CNN TÜRK
  • 9 saat önce
Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00İyi geceler CNN Türk ekranlarına hoş geldiniz değerli izleyenler.
00:10Beyaz Saray'da başlayan kriz Londra'da devam etti.
00:14Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump'la Zelenski arasında yaşanan diplomatik skandalın ardından
00:22Ukrayna Cumhurbaşkanı soluğu Londra'da almıştı.
00:25Ve bugün Londra önemli bir toplantıya ev sahipliği yaptı.
00:30Avrupa'nın önde gelen ülkelerinin liderleri ve Kanada Başbakanının yer aldığı toplantıya
00:36Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan da katıldı ve tek bir gündem maddesi vardı o da Ukrayna.
00:42Avrupa ülkeleri ve Kanada Ukrayna'ya Amerika Birleşik Devletleriyle yaşanan bu krizin ardından tam anlamıyla destek verdi.
00:51O toplantıda neler yaşandı? Ne gibi sonuçlar çıktı? Hangi mesajlar verildi? Bunları konuklarımızla konuşacağız.
00:58Tabi ki bunların sonuçları ne olacak? Avrupa'nın özellikle savunmada yeni bir dönemi mi başlıyor?
01:06Askeri anlamda Avrupa yeniden mi yapılanacak? Bunları konuşacağız.
01:11İsmail Öz ve Zekeriya Şahin bizimle birlikte stüdyoda hoş geldiniz.
01:15Hoş bulduk teşekkürler iyi yayınlar.
01:17Evet İsmail Bey sizinle başlayalım. Zelenski ve Trump arasında yaşananlar günlerdir konuşuluyor.
01:25Tüm dünyada tam anlamıyla bir deprem etkisi yarattı.
01:28Özellikle Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın dördüncü yılına girildiği bu dönemde Amerikan Başkanı Donald Trump'ın Putin'le anlaşma noktasına gelmesi
01:37ve bu anlaşmada Ukrayna'yı ve Avrupa ülkelerini yok sayması zaten krizi derinleştirmişti.
01:43Özellikle toprak minerallerini ağırlıklı olarak içeren Ukrayna'nın yeraltı kaynaklarıyla ilgili anlaşma dayatması
01:52Ukrayna liderini tam anlamıyla Amerikan Başkanı'nın karşısında bir duvar gibi durmasına neden oldu.
01:58Sonrasında da bunlar yaşandı. Beyaz Saray'da yaşananlar bir komplo muydu? Bunlar tartışıldı.
02:04Zelenski doğru mu yaptı? Amerika Birleşik Devletleri dünya siyasetinde bambaşka bir yol mu izliyor?
02:10Bunların hepsi konuşuluyor ama bugünkü toplantıdan başlayalım. Avrupa'nın özellikle bugünkü toplantıyla İngiltere'de, Londra'da, İngiltere liderliğinde
02:20Ukrayna'ya Amerika'nın karşısında net bir destek verdiğini söyleyebiliriz değil mi?
02:25Tabii ki. Yani bir defa şimdi yarınki yazımda nasipse tabii bunun üzerine kaleme alındı.
02:33O da işte aslında Batı hattında bir yarılma diye bir yazı yazdım Ukrayna üzerinden.
02:39Tabii ben Batı'yı bu anlamda değerlendirirken Amerika'yı Batı'nın dışında tutmuyorum.
02:43Batı bir zihniyet ve Batı bir mantalite üzerine kuruluysa bunun en önemli bileşenlerinden birisi ve o Batı'nın tarihsel mefküresini
02:53bugün dünyada temsil eden Amerika Birleşik Devletleri olduğu için ben bunu bir yarılma olarak tabii ki değerlendiriyorum kendimce.
03:00Çünkü bugüne kadar aslında hep bir ittifak varmış gibi yani Amerika ile Avrupa arasında aslında sarsılmaz bir işbirliği söz konusuymuş gibi görünse de
03:11ben aslında bunun tabii ki tarihsel seyirde böyle olmadığı kanaatinde olanlardanım.
03:16Zira biliyorsunuz aslında Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri bağımsızlık mücadelesini Avrupa'ya karşı verdi değil mi?
03:24Yani İngilizlere veya İspanyolara karşı bu savaşlar verildi ve dolayısıyla aslında belki de bugün İngilizlerin, Avrupalıların da yanıldığı şeylerden bir tanesi
03:35yani işte Amerikalılar nihayetinde Avrupalılardır.
03:38Dolayısıyla buradan giden insanların kurduğu bir ülkedir Amerika Birleşik Devletleri ve bu tarihsel aidiyetler vesilesiyle de Amerika bizimdir ve Amerika bizdendir.
03:49Bunu %100 bir eşleştirme gibi algıladıkları için de bence başka bir perspektiften bir hataya düşüyorlar.
03:55Onun sebebi de şu, nihayetinde Amerika son 200-300 yıldır bu insanlar Amerika'ya gitmiş olsalar da burada başka bir tarih geliştirdiler.
04:04Dolayısıyla Amerikalı olarak artık onlar varlıklarını sürdürüyorlar ve orada o tarihsel seyirde yaşadıkları farklılıklar aslında onları Avrupalılardan da farklılaştırdı.
04:15Yani burada %100 bir örtüşmeden bahsedilmesi de mümkün değil.
04:19Avrupa da belki bu hatayı işleyerek oraya çok fazla anlam yüklediği için kendi savunmasını, kendisiyle ilgili bir takım durumların hepsini aslında NATO ve Amerika Birleşik Devletleri'ne havale ederek
04:31bir anlamda arka tarafta kendi konformizminin arkasına düşerek belki bir hata yaptı.
04:40Yani bugün aslında Avrupa bu hatasıyla da yüzleşiyor.
04:44Yani biz ne yaptık, hatayı nerede yaptık sorusuna bence bugün çok derin cevaplar arıyorlar ama bu cevabı bulmaları ya da bu cevaba bir karşılık üretmeleri de çok kolay değil.
04:56Zira bana göre Avrupa bugün altın çağını kaybetmiş.
05:01Hatta zaman zaman kullandığım bir ifade var benim.
05:04Yani lider yokluğu ile lider çokluğu arasında hiçbir farkı yoktur.
05:08Dolayısıyla bugün Avrupa'da evet bir lider yokluğundan bahsediliyor ama öbür taraftan da çok da lider var değil mi?
05:17Yani belki karizmatik olarak görmesek de ya da ne bileyim biz yeterince devlet tecrübesine sahip olmadıklarını düşünsek de bugün böyle bir hakikatleri var Avrupa'nın.
05:27Ve her ikisinde de üretilen bir kriz vardır.
05:30Yani lideriniz yoksa da kriz vardır, lideriniz çoksa da kriz vardır.
05:34Çünkü bu sefer de onların kavgaları ile yüzleşirsiniz.
05:37Avrupa bence bugün bu tip şeylerle de yüzleşiyor.
05:40Ve bugün tabii ki kendi çıkarları ve kendilerini Amerika'ya karşı var etme çabası ile birlikte bu yarılmayı çok net gördüler çünkü.
05:51Yani ben hatta bunu uzun zamandan beri söylediğim bir şey var Ukrayna Savaşı üzerinden.
05:56Diyorum ki aslında Ukrayna Savaşı Biden döneminde yani Biden'ın Avrupa'ya tuttuğu bir aynaydı aslında.
06:04Yani NATO'nun beyin ölümünü tartışan Avrupa'ya bir ayna tuttu.
06:09Ve dedi ki siz evet NATO'nun beyin ölümünü tartışıyorsunuz ama aslında NATO sizin hayatınızın garantisi.
06:16Yani siz bir görün gerçeğinizi.
06:19Onlar da gerçeklerini gördüler ki bizim ne ordumuz var ne gücümüz var ne işte bir birlikteliğimiz tam olarak bir arada durma kapasitemiz var değil mi?
06:27Macron başka bir şey söylüyor, Almanya başka bir şey söylüyor.
06:30Bir araya gelmeleri bu anlamda çok zor durumda.
06:33İngiltere belki bu anlamda farklı bir hayal ve hedef peşinde koşuyor.
