng tumambay ulit
24:10kung saan ka nanggaling.
24:11Well,
24:11speaking of yung mga
24:12na-popost
24:13or nakikita sa social media,
24:14syempre nakikita namin
24:15yung clientele mo,
24:17talagang influential,
24:19and then there are
24:20celebrities
24:21sa clientele mo.
24:22May times ba
24:23na
24:24na-intimidate ka rin
24:26sa clients mo
24:27or pag meron silang
24:28pinapagawa sa'yo,
24:29parang
24:30nasa starstruck ka ba
24:32sa kanila?
24:33Ano,
24:34madalas.
24:35Yeah,
24:35um,
24:36of course,
24:37no?
24:37I mean,
24:37na-starstruck tayo
24:38kasi
24:38yung mga kilalang tao,
24:40no?
24:41I-meet tayo
24:42at
24:43kakausapin tayo,
24:45merong
24:46kakatiwalaan tayo
24:47para gumawa ng mga pyesa
24:48para sa kanila.
24:49Madalas,
24:53na-starstruck pa rin ako.
24:55Naihiya pa rin tayo,
24:57pero,
24:58syempre,
24:58you need to be professional.
25:01Pagkausap ka,
25:02minsan nagkakabaligtad sila pala
25:03yung na-starstruck sa'yo.
25:07Nakakatuwa.
25:07Nabanggit mo na,
25:08it's important yung
25:09napapass on,
25:10diba,
25:10down to the different generations.
25:12Alam namin na you,
25:13you have children of your own,
25:14meron ka ng dalawang anak,
25:16mahilig rin ba sila sa,
25:17nakikitaan mo na ba sila
25:18ng hilig sa art?
25:20Naturally,
25:21itong dalawang bata,
25:22si Malaya at saka si Mayumi,
25:23si Ate Mayumi
25:24at si Malaya,
25:25are artists sila eh.
25:26Meron talagang,
25:28innate sa kanila
25:28yung pagiging artist.
25:29Ano yung medium nila?
25:31Pagdating sa pintura
25:32at saka sa pencil,
25:34sa pen,
25:35magaling talaga
25:35ang babae,
25:36si Mayumi.
25:38Kahit sa pagsulat.
25:39Si Malaya,
25:40magaling sa construction.
25:42May mga Lego siya,
25:44so,
25:44binubuo niya.
25:45Or ngayon,
25:46meron siya mga mga
25:47ni-start na mga graffiti,
25:48sculptural graffiti,
25:50graffiti pieces niya.
25:51So,
25:52magaling,
25:52magaling itong mga bata na ito.
25:54Hopefully.
25:54Manas na tatay?
25:55Or may ambag din si Mami.
25:57Siyempre,
25:57dapat.
25:58Business,
25:59business,
25:59business,
26:00business.
26:00Yeah,
26:01business,
26:01si Mami,
26:01business.
26:02But,
26:02sa art,
26:04talagang I think,
26:05you know,
26:05malaki yung influensya ko
26:06kasi lumaki ang mga bata
26:08sa ganung environment.
26:10So,
26:11yes,
26:11naturally,
26:12ganun yung matututunan nila.
26:13Your wife,
26:14of course,
26:15is Miss Mutia Crisostomo,
26:16Laksa,
26:18who used to be
26:19an actress,
26:20but sabi mo,
26:21she also went into
26:22the corporate world.
26:23Ano ba kayo nagkakilala?
26:25Actually,
26:25kinumission niya ako
26:26habang nasa
26:28Unilever
26:30that time.
26:32Lumipat siya
26:32ng Singapore.
26:33and they're looking,
26:35she's looking for
26:36an art piece
26:36para sa bagong bahay
26:38sa Singapore.
26:40Tapos,
26:41nakita nga nila
26:41itong pyesa ko,
26:43nakakaiba.
26:44Hindi katulad
26:45ng ibang mga
26:45painting
26:46or sculpture.
26:48Parang iba yung,
26:49that time kasi,
26:50parang biniburn ko
26:51yung aluminum.
26:52So,
26:53yun na yung start.
26:53So,
26:54after kinumission
26:55yung artist,
26:57nakuha yung artist
26:58mismo.
26:59So,
26:59forever na siyang
27:00may artwork.
27:01Nakamission yung
27:03actual artist.
27:04Oh, yeah.
27:05Yun na nakuha.
27:06Pero siya ba?
27:07Kasi,
27:07syempre,
27:08she's an actress.
27:09That in itself
27:10is a craft.
