📌 İmamoğlu'na tutuklama; ABD endişeli mi, değil mi?
📌 ABD, F-35'leri neden şimdi gündemine aldı?
📌 AB zirvelerine Erdoğan neden katılmıyor?
🎙 Barçın Yinanç ve Buse Söğütlü yorumladı.
📌 ABD, F-35'leri neden şimdi gündemine aldı?
📌 AB zirvelerine Erdoğan neden katılmıyor?
🎙 Barçın Yinanç ve Buse Söğütlü yorumladı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Merhaba, bugün 27 Mart, Perşembe. Ben TE24 Dış Haberler Editörü Buse Söğütlü, Dış Politika Analisti Barçın Yınanç'la birlikte bir dış politika ile işçi dışlı programıyla daha karşınızdayız.
00:12Evet, Türkiye son bir haftadır İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasıyla çalkalanıyor.
00:18Hem Türkiye'de hem de dünyada bu konu en çok konuşulan konular arasında.
00:24Ve İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere Türkiye'nin çok çeşitli noktalarında protesto gösterileri düzenleniyor.
00:32Dünya basınının kameraları da Türkiye'nin üzerinde.
00:36Tam da böyle bir konum, tam da böyle bir dönemdeyken Ankara'dan Amerika'ya Donald Trump'un ikinci döneminin şimdiye kadarki en yüksek düzeyli ziyareti gerçekleştirildi.
00:49Ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Washington'da ABD'li mevkidaşı Marco Rubio ile görüşmek üzere bir ziyarete Amerika'ya gitti.
00:59Şimdi bu ziyaretin zamanlaması konusunda ya da Türk-Amerikan ilişkilerinin geleceğinin nasıl şekilleneceği konusunda çok çeşitli ipuçları var.
01:10Biz de bugün bu ipuçlarını ele alacağız ve değerlendireceğiz.
01:14Hemen ilk sorumla başlamak istiyorum.
01:16Şimdi hemen tarihlere baktığımızda 16 Mart'ta Donald Trump ve Erdoğan arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti ve 18 Mart'ta Ekrem İmamoğlu'nun diploması iptal edildi.
01:2719 Mart'ta İmamoğlu gözaltına alındı ve 22 Mart'ta Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff Türkiye'den iyi haberler geldiğine dair bir açıklama yaptı.
01:39Tam da Türkiye'de birçok gösteri yapılırken protesto gösterileri gelirken.
01:44Ertesi günde zaten İmamoğlu tutuklandı ve bu protesto gösterileri çok daha fazla yayıldı.
01:50Hemen ardından da 25 Mart'ta Fidan Amerika'ya gitti Rubio ile görüştü.
01:55İlk olarak şunu sormak istiyorum.
01:57Bu zamanlama bütün bu tarihler alt alta konulduğunda Türk-Amerikan ilişkilerinin geleceği ile ilgili bize ne söylüyor?
02:06Bu zamanlama bize özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nin demokrasi konusuna hiçbir şekilde önem vermeyeceğinin altını çiziyor.
02:15Bu sürpriz mi?
02:16Diyeceksiniz ki bunu söylemek ve bu tespiti yapmak için uluslararası ilişkiler uzmanı olmaya gerek yok.
02:22Elbette ki gerek yok.
02:24O nedenle ben bu noktanın bir adım ötesine gitmek istiyorum.
02:29Çünkü zaten pek çok kişi diyecektir ki ya zaten Amerika Birleşik Devletleri geçmişte de sanki demokratik değerlere çok mu önem verdi de bunu bu kadar üzerinde duruyorsunuz.
02:40Geçmişte tabii biraz daha Türkiye kendi üzerinde Amerikan yönetimlerinin demokrasi konusundaki baskısını hissediyordu.
02:48Bu kez hiçbir şekilde tabii ki bu baskı hissedilmedi.
02:53Şunu ama altını çizmek gerekiyor.
02:56İmamoğlu şey yapıldıktan tutuklandıktan sonra ve birçok gösteriler başladıktan sonra Türkiye'den ciddi bir yabancı para çıkışı oldu.
03:07Türk lirası çok ciddi şekilde değer kaybetti ve sırf bu yüzdendir ki ihtimalen Büyükşehir Belediyesi'ne bir kayyum atanmadı ve İmamoğlu'nun tutuklanması da terörle bağlantılandırılmadı.
03:23Daha çok yolsuzlukla bağlantılandırıldı.
03:27Burada tabii önemli olan Amerika Birleşik Devletleri'nin tam da bu konjonktürde Hakan Fidan'ı ziyaretine herhangi bir şekilde hiçbir pürüz yokmuşçasına gerçekleşmesine izin vermesi.
03:45Hani Ankara'nın iktidarının elini güçlendirir mi yoksa tam tersine aslında Ankara'yı bir zaaf içinde bırakır mı sorusunu sordurtuyor bu bana açıkçası.
03:57Demin belki Buse sen eklemeyi unutmuş olabilirsin.
04:01Arada bir de tabii ABD Başkanı Trump Türkiye'ye ve diğer ülkelere gidecek olan büyükelçilerle yaptığı görüşmede
04:10Türkiye'ye gidecek büyükelçisi kendisini tanıttıktan sonra diyor ki ABD Başkanı iyi bir ülkeye gidiyorsun ve iyi de bir lider diyor Erdoğan için.
