Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:00Sevgili izleyiciler Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz.
00:17Türkiye'de muhalefete yönelik uzun zamandır yargı sopası devrede aslında süreç Esenyurt Belediyesi ile başlamış gibi görünüyordu.
00:25Ancak adım adım İBB'ye kadar uzandı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı aynı zamanda da Cumhuriyet Halk Partisi'nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu tutuklandı.
00:36Ekrem İmamoğlu ile birlikte yakın çalışma arkadaşları da tutuklandı.
00:40Bunların üstüne Cumhuriyet Halk Partisi yoğun bir kampanyaya başladı ve her ilde her ilçede miting yapacağını duyurdu.
00:49Peki süreç nasıl işleyecek nasıl devam edecek?
00:52Siyaset bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun'dan dinleyeceğiz.
00:56Sayın Tosun hoş geldiniz.
00:58Merhabalar, hoş bulduk Erdem Bey.
01:01Hızlıca başlayayım.
01:02Şimdi öncelikle şunu sormak istiyorum.
01:04Yaşanan bu süreçlerin ardından Cumhuriyet Halk Partisi oldukça yoğun bir çalışma süreci geçiriyor.
01:10Hala devam ediyorlar yoğun bir şekilde çalışmaya.
01:12En son Maltepe mitingini gerçekleştirdiler ve söylenene göre 2 milyon 200 bin yurttaş Maltepe mitingine katıldı.
01:23Ve son olarak da Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel geçtiğimiz gün mücadeleyi büyüteceğiz açıklaması yaptı.
01:31Yarın Şişli'de hafta sonu da Samsun'da miting yapacaklarını açıkladı.
01:35Peki tüm bu yaşanan gelişmeleri bir siyaset bilimci gözüyle siz nasıl değerlendirmeklisiniz?
01:40Şimdi tabii Cumhuriyet Halk Partisi 19 Mart'tan itibaren yaşanan gelişmeler karşısında toplumsal duyarlılığın zayıflamaması doğrultusunda bir strateji izliyor.
01:56Ve bu anlamda konunun gündemde olmasına özellikle önem veriyor.
02:02Nitekim gerekse ilçelerde önümüzdeki günlerde planlanan mitingler bir anlamda kitleyi diri tutma, politik toplumsallaştırma süreciyle sorundan uzaklaşmaması ve taliplerini bir şekilde sisteme iktidara duyurması amacına gidiyor.
02:26Ve böylece tabii Cumhuriyet Halk Partisi yaşanan bu sorunlar karşısında sorunlardan doğrudan etkilenen bir siyasal parti olarak sorunları sahiplendiği ve bunun çözüm yolunda kitleyle birlikte hareket etmek gerektiği şekli bir görüşe sahip.
02:49Mitingleri düzenlemenin temel amacı da bu anlamda bir sorunu gündemde tutmak, iki kitleyi yanında tutmak şeklinde değerlendirilebilir.
03:00Yani eğer ki sokaktan gelen muhalefet baskılanırsa ve bir bakıma dağıtılırsa muhalefet en büyük gücünü kaybetmiş olacak.
03:10Şimdi tabii özellikle toplumsal muhalefet belirli bir siyasal sorun karşısında siyasal muhalefete destek anlamında önemli.
03:22Cumhuriyet Halk Partisi tek başına kendi siyasal muhalefetiyle, parlamenter muhalefetle ya da televizyon ekranlarında yaptığı açıklamalarla değil,
03:35kitleyi bir şekilde toplumsal muhalefet olarak yanında tutmayı tercih ediyor.
03:42Ve bu sorunun gündemde kalması ve kitleyle doğrudan bir bağ oluşturması anlamında tabii ki önemli.
03:51Peki Sayın Tosun şunu söyleyebilir miyiz?
03:54Şu anda muhalefet psikolojik üstünlüğü ele geçirmiş durumda.
03:58Çünkü bu zamana kadar hep savunma pozisyonundaydı.
04:02Ancak 19 Mart'tan sonra bir saldırı, daha doğrusu şöyle ifade edeyim, en güvenli savunma saldırıdır tarzıyla bir hücuma girişti.
04:12Peki bu durumda tekrar etmiş olayım, muhalefet psikolojik üstünlüğü ele mi geçirdi sizce iktidar karşısında?
04:21Şimdi tabii mesele sadece psikolojik üstünlük değil, aynı zamanda toplumsal destek ve seçmen desteği.
04:31Nitekim özellikle 19 Mart'tan sonra yayınlanan kamu araştırmalarının sonuçları dikkate alındığında,
04:38Cumhuriyet Halk Partisi'ne yönelik desteğin bir miktar arttığını görüyoruz.