27:11So,
27:11may artistic ability
27:13na ba siya?
27:13Yeah,
27:13actually,
27:14now,
27:15our business is
27:16doing baby dresses.
27:19You know,
27:19fashion naman siya ngayon.
27:20Kasi yung dream niya,
27:21before nung bata pa siya,
27:23to design dresses.
27:26So,
27:27ngayon,
27:27napagbigyan na siya
27:28na gawin niya yung dream niya.
27:29Pero,
27:30humingihingi ka ba
27:30ng input from your wife and kids?
27:32Pag meron kang isang piece
27:33na ginagawa,
27:34kung wari,
27:34in the middle of the process,
27:35sabihin mo ba,
27:36guys,
27:36okay ba ito?
27:38Minsan siguro,
27:39nangyayari yun.
27:41Mas madalas,
27:42may mga,
27:45may mga usapin.
27:47Iba kasi yung iniisip nila,
27:49sa iniisip ko.
27:50Pero okay yun,
27:51batuhan ng mga konsepto.
27:54Okay din yun.
27:55Tapos,
27:55eventually,
27:56pinapabayaan nila ako.
27:57Kasi hindi ako nagpapatalo.
27:59I read,
28:01I don't read,
28:02I watched your video nga,
28:03tapos sabi mo nga na,
28:04you like to break the rules.
28:06Has it always been that way?
28:07Na pala talaga,
28:08hindi ka susunod?
28:09Alam mo,
28:09rebelde ako.
28:11Hindi ako sumusunod.
28:12Bata pala.
28:12Merong isang art critic
28:14na sumulat sa akin na,
28:16Jinguay Buenceso is the rebel of Philippine art and design.
28:22Siguro,
28:22nakita niya talaga na hindi ako sumusunod.
28:24Sa earliest yung mga,
28:26ano ko,
28:26yung mga,
28:26ng career ko,
28:28hindi talaga ako sumusunod.
28:30Kung meron mang rule sa art,
28:32na sinusunod siguro,
28:33yung rule na paggamit ng canvas,
28:35paggamit ng pintura,
28:38paggamit ng,
28:38dapat ganito yung gawin mo,
28:41ganito lang ang dapat mong gawin,
28:43hindi na ako sumusunod doon pala.
28:45Hindi ko makakalimutan,
28:47siguro,
28:48yung isang pinaka-importante na desisyon
28:51at ginawa ko sa career ko
28:52nung maimbitahan kami.
28:54Kasi,
28:54galing ako sa Singapore,
28:55pagpapasok ako sa Pilipinas,
28:57hindi naman magpagkakailan
28:58na malagang merong industriya
29:00ang art dito sa Philippines.
29:02So,
29:02si Mutya ay malapit sa mga tao,
29:06sa industriya,
29:08naimbitahan kami
29:09sa isang dinner.
29:11Andito yung mga masters.
29:13Andiyan yung mga masters.
29:14Excited ako
29:14to be with a masters
29:17in one table.
29:18Tapos,
29:19na pinag-uusapan na,
29:20in-interview ko,
29:21ba yung ginagawa mo?
29:22So, hindi nila alam yung mga,
29:23or may idea sila doon
29:24sa mga materiales
29:25na binabanggit ko
29:26at sa mga art
29:27na ginagawa ko.
29:28Pero,
29:28hindi sila yun.
29:30Ang sa kanila,
29:31mga breasts
29:32or stainless
29:33na painter,
29:36painting,
29:37oil paint,
29:38or acrylic.
29:39So,
29:40alam mo,
29:41nung sinasabi ko nga,
29:42walang din sila interested.
29:43Ang gusto nila,
29:44turuan ako.
29:45Hindi,
29:46dapat ganito gawin mo.
29:47Dapat ganito gawin mo.
29:48Masters na mga ito.
29:49So,
29:50yung pagiging idolo ko
29:51dun sa mga masters,
29:52lumabas na lang ako.
29:54Excuse mo na ako.
29:55CR.
29:56Excuse mo na ako.
29:56CR mo na ako.
29:57Ganito.
29:58May gagawin ako.
29:59Invite ko na yung asawa ko.
30:01Dito na ako sa labas,
30:02umuwi na tayo.
30:03So,
30:04yun pa lang,
30:05lumalabas yung pagiging rebelde ko
30:06dun sa,
30:07kasi sa isip ko,
30:09hindi nila naiintindihan
30:10kung anong ginagawa ko.