06:37Ve bunu zaten biz 1. Dünya Savaşı'nda 2. Dünya Savaşı'nda gördük.
06:41Yani çıkarlar öbür tarafa doğru azıcık kaydığında nasıl hemen safların değiştiğini çok gördük değil mi?
06:48Rusya ile bir yerde müttefik bakıyorsun hemen az Rusya'nın önüne çıkacağını gördüklerinde bir kıskançlık devreye giriyor hemen terk etme falan gibi.
06:55Dolayısıyla bunun evet yani 1. Dünya Savaşı koşullarında bize de çok yaradı.
07:00Yani bunu da itiraf edelim.
07:02Dolayısıyla onların arasındaki bu kıskançlık, birinin birine dengeyi kaptırmama çabası aslında bize de çok yaradı.
07:08Şimdi yeniden buna benzer bir tablo da derinleşiyor bir taraftan ve ben de bunu diyorum.
07:15Yani burada İmmanuel Wallenstein'in perspektifinden bakıyorum biraz.
07:19Ve diyorum ki yani Avrupa çökerse, Amerika çökerse ne olur?
07:22Yani hiçbir şey olmaz.
07:23Bir sürü fırsat doğar, alternatif doğar.
07:25Yani ben bu zeminden bakanlardanım.
07:28Amerika'ya karşı aslında Avrupa bugün Zelenski'nin arkasında durarak aslında tabii şunu da kabul edelim yani.
07:37Zelenski ya da Ukrayna bugün Avrupa ile Amerika arasındaki o tarihsel kavganın dişlilerinin arasına düşmüş ve öğütülen bir ülke ve lider konumunda şu anda.
07:47Bunu tabii ki belki biraz daha açabiliriz.
07:50Ben burada biraz sözü bırakayım hocam da devam edecektir.
07:53Dolayısıyla bunu bu birlikteli ortaya koyuyorlar ama bunun hangi şeye derman olacağını da zaman gösterecek tabii.
07:59Zirvede hangi açıklamalar yapıldı?
08:02Onlara da bir bakalım isterseniz.
08:04Önemli açıklamalar var.
08:05Tabii ki zirvenin ev sahibi İngiltere'ydi.
08:07Başbakan Sarmer barışı korumak için bir koalisyon kuracağız ifadesini kullandı.
08:13Tabii ki Avrupa'nın bu barış görüşmelerinde dışlanması en önemli gündem maddelerinden biri.
08:19Avrupalılar buna çok net bir şekilde içerlemiş.
08:21Bu toplantıda yapılan her açıklama da ortaya çıkıyor.
08:24Rutte ki NATO genel sekreteri o da Avrupa ailesinin içinden gelen bir isim ama NATO'nun yapısı biraz farklı.
08:33Genel sekreterler genelde Amerika güdümündedir.
08:35Zekeriya Bey yani kendimizi kandırmayalım.
08:38Seçilen isim de genelde Amerika'nın onay verdiği isimlerdir ve birlikte çalışmayı istedikleri isimlerden seçilir genel sekreterler.
08:47Rutte Ukrayna'da barış için Avrupalılar aktif olacaktır ifadesini kullanmış.
08:52O bile bu noktaya gelmiş durumda.
08:54Diğer tarafta von der Leyen'den çarpıcı bir açıklama var.
08:58Aslında işin özetini bu programda belki konuşacağımız yeneceğimiz son noktayı da özetleyen bir açıklama bu.
09:06Avrupa'yı acilen yeniden silahlandırmamız gerekiyor ifadesini kullanmış.
09:11Yeniden ifadesi çok ilginç.
09:14Şu ana kadar Avrupa'nın güvenliğini 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri liderliğinde sağladığını söyleyebiliriz.
09:22Aslında bir itiraf değil mi yani? Demek ki silahsız.
09:25Demek ki silahsız yani.
09:27Yakın zamanda belki de hükümsüz kalabileceğini kendilerinin koruyabilecek bir noktada olmadığını gösteren yeniden acilen silahlandırılmamız gerekiyor ifadesi.
09:38Yani sıfırdan başlamamız gerek demek istiyor herhalde değil mi?
09:42Evet şimdi tabi Avrupa Birliği ile Amerika'nın çıkarları çatışmaya başlayınca artık herkes gard almaya başlıyor.
09:50Özellikle Avrupa'nın güvenlik mimarisinin yeniden inşa edilmesi durumu şimdi aciliyet kazandı.
09:58Zaten şimdi başlamaya kalksalar önümüzde bir 20 yıllık gibi bir süreçten bahsedebiliriz.
10:03Şimdi baktığımız zaman Avrupa Birliği ve Avrupa ülkeleri güvenlik noktasındaki tüm iş birliğini tamamen Amerika'ya devrettiler.
10:12Şimdi böyle olunca da Amerika bunlara tabiri caizse bir abilik yapma pozisyonuna geçti.
10:18Ta ki ne zamana kadar işte Ukrayna özelinde bir takım anlaşmazlıklar gerçekleşene kadar.
10:23Keza sizin de beyan ettiğiniz gibi ABD özellikle barış müzakerelerinin başlaması ve sürecinin işlemesi noktasında Avrupa Birliği'ni devre dışı bıraktı.
10:33Keza Avrupa Birliği'nin Ukrayna'ya yapmış olduğu yardımlar noktasında da bir takım maliyetleri var.
10:40Bu maliyetlerden de ne demişti Trump? Ukrayna'nın yeniden inşası noktasındaki maliyetleri de kime yükleyeceğim? Avrupa Birliği ülkelerine.
10:50Bunu açık açık söyledi. Şimdi öte yandan Avrupa Birliği ülkeleri de şunu söylüyor kendilerince haklılarda.
10:56Evet müzakereler noktasında biz baypas ediliyoruz, devre dışı bırakılıyoruz.
11:01Yardımlar noktasında bütün yardımları finanse etme noktasında birçok maliyetlere katlanıyoruz.
11:07Ve Ukrayna'nın yeniden inşası noktasındaki maliyetleri de bize yüklüyorlar.
11:12Doğal olarak burada bir adaletsizlik bir haksızlık olduğu kanaatindeler.
11:16Zaten sorunun başlangıç noktası da buradan çıkıyor.
11:19Ekonomik çıkarların çatışması. Zaten Avrupa Birliği'nin kurulma nedenlerinden bir tanesi de, mottolarından bir tanesi de neydi?
11:26Yeniden savaş istemiyoruz. Doğal olarak tamamen işi ekonomik iş birliğine devretmişler.
11:31Ve güvenliklerini de kime bıraktılar bu noktada?
11:35Biz ekonomiyle uğraşalım, ticaretle uğraşalım. Avrupa'nın tabii bir de yapısal olarak bir konformist yapısı var.
11:42Asla bunlardan da taviz vermek istemiyorlar.
11:45Ve özellikle son 60 yılda, 70 yılda, 80 yılda da bir askeri doktrin geliştirme noktasında da bir zayıflıkları var.
11:53İhtiyaç olmayınca bir doktrin geliştirmeye ya da strateji geliştirmeye de gerek duymuyorlar.
11:59Şimdi iş bu zamana kadar böyle geldi. Bundan sonraki süreçte şunu gördüler.
12:05Biz burada ciddi bir yanlış yaptık. Özellikle ABD'nin çatısı altındaki bu kabullenmişliği maalesef ki en baştan düşünmemiz gerekiyordu.
12:17Yani bu stratejik olarak da bir yanlış. Avrupa Birliği ülkeleri adına da güvenlik anlamında da büyük bir yanlış.
12:24Onu şimdi fark ettiler. Ukrayna aslında onlara bir ayna tuttu.
12:29Tabii bu durumda olan kime oldu? Ukrayna halkına oldu.
12:32Yani çıkar çatışmaları arasında pompalanan belirli kitleler tarafından ülke başına getirilen Zelenski.
12:43İşte oval ofiste gördüğümüz görüntüler diplomasi geleneğine hiç uymayan bir şekilde Amerikan halkı ve dünya kamuoyu önünde bir ezik duruma konuldu.
12:57Çünkü açık açık söylüyor orada sizin bize şart sunacak bir pozisyonunuz yok, kartınız yok.
