Aired (April 27, 2025): Iba’t ibang klase ng palaka ang naninirahan sa kabundukan ng Virac, Catanduanes. Pero may isang palaka na sumisipol ang pumukaw ng pansin ng team ng Born to be Wild! Panoorin ang video.
‘Born to be Wild’ is GMA Network’s groundbreaking environmental and wildlife show hosted by resident veterinarians Doc Nielsen Donato and Doc Ferds Recio. #BornToBeWild #GMAPublicAffairs #GMANetwork
Watch it every Sunday, 9 AM on GMA
Network. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes.
‘Born to be Wild’ is GMA Network’s groundbreaking environmental and wildlife show hosted by resident veterinarians Doc Nielsen Donato and Doc Ferds Recio. #BornToBeWild #GMAPublicAffairs #GMANetwork
Watch it every Sunday, 9 AM on GMA
Network. Subscribe to youtube.com/gmapublicaffairs for our full episodes.
Category
😹
FunTranscript
00:00Every day, there are different things that can do.
00:07Some people can do it for the territory.
00:23or you can see it in the case.
00:30But at the end of the day,
00:34there is a place that can be used to talk to the Capua Palaka.
00:40SACRATO
00:42SACRATO
00:44SACRATO
00:45SACRATO
00:46SACRATO
00:48Isang dekada na nang huli kong maidokumento
00:51ang palaka na kayang umanong tumugon sa pamamagitan ng pagsipon.
00:57Ang John Hornet Frog.
01:02Oh my God!
01:03Look at that!
01:05Lumapit sa akin oh!
01:07Ayan oh!
01:10Oh my God, you bapit!
01:19Sa aking pagbabalik sa Catanduanes, mas maraming palakana raw ang nabubuhay sa kabundukan.
01:28Sa panguna ng biologist at core member ng Catanduanes Biodiversity na si Feliciano,
01:35layon ng kanilang grupo na maidokumento at mapag-aralan ang iba't ibang buhay ilang sa isla.
01:43Kasama na rito ang mga palaka.
01:45Sa bungad pa lang, sinalubong na kami ng iba't ibang palaka.
01:55Isang palaka nagpapahinga sa batuhan.
01:59Cold-blooded animals ang mga palaka.
02:02Pumaasa ito sa temperatura ng kanilang kapaligiran.
02:08Kaya kung gusto nito magpalamig, sa batuhan ito lumalapit.
02:14Mayroon ding piniling mamalagi sa sanga ng puno.
02:20Gaya na lang ng Java Whipping Frog na ito.
02:24Pero ang palakang ito, na kung tawagin ay Dumerial's Wrinkled Ground Frog,
02:34tila natakot sa aming pagdating.
02:39Kaya mag-adapt o gayahin ng mga palaka ang kulay ng kanilang kapaligiran.
02:44Samantala, hindi naman maabala ang dalawang Woodworth's Frog.
02:52Nabutan ko itong nagpaparami ng kanilang lahi.
02:57Maya-maya pa, isang marbled-crusted lizard o kunyango ang nakita namin sa may ilog.
03:04Tumalon! Tumalon yung lizard!
03:11Look at this!
03:13It's a crusted lizard.
03:16Bronchostella cristotella.
03:18Look at that tail.
03:20It's longer than its body.
03:22Uy! Galit na galit!
03:24Mumanga nga siya o.
03:25And look at that tongue.
03:26That tongue is for insect eating.
03:29And sometimes, it will also eat mga leaves.
03:34Dito sa area na yan o.
03:35Look at that.
03:37Meron siyang julap din o.
03:38Dumalapad pag nagagalit.
03:40This thing, this behavior makes it look scary for its predators.
03:47Ang mahabang buntot ng kunyango,
03:51ginagamit nito bilang depensa sa malaking hayop.
03:56Tignan mo yung mga limbs niya.
04:00Ang ninipis at ang haba.
04:03It's developed for climbing.
04:05Pero not for swimming.
04:08Pero kanina nakita natin tumalon siya.
