Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bir diğer sorun değerli bakanımız değindiler. Yine
00:03başlangıçtaki sunumda da vardı videoda. Küresel ısınma artık
00:09dünya için bir realite. Hemen hemen her sene artık şunu
00:13söylüyorlar bu sene tarihin en sıcak yılıydı diye. Ve bu bir
00:19realite ve bunun çok ciddi sonuçları olacak küresel
00:24ekonomi açısından. Kuraklık riski dünyada çok ciddi bir
00:28şekilde artıyor ve maalesef burada da biz ciddi bir riskle
00:33karşı karşıyayız. Ve bu şu anda en kritik alanlardan bir
00:38tanesi. Ulusal güvenlik anlamında önceliklendirilecek
00:41alanlardan bir tanesi. Türkiye'nin risk haritasını
00:47geçiyorum. Burada deprem tabii ki domine ediyor. Iklim krizinin
00:51ekonomik ve sosyal etkileri olacak. Yani bir kere dünyada
00:57büyüme daha düşük seyredecek. Neden? Çünkü kuraklık gıda
01:00krizleri ve artan eşitsizlikler, çatışma riski,
01:06göç riski gibi birçok konu var. Ve bütün bu risklerin
01:12bugünden tabii ki modellenmesi ve yönetilmesi bizim en büyük
01:17önceliğimizdir. Ben inanıyorum ki şu anda bu şuurada esas
01:23olarak odaklanılan hususlardan bir tanesi yapay zeka ise yani
01:29verimliliği nasıl artırırız? Ise bir diğer konuda bu
01:35riskleri yani iklim kaynaklı riskleri nasıl yönetiriz
01:40konusudur. Bu şuuranın bence en kritik konularından bir
01:45tanesi temalarından bir tanesinin makro anlamda iklim
01:50krizinin etkilerinin ve yani bu risklerin yönetilmesi olması
01:56gerektiği kansı ne? Biz hakikaten Cumhurbaşkanımızın
02:00liderliğinde son yirmi bir yirmi iki yılda bu alana zaten
02:06odaklandık. Bakın iki bin üç iki bin yirmi dört yılında doksan
02:13milyar dolarlık sulama yatırımları yapılmış. Ya bunlar
02:18az rakam değil. Yani detaylara girmek istemiyorum ama hakikaten
02:23muazzam bir yatırım var. Ama şimdi bu kazanımları bizim
02:27riskten arındırmamız lazım veya riskini azaltmamız lazım.
02:32Dolayısıyla bu şuuranın odaklanması gereken hususlardan
02:35bir tanesi bu su kaynaklarını yani hem etkin kullanımı çünkü
02:41en kritik bileşenlerden bir tanesi. Sadece tarım için değil
02:44ama tarımda su kullanımı sanayide su kullanımı en
02:48önemli biliyorsunuz. Eee kullanım yani oran olarak.
02:53Dolayısıyla yani sadece içme suyundan bahsetmiyoruz. Onun da
02:57yönetilmesi lazım ama en kritik alan burası diye düşünüyorum.
03:02Şimdi müsaade ederseniz eee bu kadar eee ülkemizin kanaat
03:08liderleri, nitelikli insanları bu kadar değerli katılımcı
03:12varken buraya kadar gelmişken şu anda uygulamakta olduğumuz
03:16istikrar ve reform programından da bahsetmeden gitmek
03:20istemiyorum. Eee onun için biraz size çok kısa bir şekilde bu
03:25programı da anlatmak istiyorum. Bizim programın bir tane hedefi
03:29var. O da Cumhurbaşkanımızın verdiği bir hedef. O da nedir?
03:33Sürdürülebilir yüksek büyüme. Bu büyüme kaynaklı elde ettiğimiz
03:40gelirin daha adil dağılımıdır. Bu bizim ana hedefimizdir. Ama
03:46bu hedefe ulaşmak için makro bazda başarmamız gereken diğer
03:52hedefler var. Ikinci hedef. Nedir bunlar? Fiyat istikrarı.
03:56Ne demek bu? Yani enflasyonun düşük tekhaneye indirilmesi.