04:20Şimdi bu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için pozitif bir karine, bu hakkı ona teslim etmek lazım.
04:28Tırnak içinde konuşuyorum tabii ki.
04:30Çünkü neden? Trump ülkesini demir yumrukla yöneten liderleri seviyor.
04:37Karşısında sadece tek bir otorite görmeyi istiyor.
04:42O nedenle de Erdoğan lehine bir artı Trump için söz konusu olabilir.
04:49Ama Trump aynı zamanda bir iş insanı.
04:51Aynı zamanda müzakere teknikleri, kendine has müzakere teknikleri olan ve her tür masaya bir müzakere bilinciyle oturan bir adam.
05:02Dolayısıyla ne düşünecek? Benim karşımda oturan kişinin eli zayıf mı, güçlü mü?
05:07Ve diyecektir ki ya ben birkaç sene önce bir tane tweet attım.
05:11Türk lirasını yerle bir ektim.
05:14Dolayısıyla bütün bu protesto gösterileri Türk lirasını da sallamışken,
05:19Türkiye'den yabancı girişi olup da ekonomi böyle alarm sinyalleri verirken,
05:26benim Erdoğan hakkında iyi bir adam demem, Marco Rubio ile Fidan'ın işte görüşü olması bana masada elimi güçlendirir.
05:37Yani bir noktada bu bence biraz Türkiye'nin elini zayıflatan bir konjonktür oluyor.
05:43Yani eğer iktidar şöyle düşünüyorsa yaşasın işte biz içeride istediğimizi yapıyoruz.
05:48Ama dünya ve özellikle Washington'un umurunda değil, bunu bize anayimize karşı kullanmıyor diye bakabilirler.
05:55Halbuki tam tersi onların zihninde şöyle bir şey olacaktır.
06:00Evet sizin demokrasinizle hiçbir ilgimiz, alakamız yok.
06:04Ama bu konuda da o zaman bize bir kredi verin.
06:08Dolayısıyla masaya oturduğumuzda da sizden bir takım talepleriniz olduğunda,
06:12bu taleplere de olumlu yanıt verin anlayışıyla masaya oturacaktır Washington diye düşünüyorum.
06:19Yani herhalde şu sıralarda Washington'un da demokrasi konularının liste başı olduğu çok da söylenemez.
06:26Dün bir haberle karşılaştık.
06:29Amerika'da doktor öğretimi gören Rümeysa Öztürk tam da Hakan Fidan'ın Amerika'da olduğu günlerde
06:36evinden çıktığı sırada Gümrük Muhafaza Dairesi görevlileri tarafından gözaltına alındı.
06:42Ve bu gözaltının Rümeysa Öztürk'ün Gazze protestolarındaki katılımı nedeniyle olduğu söyleniyor.
06:51Bir de bu görüşmenin en önemli noktalarından biri de bu endişeliyiz açıklamasıydı.
06:58Marco Rubio hemen görüşmenin ardından bir sosyal medya paylaşımında bulundu.
07:03Aynı zamanda ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de bu yönde bir açıklama yaptı.
07:08Bu açıklamaların sonunda Rubio'nun Hakan Fidan'a Türkiye'deki gelişmeler konusunda,
07:13İmamoğlu'nun tutuklanması ve Türkiye'deki protestolar konusunda endişelerini dile getirdiği söylendi.
07:19Rubio da bunu sosyal medya hesabından paylaştı.
07:22Fakat hemen saatler sonra Dışişleri Bakanlığı kaynakları bu konunun sosyal medya paylaşımına yansıyandan
07:30farklı biçimde ele alındığını söyledi.
07:33Yani bu ABD gerçekten endişeli mi?
07:37Ya da bu iki açıklama yani hem Rubio'nun açıklamasında yer alan o ifade
07:43ama Dışişleri Bakanlığı kaynaklarının bu konudaki düzeltmesi bize ne söylüyor?
07:47Yani bir taraf yalan mı söylüyor?
07:49Yani anladığımız kadarıyla aslında görüşme sırasında Türk tarafı meseleyi gündeme getirmiş.
07:57Yani ilk gündeme getiren Türk tarafı olmuş.
08:01Öyle söyleniyor.
08:02Bu yıllarca Türk diplomasisinin ve Türk siyasetçilerinin kullandığı bir taktiktir.
08:09Ne zaman Türkiye'de insan haklarıyla ilgili olumsuz gelişmeler, demokrasiyle ilgili olumsuz gelişmeler olsa
08:16ikili görüşmede bu konuyu karşı taraf açacağını ben önce açayım ki
08:22hani benim bu konumda gocunacağım bir şey yok.
08:25Bu bir özgüven belirtisidir aslında.
08:28Hani biliyorum belki siz bu konuyu açacaksınız ama ben baştan söyleyeyim deyip ön almak
08:33ve hani karşı tarafa çok da fazla söylenecek bir şey bırakmamanın taktiğidir diye açıkçası düşünüyorum.
08:42Ve orada tabii yine önemli olan bir şey var.
08:45Altını da şöyle çizmem gerekiyor.
08:48Özellikle Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın Habertürk'e verdiği bir röportaj var.
08:55Orada uluslararası basının tepkisi özellikle de başkentlerin tepkisi sorulduğunda şöyle söylüyor.