04:44Bu anlamda tabii ki daha önce savunmacı bir pozisyonda olan Cumhuriyet Halk Partisi öncülüğündeki muhalefetin,
04:56daha ziyade iktidarla bir sorun üzerinden sıkı bir rekabete girişmesi ve bunun yanı sıra ise toplumsal desteği yanına alarak bunu yürütmesi,
05:08yürütmesi psikolojik anlamda muhalefet için ve özellikle Cumhuriyet Halk Partisi için önemli.
05:16Peki hocam şunu da sormuş olayım size, şimdi Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasının ardından bir süreç başladı,
05:23hala da devam ediyor.
05:24Peki siyaset bilimcilerin bu tutuklamanın ardından Türkiye'nin siyasal ikliminin nasıl olacağıyla ilgili ne gibi tahminleri var?
05:33Yani neler yaşanabilir, neler görebiliriz bu süreçte?
05:38Şimdi bir tabii iktidarın olası stratejileri açısından bakıldığında bir ortamı yumuşatmak ve
05:48asgari de olsa demokratik standartlar içinde siyasal rekabete devam etme yolunu seçebilir.
05:57Yöntemlerden bir tanesi bu olabilir, stratejilerden.
06:01Diğeri önümüzdeki süreci en az süreçte muhalefete bir şekilde üstünlük sağlamadan
06:09sertleştirmek suretiyle bu süreci yönetmek.
06:14Şimdi sürecin sertleşmesi belki kendi seçmen tabanını konsolide etme anlamında bir karşılığa sahip
06:21ama mesele iktidarın kendi seçmeni dışında toplumun diğer kesimlerinden de destek arayışı olduğunu dikkate aldığımızda
06:32aslında aklı selim olan bu sürecin yumuşatılması ve siyasal rekabetin demokratik sınırlar içinde devam etmesi.
06:40Peki İBB'ye bir kayyum atama riskini hala görüyor musunuz siz?
06:46Yani şu ana kadar atanmadı ancak Ekrem İmamoğlu mali suçlarla alakalı dosyadan tutuklandı.
06:52Terör soruşturmasıysa tutuksuz yargılanması üzerine devam edecekti.
06:57Yani hala da bir kayyum riski var İBB'ye yönelik.
07:01Tabi yani meselelerin bir hukuki boyutu bir de siyasi boyutu var.
07:09Hukuki boyutu açısından bakıldığında siyasal iktidarın beklentisi nedir bundan?
07:16Yani bir kayyum atama suretiyle Büyükşehir yönetiminde hakim pozisyona gelmek mi?
07:24Yoksa siyasi açıdan süreci bir kayyumla ilişkilendirmeden devam ettirmek suretiyle tamamen mali boyutu üstünden mi yürütmek?
07:36Çünkü her ikisinin de avantaj ve dezavantajları olabilir iktidar açısından.
07:42Ben olası bir kayyum uygulamasının toplumu daha da geleceğini, siyasal kutuplaşmayı bir şekilde pekiştireceği kanaatindeyim.
07:54Oysa ki Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik ve politik koşullar nedeniyle aslında böyle bir gelişmeye de tahammülü yok.
08:05Yani böyle bir riski iktidar da göze alamaz.
08:07Yani maliyeti yüksek olabilir.
08:13Sadece iktidar ya da muhalefet açısından değil Türkiye açısından ciddi bir maliyeti olabilir mesele.
08:21Şimdi aslında 19 Mart'ta İmamoğlu'nun gözaltına alınmasıyla birlikte en yaygın yorum şu şekildeydi.
08:29Cumhurbaşkanı adaylığını açıkladıktan sonra şu anki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın rakibini elimini etmek istemesi.
08:38Yani rakibinin seçime girememesini istemesi.
08:42Bunun sonucunda 18 Mart'ta önce diploması iptal edildi.
08:45Şimdi herkes onun şokunu yaşarken hani nasıl olur doğru bir karar mı bunu tartışırken 19 Mart'ta sabaha karşı Ekrem İmamoğlu gözaltına alındı.
08:55Burada da benim aklıma şu geliyor yani iktidar biraz aceleci mi davrandı sizce paniğe kapılmış olabilir mi?
09:01Çünkü zaten diploma iptal olduğu için Ekrem İmamoğlu Cumhurbaşkanı adayı olamıyordu.
09:0819 Mart'ta da şafak operasyonuyla gözaltına alındı.
09:114 günlük gözaltı süresinin ardından tutuklandı.
09:13Tabii yani bu refleksin arka planında yatan dinamiklere ilişkin iddialı bir değerlendirme yapmak kolay olmasa da
09:25ardı ardına bu gelişmelerin yaşanmasının özellikle iktidar açısından riskli olduğu kanaatindeyim.
09:35Ben nitekim daha sonra yapılan Cumhurbaşkanı adaylığı ön seçiminde seçime katılan yaklaşık olarak 15 milyon civarındaki bir seçmenin
09:47varlığını dikkate aldığımızda ve gerçekleşen gösterileri dikkate aldığımızda bence iktidarın pek de bu ölçüde beklemediği bir gelişme yol açtı.
