Youtube kanalımıza abone olun: ►https://goo.gl/USTWfS
Whatsapp iletişim Numaramız: ►+90 530 850 4500
Asker TV Canlı Yayın: ►http://www.askertv.com/canli-yayin
Instagram: ►https://www.instagram.com/askertv
Facebook: ►https://www.facebook.com/AskerTV
Twitter: ►https://twitter.com/askertv
Telegram: ►https://t.me/askertv
İnternet sitemiz: ►http://www.askertv.com
Haber sitemiz: ►http://www.asker.tv.tr
Whatsapp iletişim Numaramız: ►+90 530 850 4500
Asker TV Canlı Yayın: ►http://www.askertv.com/canli-yayin
Instagram: ►https://www.instagram.com/askertv
Facebook: ►https://www.facebook.com/AskerTV
Twitter: ►https://twitter.com/askertv
Telegram: ►https://t.me/askertv
İnternet sitemiz: ►http://www.askertv.com
Haber sitemiz: ►http://www.asker.tv.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:01Merhaba sevgili seyirciler, Kırmızı Hatta hoş geldiniz.
00:24Lübnan'a asker gönderme takviminin netleşeceği bu günlerde Lübnan ve Lübnan'ın özel koşulları ana gündem maddelerimizden.
00:32Geçtiğimiz hafta kapsamlı bir Lübnan analizi getirmiştik ekranlarınıza ve bu haftada kaybedenlerin öyküsünü aktaracağımızı duyurmuştuk.
00:40Lübnan'da ya da daha geniş bir bakış açısıyla Orta Doğu'da oynanan oyunun kazananı kim olacak bunu önümüzdeki süreç gösterecek ama kaybeden o kadar belli ki.
00:50Dünyanın herhangi bir yerindeki herhangi bir krizin kaybedeni kimse Lübnan'da da kaybedenler onlar.
00:57Aslında siz onları istatistiklerden tanıyorsunuz. Hani şu kadar ölü şu kadar yaralı istatistiklerinden.
01:03Peki ama gerçekte kim onlar?
01:06Kırmızı Hat Lübnan'dan kaybedenlerin öyküsüyle başlıyor.
01:09Kırmızı Hat Lübnan'dan kaybedenlerin öyküsüyle başlıyor.
01:39Orta Doğu'dan yükselen bomba sesleri yerini yakarışlara bıraktı.
01:56Kimisi zafere şükretmek için...
02:08Kimisi yitirdikleri için...
02:12Kimisi de bir daha bu acılar yaşanmasın diye dua ediyor.
02:23Kendi inancında, kendi itikadında.
02:26Ve yaşananların ardından geleceğe ilişkin projeksiyonlar yapılıyor.
02:35Yeni kriz nereden çıkacak?
02:37Tarafların yeni zeminde ne oldu?
02:40Bu zeminde olası yeni hamleler ne olacak diye.
02:44Askerlerin haritabaşı planları yerini lacivert elbiseli diplomatların kıvrak metinleriyle dolu kağıtlara bırakmış durumda.
02:55Son savaş belleklere yine son derece soğuk istatistiklerle kazındı.
03:13Şu kadar ev yıkıldı, bu kadar kişi öldü ve yaralandı diye.
03:23Zamanı geldiğinde bu istatistikler yazılacak bu savaşı hatırlatmak için.
03:34Sadece birkaç satırda.
03:47Ama bazıları bu kadar basit, bu kadar sınırlı hatırlamayacak yaşananları.
03:53Hayatları boyunca terk etmeyecek bazı görüntüler onları.
03:57Özleyecekler birilerini, hatırlayacaklar, içleri acıyacak.
04:01Ve bu acılar üzerine inşa edecekler geleceklerini.
04:06Aslında Orta Doğu'nun geleceğini de.
04:14Orta Doğu'da bir sıcak çatışma ortamı daha sona erdi.
04:18Daha doğrusu böyle olması umuluyor.
04:20Adı bile konmayan savaş sonrasında sağlanabilen ateşkes durumunun ne kadar sağlam ve kalıcı olduğu da tartışmalı.
04:27Bir başka tartışma da bu savaştan kimin zaferle ayrıldığı.
04:31İsterseniz biz bu programımız için devletlerin ve örgütlerin neler söylediğini bir kenara bırakalım.
04:38Çünkü biz gerçekten kaybedenleri getireceğiz bugün ekranlarınıza.
04:41Lübnan'da bireysel dramlarını paylaştığımız onlarca kişiden bir seçki yapacağız sizlere.
04:47Platon'un dediği gibi savaş sadece ölüler için bitiyor çünkü.
05:02Geride kalanlar için kırmızı hatlar hayatlarının belirleyicisi olmaya devam ediyor.
05:07Başkent Beyrut'tayız.
05:21İki yüzlü, iki kutuplu.
05:23Bir tarafı hala Paris, bir tarafı ise Orta Doğu.
05:27Zengin Kuzey'de parıltılı yaşam, lüks arabalar, eğlence yerleri canlanmış yine.
05:46Kim inanabilir ki Beyrut'ta daha birkaç gün önce büyük bir yıkımın yaşandığına,
05:51insanların aç susuz yollara döküldüğüne, yüzlerce zimdördüğüne,
05:56ama güneye indikçe değişiyor manzara.
06:02Önce iç savaşın izleri karşılıyor sizleri yıllar öncesinden,
06:07ardından birkaç gün öncesinin izleri.
06:1210 dakika önceki parıltıdan eser yok burada.
06:16Tozlu, yakık, gürültülü.
06:18Lüks arabalar değil, iş makineleri ve kamyonlar cirit atıyor sokaklarda.
06:26Batılı melodiler, Doğu'nun cihat ezgilerine bırakıyor yerini.
06:34Hummalı bir çalışma, yeniden başlamak için.
06:37Beyrut'ta bu değil mi zaten?
06:49Şehirlerin zümrü dankası, her seferinde küllerinden yeniden doğan.
06:54Beyrut'un güneyinde Şii yoğunluklu dahledeyiz.
07:22Hizbullah'ın başkentteki kalesi burası.
07:26Bana deprem sonrasının Sakarya'sını hatırlatıyor.
07:29Aynı yıkım.