09:01Şimdi diyor bu aslında CHP'ye kurumsal bir tepki olmadığı, ortada bir terör bağlantısının da olmadığı,
09:11yolsuzluk üzerinden olduğu için artık işte başkentler de buna daha makul yaklaşıyor demeye getiriyor.
09:20Çünkü şunu biliyoruz ki siz birisini terörle bağlantılandırdığınızda bunu yurt dışında anlatmanız çok zor oluyor.
09:29İşte yolsuzluktan bir şekilde daha bunun dışarıda açıklamasının daha makul olabileceği söyleniyor.
09:36Ama sonuç olarak Marco Rubio'nun orada yazmış olduğu işte endişeyi ifade ettik meselesi,
09:44belki kendi yardımcıları tarafından ya işte böyle bir beklenti olabilir, biz gene bunu bir cümle geçelim diye yazmış olabilirler.
09:53Sonuçta bence özellikle kıymeti harbiyesi olan bir cümle değil diye düşünüyorum.
10:00Yani Amerika olan bir tan hakkında endişe etse ne olacak, endişe etmese ne olacak?
10:06Sonuç olarak burada İmamoğlu süreciyle ilgili herhangi bir etki alıcı bir şey yapılacaksa onun tabii ki içeriden geliyor olması gerekecek.
10:17Evet, Washington'daki görüşmeden sonra hem Türk tarafı hem de Amerikan tarafı görüşmenin içeriğiyle ilgili açıklamalarda bulundular.
10:25Bu açıklamaların satır aralarına bakalım istiyorum.
10:29Çünkü bu Türk-Amerikan ilişkilerinin geleceğiyle ilgili ipuçları veriyor.
10:33İlk olarak önemli bir savunma konusu var.
10:37Yani Türk tarafının açıklamasındaki en somut ifadelerden birisi,
10:42savunma sanayi alanındaki iş birliğiyle ilgili teknik görüşmelerin yapılacağı söyleniyor.
10:47Burada belli ki bir aşama kaydedilmiş bir siyasi iradeden bahsediliyor.
10:52Yani savunma anlamındaki görüşmeler konusunda ne söyleyebiliriz?
10:58Şimdi Türk tarafının açıklaması gayet net, son derece net bir cümle var.
11:02İki taraf da savunma sanayi alanında iş birliğinin önündeki engellerin kaldırılması yönünde siyasi iradesini ortaya koydu diyor.
11:11Buna benzer bir açıklama Amerikan tarafında yok.
11:16Fakat ne diyor Ankara'nın açıklaması?
11:19İki taraf da iş birliği önündeki engellerin kaldırılmasını,
11:23yani demeye getiriyor ki Washington şimdiye kadar bu konuda koyduğu engelleri kaldıracağı sözünü verdi demeye getiriyor.
11:32Ama biz bunu tabi Amerikan tarafında görmüyoruz.
11:35Ortadaki meseleler ne?
11:37Ortada F-16'lar meselesi var.
11:39Evet kongre yeni F-16 satışına ve eski F-16'ların restore edilmesi için gerekli o mekanizmaların verilmesine onay verdi.
11:51Ama hala bir teslimat yok.
11:53Çünkü orada böyle büyük bir paket vardı ve o pakette de bir müzakere sürüyordu.
11:58Hatta bir noktada Türkiye'ye bazı alımları yapmayacağını söylemişti ama o pakette bir pürüz var.
12:03Bir kere onunla ilgili bir mesele var.
12:06İkinci mesele tabi asıl Türkiye'nin istediği CAATSA yaptırımlarının kaldırılması.
12:11Bu bağlamda da işte S-400 meselesi var.
12:15Meşhur.
12:16Şunu biliyoruz.
12:17Trump S-400 meselesine o kadar tırnak içinde takık değil.
12:21Çünkü geçmişte yaptığı bir açıklama var.
12:24Orada Türkiye'yi haklı görüyor.
12:26Diyor ki biz diyor işte Türkler diyor patriot satın almak istemişler.
12:31Biz onlara patriot satmamışız.
12:33Onlar da gidip S-400'leri alınca biz uyanmışız da patriot satmaya çalışmışız gibi bir ifadeleri vardı geçmişte.
12:41Dolayısıyla S-400 meselesinin çok önemli bir engel olmayacağı beklenebilir.
12:49CAATSA ile ilgili bir süreç tabii neden önemli?
12:54Özellikle Türkiye'deki savunma sanayinin içerideki üretimi açısından yapacağı dışarıya ihracat açısından
13:02bu yaptırımların kalkması önemli.
13:05Tabii ondan sonra mesele nedir?
13:08F-35'ler meselesi.
13:10Birdenbire biz Amerikan Washington mekanizmasında siyasetinde
13:17acaba tekrardan Türkiye'ye F-35 satabilir miyiz gibi haberleri görüyoruz.
13:22Allah işte özellikle Yunan basınından sağ olsun.
13:26Onların Washington'daki gazetecileri bu konuyu bizimkilerden daha iyi takip ediyor.
13:32Zaten bazı meselelerde Yunanistan basınını yakın takip etmek lazım.
13:36Onlar tabii bu konuda çok daha diken üstündeler.
13:40Çünkü mevcut durumda Yunan savunma sistemleri havada ve özellikle Ege'de
13:47Türkiye'nin şimdilik daha önünde olabilecek bir süreç içindeydi.
13:52Özellikle Türkiye'nin bu F-35'lerden çıkarılması sonrasında.