10:01Bu çerçeveden bakıldığında önümüzdeki süreçte bu bir anlamda kutuplaşmanın gerginliğinin yumuşatılması hem iktidar hem muhalefet açısından daha olumlu olabilir.
10:16Murat Ongun'dan da çarpıcı bir iddia geldi Sözcü Gazetesi'ne verdiği yazılı röportajda şunu söyledi.
10:24İş insanlarına bize iftira atmaları için zorlama yapılıyormuş dedi böyle duyumlar aldık dedi.
10:30Böyle bir durum olabilir mi sizce yani özellikle sermaye sahiplerinin ya da daha önce İBB ile ortak iş yapmış firmaların sahiplerine bu şekilde baskılar kurulması olası mı?
10:41Tabii yani bir siyaset bilimci olarak böyle bir değerlendirmenin üzerine bir yorum yapmak yani çok somut bir veri olmadan benim açımdan spekülatif bir değerlendirme olur açıkçası.
10:56Anladım o zaman bu soruyu pas geçiyorum hocam. Şunu sorayım son sorumu da sormuş olayım.
11:01Eylemlerin başına aslında gençler ve öğrenciler çekti hatta bir bakıma muhalefeti de örgütlemeyi başardılar.
11:07Sokakları doldurdular. Kendi aralarında çok iyi organize oldular ve anayasal haklarını kullanarak sokaklarda seslerini duyurmak istediler.
11:17Bunun karşısında 25 Mart gecesi öğrenciler gözaltına alındı. Daha sonra tutuklanarak Silivri cezaevine gönderildi.
11:25300 öğrenci şu anda hala tutukluluğu devam ediyor.
11:29Şimdi bu 300 öğrenci hakkında neler söyleyebiliriz tutuklu olmaları hakkında şunun da bilgisini vereyim izleyicilere.
11:35Öğrenciler tutuklandı ama tabi siyasiler gibi özel izole koğuşlarda kalmıyorlar.
11:42Kalabalık koğuşlarda kalıyorlar ve bizim duyduğumuza göre bize kaynaklarımızın aktardığına göre kötü muameleye maruz kalıyorlar.
11:49Katillerin, şiddet faillerinin, tecavüzcülerin ya da başka kötü alışkanlıktan ya da kötü eylemden dolayı cezaevine giren mahkumların yanına konuyorlar.
12:00Hatta gönüllü bir avukat gazetemizden bir muhabir arkadaşımıza açıkladı bu bilgiyi.
12:05Bir öğrenciyi gece boğmaya çalışmış o mahkumlardan birisi.
12:09Neler söyleyebiliriz bu konu hakkında?
12:11Tabi sosyal medyadan ben de takip ediyorum.
12:17Şimdi o gençlerin önemli bir kısmı eğitimli.
12:22Çoğu üniversite öğrencisi ve çok parlak öğrenciler çok iyi eğitim kurumlarında eğitim görüyorlar.
12:30Her şeyden önce eğitim hakları açısından bir sıkıntılı durum var.
12:35İkincisi tabi bu gençlerin profili ile hükümlü olarak cezaevinde kalan ya da tutuklu olanların profili arasındaki farklılık.
12:48Bu gençlerin muhtemelen çoğu hayatında karakol dahi görmemiş gençlerden ilk kez bir cezaevi ortamında bulunmaları.
12:57Her şey bir yana bu gençler açısından son derece üzücü tabi ki kaldı ki hukuki açıdan hukukçların görüşüne göre bunların tutuklanmalarını gerektiren bir koşulunda en azından anayasal olarak garanti altına alınmış haklar bağlamında düşündüğümüzde yeri de olmadığı ifade ediliyor.
13:23Ümit ediyoruz ki bir an önce bu gençler serbest bırakılıp eğitim ayaklarına geri dönerler.
13:30Peki Sayın Tosun çok teşekkür ediyorum. Bugün bizlere vakit ayırdınız. Ağzınıza sağlık.
13:35Rica ederim. İyi günler, iyi yayınlar diliyorum.
13:37Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri, siyaset bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun konuğumuzla 19 Mart'ta başlayan süreç hakkında konuştuk.
13:46Süreç nasıl devam edebilir? Muhalefetin olası adımları neler olabilir? Bunları anlatmaya çalıştık.
13:52Tabi siyasi isimlerin dışında 300 öğrenci de hala tutuklu bulunuyor.
13:57Siyasi partilerin genel başkanları, siyasi partilere ait belediyelerin belediye başkanları hala Silivri cezaevindeler.
14:05Bakalım süreç neleri gösterecek? Biz de Cumhuriyet olarak süreci takip etmeye, sizlere aktarmaya devam edeceğiz.
14:12Ancak şimdilik burada noktalayalım. Başka bir programla yeniden görüşmek üzere diyelim.