04:01Buna biz fiyat istikrarı diyoruz. Ikincisi mali
04:05disiplin. Yani bütçe kaynaklarını hem doğru alanlara
04:10yönlendireceğiz. Üretken alanlara, tarım gibi orman
04:15gibi. Hem de tabii ki ayağımızı mümkün olduğunca yorganımıza
04:20göre uzatıp çok fazla borç biriktirmemeye çalışacağız.
04:26Üçüncü önceliğimiz tabii ki burada sürdürülebilir cariyat.
04:30Yani tabii ki cari fazlaya geçiş için bir program
04:34uyguluyoruz ama o biraz orta uzun vadeli. Kısa vadede
04:38yapmamız gereken özellikle dış borcun milli geliri oranını
04:43arttırtmayacak. Yani milli geliri oran olarak dış borcu
04:47aşağı yönlü bir trendle tutacak bir sürdürülebilir cari açık.
04:52Ve en son olarak bütün bu kazanımları kalıcı hale
04:58getirecek yapısal dönüşüm. Yani verimlilik ve rekabet gücünü
05:03içeren bir yapısal dönüşüm programı. Bizim programın özü
05:09bu. Peki neredeyiz? Diye merak ediyorsunuz. Ben de biraz
05:14anlatayım. Tabii ki ciddi bir enflasyon sorunuyla karşı
05:19karşıya olduğumuz ortada. Ama önce bir enflasyonu kontrol
05:26altına aldık. Iki bin yirmi üçün ikinci yarısıyla. Iki bin
05:29yirmi dördünün ilk yarısı. Bu bu dönem kontrol dönemiydi. Iki
05:35bin yirmi dördünün ikinci yarısından itibaren
05:37dezenflasyon dönemine girdik. Şimdi bazıları diyorlar ki ya
05:42enflasyonu yüzde otuz sekizden aldılar. Bir buçuk iki yıl
05:46sonra yüzde otuz sekizdeler. Tabii bu türden bir analiz çok
05:52yüzeysel ve anlamlı bir analiz değildir. Türkiye'nin büyük bir
05:58deprem yaşadığı ve o depremin yaralarının sarılması için
06:02yetmiş beş seksen milyar dolar harcadığımız bir dönemde biz bu
06:08bütçe açığını kontrol altına almasaydık ve bu bütçe açığı
06:13parasallaşsaydı yani bir miktar para basarak finanse
06:18edilseydi enflasyon ne olurdu? Onu düşünen akılla hareket
06:25sağduyulu insanların analizine bırakıyorum. Ikinci önemli bir
06:31konu kur korumalı mevduat üzerinden. Türkiye'nin çok
06:35ciddi bir cari açık sorunu vardı. Yani iki bin yirmi üç
06:41ortalarında elli beş altmış milyar dolar arası bir cari
06:45açık. Rezervlerde yetersizlik ve çok ciddi bir kur korumalı
06:51sorunuyla karşı karşıyaydık. Bunun parasallaşması yani bu
06:58program uygulamaya konulmasaydı enflasyonu nerelere götürüldü?
07:02Aynı şekilde analizi gerekiyor. Şimdi bu iki hususu bir kenara
07:08bırakacaksak dezenflasyonda şu anda bir başarı var. Ve evet
07:16üç aşağı beş yukarı diyebilirim ki programa yakın program
07:21çerçevesine gidiyor. Son yaşanan piyasalardaki
07:24çalkantıların da kalıcı bir etki yapacağını düşünmüyorum.
07:29Çünkü finansal koşullardaki sıkılaşma dezenflasyon iştir.
07:38Evet. Liradaki yüzde üç civarında üç buçuk civarındaki
07:43bir değer kaybı dolara karşı çünkü ham maddeleri biz
07:47ağırlıklı olarak dolar cinsinden ithal ediyoruz. Onun
07:52çok sınırlı bir etkisi nisan ayında olabilir. Ama orta yani
07:58badeli bir yıllık daha doğrusu bir yıl ve ötesine baktığımız
08:02zaman çok net bir şekilde şey orta vadede dezenflasyonist.