13:03Yani sonuç itibariyle olan az evvel söylediğim gibi Ukrayna halkına oldu.
13:09Ukrayna'nın önümüzdeki 20 yıllık tüm ekonomisi bana göre ipotek altında.
13:16Hani fiili olarak bir kısmı Rusya'nın işgalindeyken mental olarak da bir kısmı şu görüntüde ABD'nin işgali altında görünüyor gibi geliyor bana.
13:26Evet, Ukrayna lideri Zelenski de toplantı sonrasında bir açıklama yaptı ve Avrupa'da birlik ve beraberlik uzun zamandır görülmemiş bir seviyede ifadesini kullanıyor.
13:36Zelenski tabii ki destekten memnun Londra'daki zirve Ukrayna'ya ve Avrupa'nın ortak geleceğine adanmıştır.
13:45İfadelerini kullanmış gerçek barış ve garanti altına alınmış güvenlik için ABD ile iş birliğini sağlam bir temeline oluşturmak amacıyla hep birlikte Avrupa'da çalışıyoruz.
13:57Avrupa'da birlik ve beraberlik uzun zamandır görülmemiş bir düzeyde ifadesini kullanmış.
14:01Tabii ki ABD ile anlaşma zeminini bir tarafa da bırakmıyor Zelenski haliyle.
14:06Bu anlaşmayı da imzalayabilecekleri yönünde bazı açıklamaları oldu.
14:12Tabi burada Zelenski ABD ile bu anlaşmayı yapmak istemiyor değil.
14:19Adil şartlarda yapmak istediğini hep ifade ediyor.
14:22Çocuklarına sömürge bir ülke bırakmak, gelecek nesillere sömürge bir ülke bırakmak çok kötü bir şey.
14:29Ukrayna'dan özellikle gelen seslere bakıldığında anlaşmanın içeriğini onlar vakıf olduğu için daha net bir çizgi ortaya koyuyor.
14:38Yani önümüzdeki 30-40-50 yıl Ukrayna'nın gençlerinin, çocuklarının geleceğinin tamamen ipotek altına vermiş olacağız bu şartlarda ifadesini kullanıyor.
14:49Ama Amerikan Başkanı da Zekeriya Bey sizin de dediğiniz gibi elinizde herhangi bir kart yok.
14:54Bize sunacak bir şartınız yok bunu kabul etmek zorundasınız diyor.
15:00Ama diğer taraftan şöyle bir bakalım.
15:02Bu şartlar barış anlaşmasının şartlarına bakarsak Rusya'nın istediklerini yerine getiren bir anlaşma olacak gibi görünüyor.
15:13Trump'ın istediği olursa.
15:14Neden? Şu anda Rusya'nın elinde olan topraklar Rusya'da kalacak.
15:18Bir barış anlaşması imzalanacak.
15:20Ukrayna'nın istediği gibi Rusya'da bir tazminat ödemeyecek.
15:23Diğer taraftan da Ukrayna geleceğini tamamen Amerika'nın eline bırakacak.
15:29Bir maden anlaşması imzalayacak.
15:31Peki Ukrayna'nın burada kazacı ne olacak?
15:33Burada şimdi şöyle bir şey var.
15:35Güzel bir noktaya getirdiğiniz için teşekkür ederim.
15:37Çünkü zihin açıcı bir şey oldu benim açımdan.
15:39Getirdiğiniz cümleler.
15:41Şimdi bir kere burada bizim şunu da çok net olarak görmemiz gerekiyor.
15:44Amerika Birleşik Devletleri acaba Rusya'dan gerçekten kurtulmak istiyor mu?
15:49Tamam.
15:50Yani burada biz tarihsel bir hakikati en azından şu komünizme karşı cephe ülke konumuna geldiğimiz yıllara da geri döndüğümüzde
15:59aslında yani mesela Rusya ortadan kalkarsa Amerika Birleşik Devletleri Avrupa'yı kime karşı koruyacak?
16:09Kime karşı kimi koruduğunu iddia edecek mesela?
16:11NATO'nun bir anlamı kalır mı mesela bu anlamda gerçek olarak?
16:15NATO'nun zaten böyle bir isteğinin olmadığı çok net.
16:17Amerika'nın var mı işte?
16:19Amerika Birleşik Devletleri'nin var.
16:21Yani bugüne kadar Amerikan düzeninin...
16:23Şöyle Rusya'nın ortadan kalkmasını isteyen gerçek bir Amerika var mı?
16:27Çünkü...
16:29Trump'ın öyle istemediği çok net bir şekilde orada değil mi?
16:31Bakın şöyle Rusya'yı devreden çıkardığınızda Avrupa'ya biz sizi Rusya'ya karşı koruyoruz değil mi?
16:38Komünizme karşı koruyoruz.
16:40Yıllardır Avrupa'nın, Amerika'nın daha doğrusu Amerika'nın kendi alanını konsolide etme gerekçesi ne?
16:47Ruslara karşı Avrupa'yı korumak.
16:49Şu anda da zaten bu Ukrayna Savaşı'nın ortaya çıkmasındaki en temel sebep şu değil mi?
16:54Yani eğer Ruslar Rusya'yı Ukrayna'ya alırsa bize sınır olacak.
16:58Bizim komşumuz olacak diyor Amerika.
17:00Korku yine Rusya.
17:02Korku yine Rusya.
17:04Trump öncesi Amerika bunu...
17:06Trump sonrasında...
17:08Biliyor musunuz Zekeriya Bey bilmiyorum.
17:10Şöyle bir ayrım daha yapayım.
17:12Biden döneminde ortaya konan bu perspektifin doğru olmadığını düşünüyor Trump.
17:18Ben burada tam tersine bir devamlılık olduğunu düşünüyorum bir yandan da.
17:22Mesela Biden ne yaptı?
17:24Biden Avrupa'ya bir gerçeği gösterdi.
17:27Siz bak busunuz.
17:30Kendi kendinize bir role, bir fiktif hareketlere, hayalperest bir takımlara, bir amak-ı hayal diye bir şey vardır ya.
17:38Hayal pınarları.
17:40Hayal pınarlarına çok kapılmayın.
17:42Siz busunuz zaten kardeşim.
17:44Şimdi Trump da onun bıraktığı yerden devam etmiyor mu?
17:48Çökertilmiş, elindeki bütün imkanları her türlü bir yere getirilmiş bir Ukrayna'nın tepesine çöküp...
17:55Ne kadar mükemmel bir barış hayali.
17:58Bir de Nobel adayı olarak kendisini sunuyor değil mi?
18:01Ben bu savaşı bir günde bitireceğim dedi.
18:03Nobel'e adayım dedi falan.
18:05Ama geldiğimiz noktada ne barış ama.
18:08Ne adil bir barış ama değil mi?
18:11Efendim 500 milyar dolardan başlayıp verdikleri paraları bir yere getirip ondan sonra da...
18:17Bilmem işte Ukrayna'nın nadir elementlerine ve madenlerine çökmeye...
18:24Birkaç yıl boyunca o madenleri alma üzerine kurulu bir barış.
18:28Adil bir barış.
18:30Aslında burada bir de şöyle bir şey var.
18:33Amerika Birleşik Devletleri oradaki o kavga anını hatırladığınızda...
18:37Evet Ukrayna'nın düştüğü durum, Zelenski'nin düştüğü durum...
18:40Tabi ki bir...
18:42Hakikaten...
18:44Tabi ki Ürdün Kralı'nın düştüğü durumdan da daha kötü değil.
18:47Onu da söyleyeyim yani en azından.
18:49Hiç olmazsa biraz laf çevirebildi yani sahada.
18:52Onu da itiraf etmek gerekiyor.
18:54Dolayısıyla burada Amerika Birleşik Devletleri'nin pozisyonu da öyle çok da abartacağınız bir pozisyon değil.
19:00Zira benim oradan gördüğüm...
19:02Hani buradan çıkarak bir hareket, bir hareket okuma...
19:06Oradaki şeyi bir yorumlama noktasında baktığımda bana şunu da gösteriyor.
19:10Yani anlatabiliyor muyum?
19:11Büyük devletler bu hesabı çıplak bir şekilde kameraların önünde vermez.