30:12Balik ako sa studio,
30:13tapos palagi ko,
30:14at inulit-ulit ko sa utak ko
30:16at saka sa puso ko.
30:18Hindi nila alam
30:19yung ginagawa ko.
30:21Hindi nila alam
30:22ang gagawin ko.
30:23Alien ako dun sa
30:24buong grupo.
30:26Therefore,
30:26tama ako.
30:28Yun ang inisip ko.
30:30Kung makikiniging
30:30mamaliin nila yung
30:32kung ano yung path
30:32na tatahakin ko.
30:35Kasi,
30:35sa paggawa ko,
30:37sa pigbuild ko
30:37kung sino ako ngayon
30:39sa industriya,
30:40kung ano ko ngayon
30:41sa industriya,
30:42pinlano ko eh.
30:44Hindi ko mapaplano
30:45kung tutulad ako
30:46sa kanila
30:46or sa grupo.
30:48Mapapansin mo,
30:48Pia,
30:49marami akong kaibigan
30:50sa industriya,
30:52marami akong
30:52kausap sa industriya,
30:55pero wala akong
30:55sinasamahang grupo.
30:57Meron akong sarili.
31:00Hindi na mahalaga
31:00sa akin
31:01kung ano yung mga
31:02pag-uusapan
31:04or award
31:05or dito sa ano
31:06natin.
31:07Hindi na mahalaga
31:07sa akin yun.
31:08Ang mahalaga
31:09kung ano ka
31:11sa susunod na
31:12henerasyon,
31:13kung ano ka doon
31:14sa isang pahina
31:16ng aklat.
31:18Kung ano kang
31:19isusulat
31:20doon sa history
31:21ng Philippine art.
31:23So,
31:23yun ang pinakamahalaga
31:24sa akin.
31:26Hindi dahil
31:27na-influensyahan ako
31:29ng isang artist
31:30or isang grupo.
31:32Yun ang ginawa ko
31:32kasi kailangan ko.
31:34Gutom ako nun,
31:34Pia.
31:35Kailangan ko pumili.
31:36Madaling kumita ng pera
31:37kung sasama ako
31:38sa kanila.
31:39Pero,
31:40pinili ko magutom.
31:42Palagi ko palagi
31:43pinipiling magutom.
31:44Kahit na may asawa ko,
31:45may pamilya ko.
31:46Palagi kong pinipili
31:47na magugutom ako dito,
31:48tama ako,
31:48tama ako.
31:49Ito yung gagawin ko.
31:51Hanggang sa
31:51narating ko
31:53or nararating ko
31:54yung gusto kong puntahan.
31:56And ngayon,
31:57kasi diba parang
31:58gaya ng sinabi namin
31:59kanina sa introduction,
32:00you're really changing
32:01the landscape
32:02of Philippine art and design.
32:03Kasi yung ginagamit mo
32:04na materials,
32:05ganyan.
32:05Hindi yung pangkaraniwan.
32:07And ngayon,
32:08may mga gumagaya na rin.
32:10Nakakalungkot,
32:11no, Pia?
32:12Meron ng mga gumagaya
32:13at nakatecate na rin sila
32:18ng tawag ko.
32:20Kailangan natin pansinin.
32:21Alam mo,
32:22yung mga,
32:23hindi ko masabing artist,
32:25pagka gumagaya ka eh.
32:27Kasi,
32:28alam mo,
32:28this is a God-given talent.
32:30Magagaling naman sila
32:31kasi nga,
32:31they're trying eh,
32:32di ba?
32:33Pero ako,
32:34I don't support.
32:35Talagang,
32:36sinesermonan ko
32:37yung mga,
32:38mga bata na ito,
32:41yung mga,
32:42minsan nga,
32:43mas,
32:43mas,
32:44kasing edad mo,
32:45no,
32:45kailangan mong sabihin eh.
32:47Kailangan hindi ka magwalang kibo.
32:49Kasi,
32:50tulong mo yun sa kanila.
32:51Lahat namang masama.
32:52Pero,
32:53gusto ko lang sabihin sa kanila
32:54na huwag kang matakot magutom.
32:56Maniwala ka dun sa gusto mong gawin.
32:58Gusto mo,
32:59dun sa talento na binigay sa'yo
33:00sa araw na ito.
33:02Binigay ka ng Panginoon
33:03ng talento,
33:04ng oras,
33:05ng hininga,
33:06ng puso,
33:07ng isip.
33:08Gamitin mo
33:09ng tama.
33:10So,
33:11hindi gumagana sa'yo
33:12yung imitation
33:13is the best form of flattery?