13:56Dolayısıyla biz bazı konuları Yunan basınından takip ediyoruz.
14:00Çünkü Yunan basını kongrede takip ediyor ne olacak bu F-35 meselesi diye.
14:04Fakat burada çok ilginç bir noktaya dikkat çekmemiz gerekiyor.
14:09Onu da gazeteci meslektaşım Zeynep Gürcan'ın bugünkü yazısında dikkat çekmiş.
14:14Şimdi F-35'lerle ilgili özellikle Avrupa'da şöyle bir durum var.
14:18Başta Portekiz bazı ülkeler vay kardeşim ey Amerika sen madem ki savunma alanında
14:24bana destek olamayabileceğini söylüyorsun.
14:26O zaman ben kalkıp da senden niye F-35 alayım dedi ve Portekiz örneği iptal etti alımlarını.
14:34Onun dışında tabii şöyle bir takım bilgiler de var.
14:37İşte bu F-35'in içindeki bir takım mekanizmaların Amerika'nın elinde olması
14:44ve dolayısıyla kullanım sürecinde bir takım engellemeler Amerika'nın çıkartması
14:49F-35'lerle ilgili bize bir takım soru işaretleri getiriyor.
14:54Nitekim Türkiye F-35 üretiminden çıkarıldığında ve F-35 artık alamayacağı söylendiğinde
15:01Türkiye'deki kimi uzmanlar ya aslında belki de çok kötü olmadı.
15:05Çünkü işte F-35'lerin bir takım donanımının Amerika'nın elinde olması çok iyi bir şey olmayabilir.
15:12İkincisi F-35'in bakımı, onarımı vesaire çok aşırı pahalı.
15:18Onun için başka alternatiflere gidebiliriz diye yorumlar vardı.
15:22Ama onun dışında yine de F-35'leri çok önemseyenler de var.
15:26En önemli özelliği düşmana kendini hiçbir şekilde hissettirmeden karşı tarafa gidebiliyor olması.
15:34Benim tahminim açıkçası yine Zeynep Gürcanlı'nın yazdığı yoruma yakın düşünüyorum.
15:41Yani Amerika acaba bundan sonra ben Avrupalılara F-35 satamam diye
15:48Türkiye'ye F-35 satışını gündeme almış olabilir.
15:53Böyleyse eğer benim tahminim bu müzakere sürecinde
15:58Türkiye'nin tamam o zaman ben F-35'leri aldım dememesi gerekir.
16:03Muhakkak karşılığında çok daha önemli tırnak içinde tavizler istemesi gerekir.
16:10F-35'in ortak üretimine girmeyi teklif etmesi gerekir.
16:15Onun dışında tabii hala bildiğimiz kadarıyla Avrupa'dan Eurofighter alımı da gündemde.
16:22Bunun ikisi aynı anda olabilecek mi?
16:24Sonuç olarak Türkiye Avrupa Güvenlik Mimarisine girmek istiyorsa
16:29o zaman acaba tercihini Eurofighter'dan mı yapmalı?
16:33Bunları önümüzdeki günlerde daha fazla konuşmamız gerekiyor.
16:37Bugün için yapmamız gereken tespit şu anda
16:41Washington'da yeniden bir acaba Türkiye'ye F-35 satmayı tekrar gündemimize almalıyız mı?
16:50Meselesi var.
16:51Bu savunma sanayinde Türkiye'nin işine gelebilecek bir takım adımlar
16:57tabii karşılıksız Türkiye tarafından bırakılmamak durumunda olacak.
17:03Bu arada Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Baştanışmanı Akif Çağatay Kılıç da Amerika'daydı
17:10ve orada kimi temaslarda bulundu Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz'la birlikte.
17:15Burada birçok isimle görüştü tabii.
17:17Ukrayna özel temsilcisiyle görüştü.
17:19Kongre'den bir takım dış ilişkiler komitesinden isimlerle görüştü.
17:25İhtimaldir ki F-35 meselesi Akif Çağatay Kılıç'ın Amerika'daki temaslarında da gündeme geldi.
17:31Buradan hemen Suriye'ye geçmek istiyorum.
17:33Çünkü iki açıklamalarda Suriye konusu yer aldı ve Suriye konusundaki en önemli konu ortak düşman.
17:41Amerikan tarafının açıklamasında İranmış gibi görünüyor.
17:46Suriye konusundaki açıklamalarla ilgili neler söyleyebiliriz?
17:51Şimdi orada tabii yine iki tarafın karşılıklı olarak birbirlerinden beklentisi farklı.
17:57En önemli konulardan bir tanesi nedir?
17:59Orada YPG'nin konumu değil mi?
18:02Çünkü Türkiye'nin içerisinde adına ne dersek diyelim bir barış süreci var vs.
18:09Bunun bir ayağı elbette ki Suriye'de.
18:12Bizim şu andaki gündemimiz nedir?
18:15Ahmet El Şahra ile YPG'nin yapmış olduğu anlaşma.
18:19Bu anlaşmadan Türkiye'nin ben çok rahat olduğunu düşünmüyorum doğrusu.
18:25O nedenle ihtimaldir ki Washington'da bu en ayrıntılı alınan konuların başında gelmiş olduğunu tahmin ederim.
18:33Türkiye çok büyük ihtimalle demiştir ki yani Suriye'deki Kürtler hak ettiği oranda bir takım kazanımları muhafaza etmeli.