19:16Arka tarafta bu iş yapılır, o masada oturtulur ve o imza atılır da orada.
19:20Eğer bu milletin önünde, kameraların önünde bu şekilde açık bir kavgaya dönüştürülebiliyorsa...
19:25Bu aynı zamanda Amerika'nın da durduğu yerde duramadığını, Amerika'nın da eski Amerika olmadığını bize gösteren...
19:31Çok pozisyon kaybettiğini gösteren önemli bir göstergedir.
19:35Ve neticede orada o imzayı attıramadı.
19:37Anlatabiliyor muyum?
19:39Yani savaşta eli ayağı tutulmuş kalmış bir ülkenin lideri aslında Amerika'ya orada isyan bayrağı çekti bir taraftan da.
19:46Değil mi?
19:47Bak bir de böyle de okuması da var.
19:48Evet oradaki bütün Ukrayna'nın geldiği pozisyonun hepsinin hakkını verelim.
19:52Ondan sonra geliyorsunuz kameraların önüne tekrar geçiyorsunuz.
19:55İşte orada Yunus Paksu kardeşimizin oradaki sorusunun cevaplandığı yerde o kameraların orada Trump'ın kafasında ne vardı?
20:04Şapka vardı.
20:05Önünde ne yazıyordu?
20:06Yeniden büyük Amerika.
20:08Demek ki Amerika da yeniden büyük olacaksa eğer, demek ki o kadar da büyük değil artık.
20:12Hani eskisi kadar da büyük değil.
20:14Bu da bir itiraf değil mi?
20:17Şimdi bunları da okuyalım yani.
20:19Burada tabii ki toplantıya katılan isimlerden biri de Hakan Fidan'dı.
20:24Basın mensuplarına toplantı sonrasında bir değerlendirmede bulundu.
20:28Amerika'nın son haftalarda almış olduğu pozisyon ve bu pozisyonun giderek netleşmesi ışığında bazı farklı görüşler oluştu Avrupa Birliği'nde.
20:38İfadesini kullanmış Avrupa liderler tarafından bir masa etrafında bu konunun tartışıldığını söylemiş.
20:43Şu ifade Zekeriya Bey ilginç.
20:46Amerika Birleşik Devletleri'nin aldığı pozisyon giderek netleşti.
20:52Yani artık Amerika Birleşik Devletleri bundan bir yıl önce belki altı ay önce dünya üzerinde özellikle Avrupa üzerinde gördüğümüz yerde değil.
21:04Bambaşka bir noktada bambaşka bir duruşta belki arkasını döndü.
21:07Belki yüz çevirdi.
21:09Bu çok net bir şekilde Ukrayna lideriyle arasında yaşadığı bu gerilimde ortaya çıktı.
21:15Hakan Fidan'ın bu açıklamasından da bunu mu anlıyoruz?
21:18Gerçekte bu kavga kimin kavgası?
21:22Avrupa ülkelerinde bir uyanış bir aydınlanma mı?
21:25Ya da en azından ufak bir umutları vardı ama hayır yok bu umut bizim yakalayabileceğimiz ya da bizi mutlu edebilecek geleceğimizi inşa edebileceğimiz ya da dayanabileceğimiz bir umut değil.
21:37Biz yeni bir şey inşa etmeliyiz görüşünü mü ortaya çıkardı?
21:42Şimdi burada öncelikle şunu bilmek lazım.
21:46ABD'nin hani Ukrayna üzerindeki politikası az evvel hani bir devlet geleneğine değinirsek eğer devlette devamlılık esasıdır.
21:55Ama bakın Trump çok enteresan bir şey söylüyor oval ofisteki toplantıda Zelenski'ye.
22:00Önceki aptal başkan diyor.
22:03Evet.
22:04Yani açık açık bunu söylüyor.
22:06Şimdi süreç farklı bir yere evrildi.
22:09Şimdi Amerika aslında kendi içine dönüyor.
22:11Baktığımız zaman Avrupa Birliği olan Avrupa Birliği de olan bu pozisyon alma durumunda baktığımız zaman ABD tamamen kendi iç ekonomisini toparlamanın derdine düşmüş.
22:24Bu durumda zaten Rusya'yı devamlı tehdit daha enteresan Çin'i de bir düşman olarak görüyor.
22:31Teknolojik ve ticari anlamda.
22:34Doğal olarak Rusya'yı.
22:36Yeni düşman tanımında.
22:37Evet.
22:38Rusya'yı Çin'e kaptırmamanın derdinde.
22:41Şimdi öncelikle Rusya ile Çin'i birbirinden ayırmanın derdine düştü.
22:45Şimdi ABD'nin bundan önceki başkanlık döneminde veya işte devlet politikasında ne vardı bu savaşla ilgili işte NATO şartı sunulmuştu.
22:55Ama burada bir şeyi test etti ABD.
22:58Rusya'nın bir askeri gücünü test etti.
23:00Ekonomik anlamda yıpratma yoluna gitti.
23:03Bir de Rus liderinin kendi ülkesindeki sosyolojik desteğini kırmaya çalışıyordu.
23:11Şimdi bunları edinemedi açıkçası tam anlamıyla.
23:14Evet ekonomisini biraz yıprattı ama sosyolojik anlamda desteği gittikçe arttı Putin'in.
23:20Askeri anlamda bir nebze yıprattı ama finalde bu görüşmeler neticesinde kazanan Rusya oldu.
23:28Bunu gören Trump Rusya ile iş birliği yapmak zorundaydı.
23:32Çünkü niye?
23:33Bu savaşın veya işte biliyorsunuz Amerika'nın dünya üzerinde 585 farklı üssü var.
23:41Devamlı suretle buralara bir takım paralar aktarıyor.
23:45Finalde geldiği zaman kendi ülke ekonomisini çok ciddi borçlanmalara sokmuş bir Amerika var.
23:52Şimdi buradan bir takım kazanımlar elde etmek istiyor.
23:55Bu kazanımları nasıl elde edecek?
23:58Bir kere Avrupa Birliği'nin abilik görevini belki yeri gelecek bırakacak.
24:03Ben artık bu sorumluluğu almıyorum.
24:05Bu maliyetlere katlanıyorsam bunun bir bedeli olmalı.
24:08Onun için sizinle bu noktada madem anlaşamıyoruz.
24:10Ben koyduğum paraları Ukrayna üzerinden alamıyorsam orada da muallak durumlar var.
24:15Kimi 100 milyar diyor, kimi 350 milyar, kimi 500 milyar diyor.
24:19Burada da bir takım problemler oldu.
24:21Doğal olarak Amerika koyduğu paraları kurtarmaya çalışıyor.
24:24Savaşın ganimeti savaşı finansi etmiyor değil mi?
24:27Evet.
24:28Yani bir başka deyimle attığı taş ürküttüğü kurbağa değmiyor.
24:32Trump bunu sık sık net bir şekilde ifade ediyor.
24:34Açık açık söylüyor.
24:35Yani Trump tüccar bir adam.
24:37Ülke ekonomisini de ihya etmek için yeniden saygın Amerika diyebilmek için önce ülke ekonomisini toparlayacak.
24:44Çünkü seçim mottosu buydu.
24:46Ekonomi anlamında ülkeyi ayağa kaldırmak istiyor.
24:49İşte biliyorsunuz hükümet verimliliği bakanına da kendi karakterinde bir adam atadı.
24:55Enteresan kararlar alıyor.
24:57İşte biliyorsunuz o borç ükünü devindirebilmek için ne dedi geçenlerde gold kart çıkartacağız dedi.
25:03İşte yeşil karta dahil Amerikan vatandaşlığı da dahil bununla sağlayabilecekler.
25:095 milyon dolarınız varsa Amerikan vatandaşlığı alabiliyorsunuz.
25:12Bunların hesaplamasına göre de 10 milyon kişi başvurursa 50 trilyon dolar bir gelir elde edeceğiz diyor.
25:18Şimdi bu işin ekonomik boyutu yine savaş anlamında da bir takım maliyetlerden kurtulmaya çalışıyor Amerika.