33:16Pia,
33:16hindi pwede eh.
33:18Sayang,
33:19ang talento.
33:19Ako naniniwala ako
33:20sa talento ng bawat isa.
33:22Kung mali na yung ginagawa,
33:24kailangan mo sabihan.
33:26Huwag natin gawing
33:27tama ito.
33:29Or,
33:29sabihin natin na,
33:31may mga tao nagsasabi siya,
33:32oh,
33:32dapat natuwa ka.
33:34Na,
33:35ginagaya ka ka,
33:37sikat ka na.
33:38Parang mali.
33:39Kasi,
33:39eventually,
33:40pia,
33:40lalamunin yung tao kawawa.
33:43Actually,
33:43ganun yung perspective na yun,
33:44na hindi lang naman para sa'yo yun eh,
33:46para rin dun sa nanggagaya.
33:48Diba?
33:48Oo.
33:49Tinutulungan mo siya.
33:50Lahat nun,
33:51lahat ng mga,
33:52ano,
33:52mapababae,
33:53lalaki,
33:53marami.
33:54Tinatawagan ako,
33:55nagpapaalam naman.
33:57Minsan,
33:57yung iba yung hindi na nagpapaalam,
33:59makikita mo na
34:01bangit eh.
34:02Hindi maganda.
34:03For a Filipino artist,
34:06to,
34:07to,
34:08ano,
34:08parang to say to public,
34:11you know,
34:11na this is me,
34:13this is my original work.
34:14Hindi maganda.
34:16Isisingit ko lang,
34:17kasi,
34:17diba sabi mo,
34:18as a Filipino artist,
34:19parang meron,
34:19pinaprotectan rin natin yung imahe
34:21ng Filipino artist,
34:22diba?
34:22Dapat.
34:23Oo.
34:23So,
34:24how would you describe yung pagkakaiba
34:25ng art scene abroad
34:27at art scene dito?
34:27Kasi sabi mo,
34:28nagtrabaho ka na sa Singapore.
34:30Tapos,
34:30actually,
34:31ang art scene sa abroad,
34:33like Singapore
34:34and Hong Kong,
34:35mas malaki lang talaga.
34:37Kasi buong mundo
34:38nakatutok doon eh.
34:39Pero sa Pilipinas,
34:41kung pag-uusapan natin
34:43yung art scene dito sa Pilipinas,
34:44malaki na rin.
34:45At talagang,
34:46ano,
34:48lumalaki pa.
34:49I think sa akin,
34:50mas lumalaki pa.
34:51So,
34:52what do you hope people
34:53take away
34:53from your art,
34:55your installations,
34:55your sculptures,
34:56when they see it?
34:58Alam mo,
34:58every time I
34:59got a chance
35:01to create
35:03a public,
35:05a site-specific
35:06or public art,
35:08palaging
35:08ang
35:09lagi kong hinihintay
35:11yung connection eh.
35:13Alam mo,
35:13yung natapos muna siya
35:14at pupuntahan na
35:15ng mga tao.
35:17Tapos,
35:17paano nila,
35:19paano yung connection nila
35:20dun sa pyesa?
35:21Kasi iba-ibang tao,
35:22iba-iba pakiramdam.
35:23So, I think,
35:24if you created a piece
35:25sa isang area,
35:28siya yung puso
35:29o siya rin yung kaluluwa.
35:32So, yung patuloy na
35:33kumukonekta
35:35dun sa buhay,
35:37dun sa area
35:38na nasasakupan niya.
35:40When you look back
35:41at your career,
35:41sa dami ng mga
35:43nagawa man ng pieces,
35:44para sa'yo,
35:45iba kasi pag tinanong mo
35:47sa iba eh,
35:47or sa mga art critics,
35:48pero para sa'yo,
35:50ano yung mga naging
35:50milestones
35:51or milestone pieces
35:53throughout your career?
35:55Oh, wow.
35:57Kasi ang dami kong
35:57mga series, no,
35:58na mga ginagawa.
35:59Pero pagka nakita kasi
36:00ng mga tao,
36:01they know,
36:01at least, no,
36:02maano na na,
36:03oh, this is
36:03jingway buhay suceso
36:04sa pieces.
36:07Siguro,
36:08when I was nine years old,
36:09paborito ko yun,
36:10yung mga knuckle duster.
36:12Nagagawa tayo
36:13ng mga pyesa nun,
36:14may inspired tayo yan.
36:16Itong
36:17origami,
36:20dahil kakaiba siya, no?