07:30Fark, bu yıkımın insan eliyle yapılmış olması ve birçoklarının kaçmaya fırsat bulmuş olması.
07:36Yıkıntılar içinde birçok kişisel eşya çarpıyor gözünüze.
07:44Kimdi bunun sahibi, şimdi ne yapıyor ve tabii ne yapacak?
07:48İşte böyle bir ortamda dolaşırken yıkıntıların arasında kalan böyle kişisel eşyalar insan hakikaten düşündürüyor, uygulandırıyor.
08:16İşte bir matematik defteri.
08:19Herhalde bir lise veya üniversite öğrencisi.
08:23Çünkü çok da kolay problemler değil.
08:27Burada yıkıntıların arkasında kalmış.
08:31Yine baktığınız zaman bazı kitaplar, defterler, ayakkabılar, kişisel eşyalar.
08:36Pek çok kişinin burada anıları yıkıntıların altında.
08:45Belki hayatları boyunca verdikleri mücadeleyle işte buradan bir ev almışlardı.
08:50O yıkıntılar altında.
08:51Hizbullah'ın sosyal örgütü önemli paralar veriyor gibi gözüküyor böyle bir yıkımı düşündüğünüz zaman.
08:57Şimdi başına 2 bin ile 5 bin dolar arasında değişen paralar veriliyor.
09:02Ama hiç şüphesiz kaybedilenlerin yerine konması maddi olarak da imkanı yok.
09:07Manevi olarak tabii ki hiçbir şekilde parayla karşılanamayacak bir zarar verilmiş.
09:14Burada Lübnan'da yaşayan bir şey.
09:16İzlediğiniz için teşekkür ederim.
09:46İzlediğiniz için teşekkür ederim.
10:16Bir ay boyunca çocuklarsa okullarda kurulan geçici barınaklardan birinde.
10:25Kendini şanslı buluyor çünkü evi için sadece tamire ihtiyacı var.
10:30Hemen yanındaki tamamen yıkılmış bir apartmana bakarken.
10:33Biz konuşurken yanımıza yaklaşıyor bir başkası.
10:37Adı Ros Karzumi.
10:39Üst kat komşusu.
10:41Hala akrabalarının yanında kalıyor.
10:42Su ve elektriğin ne zaman bağlanacağını sormaya gelmiş.
10:46Bir ay sonra demişler.
10:47İç savaştan kaçmıştık eşimle.
10:49Uzun yıllar kuvvetle kaldım.
10:51O ölünce buraya döndüm.
10:53Bu ev kocamın mirasıydı bana diyor.
10:55Allah bana acıdı.
10:57Hala ayakta.
11:04Ali Hamedi ev ve marketin tamiratı için 7 bin dolara ihtiyacı olduğunu söylüyor.
11:09Hizbullah'tan 2 bin dolar yardım almış.
11:13Kalanı borç.
11:14Nasıl olsa ödenir diyor.
11:15Burası Lübnan.
11:17Yaşıyorsan yeniden başlarsın.
11:27Bu ilk izlerimden sonra hemen yola çıkıyoruz.
11:30Hızla güneye inmek istiyorum çünkü.
11:32Beyrut'a ve Dahli'ye geri döneceğiz nasılsa.
11:35Yol boyunca enkaz yüklü kamyonlar Dahli'deki ummalı çalışmanın bir sembolü gibi vızır vızır işliyor.
11:47Devasa bir şantiyenin içindeki bir izin.
11:49Beyrut'un birkaç kilometre ötesinde veriyoruz izdolamızı.
11:53Lübnanlıların verdiği isimle yeni İsrail tepelerinde.
12:05Beyrut'ta gördüğünüz ummalı çalışma işte burada Halde bölgesinde sona eriyor.
12:34Burası bu yıkımın ardından enkazın depolama alanı.
12:39Buraya getiriliyor yıkılmış binalar, evlerden arda kalan parçalar ve burada ayrıştırılıyor.
12:45Gerçekten çok büyük bir hurda demir sektörü burada ortaya çıkmış durumda.
12:51Tabii onlarca kişinin, binlerce kişinin anıları, emekleri yine burada.
12:56Biraz önce konuştuk.
12:57Bulduğunuz şeyleri ne yapıyorsunuz diye ilk başlarda saklıyorduk ama o kadar çok birikti ki artık yakıyoruz ve buhar ediyoruz diyorlar.
13:06Kaynak ustası Ebu Muhammed İsmail burada konuştuğumuz kişi.
13:17Günlük 50 dolar kazanıyor.
13:19Bu eskiden kazandığının iki katı.
13:22Ama keşke bunlar yaşanmasaydı da ben daha az kazansaydım diyor.
13:26Ne kadar sürecek gibi görünüyor buradaki işiniz diye soruyorum.
13:29Torunlarım bile ekmek yer buradan yanıtını alıyorum.
13:36Enkazlar altında birçok kişisel eşya çıkıyor.
13:39Resimler, kitaplar, bir sürü şey.
13:41İnsanlar için önemli hatıralar.
13:44Ne yapıyorsunuz onları dediğimizde ise ilk başta ayırıyor ve kutuluyorduk.
13:48Şimdi bir süre bekletip ardından yakıyoruz diyor.
13:51Bunları saklamanın imkanı yok.
13:53Bu kadar anıyı kim, nereye sığdırabilir ki?
13:59Yola devam ediyoruz.
14:03Beyrut'u Güney Lübnan'a bağlayan yol üzerinde sağlam tek bir köprü yol.
14:11Ve bu yol üzerinde de kummalı bir çalışma var.
14:14Damur isimli bu yol Beyrut'la Güney Lübnan'ı birbirine bağlayan bir yol.
14:27Ve İsrail tarafından bu yol üzerindeki hemen hemen bütün köprüler vurulmuş, yıkılmış durumda.
14:33Bu da oradaki örneklerden biri ama buradaki köprünün bir özelliği var.
14:37Saldırı olduğu sırada buranın üzerinde bir araç vardı.
14:41Ve bu araçtaki 6 Lübnanlı 4'ü çocuktu.
14:44Bunların hayatını kaybetti.
14:46İşte buraya gelen barış gücü askerlerinin öncelikli çalışma konularından bir tanesi de bu yol.