25:26Doğal olarak Avrupa Birliği'ne karşı da bu noktada eğer siz benim bu politikama uymuyorsanız
25:34Zelenski ile olan maden görüşmelerinde Zelenski tarafını tutuyorsanız ki Avrupa Birliği de kendi içerisinde bir takım ayrışmalara düştü.
25:42Özellikle bu toplantının neticesinde bu çıktı ortaya.
25:45Yani bazıları evet Ukrayna'yı desteklemeliyiz derken bazıları da açıkçası çok da net ifadeler kullanmadılar.
25:55Yani ne ABD'yi üzelim ne de Avrupa Birliği ülkeleriyle ayrışalım tarzında bir anlayışa gittiler.
26:03Avrupa Birliği içerisinde sözünüzü kestim çok özür dilerim.
26:06Çok net tavır koyan ve Trump'ın yanında olan ülkeler var İtalya ve Macaristan gibi.
26:12Ama kapalı kapılar ardında ABD ile karşı karşıya gelmek istemeyen ülkeler de olduğunu söylüyorsunuz.
26:18Dışarıda Ukrayna'ya destek açıklaması yapıp ama stratejik olarak da bunun kendileri için bir zarar getirecek.
26:26Zarar getirecek efendim şimdi baktığımız zaman bu ülkeler Avrupa Birliği içerisindeki ülkeler az evvel dediğimiz gibi
26:35hani şimdiden bir güvenlik bir askeri anlamda bir donanıma bir orduya hazırlık yapmaya kalksalar en az 20 yıllara ihtiyaçları var.
26:44Ayrıyeten Avrupa Birliği'nin ABD ile ABD'nin Avrupa Birliği ile olan ihracat rakamları toplam anlamda 941 milyar euro.
26:53Şimdi hangisinden vazgeçebilirsiniz?
26:57Zaten şöyle bakılıyor olaya benim kanaatim parçalanmış bir Ukrayna var.
27:04Kurtlar sofrasında şimdi kim ne kadarını kurtarabilecek?
27:09Kim ne kadarından istifa edecek bu Ukrayna'nın?
27:12Burada niye biz ABD ile olan ilişkilerimizi bozalım diyen sizin de söylediğiniz gibi ayrışan bir takım ülkeler var.
27:20Kapalı kapılar ardında bir takım stratejik unsurları düşünüp ama işte ekranlarda Ukrayna'yı destekleyen.
27:29Açıkça baktığımız zaman sözün özü ben şunu söylüyorum Avrupa Birliği'nin de ikiyüzlülüğü ABD'nin de güvenilmez bir ülke olduğunu çok net bu Ukrayna özelinde görüyoruz.
27:41Peki bu son yaşananlar özelinde bazı kırılmalar yeni pozisyon vurgusu var biliyorsunuz.
27:49Biraz önce okudum Sayın Hakan Fidan'ın ifadesinde ABD'nin yeni pozisyonu Avrupa Birliği ülkeleri tarafından çok net bir şekilde artık algılandı.
27:59Şimdi burada görünürde bu toplantı Ukrayna için yapılmış gibi görünüyor ama asıl kaygı Ukrayna değil belli ki.
28:08Değil efendim.
28:09Asıl kaygı ABD'nin Avrupa'nın güvenliği üzerinde bugüne kadar elde ettiği rolün artık olmadığı ya da anlamsız hale geldiği.
28:19Çünkü Ursula von der Leyen'in açıklamaları çok enteresan savunma harcamalarımızı artırmalıyız gerçekten büyük bir adım atmalıyız.
28:29Yani ufak bir artıştan bahsetmiyor radikal bir artıştan bahsediyor yeni bir ordu kurulması gerektiğini söylüyor yeni bir güvenlik stratejisi oluşturulması gerektiğini söylüyor.
28:40Yani aslında burada ABD'nin güvenlik şemsiyesinden çıkmak isteyen bir Avrupa'nın ilk adımı mı bu?
28:48Sayın Hakan Fidan'ın yaptığı açıklamalarda şöyle bir ifade var.
28:51Anladığım kadarıyla Avrupa ülkeleri bu toplantıları sık sık yapacak ve bu sık sıktan kastettiği 6 ayda bir 3 ayda bir değil 2 haftada 3 haftada bir toplanacaklarını görüyorum.
29:05Hatta bu işi mesela liderler düzeyinde belki dediğiniz gibi bunlar belli sürelerle periyodik toplantılarda dönüşebilir ama arka tarafta bu işler için çok daha yoğun çalışan bir takım komisyonlar filan vesaire Avrupa mutlaka bunlar olacaktır.
29:19Bunun işte güvenlik mimarisini oluşturmak için askeri stratejiler geliştirmek yani bu ordu nasıl yapılabilir silahlanma nasıl geliştirilebilir?
29:28Amerika'ya karşı adeta askeri bağımsızlık tekrardan nasıl elde edilebilir?
29:33Çünkü şu anda Amerika'ya bağımlı bir askeri ya da savunma sisteminden bahsediyoruz.
29:42Yani oradan nasıl kopacak nasıl ayrılacak?
29:44Avrupa'nın güvenliğini anladı mı sizce?
29:47Yani en azından Trump gibi bir lider zemininde hatta Anadolu'da bir laf vardır şimdi bu Elon Musk'la Trump'ın arasındaki tabloya bakınca insanlar hani Amerika'nın durumunu Anadolu'da şöyle bir laf vardır yani derler ki işte dünya kaldı.
30:03Yani hani o zail olmayan zelil olmayan yok olmayan Allah'a kaldı anlamında.
30:09Yani o kadar durumları kötü ki yani şimdi Amerikalılar bile şu anda korku içindeler endişe içindeler yani.
30:16Bunların çünkü nasıl bir adım atacağını öngöremiyorlar bence.
30:19Ha ben mesela aslında Trump'ın o savaşsız bir dünya istiyorum savaşmayan bir dünya istiyorum derken ben aslında biraz hani şu Gazze için ya da işte ne bileyim orada çocuklar ölüyor vesaire.
30:35Buna bir şekilde hani o tabiri caizse o kurşunun da terbiye ettiği Trump acaba biraz uslanmış mıdır falan diye bakarken aslında Trump bugün çok başka yani seçim sonrasında çok başka dinamikleri tetikleyen çok başka dinamikleri ve çok tarihsel ve çok daha köklü.
30:54Yani çok daha köklü problemler üretebilecek fayları tetikliyor şu anda anlatabiliyor muyum?
31:00Yani bunlar öyle yani basit faylar değil bu fayları o kadar derinden tetikliyor ki şu anda ve bunu çok böyle hani ben bunun aslında bir yönüyle baktığınız zaman Trump belli oranlarda öngörülebilir de bir tarafı var.
31:14Yani aslında Amerika'nın tarihsel olarak belki diplomatik metinlere sıkıştırılmış böyle süslü püslü cümlelerle yürüttüğü şeyi çok çıplak bir zeminde ve niyetleri çok açık ederek ve hiç nezaketle barındırmadan çok nezaketsiz bir tavırla bunu yapıyor.
31:30Yani evine gelmiş bir misafire bile aslında bir misafirdir yani ne kadar olur kendi evinde en azından insan bunu yapmamalı ülkesine gelmiş bir misafire bunu yapmamalı anlatabiliyor muyum?
31:41Ne kadar zayıf olursa olsun bu nezaketsizliği de aslında Amerika'ya yaşatarak Amerikan itibarına çok büyük zarar verdi diye düşünüyorum Trump.
31:51Şimdi buradan baktığın zaman Amerika'nın Trump'ın yani böyle vatan duygusu bizim vatana bakışımız gibi bir vatan duygusu olduğu kanaatte değilim.
32:00Yani hatırlayın Alaska denilen yer değil mi? Alaska'yı 2. Aleksandr'dan Türkiye'den daha büyük bir yeri parayla aldılar bunlar yani parasını ileride aldılar.
32:10Şeye bakın mesela şu anda Texas değil mi? Neyle alındı? Parayla alındı yani.
32:18Anlatabiliyor muyum?
32:19Evet.
32:20Hatta bir tane daha eyalet var bildiğim kadarıyla o da parayla alındı.
32:23Güney eyaletlerinin çoğu Alaska'dan İspanya'dan alındı.