04:11Ginagamit niya yung buntot niya para i-propelled.
04:14Pero it's not a good swimmer unlike the sailfin lizard who's a good swimmer.
04:18Ito, good for climbing trees.
04:22Ang pagbabago ng kulay nito paraan ng hunyango para makapagtago sa kalaban.
04:28Ilang saglit pa, isang palaka ang aming nakita.
04:36Parang hindi ito yung Luzon Torrent Frog dahil yellow down nung nakita nila ito.
04:42But the frogs here seems to be friendly.
04:56Ang naalala ko doon sa Torrent Frog,
04:59yung mga toes nila parang pang-akit ng mga dahon.
05:03Ito parang hindi, sabatuhan siya.
05:05Indemic o sa Luzon lang makikita ang Laguna del Bay Frog.
05:14Bagamat ang mga Laguna del Bay Frog ay itinuturing na least concerned,
05:19mga baba na rin ang kanilang bilang dahil nababawasan na ang mga kabundukan na kanilang nato.
05:25Sa rami ng mga palaka na aming nakasalubong,
05:30patunay na matatag pa rin ang populasyon nito sa isla ng Katanduanes.
05:38Pero ang palaka na una kong nakaharap dito,
05:41isang dekada nang nakalilipas at kayang umanong tumugon sa sipol ng iba pang palaka.
05:48Tila mailap at mahirap makita.
05:51Siguro more than three hours na kami nagtitrek.
05:53Iba-ibang palaka yung nakikita namin pero hindi namin makita yung Torrent Frog
05:58dahil sadyang mailap daw ito.
06:04Sa kalayuan, may palaka ang sumisipol.
06:13Ito na, ito yun yan, hinahanap natin.
06:15Tila ba, sinasabihan kaming lumingon sa kanya.
06:18Ito ang Harlequin Tree Frog.
06:25Pabilog ang snout o nguso nito.
06:28Kita nyo, napaka-amo niya.
06:31Parang artista ito eh.
06:33Kahit anong gawin ko, sumusunod yung ulo.
06:36Gustong humarap ng camera.
06:38And look at those bulgy eyes.
06:42The big eyes to see and hunt their prey.
06:47Ayaw, ano?
06:49Ayaw magpakita ng side view.
06:51Nocturnal o mas aktibo sa gabi ang Harlequin Tree Frog.
07:06Look at those beautiful yellow toes.
07:10Oops!
07:11Ang madidikit na daliri nito ang ginagamit ng palaka para makakapit sa mga sanga.
07:16Sa aking pagsusuri, ganito ang pagtibok ng puso ng mga palaka.
07:28Pumaabot ng dalawang hanggang sampung taon ang lifespan o haba ng buhay ng mga palaka.
07:35Agad ko rin ibinalik ang Harlequin Tree Frog sa puno.
07:39Ang ganda nito, mukhang alien o.
07:40Sensitibo ang balat na mapalaka sa polusyon.
07:47Dahil sa kanilang balat, sila humihinga.
07:50Kaya ginagamit ito bilang bioindicator o sinyales ng malinis at malusog na kapaligiran.
07:57The preservation and the conservation po talaga.
08:00So parang yung way of conservation po is binababa natin parang grassroots na pinatawa.
08:04Kung ano yung level ng pagkakaintindi ng locals is ibababa natin doon para po mas mainam maintindihan po nila yun.
08:10Sa rami ng palaka na aming naidokumento, patunay ito na malinis pa ang kapaligiran sa itaas ng kabundukan.
08:20Kaya mahalagang mapangalagaan ito para ang kanilang populasyon ay mapanatiling marami.
08:26Maraming salamat sa panunood ng Born to be Wild.
08:42Para sa iba pang kwento tungkol sa ating kalikasan,
08:45mag-subscribe na sa JMA Public Affairs YouTube channel.
08:49Now,
08:50Andada,
08:50Now,
08:51Now,
08:51Now,
08:52Now,
08:54Now,
08:55Now,