14:52Bu yol üzerindeki hasarı bu geçici prefabrik köprülerle gidermeye ve ulaşımı sağlamaya çalışıyorlar.
14:59Yol boyunca son 3-4 kilit içinde yapılmış, Fransız ordusu tarafından yapılmış çok sayıda benzer köprü var.
15:13Birleşmiş Milletler askerleri yol boyunca daha pek çok yerde çıktılar karşımıza.
15:18Kimi zaman prefabrik bir köprü yaparken, kimi zaman trafiği düzenlerken.
15:23Son derece sakin ve rahat olduklarını gözlemledik.
15:25Herhangi bir tehdit hissetmiş gibi değillerdi.
15:27Aksine çoğu yerde halkla sıcak ilişki kurduklarını da gördük.
15:32Yani askerlerinizi bekleyen ciddi bir tehdit, huzursuz bir ortam yok gibi.
15:37Ama burası Lübnan.
15:39Yarın hakkında kim ne kadar kesin konuşabilir ki?
15:45Söz köprülerden açılmışken bir parantezde şoförümüz İbrahim için açmak gerekiyor.
15:51Savaş'a ilişkin en çok şeyi o anlattı bize.
15:53Bir köpünün yanından geçerken 10 saniye geç kalsaydın mı şu anda başkasıyla çalışıyor olurdunuz diyor ve anlatmaya başlıyor.
16:01Güneyde bir köyde röportajlar yapmış geri dönüyorduk.
16:14Havada bir uçak gördüm.
16:15Gaza bastım, onlarsa bir kenarda bekleyelim, bir yeri vurursa hemen oraya gideriz dediler.
16:20Durmak daha tehlikeli dedim ve devam ettim.
16:23Tam bu köprüyü geçmiştik ki müthiş bir patlama oldu.
16:26Arabam havalandı ve yanlamasına düştü.
16:30Öldüğümü düşünüyordum, şoktaydım.
16:32Ne zaman durdum inanın hatırlamıyorum.
16:34Allah kurtardı, başka bir açıklaması yok.
16:37Sakinleştiğimde iki erkek gazeteci titriyordu.
16:40Onlar da şoktaydı.
16:41Kadın gazeteci ise çığlık çığlığa ağlıyordu.
16:44Arabadan dışarı çıktık, yüzümüze su serptik.
16:47Uçak gitmişti.
16:48Yarım saat kadar bekledik.
16:50Sonra dönüp köprünün resimlerini çekmeye gittik.
16:52Sanki bombadan son anda kusulan biz değilmişiz gibi.
16:56Yıkıntılar arasında bir araç içinde bir adam vardı.
16:59Olaydan 30 saniye kadar önce soğlamıştım onu.
17:02Ceset tanınmaz adaydı.
17:04Yol boyunca birbirinin aynı manzaralar gördük.
17:16Yıkık köprülerin ardından şehir girişlerine yapılmış
17:19Hizbullah ve Emel bayraklarıyla süslü zafer takları,
17:23şehit resimleriyle dolu direkler, yıkımın acı görüntüleri.
17:28Bazen tek bir bina, bazen bir mahalle.
17:34Sınıra yaklaştıkça neredeyse bütün bir kent.
17:38Allah'u akbar, Allah'u akbar.
18:08Bir ayakkabıcı dükkanında çekim yaparken duyduk ilk önce sesini.
18:15İmam gene camisinde dedi dükkanın sahibi.
18:18Hangi camiyi diye sordum.
18:20Binanın arkasını gösterdi bize.
18:25Camiye ulaşmak hiç de kolay olmadı.
18:28Yıkıntılar arasında giderken bu taşlara sadece basmamız ve bastığımız yere dikkat etmemiz konusunda.
18:36Çünkü bu misket bombası diye tabir edilen şeylerden hala etrafta var.
18:41Günde bir iki patlama oluyormuş bu civarda.
18:49Özellikle yıkıntılar arasında nereye bastığınıza dikkat edin diyorlar.
18:56Yıllarca Suudi Arabistan'da çalışmış.
19:23İç savaşın ardından memleketine dönmüş.
19:26Birikimlerinin bir kısmıyla bu camiyi yaptırmış.
19:29Kalanıyla da biraz toprak almış.
19:32Bir yandan imamlık yapıyor.
19:33Caminin alt katına dersler veriyor.
19:35Bir yandan da tarlasını ekiyor.
19:38Daha doğrusu ekiyormuş.
19:39Burası benim her şeyimdi.
19:42Tüm birikimlerimdi.
19:43İşte tüm hayatımdan geriye kalanlar diyerek gösterdi.
19:47Yerde kırılmış zülfikar'a bakarken Ali'nin kılıcı o dedi.
19:51Kimse kıramaz onu.
19:52Kalbimizdir, inancımızdır o bizim.
19:54Şimdi ne yapacaksınız diye sorunca hırsla karışık gözleri parlıyor Hacı İmam'ın.
20:08Şu yan tarafa bir cami daha yaptıracağım.
20:11Gerekirse arsalarımı da satacağım, gene yaptıracağım.
20:15Bunu da ibret olsun diye böyle bırakacağım.
20:17O zamana kadar da her gün buraya gelip ezan okumaya devam edeceğim.
20:22Pes etmediğimizi, yıkılmadığımızı haykıracağım.
20:26Ezanı bu topraklarda asla susturamayacaklarını göstermek için.
20:47Savaşın ardından Güney Lübnan'da en çok gitmeyi, görmeyi istediğim yer Kanay'dı.
21:16Kanada yaşananlar, yıllar sonra bile bu savaşın sembolü olarak söylenecek, hatırlanacak çünkü.
21:25Oradan gelen görüntüler jeneriklerde yer alacak.
21:29Tıpkı Sabra ve Şatilla.
21:30Son savaşın sembollerinden bir tanesi Kanay'dı.
21:46Kanada'daki saldırı İsrail'in aşırı güç kullanımından katliam boyutuna gelmesinin bir örneğiydi.
21:54Aslında Kanada'nın önemi din tarihi açısından oldukça büyük.
21:59Hz. İsa'nın ilk mucizesini burada Kanada gerçekleştirdiğine inanılıyor.
22:05İşte tam burada bulunduğumuz noktada suyu şaraba çevirdiğine inanılıyor.