32:27Tabii ki İspanyalılara karşı verilen savaşlar bile parayla verilmiş yani savaşılmamış para verilmiş almışlar.
32:32Savaşarak bir kısmı parayla.
32:33Tabii ki ama Amerika'nın tarihinde böyle şeyler var yani parayla satın alabileceğiniz hani biz deriz ya Abdülhamid'in sözünü hatırlayın değil mi?
32:42Şehitlerin kanıyla alınmış ülkemin bir karış toprağını bile parayla satmam diyor değil mi?
32:48Yani bizim için vatan toprağı neyi ifade eder onun için bu yani parasını verirsen al ne olacaktı yani?
32:54Paramı verdim aldım.
32:55Yani böyle bakan bir devlete siz o kutsaliyetleri de çok fazla hele de Trump gibi yani böyle komprador burjuvazinin içinden gelmiş yani böyle tamam mı?
33:05Tamamen pragmatik tamamen tüccar bir vahşi kapitalist bir kafayla bakan bir Trump'a bunu hiç anlatamazsınız yani.
33:12Bu dolayısıyla da Amerika bence bu anlamda da tarihsel kodlarından da o nezaket belki diyebileceğiniz.
33:19Bugün Türkiye'de Amerika'nın kurumsalına çok fazla atıflar yapılıyor ya onun için söylüyorum.
33:24Yani o kurumların kalmadığı daha aşikar yani şöyle de diyebilirsiniz.
33:29Bugün uluslararası ilişkilerde ben tabii öğrenciyim da o çok büyük laflar edecek durumda kendimi hissetmiyorum o da ayrı bir konu ama.
33:36Şunu da diyelim yani uluslararası ilişkiler tabii ki bir ayağıyla aslında uygarlık tarihinin ve siyasi tarihinin üstüne oturmuş bir alandır.
33:44Ve dolayısıyla bu alandaki metinler bize çok şey söyleyebilir.
33:47Vestal yantlaşmasının arkasından ortaya çıkan modern şeyden bahsediyorum tabii onun bileşenleri çok farklı.
33:54Yani netice itibariyle onun hiçbir tarafıyla da hizayeti ben öğrenciyim tamam kabul ediyorum da.
33:59Ama bu alanın otoriteleri tarafından da bugün Trump'ın ortaya koyduğu metodoloji geleneksel olarak hiçbir şekilde uluslararası ilişkilerin bir yerine oturmuyor.
34:08Yani anlatabiliyor muyum?
34:10Trump olarak konuşacaksınız yani Trump başlığından konuşacaksınız Trump üzerinden konuşacaksınız.
34:15Böyle bir diplomasi konuşuyoruz böyle bir uluslararası ilişkiler konuşuyoruz.
34:19Bunun yepyeni bir şey olduğunu evet 4 yıllık bir arka tecrübe var ama.
34:23Yani bugünkü oluşan dinamiklerde aslında Trump diye bir şeyin üzerinden okumak gerekiyor.
34:27O çok geleneksel alanlara çok girdiğinizde oralara çok örtüşmeyen yepyeni bir Amerika var karşımızda.
34:33Bu gerçeği de görmemiz gerekiyor herhalde.
34:35Trump'ın zaten amacı kitabın dışında.
34:37Kitabın dışında işte evet.
34:39Ali Kıram başkesel.
34:41Evet.
34:42Yani Trump'ın şu anki durumu bu.
34:45Yani mafya gibi, tefeci gibi bir yapısı var.
34:50Şimdi baktığınız zaman o şu anlamda kendi açısından haklı görüyor.
34:55Ne anlamda haklı görüyor?
34:57Ben Amerika'nın ihyası için geldim ve bunu başaracağım.
35:01Amerika'nın yeniden imarı, ihyası, ekonomik anlamda büyüklüğünü ve dünya üzerindeki saygınlığını yeniden kazandırabilmek için her türlü operasyonu çekebilirim.
35:15Bana kimse bu konuda bir şey diyemez.
35:18Şimdi bu yapıda yaklaşımı kendi iç dinamikleri açısından bu şekilde.
35:23Ben seni diyor koruyorum diyor.
35:25Sen benim korumam altında bu parayı kazanıyorsun.
35:27Ver para mı?
35:28Mafya böyle yapmıyor mu?
35:29İşte aynı şekilde mafya vari bir yaklaşımla ilerliyor.
35:32Bu kendince haklı olduğu sebepler.
35:34Ama tabii diplomasi ve uluslararası ilişkiler anlamındaki o gördüğümüz oval ofisi yani tam bir facia.
35:42Burada size misafir olarak gelmiş bir ülke liderini yani olayı kişiselleştirmiş bir duruma çekiyor.
35:50Yani oradaki bir ülkenin lideri.
35:53Sizin o ülkeye olan saygınlığınızla alakalı.
35:56Başkan yardımcısıyla beraber iki kişi birden adamın üstüne.
36:00Zaten orada diplomasi kırılgalını çok önemli.
36:05Bir başkan varken başkan yardımcısının konuya girmesi.
36:10Çok büyük edepsizlik.
36:12Kesinlikle aykırı bir durum.
36:15Ve öncesinde de öncesinde de daha karşılama esnasında bir takım üstenci bir ifadeler var.
36:22Kılık kıyafetiyle ilgili.
36:24İşin o boyutu da var.
36:26Ancak şuna da dikkat etmek lazım.
36:28Yani zaten şunu demeye getirdiler.
36:33Aslında seni bu ifadeyi kullanmayı çok sevmiyorum ama.
36:38Seni biz yarattık.
36:40Şimdi kalkıp burada bize ileri geri konuşma.
36:44Zelenski özelinde söylüyorum.
36:47Seni biz yarattık.
36:48Biz bir yerlere getirdik.
36:50Şimdi kalkıp bize burada bununla ilgili bir takım ifadelerde bulun.
36:55Özellikle hani siz okyanus ötesindesiniz.
36:58Senatör tercüme etti zaten bunu yani.
37:01Okyanus ötesindesiniz deyip.
37:04Yarın öbür gün sizin de bu takım problemleri yaşamanız ihtimali üzerine söyleyince o ifadeyi.
37:11Orada zaten işler değişti.
37:13Farklı bir boyuta geldi.
37:14Ve bir şeye dikkat etmemiz gerekiyor.
37:16Beden dili açısından baktığınız zaman Zelenski'nin tavrı hep elleri kolları bağlı bir şekilde.
37:21Bu aslında sizinle iletişim kurmak istemiyorum demektir.
37:24Beden dili açısından baktığınız zaman.
37:26Ki zaten orada kimse kimseyle de iletişim kurmuyor.
37:30Ama bir yandan da mesela şöyle bir hareketi var.
37:33Bu da şu yani üstünlüğünü kabul ediyorum demek.
37:36Bir yandan öyle.
37:39Şimdi oyuncu yapısı olması münasebetiyle bir komedyen.
37:43Aynı zamanda yapımcı.
37:45Nerede yükselip nerede alçalacağını da bilebilecek bir yapıda.
37:50Ancak ben hep şunu savunurum.
37:53Diplomasi kültürü açısından.
37:55Şimdiye kadar evet o haki renkli kıyafetlerle biz bir savaştayız mücadele veriyoruz.
38:01Olabilir kıyafet anlamında.
38:03Ama artık iş bir müzakere noktasına geldiyse.
38:07Orada kılık kıyafete bence dikkat etmekte fayda var.
38:12Çünkü güçlü bir ülkenin.
38:14Özür diliyorum hocam katkı olur diye.
38:16Zaten bu senin büyüklüğünü kabul edip gelmiş bu adam zaten.
38:20Yani orada bir daha haşlamana ne gerek var.
38:22Yani o zaten nezaketsizliktir.
38:24İşte dedim ya Ali Kıran başkesen Trump.
38:27Ancak bunu da kabullenmek lazım.
38:29Trump bu yani.
38:30Yani hiç değişen bir yapısı yok.
38:32Yani normalde biz Anadolu'da bir atasözü vardır ya.
38:36Taç giyen baş akıllanır.
38:37Bunda böyle bir durum söz konusu değil.