18:42Konumlarının üzerinde bir kazanım elde etmelerinin Suriye'nin kendi dengesini bozar.
18:50Nitekim Türkiye'yi mutlu edecek bir ifadeyi nerede görüyoruz?
18:54ABD'nin açıklamasında görüyoruz.
18:56Çünkü orada Amerikan tarafı diyor ki birleşik ve barışçıl bir Suriye'nin desteklenmesi için.
19:03Burada birleşik Türkiye'ye hoşuna gidecek bir kavram.
19:09Ama onun dışında senin de söylediğin gibi diyor ki Suriye hem barışçıl olsun o ne demek?
19:16Yani İsrail'e höt höt yapmasın, İsrail'e tehdit oluşturmasın.
19:20İki orada İran'ın istikrarsızlaştırıcı faaliyetleri için de bir baz yaratmasın diyor.
19:28Yani buradan hem İran'a hem İsrail'e mesaj gönderiyor.
19:32Ne diyor? Bakın Türkiye ile biz burada bir ortaklaşma içindeyiz.
19:37Bunun eminim İran tarafından dikkatle not alınmıştır.
19:41Zaten son dönemlerde Türkiye ile İran arasında çok ciddi bir gerilim yaşandı.
19:47Diplomatik anlamda karşılıklı birbirlerinin büyükelçilerini çağırdılar.
19:52Tabii ki Türk tarafının açıklamasında İran'ın yer alması söz konusu olamaz.
19:58Ama sonuç olarak Türk tarafı da neyin altını çiziyor?
20:04Terörle mücadele konusunda kararlılıkları dile getirdi diyor.
20:13Buradan çıkarılacak şey PKK ama bir taraftan da ışıd meselesi.
20:19Şimdi ışıd meselesine gelirsek orada da malum Türkiye diyor ki
20:24ya siz bu YPG ışıdlıların olduğu kampları koruyor.
20:29Onun için siz YPG orada varlığını sürdürsün istiyorsunuz.
20:33Ama gerekirse bu kampların sorumluluğunu biz alırız.
20:37Hatta demiştir Fidan, Ürdün ile ve diğer bölge ülkeleriyle ışıda karşı ortak mücadele için bir mekanizma geliştiriyoruz.
20:45Dolayısıyla siz illaki bu konuda YPG'ye güvenmek zorunda değilsiniz demiştir.
20:51Ve onun dışında genel anlamda da Suriye'ye dönük olarak muhakkak ve muhakkak bir an önce ülkenin normalleşmesi için
20:59yaptırımların kaldırılması çok önemli mesajını vermiştir Fidan.
21:03Evet zaten hemen bu görüşmelerin olduğu sıralarda bir Reuters haberi düştü.
21:09Burada ABD'nin 18 Mart'taki bürüksel zirvesinde Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani'ye
21:15yaptırımların kaldırılması karşılığında bir ABD koşullar listesi verdiği yazıyordu haberde.
21:22Habere göre kimyasal silah depolarının imha edilmesi
21:26ve terörle mücadele konusunda Suriye tarafının işbirliğine yanaşması ifadesi yer alıyor.
21:31Ama bence çok daha önemlisi yabancı savaşçıların Suriye'nin yönetim yapısında üst düzey görevlere getirilmemesi şartı koşuluyor.
21:41Tıpkı Fidan Rubio görüşmesinden sonra yapılan açıklamaya benzer şekilde
21:46ABD'nin bunlar karşılığında bir de Suriye'nin toprak bütünlüğünü destekleyen bir açıklama yayınlayacağı da söyleniyor.
21:55Yani Suriye'ye yaptırımların kaldırılması konusunda eğer bu şartlar sağlanırsa da Suriye'ye yaptırımların kısmi anlamda kaldırılacağı ifade ediliyor.
22:05Kafkasya var açıklamalarda Güney Kafkasya'dan söz ediliyor.
22:11Ermenistan ve Azerbaycan şu sıralarda yakınlaşmış gibi görünüyor birbirine.
22:17Açıklamadan ne çıkarabiliriz Güney Kafkaslarla ilgili?
22:21Şimdi dikkat edersen Amerikan tarafının açıklamasında hemen birinci cümlede yer alması benim çok dikkatimi çekiyor.
22:30Yani Amerikan tarafı diyor ki açıklamada Bakan Ukrayna ve Güney Kafkasya'da barış için Türkiye'nin desteğini talep etti diyor.
22:37Daha birinci cümlede ki normal şartlarda Kafkasya'nın Amerikan dış politikasında çok ön sıralarda yer almayacağını düşünürüz misal.
22:46Halbuki Türk tarafının açıklamasında da Azerbaycan Ermenistan meselesi de açıklama yani Türk tarafınca verilen yapılan bilgilendirmede diyelim.
22:56Yoksa resmi açıklama olmadı bilgilendirme gibi oldu.
23:01Onun da altını çizelim bunlar önemli nüanslar çünkü.
23:04Türk tarafınca yapılan bilgilendirmede de en son da geliyor.
23:11Ben en başından beri buna dikkat çekiyorum açıkçası.
23:14Yani Ermenistan Azerbaycan'ın anlaşması, Ermenistan Türkiye normalleşmesi bir şekilde Trump yönetiminin radarında.