22:11Buraya oldukça da fazla dini turlar geliyordu.
22:14Savaştan önce tabii.
22:17Ne kadar trajik.
22:172000 sene önce şarabın akmasıyla kutsallaşan bu topraklarda 2000 sene sonra artık kan akıyor.
22:25İzlediğiniz için teşekkür ederim.
22:55Gece yarısını biraz geçmişti.
23:06Herkes büyüyordu.
23:07Tüm gün uçaklar üzerimizden uçtuğu için huzursuzdum.
23:11İkinci katta arka odadaydım.
23:12Kalktım ve bir sigara yaktım.
23:15Daha bir iki nefes almıştım ki birden bir ışık parladı.
23:19Hemen ardından bir anda duvara savlurdum.
23:21Her yer sarsıldı.
23:23Ardından aşağı doğru çöktü.
23:25Ayağım bir kirişe sıkışmıştı.
23:28Kurtarmaya çalıştım ama başaramadım.
23:31Duvarlar yıkıktı.
23:33Son gördüğüm kız kardeşimdi.
23:36Küçük çocuğunu kucağına aldı ve bağırmaya başladı.
23:38Sonra kendimi kaybetmişim.
23:42Ahmet Haşim kan'a saldırısının gerçek kaybedeni.
23:53Üç çocuğu, eşi, babası, abisinin karısı, onun iki kızı, kız kardeşinin kızı, kuzenleri kayboldu birkaç saniye içinde.
24:03Neredeyse tüm ailesi yok oldu gözlerinin önünde.
24:06Adaşı, Türk Edebiyatı'nın usta kalemi Ahmet Haşim'in o beldesi geliyor aklıma.
24:10Mavi gölgeli bir beldeden ayrı kalarak bu sürgün ve hasrete ebediyen bu yerde mahkûmuz dizileri elbette.
24:19Böyle birine ne soracağımı bilemedim işin açıkçası.
24:22Ne hissettiğini sorsam acaba anlatabilir miydi ya da ben anlayabilir miydim?
24:27Kaybettikleriniz aklınıza geliyor mu diye sorsam hangisi için?
24:31Çocukları mı, karısı mı, babası mı? Hangisini önce anlatırdı acaba?
24:36Kaç kasete sığardı yıkıntıların altında yitirdikleri?
24:40Niye diye sorabildin mi? Niye burayı vurdular?
24:49Canavar onlar da o yüzden kana susamışlar.
24:52Bütün gün uçakları buranın üstünde uçtu.
24:55Evde çocuklar ve kadınlar olduğunu biliyorlardı.
24:58Askerlerin olmadığını da.
24:59Askerler hep arazideydi.
25:01Gün boyunca tek bir kurşun bile atılmadı onlara karşı.
25:05Biliyorduk tek bir kurşun atılsa onlarca bombayla karşılık vereceklerini.
25:10Ama nafileymiş.
25:12Onlar öldürmeyi, bizi yok etmeyi kafalarına koymuşlar çoktan.
25:16Gelecek, barış gibi soruları soramadım kafamda fırtınalar resse de ve rahmet dileyip ayrıldım yanından.
25:25Muhammed Şahuk bitişiklikte ki evin sahibiydi.
25:34Kardeşini, kardeşinin eşini ve çocuklarını kaybetmişti.
25:38Sakat doğumla başlayan kaderi şimdi de bu acıları yaşatıyordu ona.
25:42Bir anda yere yuvarlandım.
25:51Ciğerlerim yanıyor gibiydi.
25:53Tozları silkeledim ve nefes almaya çalıştım.
25:56Çığlıklar ve inlemeler geliyordu.
25:58Karıma seslendim, ardından kardeşime ve çocuklara.
26:02Arka arkaya bağırdım.
26:03Kimse bana cevap vermiyordu.
26:06Sadece bağrışmalar vardı.
26:08Kendimdeydim ama yürüyemiyordum.
26:10Günah diye hiç isyan etmemiştim sakatlığıma.
26:14Allah'ın işine karışılmaz diye.
26:16Ama o anda lanet ettim kendime.
26:18Hiç o zamanki kadar aciz hissetmemiştim kendimi.
26:24Hem kardeşimi hem de hiç sahip olmadığım ayaklarımı kaybettim bir kere daha dedi.
26:30O benim bir anlamda ayağımdı çünkü.
26:34Komşusundan soramadıklarımı ona sordum.
26:43Şimdi barış diyorlar, gelecek diyorlar.
26:46Ne barışı ne geleceği.
26:48Barışa inanmıyorum.
26:50İsrail'in şiddet dışında bir dilden anladığına da inanmıyorum.
26:54Aklımda sadece intikam var.
26:57Barış için atılan her adımı geri çevirdi İsrail.
26:59El Aksa'yı yıkıp kendi tapınaklarını yapana kadar da bunu sürdürecekler.
27:04Ama biz yaşadıkça, savaştıkça bunu asla başaramayacaklar.
27:09Asla teslim olmayacağız.
27:18Kardeşinden ona kalan 4 yaşındaki oğlu Hasan Şahuk.
27:22O artık amcasının oğlu.
27:33Bir süre oynadı, bizi izledi.
27:36Ardından gitti ve elinde bir gazeteyle döndü.
27:39Kim bu diye sordum, kardeşim dedi.
27:49İsrail öldürdü onu.
27:55Özüyor musun onu dedim.
27:57İç çekerek çok dedi.
27:59Ama o şimdi cennette.
28:01Durdu ve devam etti.
28:02Hasan Nasrallah'a mektup yazdım.
28:10Bana silah göndersin diye.
28:13Göndersin ki kız kardeşimin intikamını alınma.
28:16Son sözümse, Orta Doğu'da en çok duyduğumuz olanlardan biriydi.
28:23Kahrolsun İsrail.
28:27Kana saldırısının kurbanları yan yana gömülmüş.
28:36Öldükleri gibi.
28:37Orası bir anıt mezar artık.
28:43Ama Kana'da 27 kişi ölmüştü.
28:46Buradaysa 29 mezar vardı.
28:48İki tanesi boştu.
28:50Ağır yaralılar için mi diye sordum.
28:52Hayır.
28:52Biri benim abimin, diğeri komşumun abisi için dedi.
28:56Onların cenazeleri daha gelmedi.