36:21Yung origami series
36:22is composed of
36:23folded
36:24and crumpled
36:25powder-coated
36:27metal
36:28or aluminum.
36:29Yung talagang tatak-jingway buhay suceso.
36:31Okay, pag nakita mo, no?
36:32Sino ba naman
36:33ang artist
36:33naslulukot
36:34ng metal
36:34at nilalagay doon
36:36tapos magugustuhan
36:37ng mga tao
36:38bigla
36:39na gusto nilang
36:40sobrang laki
36:41sa area,
36:43sa bahay
36:43or sa building
36:44ng isang building
36:45na doon
36:46yung buong
36:46pyesa
36:46na yun.
36:47Diba?
36:49Madami mga
36:50pyesa eh,
36:50Pia.
36:50But,
36:51I guess,
36:52yung dalawa na yun,
36:53yung
36:53isang milestone
36:55din
36:55dun sa
36:57ano,
36:58sa career.
36:58Pag pinag-usapan natin
37:00yung sculpture,
37:02ngayon,
37:03marami tayong ginagawang
37:04mas malalaking
37:05art pieces.
37:07Pinakamahalaga,
37:08Pia,
37:09yung
37:09almost 2,000
37:11bululs
37:12na hinahanapan natin
37:14ngayon
37:14ng mas magandang
37:16ibig sabihin
37:17kasi I'm about to launch
37:18the Adapt a Bulul
37:19project.
37:20Ito yung mga
37:21yung Adapt a Bulul
37:23doon sa
37:24galing sa CCP
37:25and I will donate
37:26or I will allot
37:27the funds
37:28para sa
37:28reforestation
37:29of Philippine Forest.
37:31So,
37:32papunta na tayo doon,
37:33Pia,
37:33to give back na tayo.
37:35Marami rin tayong
37:36mga tinutulungan na,
37:38alam mo,
37:39meron tayong mga
37:40tumuntulungan
37:40ng mga breast cancer
37:41group,
37:43mga bata natin
37:44na pinapagamot
37:45at hopefully
37:47makapagpatayo tayo
37:48ng mga schools
37:48and clinics
37:49sa ibang parte
37:50ng,
37:51malalayong parte
37:52ng probinsya
37:53at makatulong
37:56tayo sa mga
37:56IPs,
37:57brother and
37:58sisters natin,
37:58mga indigenous
37:59people,
38:00makapagpatayo tayo
38:03ng mga
38:03amphitheater
38:04para
38:04to gather
38:07their
38:07activity
38:08at puntahan
38:10ng mga tao
38:10at makita.
38:11Napakagandang makita
38:12that yung art mo
38:13is giving back
38:14already.
38:15Kasi syempre,
38:15art is for everyone
38:16naman talaga.
38:17Pero yung actually
38:17giving back
38:18with these projects
38:19and different
38:20ways of
38:23parang
38:23creating funds
38:25for
38:25things needed
38:26in different
38:27communities.
38:28Parang doon namin
38:29nakikita yung
38:29personality mo
38:30as an artist
38:31na hindi pwedeng,
38:32dito lang yan,
38:33parang it's
38:34for a greater cost
38:35talaga,
38:35for the greater good.
38:36Because I believe
38:37that this is a
38:37God-given talent.
38:39Hindi ito para sa atin.
38:40Diba?
38:41Apag binigyan tayo,
38:42ako pagka
38:42gumising ako
38:44itong araw na ito,
38:46alam ko na
38:47yung buhay ko,
38:48ang talento ko,
38:50bigay ng Panginoong
38:51Yesus.
38:51Hindi ito lang
38:54bigla lang
38:55nasa iyo.
38:56So,
38:56sa akin,
38:57ang respeto ko
38:58at pagmamahal ko
39:00sa nagbigay sa akin
39:03ng buhay,
39:05Panginoong Yesus.
39:06Sa akin,
39:08yun yung palaging
39:08gamit ko eh.
39:10Hindi natin alam
39:11kung bukas
39:12andito pa ba tayo?
39:14Hanggat kaya natin
39:15tumulong
39:16through art,
39:17this God-given talent,
39:19we will give.
39:20We will give.
39:21Sana itong mga
39:22susunod na mga
39:23proyekto ko,
39:25i-involve ko na
39:26yung mga tao
39:26na mga
39:28ano,
39:29gusto na tumulong
39:30sa atin
39:31sa mga project.