23:22Bunu nereden görüyoruz?
23:24Daha Amerikan Dışişleri Bakanı Rubi'ye göreve geldikten hemen sonra Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la yaptığı telefon görüşmesinden sonra yapılan açıklamada Kafkasya'ya dikkat çekildi.
23:38Akabinde biliyoruz ki Paşinyan Trump'la görüştü.
23:42Akabinde şunu biliyoruz ki Amerika'nın özellikle Orta Doğu özel temsilcisi Steve Whitkoff.
23:50Orta Doğu özel temsilcisi değil mi?
23:52Ama aslında kendisi Ukrayna meselesinde de rol oynuyor.
23:56Orada da bir kafa karışıklığı var gibime geliyor.
23:59Çünkü aslında Trump'ın Ukrayna ile ilgili ayrı bir temsilcisi de var.
24:03Sen demin söyledin mesela Çağatay Kılıç görüştü diye.
24:06Halbuki Whitkoff sadece Orta Doğu'da değil aynı zamanda Ukrayna Rusya meselesine de bakıyor.
24:12Bakması ne kadar anlamlı onu da bilemiyoruz.
24:14Çünkü yeni bir röportaj verdi Trumpçı bir gazeteciye ve de Ukrayna'da Rusya'ya bırakılması gereken dört bölgenin ikisini bile sayamadı vesaire.
24:24Hani konuya ne kadar hakim bilemiyoruz.
24:26Ama bu Whitkoff 14 Mart'ta mesela Bakü'deydi.
24:31Yani Trump'ın en yakınında gördüğü özel temsilci olarak misyon yüklediği sadece Orta Doğu'da değil ama Rusya'da da misyon yüklediği Whitkoff'un Bakü'ye gitmiş olması çok dikkat çekici.
24:44Dolayısıyla bu görüşmelerde bu konuların ön plana çıkmasını ben önümüzdeki günlerde bir gelişmeye şahitlik edeceğimizi düşünüyorum.
24:54Ne anlamda biliyoruz ki Ermenistan ile Azerbaycan barışa çok yakın ama hala o imzalar atılmadı.
25:00Yani daha geçen hafta konuştuk değil mi?
25:02İşte iki taraf açıkladılar tamam anlaştık diye ama hala belgelere imza atılmış değil.
25:07O anlamda bence Washington Türkiye'ye diyor ki ya siz şu Aliyev'i bir razı edin ikna edin şu anlaşmanın altına imza atılsın.
25:16Sizin de normalleşmeniz başlasın.
25:18Peki niye Amerika bu kadar ilgili?
25:20İki açıklaması olabilir.
25:22Bir tanesi zannediyorum işin böyle bir dini vesaire boyutu var diyorlar.
25:28İşte bu Trump'ın evanjelistleri vesaireleri bu işte Ermenistan Hristiyanlığına dair bir yakın saması var vesaire.
25:35Ama ikincisi de işte Trump böyle bir tırnak içinde İngilizcesiyle peacemaker barış yapıcı lideri olduğu için barışa en yakın olduğumuz noktalardan biri olduğu için özel bir ilgisi var diyebiliriz.
25:50Evet bu konuda son olarak Gazze önemli bir konu.
25:53Trump tarafının açıklamasında Gazze meselesi yer alıyor.
25:58Hatta Orta Doğu temsilcisi Vitkov Türkiye'den iyi haberler geldiğine dair açıklamayı yaptığı röportajda yani Hamas'ın ancak silahsızlandırılırsa Gazze'nin geleceğinde olabileceğini söylemişti.
26:15Aynı zamanda da Gazze'nin kuzeyinde dün ilk Hamas karşıtı kalabalık kitlesel bir gösteri vardı.
26:22Türk-Amerikan ilişkilerinde Gazze'nin ve Türkiye-İsrail ilişkilerinin geleceği konusunda nasıl ipuçları veriyor bu açıklama?
26:30Zaten zamanında Hakan Fidan Hamas'ın üst düzey yetkililerine şu mesajı vermişti.
26:37Bakın dünya sizden bir ateşkes sağlandığında sizin konulara nasıl yaklaşacağınıza dair yol planınızı duymak istiyor.
26:47Yani sizin bir noktada silah bırakıp böyle İsrail'le bir koabitasyonu nasıl hayal ettiğinize dair bu konuda biraz daha net mesaj verin demişti Hamas'a.
27:04Yani biz bir noktada tabii ki Filistinlilerin hakları sağlanırsa silah bırakacağız ve bir şekilde İsrail'i ortadan kaldırmak gibi bir vaadimizin olmadığını söyleyeceğiz.
27:19Bu mesajları biraz daha açık söyleyin demişti.
27:22Tahmin ediyorum ki Amerikan tarafından siz bu yönde Hamas'ı teşvik etmeye devam edin şeklinde bir telkin ve mesaj gelmiştir.
27:33Evet Rusya-Ukrayna konusunda da aslında açıklamada birbiriyle örtüşen iki şey var.
27:42Türk tarafı bu çabalar yani ABD'nin Rusya-Ukrayna Savaşı'nın çözümlemedeki çabaları ele alındı ve işte bu konuyla ilgili Türkiye'nin destek olacağı söylendi diyor.
27:54Amerikan tarafı da Türk tarafından Rusya-Ukrayna Savaşı'nın çözümlenmesi için desteğin talep edildiğini söylüyor.