38:40Yani kaldığı yerden devam ediyor.
38:42Kendinden önceki bakın çok enteresan.
38:45Amerikan başkanına çok affedersiniz aptal diyebilecek kadar da fütursuz bir adam.
38:52Böyle de bir yapısı var.
38:54Evet Zelenski'nin bu anlaşmayla ilgili açıklamaları var.
38:58Bugünkü toplantıdan sonra sadece Ukrayna'nın duruşunun bilinmesini istedim.
39:04Ortaklarımızın bu savaşta saldırganın kim olduğunu hatırlamasını istiyoruz.
39:09İfadesini kullanmış ve Ukrayna mineraller anlaşmasını imzalamaya hazır mesajını da vermiş.
39:19Amerikan başkanıyla yaşadığı bu tartışmadan sonra şunu da söyleyelim.
39:28Tabii ki sonrasında İngiltere'ye geldi.
39:33Starmer İngiltere Başbakanı'nın başbakanlık konutunun önünde bahçeye kadar çıkıp karşılaması ona sarılması dikkat çeken önemli bir görüntüydü.
39:44Beyaz Saray'da yaşanan bu skandalın ardından tam anlamıyla Trump'a da bir mesaj.
39:50Diğer taraftan da İngiltere Kralı Charles'la görüştü.
39:55Ki programda yoktu bu.
39:58İngiltere Kralı'nın da Trump'a bir mesajı olarak düşünebiliriz herhalde bunu.
40:05Kralın onunla birlikte görüntü vermesi, ona destek olması.
40:09Tabii ki 2. Dünya Savaşı'ndan sonra dünya siyasetinde önde olma misyonunu ABD'nin kendi isteğiyle belki de mecburiyetten devretmiş bir İngiltere'den bahsediyoruz.
40:23İngiltere yeniden mi sahneye çıkıyor?
40:25Şimdi burada benim kişisel olarak düşündüğüm şu, biliyorsunuz zaten ABD aslında bugün United Kingdom yani değil mi?
40:39Britanya İmparatorluğu.
40:40Onun toprakları üzerinde aslında bugün daha çok hüküm süren bir ülke pozisyonunda olduğu için mutlaka aslında 1. Dünya Savaşı'nın ve 2. Dünya Savaşı'nın yıprattığı bir İngiltere.
40:52Tabii Amerika Birleşik Devletleri bu savaşın içerisinde tabii ki böyle İngiltere kadar yer almadığı için.
40:57Hatta aslında bak o da aklıma geldi yani aslında Trump'la yardımcısını çıldırtan cümle neydi biliyor musunuz?
41:05Okyanus.
41:06Bence orada bunlar çok fazlaca şey yaptılar böyle irite oldular ve gerildiler.
41:13Orada aslında gerçek yüzler ortaya çıkmış oldu.
41:16Dedi ki siz dedi okyanus manzarasından izliyorsunuz orayı dedi.
41:20Biz o işin içindeyiz yani.
41:22Burada aslında yine birinci ve ikinci Dünya Savaşı'na da birer vurgu var.
41:28Yani iki okyanusun çevrelediği.
41:31Tabii bir ada konumundasın yani sana bir şey gelmez.
41:35Size karşı herhangi bir tehlike oluşturmayacak ülkelerin var olduğu bir kıtada.
41:40Okyanus manzarasından izliyorsun yani.
41:44Asıl güçlerden, tehlikelerden uzakta gerçekten hani Allah'ın böyle yitirip lütfettiği bir noktada,
41:54konumda bütün savaşlardan ve tehlikelerden uzaktaydı.
41:57Amerika Birleşik Devletleri Birinci Dünya Savaşı'na 1917'de girdi.
42:01O zamana kadar da ticaretle iki tarafa da çok önemli paralar kazandı.
42:06İkinci Dünya Savaşı'nda da aslında savaşın ortasında girene kadar ticaretten kazandığı gelirle
42:11belki de İngiltere'nin önüne geçme fırsatını buldu.
42:14Aslında burada ona bir vurgu vardı.
42:16Yani siz Sırça Köşkü'nüzde bütün bu yaşanan karmaşaları uzaktan izliyorsunuz.
42:21Çünkü kimse sizi dokunmuyor.
42:22Tabii kendini iyi hissettiğinde de geliyorsun oralara.
42:25Oradan da alacağını alıyorsun.
42:27Oradaki Trump'ı biliyorsunuz Vance ile diyalog içindeydi Trump.
42:32Belli ki o mizan sende.
42:34Hiç Zelenski ile konuşma niyetinde değildi orada.
42:37Yani sen benim dengim değilsin.
42:39Başkan yardımcı mı?
42:40O yüzden buraya oturttum.
42:41O seninle konuşsun ben dinleyeyim dedi.
42:43Ama okyanus vurgusunda sanıyorum satır arasında şu tehlikeyi algıladı.
42:48Yani tamam siz korunaklı bir şekilde bugüne kadar izlediniz.
42:51Ama merak etmeyin yakında size de dokunacaklar.
42:55Çin geliyor mu demek istedi acaba?
42:57İşte aslında Amerikalı o ikisini birden aslında çıldırtan tabiri caizse o çılgına çeviren bence sihirli cümle orası.
43:05Anlatabiliyor muyum?
43:06Dolayısıyla da bu hoşlarına gitmedi.
43:09Yüzlerine söyledi bunu.
43:10Çünkü orada kendilerince sen bize ayar veremezsin dedikleri adamın cümlesi olarak bu geldi.
43:15Sen beni burada böyle eziyorsun ama merak etme bak senin de durumun o kadar şey değil yani.
43:20Kendisine de bize saygısızlık yapıyorsun ifadesinde.
43:22Dolayısıyla bu cümleler arkasından böyle çorap söküğü gibi falan geldi ve olay bambaşka bir tarafa gitti.
43:28Burada tabi aslında Amerika Birleşik Devletleri ile dediğim ya İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki o tarihsel şey de daha bir gün yüzüne çıktı.
43:38Ve bu artık çok açık ve çok net.
43:40Ukrayna'daki kavga Ukrayna'nın kavgası değil.
43:44Bakma bir şekilde o tecrübesiz adam o ülkeyi oraya sürükledi, gaza geldi, bir şekilde Rusya'ya karşı kışkırtıldı vs.
43:53Ama bu kavga aslında Amerika ile Avrupa arasındaki bir güç savaşı.
43:59Yani ağ kim, abi kim, hami kim, mahmi kim bunun bir ispatı çabasıyla ortaya çıkan bir durumdu.
44:05Ve burada Ukrayna'da işte payına düşeni aldı.
44:09Hani kavgada araya giren nasıl ki en büyük dayağı yerse Ukrayna'da burada şu anda o pozisyonda bu rolde o dayakları yiyor.
44:18Olan hakikaten Ukraynalılara oldu.
44:20Olan orada işte ölen masum, evini barkını terk eden, evi yıkılan bir sürü insana oldu.
44:26Yani dolayısıyla bugün tabi ki İngiltere'nin de ben şuna yürekten okuduğum metinlerden de gördüğüm ve anladığım şey şudur.
44:35Aslında İngiltere de hem Avrupa Birliği'nden ayrılarak o da kendi tarihsel kodlarına dönüşün yollarını mutlaka arıyor.
44:42Yani Amerika'ya kaptırdığı o dünya dengesi üzerindeki o zemindeki gücünü tekrardan hayal ediyor ve hatırlıyor.
44:50Çünkü onun arka tarafında da böyle bir durum var.
44:53Şimdi başka bir taraftan Amerika Birleşik Devletleri İngiltere'yi başka bir taraftan da tehdit ediyor değil mi?
44:59Nereden?
45:00Efendim Commonwealth denilen ülkesine göz dikiyor.
45:05Canada'ya.
45:07Yani anlatabiliyor muyum?
45:08O birliğe ait İngiliz milletler topluluğunun içerisinde yer alan Commonwealth olarak değerlendirilen bir ülkesine göz dikiyor.
45:17Orayı da diyor alacağım diyor yani.
45:19Şimdi otomatik olarak bu İngiltere'yi korkutuyor, endişe ettiriyor.