28:59Bu boş mezarlar ve bunların sahipleri Kana saldırısının gizli kodu aslında.
29:04Bu iki mezar Mahmut Haşim ve Hasan Şahubayit.
29:08İki üst düzey Hizbullah komutanına.
29:11Akıbetlerini bilen yok.
29:13Birden anlıyoruz ki vurulan bu iki ismin evleri.
29:17Ama ikisi de yokmuş saldırı olduğunda.
29:19Üst düzey iki komutan için yapılan bir saldırı yani Kana'da yapılan.
29:23Ama ölen onların aileleri, çocukları.
29:27İşte bu bilgiyle karmaşıklaşıyor bu olay.
29:30Kana'da yaşanan aşırı güç kullanımı mı, katliam mı?
29:34Yanıt aslında bunların ikisi de.
29:37Ve kısaca Orta Doğu.
29:39Kana'dan dağıt olarak kullanıyor.
29:43Kana'dan dağ朋友.
29:45MÜZİK
30:12Seyahatimiz boyunca en çok konuşmak istediklerim Hizbullah şehitlerinin yakınlarıydı.
30:17Oğlunu, kocasını, babasını kaybedenler yani.
30:21Ne hissediyorlardı, ne düşünüyorlardı.
30:24Birkaç kişiyle konuştuk da.
30:25Ağladılar, isyan ettiler, lanetler yağdırdılar, gurur cümleleri kurdular.
30:31Sadece bir şehit eşi çocuklarını göstererek içim kan ağlıyor dedi.
30:36Çünkü bu çocuklar da nefretle dolu.
30:37Bunlar da Hizbullah'a katılmak ve savaşmak istiyorlar.
30:41Ve benim yapabileceğim hiçbir şey yok.
30:43Ben bir şehit karısıyım çünkü.
30:45Ama onların ne zaman öldürüleceklerini beklemek,
30:48bu çok ağır geliyor bana dedi.
30:51Sesi acı doluydu.
30:54Ama kameraya alamadık bunların hiçbirini.
30:57Çünkü Hasan Nasrallah'ın kesin emri vardı.
31:00Kimse kameralara konuşmayacak diye.
31:03Alternatif olarak Elman Ar'dan hazırlanacak bir kaset vermeyi önerdiler.
31:07Bunu da biz reddettik.
31:08Bu yasak tüm uğraşlarımıza rağmen titizlikle uygulandı.
31:12Bir kişi hariç.
31:151987 yılında öldürülen Hizbullah'ın ilk şehitlerinden İbrahim Hüseyin'in babası Ali Hüseyin için.
31:25Ali Hüseyin'in oğlu İbrahim, 1987'de Şeba çiftlikleri yakınlarında bir çatışmada öldürülmüş.
31:31Dönemin en üst düzey askerlerinden biriymiş.
31:35Yaşasaydı belki de komutan o olacaktı diyor.
31:43Geri kalan çocuklarının çoğu kendi hayatlarını yaşıyor şimdi.
31:48Dördü Lübnan'da, altısı yurt dışında.
31:51Kendi bahçesine ettiklerini yiyor, çocuklarının evlerinin kiralarını alıyor.
31:55Hizbullah'ın şehit yakını maaşınıysa istememiş.
32:03Kendime yetecek kadarım var.
32:06Fazlasına gerek yok.
32:07Bana verecekleri o parayı ihtiyacı olan birine verin derim.
32:11Kıyısından, köşesinden bir destek iste.
32:14Bu oğlumun bana vasiyeti aynı zamanda.
32:16Politika konuşuyoruz uzun uzun.
32:22Neredeyse diğer tüm Şiiler gibi yanımızda olmadılar dediği Arap devletlerine kızgın.
32:28Şii, Sünni diye bakıyorlar olaya diyor.
32:30Sanki Şiiler Müslüman değilmiş gibi.
32:32Ama sıra onlara geldiğinde, o zaman bakacaklar etraflarına.
32:38Onlara yardıma koşacak bir Hizbullah kalır satın.
32:40Türkiye diyorum.
32:47Savaş sırasında Türkiye'deki protestoları televizyonlardan izledim.
32:51Şimdi de Birleşmiş Milletlerle birlikte geleceklermiş.
32:54Aslında savaş sırasında gelmeliydiler diyor.
32:56Türkiye bölgede İran'la birlikte en güçlü Müslüman devlet.
33:07Buralarda sık sık, Türk ordusu bizim olacaktı ki diye biter sohbetler diyor.
33:13Türkiye algılaması, Arap coğrafyasında sıkça duyduğumuz resmi görüşün aynısı.
33:18Osmanlı buradan çıkınca bunlar geldi başımıza diyor.
33:21Arap dünyası, Osmanlı bizi terk etti diye biliyor.
33:28Türk dünyası, Arap aşiretler bizi arkadan vurdu diye.
33:32Birbiriyle çatışan bu iki tez, pek çok noktada zorluyor ilişkileri.
33:36Bu aşamada, bu ortamda bunları tartışmak yersiz ama.
33:41Oğlundan konuşuyoruz biraz da.
33:43Özlüyor musunuz diyorum.
33:44Özlenmez mi?
33:56Hangi baba özlemez oğlunun?
33:58Tam 19 yıl oldu.
34:00Dua etmediğim, onun için ağlamadığım bir gün yok.
34:05Zaman zaman fenalaşıyorum.
34:08Neden öldü diye soruyorum.
34:09Kendimi ve inancımı inkar belki ama düşünüyor işte insan.
34:15Sonra, o şehit diyorum.
34:17En kutsal mertebede diyorum.
34:19Rahat diyorum.
34:20Ama keşke ben ondan önce verseydim.
34:23Sonu ki durağımız Lübnan-İsrail sınırı.
34:35Ya da Lübnanlıların deyişiyle Lübnan-Filistin sınırı.
34:39Oldukça sakin görünüyor.
34:41Buradaki sınır da İsrail'in diğer sınırları gibi olası sızmalara karşı dizayn edilmiş.
34:46Elektrikli teller, arkasında ayak izlerini takip etmeye yarayan kumlu bir alan, devriye yolu ve mayınlı bölge.
34:55Hepsi 3-4 metrelik bir alan.
34:57Ardından çiftlikler başlıyor bir santim bırakılmadan.