28:01Burada örtüşen iki açıklamadan söz ediyoruz sanırım Rusya-Ukrayna konusunda.
28:06Evet orada tabi bence Türkiye gibi büyük bir ordusu olan Rusya karşısında NATO'nun ikinci büyük ordusu olması o süreçte Amerika'nın şunun idrakında olması gerekiyor tabi.
28:23Trump daha seçimler sırasında kampanya sırasında bile Ukrayna'da işte savaşı durdurmak istediğini söyledi.
28:31Bu anlamda şimdiye kadar Trump'ın retoriyle söylemiyle en uyumlu olan kim oldu?
28:38Tabi ki Türkiye oldu.
28:40Dolayısıyla bunun elbet farkındalar ve tüm bu süreç içinde elbette ki Türkiye'nin bir rol oynayabilmesi söz konusu.
28:48Karadeniz'de bir şey yapıldı biliyorsun ateşkes sağlandı.
28:53Orada benim bir rezervim olabilir çünkü Karadeniz meselesi Türkiye için çok hassastır.
29:00Türkiye'nin hep bir korkusu vardır.
29:02Acaba büyük güçler birleşir de Karadeniz'de hani istemediğim türden bir süreçler gelişir mi diye montro hassasiyeti vardır.
29:11Dolayısıyla Amerika ile Rusya'nın Türkiye'yi aradan çıkarıp Karadeniz'de bir süreç içinde olmaları Ankara'da genel bir hassasiyet yaratmış olabilir.
29:23Ama onun dışında Ukrayna meselesinde tabi ki her ne kadar Amerika ile yapılan görüşmeler önemliyse de bir de tabi bunun Avrupa asıl boyutu var.
29:34Çünkü bir taraftan da Türkiye aslında Avrupa'daki süreçle de eklemleniyor.
29:41Amerika dosyasını kapatmadan önce şu sıralar Amerika'nın çalkalandığı bir skandaldan bahsetmeden geçmeyelim.
29:48Signal Gate skandalı Amerikan tarihinin en büyük güvenlik açıklarından biri olduğu söyleniyor.
29:55Ne bu skandal?
29:56The Atlantic dergisinin editörü Beyaz Saray çevresine dolanan haberlere göre ABD Başkan Yardımcısı, Savunma Bakanı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı'nın bulunduğu
30:09ve Yemen'e saldırı planlarının görüşüldüğü bir signal grubuna, mesajlaşma uygulaması grubuna eklendiği söyleniyor.
30:17Yani söyleniyor değil bu aslında kabul edildi.
30:20Yemen'e 15 Mart'ta bir ABD saldırısı olmuştu.
30:23O saldırıdan hemen önce editörün bu gruba eklendiği ve oradaki konuşmalara birebir şahit olduğu ve buralardan ekran görüntüleri aldığı ifade ediliyor.
30:35Trump, Mike Wilson bu editöre bu gruba eklendiği söylendiği için Trump bu konuyla ilgili açıklama yaptı.
30:43O iyi bir adam böyle bir yanlışlık yaptı.
30:46Artık hani yapacak bir şey yok dedi.
30:48Herhangi bir görevden alma da yok.
30:50Bu Signal Gate skandalını da Amerika'dakini takip edeceğiz.
30:55Bu da tabii yani buradaki sorunlardan bir tanesi tabii istihbarat açığı o ayrı bir skandal.
31:03Ama şu aralar özellikle dünya basının üzerinde durduğu bir başka konu daha var Buse.
31:08O da Yemen'e yani bir ülkeye sivillerin de ölebileceği bir bombardıman yapılırken yani tarafların işte böyle emojiler göndermesi birbirine böyle yani bir kere o anlamda da çok rahatsız edici.
31:27İkincisi de bize tabii Amerika'nın örneğin Avrupa'ya bakışını, askeri müdahalelere bakışına dair içerideki zihin yapısına dair de bir takım ipuçları veriyor.
31:42O ilgililerinin o transkripleri okumasında gerçekten yarar var.
31:48Çünkü mesela J.D. Vance sorguluyor yani neden böyle yani bunu yapmak zorunda mıyız?
31:54Buradan aslında Avrupa yararlanacak.
31:56Bir Avrupa yararlanacaksa biz niye yapıyoruz ki?
31:59Gibi soruları var.
32:00Ayrıca Avrupa'yı şey yapıyorlar işte ne bileyim alttan üstten bakıyorlar Avrupa'ya.
32:06Bu bize ne diyor?
32:07Sadece kamera önünde değil kamera arkasında da Avrupa'ya dönük müthiş bir şey var.
32:13Böyle tepeden bakma ve Avrupa'yı küçümseme hali var.
32:17Dolayısıyla mesele sadece Amerika'nın kendi iç istihbaratındaki büyük bir boşluk ve zafiyetin ötesinde.
32:26Bir de onların o zihin yapısına dair bize bir şeyler de söylüyor.
32:30Bu konular tabii çok önemli.
32:32İstihbarat paylaşımına dair yani istihbarat konusundaki süreçler.
32:39Mesela biliyorum ki bir başkentte görevli olan Türk Büyükelçi paylaşmaması gereken bir bilgi.
32:50Büyükelçiliğin çalışanına WhatsApp'tan gönderdiği için apar topar merkeze çekildiğini biliyorum.