39:33Gawin natin,
39:34gamitin natin
39:35ng pondo
39:35para sa
39:36mga kababayan natin
39:38na mas
39:38nangangailangan pa.
39:39So, Jingoy,
39:40your career,
39:41more than
39:4120 years na yan?
39:42Diba?
39:42Mga ng 20 years na.
39:43Pero mahaba pa yan.
39:45So,
39:46sa tingin mo,
39:47saan papunta itong
39:47art mo,
39:49yung career mo?
39:50Alam mo,
39:50one of the
39:51parang
39:52dream project
39:53na
39:54makatrabaho ko
39:56ang mga
39:57magagaling
39:58mahuhusay
39:59na mga
39:59mga arkitekto
40:00at mga
40:01engineer
40:02dito sa
40:02Pilipinas
40:03and abroad
40:03at gumawa na
40:04ng mga
40:05building.
40:06Kung
40:06imagine mo,
40:07yung buong
40:07sculpture ko,
40:08yung origami,
40:09it will be
40:09a building
40:11for
40:12an institutional
40:14building.
40:14It can be a
40:15contemporary
40:16art building.
40:18parang ganun.
40:20So,
40:20simbahan.
40:22Hindi na
40:22pupwede.
40:23Hindi na parang
40:23in-imagine ko,
40:24hindi na panay
40:25tuwid
40:25or
40:26laging
40:27square,
40:28lahat.
40:29But I think
40:30it's more of like,
40:31you know,
40:32sculptural building.
40:33Sana matuloy.
40:35Aabangan namin yan.
40:36Thanks,
40:37Jinggoy.
40:38Maraming salamat.
40:39We are now going
40:39beyond the headlines
40:40and the different narratives.
40:45This is
40:46Confessions of an Icon
40:47where we sit down
40:48with the legends
40:49and ask him the questions
40:50that others are afraid
40:51to ask.
40:52Welcome to
40:53Confessions of an Icon,
40:54Mr. Jinggoy.
40:55Buen suceso.
40:56What is the one question
40:57you hope that
40:58no one ever asks
40:59about your art?
41:01Wow.
41:02Recently lang,
41:02parang nakatagap ako.
41:05Pwede po bang
41:06kukopyahin
41:07ang piyesa mo?
41:08So,
41:09hindi ko alam
41:09paano ko nasagutin.
41:10But eventually,
41:11nasagut ko din.
41:12What is the weirdest
41:13thing you've ever used
41:14as a hammer?
41:15Oh, wow.
41:16The first origami piece,
41:18gumamit ako
41:20ng baseball bat
41:20at saka
41:22takong ng boots ko.
41:23Yan, totally.
41:24Huwag ganun katiba
41:25yung takong ng boots mo.
41:26Oh, mahilig ako sa boots.
41:27May mga collection ako
41:28na matitibay na boots.
41:29So, talagang
41:29yun ang sculpture,
41:30ano ko,
41:31sculptor boots ko.
41:33And anong inspiration
41:34nun?
41:35Ah, crumpled pieces
41:36as in
41:37inspired from
41:39a origami na papel
41:41na ginawa ko
41:41tapos kin-rumpled ko.
41:43So, kasi
41:44ano yun eh,
41:45mas importante sa akin
41:47yung
41:47ideation
41:48of the process.
41:50Hindi tayo makakarating
41:51dun sa magandang origami
41:52kung hindi tayo
41:53nalukot
41:54at
41:54dumaan dun sa
41:56hirap.
41:58Ang ganda naman, no?
41:59I think very personal.
41:59Very message na yun.
42:00Very personal.
42:01Very personal.
42:02What is the one tool
42:03you own
42:04that scares you a little?
42:06Oh, nakuwa.
42:07Wow.
42:08Lagi akong takot
42:09dito sa pamputol ko,
42:10yung
42:11aluminum cutter ko.
42:13Okay.
42:13Sobrang talib dun,
42:14puro ngipin.
42:15Tapos,
42:16ginagamit ko yun.
42:17So,
42:18one time,
42:19you know,
42:19ina-imagine ko
42:19pagka yun yung
42:20na-accidente ako
42:21talagang...
42:22Dikuryente ba yun?
42:24Warak yun, yeah.
42:25So,
42:25nakabala yun
42:27sa machine.
42:29Oh.
42:30Takot ako dun.
42:31Okay.
42:32Wow.
42:33Mas takot ako dun
42:34kesa dun sa
42:34molten aluminum.
42:36Yung
42:36mga ilang kilong
42:39aluminum
42:39ang tinutunaw
42:40sa isang buong lata.