45:23Onun çünkü hegemonyal alanına, onun egemenlik alanına saldırıyor.
45:28Aslında orayı kaptırırsa bu sefer İngiltere şu anda bir yönüyle dünyadaki idare ettiği, yönettiği değil mi?
45:37O Commonwealth'ler olsun veya ekonomik olarak bir şekilde dünyada kendi gücünü gösterdiği, yürüttüğü ekonomi politikaları açısından da dünyada bir itibar kaybı olmayacak mı bu?
45:48Yani sorgulatacak değil mi?
45:50İngiltere'nin elinden aldı burayı bak şimdi.
45:53Otomatik olarak aslında bu o kadar çok birleşen içinde barındıran çok katmanlı bir şeye dönüşüyor ki.
45:58Anlatabiliyor muyum?
45:59Dolayısıyla İngiltere'nin pozisyonunun aslında biraz da daha öne çıkıyor olmasının sebeplerinden bir tanesi bu.
46:05Tabii Macron bunu çok erken bir zamanda da dinlendirmeye başladı.
46:10Ta önceki dönemden itibaren bunları söylüyor.
46:12Ama başka bir taraftan da Macron da Avrupa'da Avrupa'daki diğer liderler tarafından böyle çok belki samimi bulunmuyor.
46:19Yani karizmatikliğinde bir sorun var.
46:21Zaten miyadı bu.
46:23Miyadı da yavaş yavaş kendi ülkesinde bile bugün değil mi?
46:26Gelecek de görmüyorlar.
46:27Kendi ülkesinde bile aslında bugün oradaki şeyi sorgulanır bir vaziyette.
46:31İşte demokrasi bugün değil mi sorgulanır.
46:33Kazananı vermiyor gidiyor öbür tarafa veriyor vesaire.
46:36Oradaki sokak eylemleri falan hani biz biliyoruz yani.
46:39Evet tamam Fransa'da sokak eylemleri bir ataspordur aslında.
46:44Yani onların tarihinde olan bir şeydir falan.
46:47Ama neticede Macron'a karşı bunun devam ediyor olması ve ciddi bir şekilde tabanda rahatsızlığın devam ediyor olması.
46:55Her seçimde aşırı sağlar tarafından bir şekilde daha darbe alıyor olmaları vesaire.
47:00Onları da sorgulattırıyor.
47:02O yüzden Avrupa'nın dedim ya Avrupa'nın altın çağı.
47:05Evet yani biz bunları söyleyince sanki Avrupa bitti Amerika bitti falan diye konuşuyoruz zannediyorlar.
47:10Biz gerçekleri de görüyoruz yani.
47:13Biz Amerika'yı kendi tarihinde değerlendiriyoruz.
47:16Avrupa'yı da kendi tarihinde değerlendirerek söylüyoruz.
47:18Yani bu azalma çoğalma neye göre oldu.
47:21Afrika'ya bakarak söylemiyorum yani.
47:23Hani öyle düşünenler oluyor bazen onlara söylüyorum.
47:25Ben Afrika'ya bakarak İngiltere'yi yorumlamıyorum.
47:27Yani ya da Avrupa'yı yorumlamıyorum.
47:31İngiltere tarihine bakarak İngiltere'nin nereye geldiğini yorumluyorum yani.
47:36Mesela ya da Amerika'nın.
47:38Onun içinden bakarak bu değerlendirmeleri yapıyoruz.
47:40O tarihsel perspektiften baktığınızda o retrospektif dediğimiz o arka plan okuması yaptığınızda da
47:46o zaman görüyorsunuz ki kardeşim Amerika kendi tarihi içerisinde altın çağını kaybediyor.
47:52Avrupa kendi tarihi içerisinde altın çağını kaybediyor.
47:55Ve bu yarılmadan da ama şunu da çok net olarak söylüyorum.
48:00Bu beni de bir anlamda sevindiriyor.
48:03O bozulma ve yarılma doğudakiler için tabi buna hazırlarsa eğer çok yeni fırsatlar üretiyor.
48:09Türkiye içinde de önemli fırsatlar olacaktır.
48:12İki dakikamız var.
48:13O konuyla ilgili de sözü size vereceğim.
48:15Çünkü Ursula von der Leyen Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı'nın açıklamaları bana kalırsa
48:21bugünün en dikkat çekici en belirleyici açıklamaları.
48:24Şöyle bir ifade kullanmış toplantıyla ilgili Londra'daki toplantıya
48:28Türkiye, Norveç ve Kanada gibi Avrupa Birliği dışındaki ülkelerin de katıldığını söylemiş ve
48:34daha geniş bir konsepte Amerika Birleşik Devletleri Amerikalı dostlarımızla da birlikte
48:40ortak çıkarlarımız için adım atıyoruz demiş.
48:43Hemen tabi ki bu ikinci cümle biraz diplomatik bir cümle.
48:47Diğer taraftan Norveç Avrupa Birliği üyesi değil.
48:50İngiltere zaten değil onu ama bir tarafa koyalım.
48:52Kanada zaten kıtanın dışında ama İngiltere ile yakın ilişkileri var.
48:57Ve en önemlisi Türkiye.
48:58Cumhurbaşkanı Erdoğan bu zirveye davet edildi onu söyleyelim.
49:02Ama Cumhurbaşkanı Erdoğan temsil etmesi için Sayın Fidan'ı gönderdi.
49:07Burada von der Leyen'in bu açıklamalarından ve bu toplantıya katılan Türkiye'yi de göz önüne alırsak
49:13bu konseptin içinde ki bugün belki de tarihi bir gün yani
49:17Avrupa Birliği ve Amerika arasında belki dünya için yeni bir düzenin kurulması açısından bir adım atıldı.
49:23Burada Türkiye'nin yeri nedir?
49:25Ne yapmak istiyor Avrupa?
49:27Bir Avrupa ordusu Avrupa Birliği dışında kurup onun içinde Türkiye'yi de mi almak istiyor?
49:32Kısa sürede değerlendirecek.
49:34Şimdi zaten Avrupa'nın güvenliği Türkiye'siz olmaz.
49:37Özellikle göç noktalarında gördüğümüz üzere Avrupa Birliği burada büyük bir endişeye kapıldı.
49:43Enerji hatları.
49:44Enerji hatları noktasında da keza böyle bir durum var.
49:47Ancak burada tabii Türkiye'nin rolü yatsınamaz.
49:50Yani Avrupa'nın güvenliği Türkiye'dir.
49:53Türkiye'nin güçlü yükselen ekonomisi, savunma sanayi, ordu yapısı, askeri doktrine tabii Avrupalıların da gözünün önünde.
50:04Avrupalılar şu an bize imrenerek bakıyorlar.
50:07Yani biz bunu niye zamanında başlatamadık?
50:1120 yılda Türkiye bu devinimi nasıl sağladı?
50:14Şimdi bu işin bir başka boyutu.
50:17Bize karşı tabii haklı olarak yanına Türkiye'yi almak isteyecektir.
50:22Bu çabalar da olacaktır.
50:24Ama ben gene Avrupa'nın sıkıştığı noktalarda hep Türkiye'ye koşması vardır ya.
50:28Bunu yine samimiyetsiz görüyorum.
50:30Bir. İkincisi ABD şunu demeye başladı.
50:34NATO ve Birleşmiş Milletler benim umurumda değil.
50:38Ne haliniz varsa görün.
50:40Bununla ilgili olarak Elon Musk da bugün bir tweet attı.
50:43Aynen katılıyorum demişti.
50:45Şimdi eğer Avrupa Birliği umurumda değilsiniz.
50:49NATO siz de benim umurumda değilsiniz çıkıyorum derse finalde Avrupa ve NATO üyesi ülkeleri arasında durum nasıl şekillenecek?
50:58Aslında bir sonraki aşama bence bu olmalı.
51:01Ama bu Amerika için de iyi olmadı herhalde.
51:03Zekeriya Şahin, İsmail Öz çok teşekkür ediyoruz.
51:06Ben teşekkür ederim sağ olun.
51:08Hayırlı sahurlar diliyoruz bu anlamda değil mi bir yandan da?
51:10Evet tüm izleyenlerimize noktaladık efendim iyi geceler.