35:02Sınırın Lübnan tarafındaki yapılaşma da dikkat çekici.
35:06Sınırın kritik noktalarına Birleşmiş Milletlerin Hintli askerleri yerleştirilmiş.
35:11Dostça selam veriyorlar.
35:13Ne bekliyordunuz ne buldunuz diyorum.
35:15Biz Keşmir'den alışığız sınır gergidiklerine cevabını alıyorum.
35:19Sınır koruması konusunda özel eğitimliyiz.
35:22En iyi yaptığımız şeyi yapmaya geldik yani.
35:45Durumlarından memnunlar.
35:54Lübnanlılar çok sıcak davranıyorlar bize.
35:56Bir problem yok.
35:58Peki diyorum siz Pakistan'la, bir Müslüman ülkeyle sürekli gerginlik içinde yaşayan bir ülkesiniz.
36:04Ve burası İslami hassasiyetin yüksek olduğu bir bölge.
36:07Hiç çekilmiyor.
36:08Hintliyiz ama Hindistan askeri olarak değil.
36:15Birleşmiş Milletler askeri olarak geldik buraya.
36:17Ve buradakilerin huzuru, güvenliği için buradayız.
36:20Buradaki insanlar da bunu biliyor.
36:22Bu konuyu burada birkaç kişiyle daha konuştuk.
36:25Bizim Pakistan'la gerginliğimiz, Hindu-Müslüman çatışması değil.
36:29Ayrılığın sancılarının çözülmemesi.
36:30Biz İslam'a saygı duyan insanlarız.
36:33Buradakiler bunu anlamış görünüyor.
36:38Eski sınır kapısında eski savaşların izleri hala taze.
36:42Kapalı sınır kapısının önünde resim çektiren bir grup dikkat çekiyor.
36:46Bahreyn'den yapılacak yardımları koordine eden heyet.
36:49Ana fotoğrafı çektiriyorlar.
36:51Bölgedeki okullara öncelik vermeye karar vermişler.
36:54Ne kadar yardım öngörüyorsunuz soruma henüz belli değil.
36:57Ama birkaç milyon doları bulacak gibi görünüyor yanıtını veriyorlar.
37:00Bir seferlik değil, devamlı bir proje üzerinde çalışıyorlarmış.
37:31Sınırın tam üzerindeki bir evden balkonuna çıkan Abu Hüseyin'le konuşuyoruz şimdi de.
37:37Savaşın ikinci gününde kaçmış, üç gün önce de ölmüş.
37:40Hala temizlik yapıyorlar.
37:42Nasıl bir şey böyle bir sınırda yaşamak?
37:43Sınır zenginliktir aslında, ticaretin kalbidir.
37:48Ama burası böyle bir sınır değil.
37:50Hep problem var.
37:51Bazen keşke diyorum dost olabilsek, birlikte çalışıp buraları daha yaşanılabilir hale getirebilsek.
37:56Ama İsrail devriyelerini görünce kötü oluyorum.
38:00Silahları bana doğrultulmuş durumda geçiyorlar önümden.
38:02Ben de inadına hiç rahatımı bozmuyorum, çayımı yudumluyorum.
38:06Bazen laf atıyorlar ama hiç istifim bozmuyorum.
38:09Bugüne kadar yüzlerine hiç bakmadım.
38:22Sınır bölgesinde ziyaret ettiğimiz son yer bir hastane.
38:26Hizbullah tarafından yönetildiği şüphesiz konuştuğumuz kişi Dr. Muhammed Şuman da onlardan biri.
38:3612 Temmuz'dan savaşın bittiği güne kadar burada hastanede yaşadık tüm ekipler.
38:40Burada yattık, burada kalktık.
38:43İlk kesintisiz uykumu birkaç gün sonra uyudum.
38:45Tam 14 saat.
38:53Burası İsrail'in kara operasyonu yaptığı yerlerden biri.
38:56Yani bir yanda göğüs göğüse çarpışmalar yaşanırken o ve ekibi hayat kurtarmaya çalışmışlar.
39:03Önce hastaneyi gezdiriyor bize.
39:04Hastane duvarlarında hem kurşun izleri hem de roket delikleri var.
39:09Ameliyat yaparken birden her yer sarsılıyordu.
39:25Kırık camlardan içeri tozlar doluyordu.
39:27Bir yandan da çatışma sesleri.
39:29Oysa bir ameliyathane steril ve sessiz olmalıdır.
39:32Bir doktor bu ortamda ne kadar çalışabilirse o kadar çalıştık işte ama maalesef kurtarılabilecek çok kişiyi kaybettik.
39:39Bir de tabii hasta ve yaralı yakınları vardı.
39:42Herkes bir şeyler soruyordu.
39:44Düzeni sağlamak için güvenlik bir iki sefer havaya ateş etmek zorunda kaldı.
39:49Uzun süre malzeme kıtlığı çektik.
39:51İsrail hareket eden her şeyi vuruyordu.
39:53Kızılay ve Kızılhaş ekipleri uzun süre buraya malzeme taşıyamadı.
39:56Yine araçlara ateş edildiğinden halk sırtında taşıyarak getirdi hasta ve yaralıları.
40:02Bu da çok daha ufak kırıkların ya da yaralanmaların büyük problem haline gelmesine neden oldu.
40:08Sakat kalan çok kişi var maalesef.
40:15İki şey ayakta tutuyor toplumu.
40:17Birincisi zafer duygusu.
40:19Evet bunlar oldu ama kazandık diyorlar, yenilmedik.
40:23Bir de yeniden başlamak hırsı.
40:25Yıkılanları onarmak, yeniden inşa etmek.
40:28Zaferi taşlandırmak yani.
40:32Onca yaşanandan sonra bize kalan bunlar.
40:35İsrail'in hediyeleri.
40:36Ne zahmet ettiniz diyemeyeceğim ama.
40:38Çeviri ve
40:49Beyrut'ta en büyük yıkım dahli bölgesindeydi.
41:19Ama yer yer sakin görünen bir sokağın ardında bir yıkıntı çıkabiliyor karşınıza ve merakınız artıyor.
41:26Neden burası diye.
41:27Belli ki stratejik bir hedef.