42:42Kasi maingat ako dun eh.
42:43Tsaka,
42:44naka-crane naman yun
42:45so hawak mo yun.
42:46Hindi na-drive mo
42:47ng maayos.
42:48Yun naman,
42:49sumasabog din.
42:50Natatakot din ako dun
42:50kasi pwedeng
42:51pwede kang mabuhusan
42:52ng aluminum.
42:53Hindi ito yung
42:54maliliit na aluminum
42:55na nilalagay mo lang
42:56sa lata.
42:56Ito yung
42:56malaking barrel
42:58ng aluminum.
42:59Bolt and lava.
43:00Parang gano'n.
43:00Tapos,
43:01marami na rin
43:02na-accidente dun.
43:02But,
43:03ano tayo dun.
43:04Maingat tayo dun.
43:05So,
43:05full gear,
43:06everything.
43:07Oo nga, no?
43:07So, parang
43:08kailangan mo rin pala
43:08i-implement yun
43:09dun sa studio nyo?
43:10Hirap.
43:11Oo, kailangan.
43:11Safety guidelines.
43:12Safety lahat.
43:14Suot,
43:14uniform,
43:15everything.
43:16At saka,
43:17seryoso,
43:18syempre,
43:18hindi pwedeng
43:19hilo ka
43:20or puyat ka
43:20nakainom ka
43:21or what.
43:22Kasi marami rin
43:22na-accidente
43:23doon sa
43:25studio.
43:26Okay.
43:27Ingat ka tayo dun.
43:29What is the most
43:30unexpected compliment
43:31that you've ever received
43:32about your work?
43:33Wow, compliment?
43:36Ah,
43:36may nagsabi rin,
43:37your art is sexy.
43:39Hindi ko alam ba?
43:41Hindi ko alam
43:41kung paano
43:42kayo yung sexy.
43:43Siguro,
43:43nasabi niya,
43:44your art is macho
43:45or what,
43:46or what.
43:46I don't know.
43:47I mean,
43:47hindi ko alam.
43:49Sige,
43:50if your sculptures
43:51could talk,
43:51what could they say?
43:52Gusto kong
43:53i-connecta dun
43:54tuloy sa sexy.
43:57Aray.
43:59Pagkatapos kong
44:00manipulate,
44:02kasi I use my body.
44:04Parang na-romansahan
44:06yun between
44:06the material
44:08and ano.
44:10So,
44:10makikita mo talaga
44:11I use my
44:11lahat ng party
44:12ng katawan ko
44:13pag gumagawa ko
44:14ng pyesa.
44:15Kapag hinuhulma.
44:16Kapag hinuhulma,
44:17kapag ginagawa.
44:20Karamihan,
44:20I use my body.
44:23So,
44:24siguro,
44:24pag natapos,
44:26ako,
44:26salamat.
44:28Masarap.
44:29You know?
44:29I don't know.
44:33Hindi ko alam.
44:34Eh,
44:34physical din pala yun.
44:36Hindi ko alam.
44:37Ayun na yan ako.
44:37So,
44:38wow.
44:38I don't know.
44:39Yun na yan ako.
44:40Di ba?
44:42Masakit eh.
44:43Oo,
44:43masakit.
44:44Okay.
44:44Worth it naman daw.
44:45Worth it.
44:47What's the one thing
44:47you secretly
44:48want to sculpt
44:49but haven't dared to yet?
44:53Meron akong isang,
44:54ano,
44:54meron akong gustong-gustong gawin.
44:57No?
44:58It's a,
44:59as a nude sculpture.
45:01Pero,
45:02body form.
45:04So,
45:04molded,
45:05molding,
45:05imamold ko yung mga,
45:06ano,
45:07mga parts ng body.
45:08So,
45:09I think,
45:09intriguing also.
45:12Kailangan planuhin.
45:14Mabuti.
45:15With a model.
45:16you know,
45:19I think,
45:20ano yan,
45:20kailangan paghandaan.
45:21Kasi hindi lang
45:22bago sa magmolde.
45:23Ayoko lang nung basta gagawin eh.
45:26Gusto ko nire-research ko,
45:27tapos may connection,
45:28may sulat,
45:30everything.
45:31So,
45:32yun ang mga,
45:33iniisip,
45:33mga,
45:34susunod na mga,
45:35ano,
45:35na mga projects.
45:36Naka-line-up na.
45:38What is the most unexpected place
45:39you've found inspiration
45:40for a piece?