32:58Bu konuda da Ankara'da çok genelde büyük bir hassasiyet var açıkçası.
33:03Peki buradan Avrupa'ya geçelim.
33:07İlk günlerde yaptığımız programda Avrupa'dan gelen tepkilerin cılız olduğunu söylemiştik.
33:15Yeni tepkiler var. Yunanistan'dan gelen bir haber var.
33:19Miçotakis ve Erdoğan arasındaki zirvenin süresiz olarak ertelendiği ile ilgili.
33:25Aynı zamanda CHP lideri Özgür Özel'in İngiltere Başbakanı'na bir istemi var.
33:31İşçi Partisi bizim kardeş partimiz. Bu nasıl kardeşlik? Çok kırgınız diyor.
33:36Avrupa, İmamoğlu konusunda Türkiye'ye olan yaklaşımını Ankara'nın ABD ile estirdiği olumlu havadan etkilendiğini söylemek mümkün mü o yaklaşımda?
33:46Ben ondan önce bir Yunanistan'a yorum yapmak istiyorum.
33:50Çünkü orada belki dikkat çekmemiz gereken şey bu ise Yunanistan ile Türkiye arasında bu kadar bahar havası olurken değil mi?
33:58Yunanistan'ın üst düzey zirveyi iptal etmesi.
34:04Bana şunu söylüyor açıkçası. Şu anda Avrupa ile Amerika'nın Türkiye'ye bakışında bir değişim var değil mi?
34:13Daha olumlu bakıyorlar. Bizim Türkiye'ye ihtiyacımız var diye.
34:16Yunanistan'ın kafası hep şey çalışır. Türkiye için olumlu olan benim için olumsuzdur diye çalışır.
34:24Avrupa ile Türkiye arasındaki süreçin önemli kriterlerinden bir tanesi nedir?
34:29Türkiye ile Yunanistan'ın arasının iyi olması.
34:32Eğer Türkiye ile Yunanistan'ın arası iyi olursa Avrupa bu süreçte şunu söyleyemez.
34:37Ama sizin Yunanistan ile aranız kötü dolayısıyla biz size onu veremeyiz bunu yapamayız.
34:42Dolayısıyla bence Yunanistan bunu fırsat biliyor.
34:46Bütün bir Avrupa Londra'sı vs. bir şey yapmazken Yunanistan'ın bunu yapması bana şunu söylüyor.
34:55Ey Avrupa sanmayın ki bizim aramız o kadar harika. Bak bizim aslında aramız o kadar da iyi.
35:00Bak gördün mü üst düzey ziyareti de yapmıyorum diye böyle bir alt mesaj taşıdığını ben düşünüyorum.
35:07Özgür Özel'in de açıkçası tepkisi de çok haklı.
35:11Yani en azından kardeş partiler bunlar. İşçi Partisi, CHP kardeş parti.
35:16Onun dışında ama ben İngiliz basının iyi bir iş çıkardığını düşünüyorum.
35:20Hani böyle ben genelde baktığımda başkentlerin daha yine hani mesafeli olduğunu
35:28ama giderek şimdiye kadar son 2-3 gün yabancı basının kavırıcı ne diyeceğiz ona ele almasının
35:39daha arttığını daha ete kemiğe büründüğünü.
35:43Mesela The Economist enteresan bir şekilde bir taraftan Ekrem İmamoğlu'nun eşinin yazısını yayınlarken
35:49bir taraftan da mesela şöyle bir yorum yazdı.
35:52Yani ey Türkiye yani işte siz acayip şekilde protestoları ettiniz vs.
35:57Dünya size sempatiyle bakıyor ama sempatiyle bakmak dışında da bir şey yapacağı yok.
36:02Onun da farkında olun gibi bir yorumla okuyucusunun karşısına çıkmış.
36:09Evet bu arada zaten AFP foto muhabiri de bu gösteriler sırasında gözaltına alıp tutuklanmıştı.
36:15Bugün Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un yabancı basına vereceği röportajdan önce tahliye edildi.
36:23Aralarında AFP foto muhabirinin de olduğu gazeteciler.
36:27Peki son olarak şöyle Cevdet Yılmaz Cumhurbaşkanı yardımcısı bugün Fransa'ya gidiyor.
36:33Ukrayna konusunu görüşmek üzere ve Erdoğan'la temsilen gidiyor.
36:38Devlet başkanları düzeyinde bir zirve olmasına rağmen Cumhurbaşkanı yardımcısı düzeyinde temsil edileceğiz.
36:44Erdoğan niye ABZ zirvelerine katılmıyor?
36:46Bence herhalde Rusya'ya şirin görünmek istediği için.
36:50Çünkü bir taraftan Türkiye şöyle söylüyordu ya siz işte Erdoğan'ı zirvelere davet etmiyorsunuz artık edin vesaire diye böyle bir talep varken
36:58özellikle Rusya karşıtı zirvelere birebir katılmayı tercih etmediğini ben düşünüyorum.
37:04O da işte Putin'le diyaloğuna gölge düşürmemek amaçlı olduğunu düşünüyorum doğrusu.
37:10Bu haftalık bizden bu kadar ama son olarak kanalımıza abone olmanızı,
37:17chatleri kullanmanızı, yayını beğenmenizi ve kanalımıza katılarak Bağımsız Gazeteciliğe destek olmanızı rica ediyoruz.
37:25İyi haftalar.