41:29Bunu asla anlayamayacağınızı bilseniz de gene de inip soruyorsunuz.
41:34Kimsenin burası militanyuvası diyecek hali yok zaten.
41:43Evde kalabalık toplanmıştık.
41:45İki amcam da aileleriyle birlikte bizdeydi.
41:49Yemekten yeni kalkmıştık.
41:51Hüseyin amcam dahli'de gördüklerini anlatıyordu ki birden bir ışık parladı.
41:55Hiçbir şey duymadım ama.
41:57Sallandık camlar patladı her şey yere devrildi.
42:00Panik halinde yeğenimi kucağıma alıp dışarı koştum.
42:04Keskin bir koku vardı.
42:05Ciğerlerimin yandığını hissettim.
42:07Ortalık toz duman içindeydi.
42:09Nefes alabileceğimiz bir yere kadar koştum.
42:11Herkes dışarıdaydı.
42:12Üzerimizde bir uçak daha dolaşıyordu.
42:15Bir kenara sindik ve gitmesini beklemeye başladı.
42:18Bir yandan çok üzgünüm.
42:29Bir yandan mutlu.
42:31Çünkü hala nefes alıyorum.
42:33Ama tam odamın karşısına asılı şu resimleri görünce kötü oluyorum.
42:37Bu insanların her biriyle bir anım var.
42:40Paylaştığım bir geçmiş yaşananlar var.
42:43Talif edemiyor.
42:45Her gün, her an bu olay var hayatımızda.
42:50Ya kaybettiklerimizi anlıyoruz.
42:51Ya yaralıların haberlerini paylaşıyoruz.
42:55Yıkıntılardan hala bir sürü kişisel eşya çıkıyor.
42:59Onları kutulara koyup saklıyoruz.
43:01Yaralılar iyileşip döndüklerini de onlara verelim diye.
43:04Mesela siz Türksünüz.
43:08Benim aklıma Dünya Akbası maçları geliyor.
43:10Çok gururlanmıştık sizinle.
43:12İşte şuradaki evde uydudan izlemiştik bu maçları.
43:15Bu evde futbolu çok seviyorum, izliyorum.
43:30Türk takımını da izliyorduk diyor.
43:34Bizi görünce böyle anılarda depreşiyor demek ki.
43:38Rüştü'ye selam söylüyor.
43:39Fenerbahçe'nin kalecisine o buralarını koyuyor diye.
43:46Buralarda böyle yaşamak hakikaten zor.
43:48Her gün, her an.
43:50O yaşanan kısacık an, sonrasındaki dram sürekli onları etkiliyor.
43:56Hayatlarının bir parçası oluyor.
43:57Bununla da geleceği iyi bir şekilde, daha iyi bir geleceği kurgulamak pek de mümkün değil gibi gözüküyor.
44:05Yıkıntıların üzerinde ters çevrilmiş bir resim var.
44:22Ayrılırken o resmin ne olduğunu soruyorum, göstereyim diyor.
44:25Bir süre uğraşıdan sonra ortaya çıkan portre beklenmedik.
44:30Ama asla şaşırtıcı değil.
44:31Çabes çoğu Araptan, çoğu Müslümandan daha onurlu damlandı.
44:48Arap liderler susarken o her yerde İsrail'i eleştirdi, elçilerini koldu.
44:52Onun sosyalist olması, Hristiyan olması hiç önemli değil.
44:56O, gerçek bir lider ve gerçek bir insan olduğunu gösterdiğimiz herif.
45:22İbrahim Ezeb bizi yandaki bir başka eve götürüyor.
45:39Tanıştığımız gencin adı Ali Şamaz.
45:42Hastaneden yeni taburcu olmuş.
45:45En yakın arkadaşını kaybettiği gece olarak geçmiş.
45:48O saldırı kişisel tarihine.
45:52Ali'yle kaldırımda oturmuş konuşuyorduk.
45:59Bir anda havaya savruldum.
46:01Yere düştüğümü hatırlıyorum o kadar.
46:03Bir de Ali'yi.
46:04Kafası tamamen yana yatmıştı.
46:07Boynu kırılmıştı.
46:08Aslında bunu gördüm mü, hayalimde mi yarattım emin değilim ama
46:12en net resim o.
46:14Yıkıntılar arasında kafası tamamen yana yatmış.
46:18O dışarı.
46:20O dışarı.
46:22Sorularımıza kısa cevaplar veriyor genelde.
46:27Evet, hayır şeklinde.
46:29Arıları olduğu belli.
46:30Nasıl devam edeceğim yaşamaya bilmiyorum diyor.
46:33Kolum iyileşecek ama acım hiç bitmeyecek gibi.
46:36Tek emin olduğum bir gün oğlum olursa ona Ali Muhsin adını vereceğim.
46:40En yakın arkadaşımdı.
46:43Çok komikti.
46:44Herkesi güldürüldü.
46:45What did he think when he saw that he is under the building?
46:54Bana söylediği son şey sevdiği kızla ilgili planıydı.
46:58Onun aşkını sadece ben biliyordum.
47:00Nasıl açılacağını konuşuyorduk bombalanmadan önce.
47:02O kız hala yaşıyor ve bir gün evlenecek.
47:07Belki de bizim bir arkadaşımızla evlenecek.
47:09Bu sırrı ona asla söyleyemeyeceğim ama o düğün benim en acı günlerimden biri olacak.
47:15Savaştan en çok etkilenenler, tabi o da hayatta kaldılarsa çocuklar.
47:30Lübnan'da yaşananlar bir kez daha yüreği yaralı bir neslin yetişmesine yol açacak.
47:35Evet yürekler yaralı belki ama ya beyinlerine kazınan öfke?
47:40Bu öfkenin o küçücük bedenleriyle birlikte önümüzdeki yıllarda büyüyeceğini kestirmek hiç de zor değil.
47:46Ve belki iddialı bir öngörü ama Orta Doğu'nun geleceğini şimdiden o küçük beyinlere yerleşen bu öfkenin belirleyeceğini söylemek de mümkün.
47:55Kırmızı at Lübnan'dan kaybeden çocukların öyküleriyle sürüyor.
48:10Dahlide yıkıntıların arasında gördük onu.
48:33Hüseyin Ferhat, babasının dükkanında inşaata yardımcı oluyordu.