45:41O, yun,
45:41pinag-uusapan na natin,
45:42connectado.
45:44Ako,
45:45kahit saan,
45:46Pia.
45:47CR,
45:47wala akong,
45:48wala ako eh,
45:48CR,
45:49yeah.
45:50Nung bata ako,
45:50sa tiles,
45:51pag nakikita ko yung mga tiles,
45:52yung mga ganitong flooring,
45:54parang iba yung na-imagine ko,
45:56ng mga imahe.
45:57Clouds.
45:58O,
45:58di ba,
45:58nung bata ata?
45:59Hanggang ngayon.
46:00Artist's mind talaga.
46:01Oo,
46:01artist's mind.
46:01Siguro gumagana.
46:03Kahit ano,
46:03nung nasa UP ako,
46:06mahilig akong sumakay sa jeep,
46:07lagi sa unahan,
46:08tabi ng driver.
46:10Kasi,
46:10tinitingnan ko lahat
46:11ng mga nadadaanan.
46:13Ngayon,
46:13ang kalaban ko,
46:14social media eh.
46:15No?
46:16Phone.
46:16Kaya,
46:17madalas,
46:18gusto ko,
46:18ipahinga ko yung sarili ko
46:19dun sa phone.
46:21Minsan,
46:21hindi ako nakaka-post.
46:23Madalas,
46:23ilang buwan,
46:24hindi ako makapost
46:25or hindi ako makasagot
46:27sa mga messages,
46:28sa lahat ng mga questions,
46:30tanong,
46:31or inquiries lahat,
46:32or sa mga kaibigan,
46:34nilalayo ko yung ano.
46:36Pero kasi doon
46:36napapunta lahat eh,
46:37di ba?
46:38Pero,
46:40ako,
46:40Ic2it,
46:41na mabigyan ko pa rin
46:41yung sarili ko
46:42na makaalis
46:44sa mundo.
46:47Namundong kung anong meron tayo.
46:49Namumundok ako,
46:50pumupunta ako
46:51sa isang ilang na lugar,
46:53napapaalam ako sa pamilya.
46:55Doon magahanap ko?
46:55Oo,
46:56doon ako magahanap.
46:58Okay.
46:58Kahit saan.
46:58What is the one thing
47:01you're,
47:01naku,
47:02what is the one thing
47:03you're secretly terrible at
47:04despite being a master sculptor?
47:06Oh, wow.
47:08Nanay ko sabi,
47:10anak,
47:11gawin muna lahat.
47:11Magaling ka na sa luto,
47:13sa art,
47:14sa lahat.
47:15Kahit maglinis ng bahay,
47:16kung anuman,
47:17huwag lang kumanta.
47:20Kasi,
47:21pero kumanganta ako,
47:22nagtatry ako,
47:23pero sabi ng nanay ko,
47:24parang anak,
47:25huwag lang kumanta.
47:26What's the biggest misconception
47:27people have
47:28about being a sculptor?
47:30Hmm,
47:31na ang laging tingin nila,
47:32akala nila,
47:33ang isang sculptor
47:34ay pait at kahoy.
47:36Or,
47:37pait,
47:39o,
47:40sa,
47:41bato,
47:42o kung anong mga materialis.
47:43Hindi lang.
47:45Ngayon,
47:45kahit ano na.
47:47Kahit anong bagay
47:48na ibigay mo,
47:49kahit anong materialis,
47:51kahit anong idea,
47:52pwede.
47:54Iyon ang,
47:55I think,
47:56you know,
47:56I think,
47:56iyon yung sculpture,
47:57yung mga sculptor ngayon.
47:59And,
47:59yung career mo,
48:00all your worth,
48:01ang magpapatunay nun.
48:02Yeah.
48:03Thank you so much,
48:05Jingoi.
48:05Maraming salamat, Tia.
48:06Thanks for watching.
48:08We hope you enjoyed today's episode
48:09and discovered,
48:10along with us,
48:10the power of art to connect,
48:12to transform,
48:13and to inspire.
48:15Don't forget to like,
48:15subscribe,
48:16and download Power Talks
48:17with Tia Arcanghel
48:18on Spotify,
48:19Apple Podcasts,
48:20and GMA Integrated News
48:21social media platforms.
48:23Till the next episode.
48:24We'll see you next time.
48:25Bye.
48:25Bye.
48:25Bye.
48:26Bye.
48:26Bye.
48:27Bye.
48:27Bye.
48:27Bye.
48:27Bye.
48:27Bye.
48:28Bye.