48:38Uyu kadar küreğine.
48:40Yorulmuyorum, çalışmayı seviyorum dedi ilk sorumuza karşılık.
48:54Hem yardımcı tutacak kadar paramız da yok.
48:57Hizbullah'ın yardımıysa ancak malzemeleri almalarına yetmiş.
49:00Cevapları çok şaşırtıyor bizi.
49:03Bir çocuk gibi değil, bir militan gibi konuşuyordu.
49:06Sadece sloganlarla.
49:07Savaş kötü bir şey ama biz savaşmıyoruz.
49:11Cihat ediyoruz.
49:12Bu bize Kur'an'ın emri.
49:15Tüm bu yıkım önemli değil.
49:16Hasan Nasr Allah sağ olsun yeter.
49:18Ben de her genç gibi Hizbullah'a katılacağım günü bekliyorum.
49:21Ülkem için en önemli iş bu.
49:25İsrailler bu yaptıklarının hesabını verecekler.
49:28Bizim çocuklarımız gibi onların da çocukları acı çekecek.
49:32Her genç gibi bizim çocuklarımız gibi kalıpları tekrar soruyorum.
49:37Gerçekten bu kelimeleri mi kullanıyor diye.
49:39İbrahim evet diyor.
49:41Babası da bütün çocukların böyle konuşmaya başladığından şikayet ediyor.
49:44Televizyonlardan öğreniyorlarmış.
50:17Çocuklar demişken yıkıntılar arasındaki interneti kesik bir internet kafede rastladığımız çocuklardan söz etmemek olmaz.
50:28Tamamına yakını savaş ve strateji oyunları oynuyordu.
50:34Bir ikisi ise araba yarışı yapıyordu.
50:37İlginç olan savaş ve strateji oyunu oynayanların hepsi ya Amerika oluyordu ya da İngiltere.
50:44Neden diye sorduğumda oyunda en güçlü onlar.
50:47Başkası olursan kazanma şansın hiç yok cevabını aldım.
50:50Dışarıdan zafer maçlarıyla bir hizbunma haracı geçiyordu.
51:00O çok bilindik sözlerle.
51:02Bu ne yaman iç ilişkiydi böyle.
51:20Ailelerinin çocuklarının sloganlarla konuşmasının kabahatini televizyona yüklemelerinden bahsetmiştik.
51:41Ama bir isim Meryem Allali bu durumun salt medyayla açıklamanın yanlış olduğu gerçeğini de ortaya koydu.
51:48Evim tamamen yıkıldı ve ben bundan gurur duyuyorum.
52:04Hizbullah'ın bir parçası olarak hissediyorum kendimi.
52:06Şimdi geçici olarak kiraladığımız evin balkonundan eski evimi görüyorum.
52:11Uzun uzun izleyip Lübnan için, İslam alemi için, Hasan Nasrallah için dua ediyorum.
52:15Beş kız, bir erkek çocuğum var.
52:18Oğlum iki yaşında.
52:19Şimdiden Hizbullah diye bağırarak geziyor evde.
52:22Çocuklarımı burada gezdirirken hep düşünmelerini istiyorum.
52:25Bu görüntüleri asla anlızın.
52:26Ama diyorum bu çocuklar böyle yetişirse gelecekte de bu acılar yaşanmaz mı?
52:42Asıl diyor Hasan Nasrallah'ın yanında yer almazlarsa, İslam'la yorulmazlarsa daha büyük acı çekerler.
52:49Kızı Nidat ve yeğeni Reyyan onun bu mücadelesinin ürünleri.
52:57Filistin için Kudüs'ü yeniden fethetmek için her gün dua ediyorum diyorum.
53:02Kudüs neresi diyorum?
53:04Filistin'in kalbi İslam'ın onuru diyorum.
53:07Büyünce ne olmak istiyorsun sorma yanıtı çocuklarımı Hizbullah'a layık birer Müslüman olarak yetiştirmek şeklinde.
53:43Bazı hedefler ise burada Hizbullah militanları yoktu dense bile pek de inanılmayacak stratejik yerlerdi.
53:58Elmanar televizyon binasının çevresi gibi.
54:03Burada da insanlar tepkiliydi.
54:05Yıkıntıların arasından eşyalarını topluyorlardı.
54:08Zeminde bir zamanlar üçüncü kattaki evinden arta kalanları çıkaran bu kadın ve kızı gibi.
54:15Benimle konuşmak istemediler.
54:17Genç kız İsraillilerden nefret ediyorum dedi.
54:20Ben İsrailli değilim deyince tüm yabancılardan da nefret ediyorum yanıtını aldım.
54:25Araya giren Doktor Murat yanıtladı sorularımı.
54:38Özünde farklı hiçbir şey yoktu.
54:40Arap dünyasını suçladı.
54:42Ahmet Nejat'ı öldü.
54:43Tam ayrılırken yıkıntılar arasında eşyalarını toplayan kadın kızgın kızgın söyleniyor.
54:52Ne diyor diye soruyorum yüksek sesle tekrarlayıp alkış ve destek alıyor.
54:57Suçlu İsrail değil, Lübnan'daki Yahudiler, içimizdeki Siyonistler diyormuş.
55:09Tercümesini ise Doktor Murat yapıyor.
55:1114 Martçılar yani.
55:20İzlenimlerimizi Lübnan'ın dünyaca ünlü bir trompetçisiyle bitirelim.
55:27Müzik bence hayatı yansıtmalıdır diyordu.
55:33Bizim hayatımızda bu.
55:40Evet bir müzik aletinden uyumlu ezgiler yerine helikopterlerin, bombaların sesi çıkıyorsa eğer bilin ki ona hayat veren eller Orta Doğu'dandır.
55:57Bu insanlar kendi gelecekleriyle birlikte Orta Doğu'nun geleceğini de belirleyecek demiştik.
56:05Ve onları bekleyen geleceği düşündüğümüzde Orta Doğu'nun geleceği hakkında umutlu olmak da pek mümkün değil gibi görünüyor.
56:12Önümüzdeki hafta yine birbirinden ilginç ve çarpıcı dosyalarla tekrar karşımızda olacağız.
56:17Bir dahaki programda görüşünceye kadar hoşçakalın.
56:19İzlediğiniz için teşekkür ederim.